بسم الله الرحمن الرحیم
درختکاری و کشاورزی در اسلام
أَفَرَءَیْتُم مَّا تَحْرُثُونَ أَأَنتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّ ارِعُونَ لَوْ نَشَآءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَاماً فَظَلْتُمْ تَفَکَّهُونَ إِنَّا لَمُغْرَمُونَ بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ
سوره واقعه، آیات 63-67.
آیا آنچه را کشت مى کنید، دیده اید؟ آیا شما آن را مى رویانید یا ما رویاننده ایم؟ اگر بخواهیم آن را خار و خاشاک مى گردانیم، پس شما از روى تعجّب مى گویید: ما زیان دیده ایم. بلکه محروم و بدبختیم.
{در حقیقت زارع اصلی خداوند است}
وَ عِندَ ما وَصَلَ إلَی الآیَةِ: «أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ» قالَ ثَلاث مَرّاتٍ: «بَل أنتَ یا رَبّ»
امام علی علیه السلام در تفسیر قول خداوند که : «آیا شما کشت را می رویانید یا ما می رویانیم» حضرت سه بار فرمودند: بلکه زارع حقیقی تو هستی ای پروردگار من!
تفسیر روح المعانی ذیل آیه 63 و 64 سوره واقعه.
فهرست محتوا:
(1) کشاورزی و درخت کاری و برکات کشاورزی
(2) کشاورزی شغل انبیاء و اولیاء (علیهم السلام)
(3) زمین کشاورزی را نفروشید و درخت را قطع و کشاورزی را ترک نکنید
(4) کشاورزی دارای اجر و ثواب است
(5) کشاورزی و درختکاری مانند صدقه است
(6) به کشاورزان ظلم و ستم نکنید
(1) کشاورزی و درخت کاری و برکات کشاورزی
{انسان مکلّف به کاشت و داشت و مراقبت از درخت است}
قال الصادق (علیه السلام): وَ خُلِق لَهُ (للانسان) الشّجرُ فَکُلِّفَ غَرْسَها وَ سَقْیَها وَ القِیامَ عَلَیها.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: درخت برای انسان آفریده شد پس او مکلف گردید به:
1-کاشتن درخت 2-آب دادن درخت 3- مواظبت نمودن درخت.
الحیاة جلد 5 صفحه 347 ، بحارالانوار جلد 3 صفحه 82و83.
{با کاشت درخت انسان از بارش باران ناخوشنود نیست}
قال الصادق (علیه السلام): إنَّ اللّهَ إختارَ لِاَنبِیائِهِ الحَرثَ وَ الزَّرعَ کَیلا یَکرَهُوا شَیئاً مِن قَطرِ السَّمآء.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: خداوند برای انبیاء و رسولان خود کار درختکاری و کشاورزی را انتخاب فرمود تا آنکه از بارش پیاپی آسمان ناخشنود نباشند بلکه پیوسته منتظر باران رحمت الهی باشند.
وسائل الشیعه جلد 12 ، میزان الحکمه جلد 4 صفحه 214 نقل از وسایل جلد 12 صفحه 192.
{کشاورزی و کاشت درخت بهترین عمل}
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (عَلَیْهِ السَّلاَمُ): قَالَ کَانَ أَبِی یَقُولُ: خَیْرُ اَلْأَعْمَالِ زَرْعٌ یَزْرَعُهُ فَیَأْکُلُ مِنْهُ اَلْبَرُّ وَ اَلْفَاجِرُ... وَ یَأکُلُ مِنهُ السِّباعُ والطَّیرُ.
حضرت علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند : بهترین اعمال کاشتن است بکارید زراعت کنید پس نیکوکار و فاجر از آن می خورند درندگان و پرندگان از آن نیز می خورند.
الحیاة صفحه 345.
{کاشت درخت حلال ترین کار}
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام): قَالَ: ازْرَعُوا وَ اغْرِسُوا وَ اللَّهِ مَا عَمِلَ النَّاسُ عَمَلًا أَحَلَّ وَ لَا أَطْیَبَ مِنْهُ.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: زراعت کنید و درخت بکارید به خدا قسم هیچ شغلی هیچ کاری از کارهای مردم حلال تر و پاکیزه تر از آن وجود ندارد.
