|
استفتائات اعتکاف- آیت الله العظمی بهجت قدس سره
مسائل متفرقه اعتکاف
اعتکاف در ادیان دیگر
سؤال. آیا اعتکاف به زمانهاى ویژهاى اختصاص دارد؟ و بهترین زمان جهت اعتکاف چیست؟
پاسخ: در هر زمانى که روزه در آن ایام صحیح است اعتکاف نیز جایز و صحیح است و بهترین اوقات اعتکاف ماه رمضان و برترین اوقات رمضان دههى آخر آن است.
اعتکاف بدون قصد عبادت
سؤال. آیا توقف در مسجد، بدون قصد عبادت، اعتکاف به شمار مىآید یا قصد عبادت هم لازم است؟
پاسخ: قصد عبادت هم لازم است
شرط ضمن نیت اعتکاف
سؤال. شرط ضمن نیّت اعتکاف به چه معنا است و چه شروطى را انسان مىتواند در آن نیت کند؟
پاسخ: به این معنا است که از اوّل مىتواند شرط کند که هر وقت خواست، چه با عروض مانع یا عدم آن از اعتکاف دست بردارد، هر چند در روز سوّم هم باشد
اعتکاف واجب
سؤال. اعتکاف به واسطه نذر، عهد، قسم، یا شرط ضمن عقد یا اجاره چه حکمى دارد
پاسخ: واجب مىشود
اعتکاف نیابتی
سؤال. اعتکاف به نیابت از میّت یا حى چه حکمى دارد؟
پاسخ: اعتکاف به نیابت از میّت صحیح است و صحت آن به نیابت از حى محل تأمل است
قصد اعتکاف
سؤال. آیا در اعتکاف قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
پاسخ: لازم نیست
زمان نیت اعتکاف
سؤال. زمان نیّت اعتکاف چه وقت است؟ آیا مىتوان در اوّل شب نیّت کرد؟
پاسخ: زمان نیّت اعتکاف اوّل طلوع فجر روز اوّل است و از اوّل شب هم مىتواند نیت کند؛ بلکه نیّت از شب موافق احتیاط مستحبى است و اگر اعتکافش بیش از سه روز است، از همان وقت نیّت را شروع مىکند.
اشتباه در نیت
سؤال. اگر براى اعتکاف وجوبى، از روى اشتباه نیّت استحبابى کند یا بالعکس، تکلیف چیست؟
پاسخ: اگر به قصد انجام وظیفه فعلى بوده است، صحیح است.
اعتکاف مسافر
سؤال. آیا مسافر مىتواند معتکف شود؟
پاسخ: اگر بتواند در آن سفر روزه بگیرد، اعتکاف او صحیح است.
مصادف شدن نیت اعتکاف با عید فطر یا قربان
سؤال. اگر زمانى نیّت اعتکاف کند که روز عید فطریا قربان در بین ایّام اعتکاف واقع شود، چه حکمى دارد؟
پاسخ: جایز نیست
اعتکاف بیشتر از سه روز
سؤال. اعتکاف بیشتر از سه روز، به صورتى که آن زیاده، بخشى از یک روز یا شب باشد، چه حکمى دارد؟
پاسخ: در جایى که اعتکاف سه روز باشد، صحت تلفیق، محل تامّل و اشکال است و اگر بیشتر باشد و از اوّل نیّت آن را داشته است، تلفیق جایز است.
اعتکاف روز ششم
سؤال. کسى که پنج روز در اعتکاف بوده است، آیا اعتکاف روز ششم هم بر او واجب است؟
پاسخ: بلى، روز ششم واجب است، على الاقوى
مراد از روز در اعتکاف
سؤال. منظور از روز در اعتکاف چیست؟
پاسخ: منظور از طلوع فجر است تا غروب شمس نسبت به روز اوّل و آخر، و دو شبى که در وسط قرار مىگیرد داخل است
سه روز تلفیقی
سؤال. آیا سه روز تلفیقى در تحقق اعتکاف کافى است؟
پاسخ: در آن تامّل و اشکال است
اعتکاف زن و اجازه شوهر
سؤال. آیا در اعتکاف، زن باید از شوهر خود اجازه بگیرد؟
پاسخ: در صورتى که اعتکاف او منافى با حق شوهر باشد، اجازه لازم است و با عدم منافات هم احتیاط در اجازه است.
