اوقات ادا و قضای نماز مغرب و عشا (مرجع تقلید آیةالله مکارم)

جواب: سلام علیکم؛ فتاوای حضرت آیةالله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) در این زمینه از پایگاه دفتر معظّم له، خدمت شما یکجا ارسال میگردد.
وقت نماز مغرب و عشاء
مساله 675ـ مغرب موقعى است که قرص آفتاب در افق پنهان شود و احتیاط آن است که صبر کند تا سرخى طرف مشرق که بعد از غروب آفتاب پیدا مى شود از بالاى سر بگذرد و به طرف مغرب برگردد، هنگام مغرب وقت نماز مغرب و عشا وارد مى شود و تا نیمه شب ادامه دارد.
وقت مخصوص و مشترک
مساله 676ـ نماز مغرب و عشاء نیز هر کدام وقت مخصوص و وقت مشترکى دارند، وقت مخصوص نماز مغرب از اوّل مغرب است تا به اندازه سه رکعت و اگر کسى مسافر باشد و تمام نماز عشا را در این وقت بخواند باطل است، هرچند از روى سهو باشد. و وقت مخصوص نماز عشا موقعى است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب باقى مانده باشد و اگر کسى عمداً تا این موقع نماز مغرب را تاخیر اندازد باید اوّل نماز عشا را بخواند و بعد نماز مغرب را قضا کند و در میان این دو، وقت مشترک است، اگر کسى در این وقت اشتباهاً نماز عشا را قبل از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز متوجّه شود، نمازش صحیح است و باید نماز مغرب را بعداً به جا آورد.
نسبي بودن معناي وقت مخصوص و مشترک
مساله 677ـ وقت مخصوص و مشترک که معنى آن در مساله پیش گفته شد براى اشخاص فرق مى کند مثلاً براى مسافر در مورد نماز ظهر و عصر و عشا به اندازه دو رکعت است و براى حاضر به اندازه خواندن چهاررکعت.
کسي که سهواً قبل از مغرب مشغول نماز عشا شود
مساله 678ـ هرگاه از روى غفلت یا فراموشى شروع به نمازعشا کند و در اثنا بفهمد که نماز مغرب را نخوانده باید نیّت را به نماز مغرب برگرداند، مگر این که وارد رکوع رکعت چهارم شده باشد که در این صورت عدول جایز نیست و باید ادامه دهد و نماز مغرب را بعد به جا آورد.
آخر وقت نماز عشاء
مساله 679ـ آخر وقت نماز عشا نصف شب است و احتیاط واجب آن است که شب را از اوّل غروب آفتاب تا اذان صبح حساب کند ولى براى نماز شب و مانند آن تا اوّل آفتاب حساب کند.
تأخير انداختن عمدی نماز عشاء
مساله 680ـ هرگاه عمداً نماز مغرب و عشا را تا نصف شب نخواند وقت آن گذشته و باید قضا کند، امّا اگر به واسطه عذرى نخوانده باشد باید تا قبل از اذان صبح به جا آورد و نماز او ادا است. یاحقّ.

---