الحیاة جلد 5 صفحه 345 نقل از سفینة البحار جلد 1 صفحه 549.
{شغلی محبوبتر از زراعت و کاشت درخت نیست}
قال الصادق (علیه السلام): ما فِی الأعمالِ شَیءٌ أحَبّ إلَی اللهَ تَعالی مِنَ الزّراعَةِ وَ ما بَعَثَ اللهُ نَبِیّاً إلاّ زارِعاً إلاّ إدرِیسَ فَإنّهُ کانَ خَیّاطاً.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: در میان شغلها ، شغلی محبوبتر از شغل کشاورزی نزد خدا نیست ، و هیچ پیامبری را نفرستاد مگر اینکه آنها کشاورز و درختکار بودند مگر حضرت ادریس که خیاط بود.
الغایات لابن الرازی : 201، الحیاة صفحه 345.
{نفع کاشت درخت بخاطر بیچارگان و فقرا}
قال السجّاد (علیه السلام): ما أزرعُ الزَّرعَ لِطَلَبِ الفَضلِ فِیهِ. وَ ما أزرعُهُ إلّا لِیَتَناوَلهُ الفَقِیرُ وَ ذُو الحاجَةِ ...
آقا امام سجاد (علیه السلام) فرمودند: من نکاشتم برای زراندوزی و ازدیاد ثروت؛ نکاشتم مگر برای اینکه بیچاره ای، فقیری، محتاجی از این مزارع و محصولات آن به نان و نوائی برسد.
کتاب الحیاة جلد 5 صفحه 347 .
{دانش کشاورزی صلاح انسان}
قال الصادق (علیه السلام): ذکِّر {فکّر} یا مفضل فیما اُعطی الإنسان علمه ... و کذلک اُعطی علم ما فیه صلاح دنیاه کالزراعة و الغِراس.
آقا امام صادق (علیه السلام) به مفضل میفرمایند: فکر کن برای چه به انسان علم و آگاهی داده شده . . . و برای چه به انسان دانش آنچه را که صلاح دنیای اوست مثل دانش کشاورزی ، درختکاری و . . . . به او داده شده است.
بحارالانوار جلد 3 صفحه 82.
{برکت در کشاورزی و دامداری است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): لَمّا خَلَقَ المَعِیشَةَ جَعَلَ البَرَکاتِ فِی الحَرثِ وَالغَنَم.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هنگامی که روزی را آفرید ، برکت را در کشاورزی و گوسفند قرار داد.
کنزل العمال جلد 4 صفحه 32.
{دیدن سبزه موجب روشنی چشم}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): ثَلاثٌ یُجْلِینَ الْبَصَرَ: النَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ، وَإِلَى الْمَاءِ الْجَارِی وَ إلَی الوَجهِ الحَسَن.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: سه چیز چشم را قوت می دهد : دیدن سبزه و آب جاری روی زیبا.
نهج الفصاحه.
{توکل کنندگان به خداوند کشاورزانند}
قال الصادق (علیه السلام): فِی قَولِ اللّهِ تَعالَی: [وَ عَلَی اَللّٰهِ فَلْیَتَوَکَّلِ اَلْمُتَوَکِّلُونَ] قالَ: الزّارِعُونَ.
آقا امام صادق (علیه السلام) در تفسیر آیه 122 سوره آل عمران { وَ عَلىَ اللَّهِ فَلْیَتَوَکلَ الْمُؤْمِنُون } (( بر خدا توکل کنند ، توکل کنندگان )) فرمود: توکل کنندگان کشاورزانند.
الحیاة 5:صفحه 346،ح14.
{روزی خود را از اعماق زمین بیابید}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اُطلُبُو الرِّزقَ فِی خَبایَا الأرضِ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: رزق و روزی خود را از ژرفای زمین جستجو کنید.
کنزالعمال جلد 4 صفحه 21.
{تبدیل هسته خرما به درخت خرما}
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ: لَقِیَ رَجُلٌ أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ (عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ) وَ تَحْتَهُ وَسْقٌ مِنْ نَوًى فَقَالَ لَهُ مَا هَذَا یَا أَبَا اَلْحَسَنِ تَحْتَکَ فَقَالَ مِائَةُ أَلْفِ عَذْقٍ إِنْ شَاءَ اَللَّهُ فَیَغْرِسُهُ فَلَمْ یُغَادَرْ مِنْهُ وَاحِدَةٌ .
