مسأله ۱۷۴۹- براي شش نفر۱ مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نيستند از كاري كه روزه را باطل مي كند خودداري نمايند۲:
اول: مسافري كه در سفر، كاري كه روزه را باطل مي كند انجام داده باشد و پيش از ظهر به وطنش يا به جايي كه مي خواهد ده روز بماند برسد.
دوم: مسافري كه بعد ازظهر به وطنش يا به جايي كه مي خواهد ده روز در آنجا بماند برسد۳.
سوم: مريضي كه پیش از ظهر خوب شود وكاري كه روزه را باطل مي كند انجام داده باشد۴.
چهارم: مريضي كه بعد از ظهر خوب شود۵.
پنجم: زني كه در بين روز از خون حيض يا نفاس پاك شود.
ششم: كافري كه در روز ماه رمضان مسلمان شود۶.
اين مسأله در رساله آيات عظام بهجت وسبحانی نيست
۱- خوئي، تبريزي، سيستاني: برای پنج نفر...
زنجانی: برای هشت نفر...
وحید: برای چند نفر...
۲- امام خامنه ای ۹۸۱: برای رعایت ادب و احترام ماه مبارک رمضان، برای این اشخاص مستحب است از مبطلات روزه خودداری کنند، هر چند روزه نباشند:
۳- خوئي: و همچنين است اگر پيش از ظهر برسد در صورتي كه قبلاً در سفر افطار كرده باشد...
زنجانی: (با توجه به مسأله [۱۷۲۱])...
۴- سيستاني: سوّم: بیماری که بعد از ظهر خوب شود، و همچنین است اگر پیش از ظهر خوب شود و کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد. و اما چنانچه انجام نداده باشد ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید روزه بگیرد...
وحید: سوم: مریضی که بعد از ظهر خوب شود و همچنین است اگر پیش از ظهر خوب شود و کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد...
زنجانی: سوم: بیماری که در اثناء روز خوب شود (با تفصیلی که در مسأله [۱۵۶۷] گذشت.) چهارم: زنی که در بین روز از خون حیض و نفاس پاک شود. پنجم: زنی که بعد از ظهر حائض شود . ششم: كافري كه در بين روز مسلمان شود. (با تفصیلی که در مسأله [۱۵۶۶] گذشت. هفتم: كودكي كه دربين روز بالغ شود. (با تفصیل مورد پیشین). هشتم: ديوانه اي كه در بين روز عاقل شود. (با تفصیل مورد پیشین).
۵- مكارم: هر چند تا آن ساعت چيزي نخورده باشد...
[مورد چهارم در رساله آیت الله سیستانی نیامده است.]
۶- گلپايگاني، صافي: ششم: كافري كه بعد از ظهر مسلمان شود يا پيش از ظهر مسلمان شود و پيش از مسلمان شدن مفطر بجا آورده باشد.
سيستاني: پنجم: كافري كه مسلمان شود و قبلاً كاري را كه روزه را باطل مي كند انجام داده باشد.
مكارم: ششم: افراد غير مسلماني كه در روز ماه رمضان بعد از ظهر مسلمان شوند، ولي اگر قبل از ظهر باشد، و چيزي نخورده باشند احتياط واجب آن است كه روزه بگيرند.
[مورد ششم در رساله آيات عظام: خوئي، وحید و تبريزي نيست]
امام خامنه ای: {و} ۷. کودکی که در روز ماه رمضان بالغ شود.
مظاهری: رجوع کنید به مسأله اختصاصی ۱۲۰۴ بعد از مسأله ۱۵۶۸ متن اصلی.
*****
جوادی آملی مسأله ۱۸۲۹- مستحب است در ماه رمضان در موارد زیر ـ که روزه صحیح نیست ـ از انجام دادن کاری که روزه را باطل میکند، خودداری شود:
۱. مسافری که در سفر روزهٔ خود را باطل کرده و پیش از ظهر به وطن یا به محل اقامهٔ ده روز برمیگردد.
۲. مسافری که بعد از ظهر به وطن یا به محل اقامهٔ ده روز برمیگردد.
۳. بیماری که پیش از ظهر خوب شود و کاری که روزه را باطل میکند، انجام داده باشد.
۴. بیماری که بعد از ظهر خوب شود، هرچند تا آن ساعتْ چیزی نخورده باشد.
۵. کافری که در روز ماه رمضان مسلمان شود.
۶. خانمی که در میان روز از خون حیض و نفاس پاک شود.
مسأله ۱۷۵۰- مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را۱ پيش از افطار كردن بخواند، ولي اگر كسي منتظر اوست يا ميل زيادي به غذا دارد كه نمي تواند با حضور قلب نماز بخواند بهتر است اول افطار كند ولي به قدري كه ممكن است نماز را در وقت فضيلت آن بجا آورد.
اين مسأله در رساله آيات عظام: بهجت و سبحانی نيست
۱- زنجانی: نماز مغرب را...
*****
جوادی آملی مسأله ۱۸۲۸- از آداب افطار این است كه نماز مغرب پیش از افطار خوانده شود؛ ولی اگر گروهی منتظر روزهدار باشند، ابتدا با آنها افطار کند و سپس نماز بگزارد.
امام خامنه ای: مسأله ۹۸۰- مستحب است روزه دار نماز مغرب را پیش از افطار بخواند؛ ولی اگر کسی منتظر اوست یا خودش به قدری گرسنه است که نمی تواند نماز را با حضور قلب به جا آورد، بهتر است اوّل افطار کند ولی در صورت امکان نماز را در وقت فضیلت بخواند.