میقاتهای احرام-احرام

١ – نذر احرام زن قبل از میقات بدون اجازه شوهر

سؤال: زنى بدون اجازه شوهرش نذر نموده، و قبل از رسیدن به میقات با نذر محرم مى شود. آیا احرام وى و اعمال پس از آن صحیح است؟

جواب: اگر نذر او منافاتى با حقّ شوهرش ندارد، احرامش صحیح است.

٢ – احرام شخص جاهل از شهر جده

سؤال: شخصى به قصد رفتن به جحفه جهت بستن احرام عمره تمتّع، از جدّه حرکت مى کند. به او مى گویند: «فقط راه مکّه باز است، و شما نمى توانید به جحفه بروید» متحیّر مى شود، از شخص ظاهراً آگاهى سؤال مى کند. ایشان مى گوید: «چون شما نمى توانید به میقات بروید، از جدّه محرم شوید» آن شخص هم از جدّه محرم مى شود. آیا حجّ او درست است؟

جواب: احرام از جدّه کافى نیست، ولى چون شخص مزبور جاهل بوده، عملش صحیح است.

٣ – میقات های پنجگانه اصلی

سؤال: میقات های احرام بستن کجاها هستند ؟

جواب: در کتاب مناسک جامع حج ده مورد را ذکر کرده ایم ولی در اینجا برایتان میقات های پنجگانه اصلی را ذکر میکنیم .

1- مسجد شجره : که در کنار شهر مدینه قرار دارد، و امروز به نام «آبار على» معروف است، آن را «ذو الحلیفه» نیز مى نامند. تمام کسانى که مى خواهند از راه مدینه به حج بروند باید از آنجا مُحرم شوند.

2- جُحفه: که محلّى است میان مکّه و مدینه در فاصله 150 کیلومترى مکّه، و فعلا با جادّه اصلى مقدارى فاصله دارد، و در آنجا مسجد بزرگى ساخته اند، و آن، میقات کسانى است که از مصر و شمال آفریقا و سوریه و اردن و لبنان (از طریق زمینى) به حج مى آیند، بلکه میقات تمام کسانى است که از آنجا عبور مى کنند.

3- وادی عقیق : که محلّى است در سمت شمال شرقى مکّه، که حدود 94 کیلومتر با آن فاصله دارد، و آن، میقات اهل «عراق» و مردم «نجد» است، و تمام کسانى که از آن محل عبور مى کنند، مى توانند از آنجا مُحرِم شوند.

4- قرن المنازل : که محلّى است نزدیک «طائف» که حدود 94 کیلومتر با مکّه فاصله دارد، و آن میقات مردم آنجا، یا کسانى است که از آنجا عبور مى کنند. بلکه تمام کسانى که وارد جدّه مى شوند، مى توانند به آنجا رفته و از آنجا محرم شوند.

5- یلملم : که نام کوهى است در نواحى جنوبى مکّه، که حدود 84 کیلومتر با آن فاصله دارد، و آن، میقات کسانى است که از جنوب شبه جزیره عربستان، مانند یمن، به سوى مکّه مى آیند، و نیز تمام کسانى که از آنجا مى گذرند، مى توانند از آنجا محرم شوند.

٤ – نذر احرام قبل از میقات برای نائب

سؤال: زنى هستم که نیابتاً به حج مشرف شده ام آیا نذر احرام قبل از میقات براى من جایز است؟

جواب: مانعى ندارد.

٥ – احرام حائض و جنب از داخل مسجد شجره

سؤال: هرگاه حائض یا جنب، عمداً و عصیاناً وارد مسجد شجره شده، و همانند دیگران در آنجا توقّف نموده، و محرم شود. آیا احرامش صحیح است؟

جواب: اگر عمداً باشد خالى از اشکال نیست; ولى همان گونه که قبلا گفته ایم احرام از خارج مسجد نیز جایز است.

٦ – احرام اهل طائف از غیر میقات قرن المنازل

سؤال: عدّه اى از مردم طائف عازم مکّه بودند، که مأمورین دولتى مانع از رفتن آنها به قرن المنازل جهت احرام شدند. بدین جهت، به وادى عقیق رفته و از آنجا احرام بستند. با توجّه به این که میقات مردم طائف قرن المنازل است، نه «وادى عقیق» آیا احرام آنها صحیح بوده است؟

جواب: آرى احرام آنها صحیح است. هر کس به هر میقاتى رود و از آنجا محرم شود کافى است.