امام باقر علیه السلام فرمود : مردی حضرت علی علیه السلام را ملاقات کرد و دید که حضرت روی یک کیسه گونی از هسته خرما نشسته است عرض کرد یااباالحسن این چیست ؟ فرمود یکصدهزار درخت خرما، إن شاء الله سپس حضرت باقر (علیه السلام) فرمود همه را حضرت علی علیه السلام کاشت و یک هسته خرما را هم باقی نگذاشت ( همه را کاشت ).
وسائل الشیعه جلد 12 صفحه 25.
{کشاورزی شغلی مبارک}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): أُحرثُوا فَإنَّ الحَرثَ مُبارَکٌ .
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: کشاورزی کنید ، زیرا شغل میمون و مبارک است.
کنزالعمال جلد 4 صفحه 31.
{تبدیل کردن هسته خرما به درخت خرما}
... وَ لَقَدْ کَانَ یُرَى وَ مَعَهُ الْقِطَارُ مِنَ الْإِبِلِ وَ عَلَیْهِ النَّوَى فَیُقَالُ [لَهُ] مَا هَذَا یَا أَبَا الْحَسَنِ فَیَقُولُ نَخْلٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَیَغْرِسُهُ فَمَا یُغَادِرُ مِنْهُ وَاحِدَةً.
... آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) را مى دیدند که با یک قطار شتر، با بار هسته خرما، در حرکت است، و چون به او مى گفتند: یا أبا الحسن! اینها چیست؟ مى فرمود: درخت خرما ان شاء اللَّه؛ پس آنها را مى کاشت و حتّى یکى از هسته ها را دور نمى انداخت.
دعائم الاسلام.
{کسی که با داشتن آب و خاک، ترک کشاورزی کند فقیر شود}
قال الباقر (علیه السلام): مَن وَجَدَ ماءاً وَ تُراباً ثُمَّ افتَقَرَ فَأبعَدَهُ اللهُ.
آقا امام باقر (علیه السلام) فرمودند: آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می فرمود: هرکس آب و خاک در اختیار داشته باشد سپس در اثر عدم بهره برداری از آب و خاک و در اثر عدم کاشت و برداشت کارش به فقر و تهیدستی برسد خداوند متعال او را از رحمت خود دور خواهد فرمود.
وسائل الشیعه جلد 4 ، جلد 4 صفحه 213 میزان الحکمه نقل از بحارالانوار جلد 103 صفحه 65 قرب الاسناد صفحه 55.
{خداوند برای پیامبران کشاورزی را انتخاب کرده است}
قال الصادق (علیه السلام): إنَّ اللّهَ إختارَ لِانبِیائِهِ الحَرثَ وَ الزَّرعَ کَیلا یَکرَهُوا شَیئاً مِن قَطرِ السّمآء.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: بدرستیکه خداوند عزوجل برای پیامبران خود انتخاب فرمود شغل کشاورزی و دامداری را.
وسائل الشیعه 13: 193.
{نگاه به سبزه موجب روشنی چشم}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): النَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ یَزِیدُ فِی البَصَرِ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: گاه نمودن به سبزه زار و سبزی باعث زیادی روشنایی و قوت بینایی چشم است.
نهج الفصاحه
{زراعت و درختکاری، بهترین مال و ثروت}
قال الصادق (علیه السلام): سُئِلَ رَسُولُ اَللَّهِ ص أَیُّ اَلْمَالِ خَیْرٌ؟ قَالَ: زَرْعٌ زَرَعَهُ صَاحِبُهُ وَ أَصْلَحَهُ وَ أَدَّى حَقَّهُ یَوْمَ حَصادِهِ .
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: از آقا رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) سؤال شد: چه مال و ثروتی بهترین است؟ فرمود شغل زراعت و کشاورزی ؛ زمینی را میکارد و اصلاح میکند و حق خدا را هم روز برداشت محصول می پردازد.
وسائل الشیعه جلد 13 .
{کشاورزان گنجهای خداوند بر زمین}
یزید بن هارون سألت جعفر بن محمّد (علیه السلام) عن الفلاّحین؟ فقال: هم الزّارعون کنوز اللّه فی ارضه و ما فی الاعمال شیء أحب الی اللّه من الزراعه .