اجازه فرزند و اجازه پدر
سؤال. آیا فرزند لازم است که براى اعتکاف از پدر خود اجازه بگیرد؟
پاسخ: اگر اعتکاف فرزند مستلزم آزار و اذیت آنها باشد، اجازهى پدر و مادر لازم است.
مساجدی که در آن اعتکاف صحیح است
سؤال. در چه مساجدى اعتکاف صحیح است؟
پاسخ: اعتکاف در مسجد جامع هر شهرى صحیح است
راه احراز مسجد جامع
سؤال. از چه راههایى مىتوان مسجد جامع بودن جایى را احراز نمود؟
پاسخ: مسجدیّت یا جزئیت براى آن به علم یا شیوع مفید علم یا اطمینان یا به بیّنه یا به حکم حاکم شرع ثابت مىشود و در خبر دادن عدل واحد تأمّل است و مسجد جامع مسجدى است که اکثر اهالى شهر در آن جا نماز مىخوانند؛ هر چند از آن محل هم نباشند.
مسجد جامع متروک
سؤال. برخى از مسجدهاى جامع در شهرها، در قدیم مرکزیّت و جامعیّت داشته و فعلاً به حالت نیمه متروک درآمده و جامعیّت خود را از دست داده است؛ هر چند هنوز به آن مسجد جامع اطلاق مىشود و در عوض مسجدهاى بزرگ با مرکزیّت بیشترى ساخته شده است، آیا اعتکاف در این گونه مساجد جدیدالتأسیس، بدون عنوان مسجد جامع صحیح است؟
پاسخ: باید عنوان مسجد جامع صدق کند.
تعدد مسجد جامع شهر
سؤال.اگر مسجد جامع در شهر متعدد باشد، حکم اعتکاف چیست؟
پاسخ: در صورت تعدّد مخیّر است در هر یک از آن مساجد اعتکاف نماید.
اعتکاف در مسجد جمکران
سؤال. آیا اعتکاف در مسجد مقدس جمکران صحیح است؟
پاسخ: صحیح نیست، چون مسجد جامع شهر نیست.
اعتکاف در مسجد دانشگاه
سؤال. آیا اعتکاف در مسجد دانشگاه صحیح است؟
پاسخ: صحیح نیست و مسجد جامع شهر به حساب نمىآید
اعتکاف در محل مشخص شده توسط دیگری
سؤال. اگر فردى گوشه مشخصى از مسجد را جهت اعتکاف خود معین نماید و فرد دیگرى در آنجا معتکف شود، آیا اعتکاف فرد دوم باید با اجازه فرد اوّل باشد؟ و در صورت عدم رضایت او، آیا اعتکاف وى باطل است؟
پاسخ: اجازه از فرد اوّل لازم است و در صورتى که او را از آن مکان رانده و وى از آنجا اعراض کرده و به جاى دیگر رفته، بنابر اقوى اعتکاف او صحیح است، همچنین اگر به جاى دیگر نرفته؛ ولى مکان منحصر در این جاى غصب شده نیست که در این صورت نیز اعتکاف صحیح مىباشد؛ اما اگر امکان اعتکاف منحصر در مکان غصب شده باشد و آن فرد نیز از آن مکان اعراض ننموده باشد، اعتکاف باطل است.
انصراف از اعتکاف
سؤال. آیا معتکف مىتواند از اعتکاف منصرف شود؟
پاسخ: برگشت و انصراف از اعتکاف در واجب معین و همچنین در غیر معین، بعد از تمام شدن دو روز جایز نیست و منظور از دو روز غروب روز دوم است و در صورتى که هنگام نیّت اعتکاف، شرط رجوع داشته است، مىتواند هر وقت خواست ـ بنا به تفصیلى که در جوابهاى قبلى گذشت ـ از اعتکاف دست بردارد؛ هر چند روز سوم هم باشد.