٧ – میقات کسانی که به صورت موقت در مکه اقامت کرده اند

سؤال: آیا میقات کسانى که به صورت موقّت در مکّه اقامت کرده اند، همان میقاتهاى پنجگانه معروف است، یا باید از خود مکّه محرم شوند؟

جواب: اگر فریضه آنها تبدیل نشده، یعنى دو سال در مکّه نمانده اند، باید از میقاتهاى معروف احرام ببندند، و اگر تبدیل شده، میقات آنها (احتیاطاً از منزلشان در) شهر مکّه است.

٨ – میقات احرام عمره تمتع مستحبی برای ساکنین مکه

سؤال: آیا براى ساکنین مکّه، که وظیفه آنها حجّ اِفراد است و آن را به جا آورده اند، و قصد دارند حجّ تمتّع مستحبّى انجام دهند، جایز است براى عمره تمتّع از منزلشان، که از میقات به مکّه نزدیکتر است، محرم شوند؟ به طور کلّى در احرامِ عمره تمتّع مستحبّى، تفاوتى بین آفاقى [1]و مکّى هست؟

جواب: آنها مى توانند از منزلشان محرم شوند; هر چند احرام آنها از یکى از میقاتهاى پنجگانه نیز جایز است.

٩ – احرام حج تمتع از شهر جده

سؤال: مسافرانى که به قصد حجّ تمتّع وارد جدّه مى شوند، و قصد دارند اوّل به مکّه مشرّف شوند (مثل حاجیان پاکستان،) آیا حتماً باید از جحفه محرم شوند، یا با توجّه به این که «جدّه» محاذى «جحفه» است، مى توانند از جدّه نیز احرام ببندند؟

جواب: احرام حجّ تمتّع از جدّه جایز نیست; زیرا محاذات آن با هیچ یک از میقاتها ثابت نشده است. باید به جحفه، یا یکى دیگر از میقاتهاى حج تمتّع بروند.

١٠ – مسجد تنعیم میقات عمره مفرده

سؤال: آیا با شرایط فعلى، که شهر مکّه بزرگ شده، و مسجد تنعیم در داخل مکّه قرار گرفته، این مسجد همچنان میقات است و مى توان از آن جا احرام بست؟ در صورت میقات بودن، شب و روز، و در سایه رفتن و نرفتن از نظر حکم شرعى تفاوت مى کند؟

جواب: مسجد تنعیم میقات عمره مفرده است، و شب و روز در آن فرق نمى کند، و زیر سایه رفتن در داخل شهر مکّه ضررى ندارد

١١ – مسجد تنعیم میقات عمره مفرده

جواب: مسجد تنعیم میقات عمره مفرده است، و شب و روز در آن فرق نمى کند، و زیر سایه رفتن در داخل شهر مکّه ضررى ندارد.

١٢ – حدیبیه میقات عمره مفرده

سؤال: با توجّه به نظرات متفاوت مبنى بر محاذى بودن یا نبودن جدّه با میقات جحفه، لطفاً به سؤالات زیر پاسخ دهید:

الف) احرام بستن جهت عمره مفرده، از جدّه براى شاغلین در آن شهر چگونه است؟

ب) احرام براى مسافرینى که با هواپیما به جدّه مى آیند، و مى خواهند عمره مفرده بجا بیاورند چگونه است؟ در صورت طرح موضوع نذر، لطفاً مشخّص فرمایید که آیا مى توان از جدّه نذر کرد، یا مى بایست قبل از رسیدن به جدّه نذر نمود؟

جواب الف: جدّه محاذى با هیچ یک از میقاتهاى شش گانه نیست; ولى یکى از میقاتهاى عمره مفرده حدیبیّه است، که در وسط راه مکّه و جدّه قرار دارد. و امروزه در محاذات آن در نزدیکى پل شمسیّه علامتگذارى شده، و مسجدى بنا کرده اند، که از آن محرم مى شوند.

جواب ب: نذر از جدّه مانعى ندارد.

١٣ – احرام از شهر جده

سؤال: آیا احرام عمره تمتّع از شهر جدّه جایز است؟

جواب: چون محاذات شهر جدّه با هیچ یک از میقاتها مسلّم نیست، براى احرام باید به میقات یا به محاذات میقات رفت و اگر هیچ کدام امکان ندارد، احتیاطاً با نذر محرم مى شود و سپس بنابر احتیاط در ابتداى حرم تجدید احرام مى کند.

١٤ – معنای اصطلاحی میقات

سؤال: لطفا بفرمایید منظور از میقات یعنی چه ؟ و به چه جایی می گویند ؟

جواب: میقات، به محل احرام بستن حاجیان گویند.و منظور از آن جایى است که باید از آنجا براى حج یا عمره احرام بست، و بدون احرام نمى توان از آن گذشت.

[1] کسانى که از مکّه و محدوده آن بیرون هستند.