از آقا امام جعفر صادق (علیه السلام) درباره کِشتکاران سئوال شد : حضرت فرمودند : همان کشاورزانند ، و آنان گنجهای خداوند بر روی زمین هستند و هیچ شغلی محبوبتر در میان شغلها نزد خداوند از شغل کشاورزی نیست.
الحیاة 5: 345 ، نقل از وسائل جلد 12 صفحه 25.
{در هر شرایطی درخت بکارید}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ وَ فِی یَدِ أَحَدِکُمُ الْفَسِیلَةُ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لَا تَقُومَ السَّاعَةُ حَتَّى یَغْرِسَهَا فَلْیَغْرِسْهَا.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هر وقت عمر جهان به آخر رسیده ، هرگاه قیامت بخواهد قیام کند و عالم بخواهد منقرض شود و در دست یکی از شما نهال درختی باشد چنانچه به قدر کاشتن آن فرصت باشد ، باید آن را بکارد و از فرصت باقیمانده استفاده نماید.
مستدرک الوسائل جلد 2 صفحه 501 ، الحیاة جلد 5 صفحه 344.
(2) کشاورزی شغل انبیاء و اولیاء (علیهم السلام)
{همکاری آقا رسول اکرم و آقا أمیرالمؤمنین (علیهماالسلام) در کشت و کار}
قال الصادق (علیه السلام): کان امیرالمؤمنین (علیه السلام) یَضْربُ بِالْمَرّ وَ یَستَخْرِجُ الاَرَضِینَ وَ کانَ رَسُولُ الله (صلی الله علیه و آله و سلّم) یَمَصّ النّوی بِفیهِ وَ یَغْرِسُهُ.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: آقا أمیرمؤمنان علی (علیه السلام) زمینی را شخم میزد و سینه زمین را می شکافت و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) هسته خرما را مرطوب می کرد و می کاشت.
وسائل الشیعه جلد 12 صفحه 23.
{مایلم روزی ام را با تلاش در باغهایم بیابم}
قال الصادق (علیه السلام): إنّی لأَعمَلُ فی بَعضِ ضِیاعی حَتّى أعرَقَ ـ و إنَّ لی مَن یَکفینی ـ لِیَعَلَمَ اللّه ُ أنّی أطلُبُ الرِّزقَ الحَلالَ.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: من در برخی از باغهایم چنان تلاش میکنم که از شدت تلاش عرق می ریزم در حالیکه کسانی هستند که به جای من این کار را انجام دهند، اما میخواهم خدا بداند من روزی حلال را با تلاش خود می طلبم.
[ الکافى ، ج 5 ، ص 77 .] وسائل الشیعه جلد 12: 23.
{خداوند کاشت درخت برای انبیاء انتخاب کرده است}
محمد بن عَطیَّة قالَ: سَمِعتُ أبا عَبدِ اللّٰهِ (علیه السلام) یَقُولُ: إنَّ اللّٰهَ جَلَّ اسمُهُ اِختارَ لِأنبِیائِهِ الحَرثَ وَ الزَّرعَ کَیلا یَکرَهُوا شَیئاً مِن قَطرِ السَّماءِ.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: خداوند برای رسولان خود کار درختکاری و کشاورزی را انتخاب فرمود تا آنکه از بارش پیاپی آسمان ناخشنود نباشند بلکه پیوسته منتظر باران رحمت الهی باشند.
وسائل الشیعه جلد 13 صفحه 193.
(3) زمین کشاورزی را نفروشید و درخت را قطع و کشاورزی را ترک نکنید
{قطع درخت موجب عذاب خدا}
قال الصادق (علیه السلام): لا تَقطَعُوا الثِّمارَ فَیَصُبّ اللهُ عَلَیکُمُ العَذابَ صَبَّاً.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: درختان میوه دار را قطع نکنید مبادا که عذاب خدا بر سر شما نازل گردد.
میزان الحکمه حدیث شماره 1955،وسائل الشیعه13: 198.
{اگر درخت قطع کردید بجای آن درختی بکارید}
البَزَنطِی قالَ: سَألتُ أبَا الحَسَن علیه السّلام عَن قَطعِ السِّدرِ فَقالَ سَألَنِی ر َجُلٌ مِن أصحابِکَ عَنهُ فَکَتَبتُ إلَیهِ قَد قَطَعَ أبُو الحَسَن علیه السّلام سِدراً وَ غَرَسَ مَکانَهُ عِنَباً.