اعتکاف در یک ماه
سؤال. اگر کسى نذر کند یک ماه را معتکف شود، آیا شب اوّل هم جزو همان یک ماه است؟
پاسخ: بلى، شب اوّل ماه، جزو ماه است. (براى توضیح بیشتر به جامع المسائل، ج ، ص ، م رجوع شود
نقصان ماه از سی روز
سؤال. اگر کسى نذر کند یک ماه را اعتکاف نماید و ماه ناقص باشد، آیا باید روز سىام را هم بگیرد یا نه؟
پاسخ: با تمام شدن ماه، وظیفه تمام مىشود و اعتکاف روز سىام از آخر واجب نیست، اگرچه احوط است.
اعتکاف یک ماه جدا جدا
سؤال. اگر کسى نذر کند به مقدار یک ماه معتکف شود، آیا مىتواند اعتکافهاى متفرّق و پراکنده انجام دهد، یا باید یک ماه به هم پیوسته باشد؟
پاسخ: اگر نذر یک ماه بین الهلالین کرده است، پى در پى بودن واجب است و در غیر این صورت مىتواند متفرق معتکف شود؛ یعنى سه روز سه روز معتکف شود تا سى روز.
اعتکاف در دو مسجد
سؤال. آیا در اعتکاف، وحدت مسجد شرط است؟ اگر دو مسجد به هم متصل باشند چه طور؟
پاسخ: بلى، وحدت مسجد شرط است، مگر در صورت اتصال زمین آن دو مسجد به یکدیگر که مىتواند در هر کدام باشد، هر چند در نیّت یکى را معین کرده بنابر اظهر.
زیارت در بین اعتکاف
سؤال. اگر کسى در مسجد اعظم قم و یا مسجدهاى اطراف مضجع مطهر امام رضا ـ علیهالسّلام ـ معتکف شود، آیا در کوتاه مدت یا بلند مدت مىتواند کنار قبر حضرت رضا ـ علیهالسّلام ـ و یا حضرت معصومه ـ سلاماللّهعلیها ـ به عبادت و زیارت بپردازد؟ و زیارت او خروج از مسجد محسوب مىشود؟
پاسخ: مىتواند زیارت کند، به حدى که صورت اعتکاف محو نشود.
بام و زیرزمین مسجد
سؤال.مکانهایى هم چون بام و زیر زمین مسجد که شک داریم جزو مسجد است یا نه، آیا مىتوان در حین اعتکاف به آنجا رفت؟
پاسخ: در حال اعتکاف نزول به سرداب (زیرزمین) مسجد و رفتن به بام مسجد جایز است، ولى مقدار اضافى اگر جزئیتش مشکوک باشد، رفتن به آنجا جایز نیست.
اعتکاف بچه ممیز
سؤال. آیا اعتکاف بچه ممیّز صحیح است؟
پاسخ: صحیح است
جنابت معتکف
سؤال. اگر معتکف در مسجد جنب شود، چه باید بکند؟
پاسخ: باید فورا غسل را به جا آورد، بنابراین اگر غسل در داخل و خارج مسجد ممکن است و غسلِ در مسجد محتاج به توقف و مکث در مسجد است، فورا خارج شود و در خارج غسل کند و در دو مسجد پیامبر ـ صلىاللّهعلیهوآلهوسلّم ـ و مسجد الحرام با تیمم خارج شود.
اعتکاف بیمار
سؤال. آیا بیمار و کسى که روزه برایش ضرر دارد، مىتواند معتکف شود؟ و اگر در حال اعتکاف باشد، ولى روزه بگیرد ثوابى مىبرد؟
پاسخ: نمىتواند معتکف شود و ثواب اعتکاف هم نمى‌برد.
قرص خوردن زن جهت شرکت در اعتکاف
سؤال. آیا زن مىتواند جهت شرکت در اعتکاف، براى جلوگیرى از عادت ماهیانه قرص مصرف نماید؟
پاسخ: اگر برایش ضرر نداشته باشد، اشکال ندارد.
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