بزنطی می گوید پرسیدم از حضرت رضا علیه السلام از مسأله قطع درخت سدر ؛ فرمودند : همین مسأله یکی از دوستان شما از من پرسید من در جواب او نوشتم که حضرت أبا الحسن علیه السلام درخت سدری داشت قطع کرد و به جای آن درخت انگور کاشت.
قرب الاسناد صفحه 162 ، بحارالانوار.
{فروشنده زمین کشاورزی زیان کرده است}
الأمام الکاظم (علیه السلام) فیما رواه عن أبیه عن جدّه الإمام الباقر (علیه السلام) أنّ بائع الضیعة ممحوق و مشتریها مرزوق.
امام باقر علیه السلام : هرکس باغ ( زمین حاصل خیز ) را بفروشد ، زیانکار است و کسی که آنرا بخرد مرزوق و روزی با برکتی را دارا خواهد شد.
الحیاه 5: 347.
{سیراب کردن درخت همانند سیراب کردن تشنه}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَن سَقَی طَلحَةً اَو سِدرَةً فَکَاَنَّما سَقَی مُؤمِناَ مِن ظَمَأ.
حضرت رسول (ص) : هرکس درخت خرما یا سدری را آب بدهد گویا تشنه ای را سیراب کرده است.
کتاب الحیاة جلد 5 صفحه 344 ، وسائل الشیعه جلد 12 صفحه 25.
{بهترین ثروت درخت خرما}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): ...أیُّ الْمَالِ بَعْدَ الْبَقَرِ خَیْرٌ قَالَ الرَّاسِیَاتُ فِی الْوَحَلِ وَ الْمُطْعِمَاتُ فِی الْمَحْلِ، نِعْمَ الشَّیْءُ النَّخْلُ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: بهترین ثروت درخت خرمایی هست که محکم در خاک قرار دارد.
نهج الفصاحه
{درختان بیابان قوی ترند}
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): أَلاَ وَإِنَّ الشَّجَرَةَ الْبَرِّیَّةَ أَصْلَبُ عُوداً.
آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) میفرمایند: آگاه باشید درخت بیابانی و کوهستانی از همه درختها چوبش محکمتر و قوی تر است.
نهج البلاغه نامه به عثمان بن حنیف.
(4) کشاورزی دارای اجر و ثواب است
{کاشت درخت موجب اجر و ثواب است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ بَنَی بُنْیَاناً بِغَیْرِ ظُلْمٍ وَ لَا اعْتِداءٍ اَوْ غَرَسَ غَرْساً بِغَیْرِ ظُلْمٍ وَ لَا اعْتِداءٍ کَانَ لَهُ اَجْراً جَارِیاً مَا انْتَفَعَ بِهِ اَحَدٌ مِنْ خَلْقِ الرَّحْمَنِ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکه ساختمانی را بناء کند بدون اینکه ظلم و تعدی در کار باشد یا نهالی را بکارد و درختی را غرس نماید تا هر کجا که بنده ای از بندگان خداوند مهربان بهره مندی شود خداوند اجر و ثواب به او مرحمت می کند.
جلد 5 الحیاة نقل از مستدرک الوسائل جلد 2 صفحه 501.
{کاشت درخت موجب اجر و ثواب است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): ما مِن مُسلِمٍ یَغرسُ غَرساً إلّا کانَ لَهُ مِنَ الأجرِ بِقَدرِ ما خَرَجَ مِن ثَمَرَةِ ذلِک الغَرس.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هیچ کشاورزی نهالی نمی نشاند مگر آنکه خداوند متعال به مقداری که از آن نهال ثمر به دست آید به او اجر و پاداش می دهد.
کنزالعمال جلد 3 صفحه 896.
{کاشت درخت موجب اجر و ثواب است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَن غَرَسَ غَرسَاً فَأثمَرَ أعطاهُ اللهُ مِنَ الأجرِ قَدرَ ما یَخرُجُ مِنَ الثَمَر.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکه درختی بنشاند خداوند به اندازه میوه ایکه از آن درخت ظاهر میشود پاداش برای وی مقرر میفرماید.
نهج الفصاحه.
{کاشت درخت موجب اجر و ثواب است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَن نَصَبَ شَجَرَةً و صَبَرَ عَلى حِفظِها والِقیامِ عَلَیها حَتّى تُثمِرَ کانَ لَهُ فی کُلِّ شَىءٍ یُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَةٌ عِندَ اللّه ِ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکس درختی را بکارد و بر حفظ و نگهداری آن صبر ، استقامت ، و بر مواظبت و مراقبت از آن قیام نماید تا آنکه به ثمر و نتیجه برسد . به مقداری که بهره می رساند و به تعداد کسانی که از آن درخت استفاده میکنند ثواب صدقه و انفاق را خداوند متعال به او مرحمت میفرماید.
کنز العمال 3: 897، میزان الحکمه حدیث شماره 9143.
{کاشت درخت مُثمر موجب اجر و ثواب است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ غَرْسَ غَرْساً فَأَثْمَرَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الْأَجْرِ قَدْرَ مَا یَخْرُجُ مِنَ الثَّمَرَةِ.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکس درختی را بکارد و به ثمر برسد به قدر تمام میوه هایش خداوند اجر و ثواب به شخص غارس مرحمت میفرماید.
میزان الحکمه جلد 4 صفحه 213 نقل از مستدرک جلد 2 صفحه 501.
(5) کشاورزی و درختکاری مانند صدقه است
{کاشت درخت مانند صدقه است}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَا مِنْ مُسْلِمٍ یَغْرِسُ غَرْساً أَوْ یَزْرَعُ زَرْعاً فَیَأْکُلُ مِنْهُ إِنْسَانٌ أَوْ طَیْرٌ أَوْ بَهِیمَةٌ إِلَّا کَانَتْ لَهُ بِهِ صَدَقَةً.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکه درختی بکارد هربار انسانی یا یکی از مخلوق خدا از آن بخورد برای وی صدقه ای محسوب شود.
نهج الفصاحه صفحه 597.
{کاشت درخت اجر صدقه دارد}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): ما مِن مُسلِمٍ یَغرِسُ غَرساً یَأکُلُ مِنهُ اِنسانٌ أو دابَّةٌ أو طَیرٌ إلّا أن یُکتَبَ لَهُ صَدَقَةٌ إلی یَومِ القِیامَة.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: مسلمانی که درختی بنشاند و یا زراعتی کسب نماید اجر و پاداش صدقه در راه خدا را خواهد داشت.
مستدرک الوسائل جلد 13 صفحه 26.
{کاشت درخت صدقه محسوب می شود}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَن غَرَسَ غَرساً لَم یَأکُلْ مِنهُ آدَمِیٌّ وَلا خَلقٌ مِن خَلقِ اللهِ إلّا کانَ لَهُ صَدَقَةً.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: هرکس درختی بکارد نمی خورد از میوه آن انسانی یا مخلوقی از مخلوقات خداوند مگر آنکه برای آن شخص صدقه محسوب شود.
نهج الفصاحه حرف میم.
(6) به کشاورزان ظلم و ستم نکنید
{به کشاورز ظلم نشود و مالیاتش زیاد نگردد}
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): یا عَلِیُّ لا یُظلَمُ الفَلّاحونَ بِحَضرَتِکَ وَ لا یُزادُ عَلی أرضٍ وَضَعتَ عَلَیها.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند: یا علی ! مبادا با حضور تو به کشاورزان ظلمی بشود و مالیات زمین را زیاد مکن.
وسائل جلد 13 صفحه 216.
{سفارش أمیرمؤمنان علی (علیه السلام) در باره کشاورزان}
قال الصادق (علیه السلام): کانَ أمِیرُ المُؤمِنِینَ ع یَکتُبُ إلَی عُمّالِهِ ألاّ تَسخرُوا المُسلِمِینَ ... وَ کانَ یَکتُبُ یُوصِی بِفَلاّحِینَ خَیراً.
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: أمیرمؤمنان علی (علیه السلام) به نمایندگان و فرمانداران خود می نوشت مسلمانان را به بیکاری نکشید، و در نامه های خود ، کشاورزان را مورد سفارش قرار می داد.
وسائل الشیعه 13: 216.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
