انهار
انهار
امکانات سایت
مطالب خواندنی

مسجد

بزرگ نمایی کوچک نمایی

عدم اجرای حکم مسجد بر زمین اجاره شده جهت مسجد

سؤال: اگر زمینی برای مسجد اجاره شود آیا از این پس حکم مسجد را دارد؟ در صورت عدم تمدید اجاره، حکم چگونه است؟

جواب: حکم مسجد را ندارد.

وقف کردن فضای متحرک به عنوان مسجد

سؤال: آيا مي شود فضاي متحرکي مانند کانتينر و امثال آن را وقف مسجد کرد؟

جواب: مسجد باید در زمین ومحل ثابتی باشد

تجدید بنای مسجد غیر قابل استفاده

سؤال: مسجدى در حال حاضر به هیچ وجه قابل استفاده براى نماز و فعّالیت هاى فرهنگى و مذهبى نمی باشد با بررسیهاى همه جانبه تصمیم به تخریب و ساخت مجدّد با طرّاحى مطلوب گرفته شده حال آیا تخریب بناى موجود با توجّه به موارد فوق چه حکمى دارد؟

جواب: در فرض مساله تخریب و تجدید بناى این مسجد مانعى ندارد؛ بلکه کار بسیار خوبى است.

شمول حکم وقف در توسعه مسجد

سؤال: مقرّر گرديد با تخريب و توسعه و تبديل به احسن مسجدى كه از نظر ساختمان عمر مفيد خود را سپرى كرده، مصلّاى شهر ما احداث گردد آيا حكم مسجد سابق در طبقات فوقانى يا تحتانى بناى جديد هم جارى است؟ آيا مى‏توان فضاى فوقانى آن بخش از شبستان جديد كه جايگزين شبستان قديم مى‏گردد را به استفاده جديدى نظير كتابخانه، كلاس آموزش و امثال آن اختصاص داد؟

جواب: احکام مسجد درباره آنچه روى زمین سابق ساخته مى‏شود، جارى است، ولى اگر زمین‏هایى اضافه گردد، تابع صیغه وقف‏ جدید است؛ و امّا ساختن کتابخانه و مانند آن در صورتى که مزاحمتى با نمازگزاران نداشته باشد، اشکالى ندارد.

مخلوط شده مهر های باز سازی شده مسجد با سایر مهر ها

سؤال: برای باز سازی مهرهای شکسته مساجد و حسینیه ها ناچارا با سایر مهر های شکسته مخلوط می شود و جدا سازی آن ممکن نیست آیا این کار اشکالی دارد؟

جواب: مجاز هستید و مانعى ندارد; ولى بهتر است به آن مقدار که از مساجد و حسینیّه ها مهر برمى دارید (هرچند بطور تقریبى باشد) به آنها بازگردانید.

نگهداری کتب و وسائل قدیمی مسجد در موزه

سؤال: در بعضى از مساجد، تعدادى قرآن خطّى وجود دارد كه اكثر آنها خراب و ناقص شده و بقيّه در حال از بين رفتن است و حتى ممكن است به سرقت برود، آيا جايز است كه به عنوان امانت در موزه نگهدارى شود؟

جواب: اگر در مسجد قابل استفاده نیست یا در حال از بین رفتن است مى‏توان آن را تبدیل به احسن کرد یعنى به موزه یا غیر موزه بفروشند و به جاى آن قرآن نو خریدارى کنند و وقف‏ آن مسجد کنند.

حکم مساجد در روستاهای متروكه

سؤال: مساجدى كه در بيابانها و قراى متروكه واقع شده و به هيچ ‏وجه براى نماز قابل استفاده نيست و گاه مركزى براى حيوانات نجس و آلودگيهاى ديگر مى‏شود حكمش چيست؟

جواب: در مورد مساجد متروکه در بیابانها و قراى متروکه باید آنها را طورى محفوظ کرد که هتک و بى‏ احترامى نسبت به آنها نشود.

مساجدی که در طرح ایجاد خیابان واقع می شوند

سؤال: مساجدى كه در طرح ایجاد خيابانها واقع مى‏ شوند چه حکمی دارند؟

جواب: مساجدى که در خیابان افتاده و امید بازگشتى در آن نیست، هم حکم مسجد بودن زایل مى‏ شود و هم حکم وقف‏ بودن و شخصى که چنین کرده باید معادل ثمن آن را صرف ساختن مسجد دیگر یا تعمیر سایر مساجد کند و در حقیقت از قبیل اتلاف عین مال است ولى تا ضرورت فوق‏ العاده شدیدى نباشد تخریب مسجد به هیچ‏ وجه جایز نیست.

احداث لوازم مسجد در زمین موقوفه جهت مسجد

سؤال: خیّرى قطعه زمینى به نام مسجد اهداء نموده است؛ ولى نظر خویش را در مورد احداث سرویس بهداشتى، ایوان، چایخانه، حیاط و آشپزخانه بیان نکرده است، آیا مى شود در موقوفه فوق موارد بالا را احداث نمود؟

جواب: اگر این امور مورد نیاز مسجد است و در عرف محل جزء لوازم مسجد محسوب مى شود، مانعى ندارد.

توسعه مسجد و ایجاد ستون و گلدسته در زمین مسجد

سؤال: مقرّر گرديد با تخريب و توسعه و تبديل به احسن مسجدى كه از نظر ساختمان عمر مفيد خود را سپرى كرده، مصلّاى شهر ما احداث گردد لذا در بناى جديد ضرورت دارد بخش كمى از شبستان قديم براى تعريض ديوارها، يا احداث ستون، يا مأذنه (گلدسته)، يا محل ايراد خطبه اختصاص داده شود. آيا اين تصرّفات جايز است؟

جواب: این گونه تصرّفات، که مزاحمتى با نمازگزاران ندارد، مانعى ندارد.

استفاده از امکانات مسجد برای مراسم ختم

سؤال: استفاده از امکانات مسجد، اعمّ از ظروف آشپزخانه و مانند آن، در مراسم ختم افراد (چه در داخل مسجد و چه در بیرون مسجد) چه حکمى دارد؟

جواب: جایز نیست; مگر این که نظر واقفین عامّ بوده باشد، یا عرف محلّ چنین اقتضا کند

قرار دادن طبقه دوم مسجد به عنوان حسینیه

سؤال: آیا می توان در طبقه دوم مسجد، حسینیه و مانند آن ساخت؟

جواب: در صورتی که از ابتدا و در زمان وقف چنین نیتی را داشته باشند و بر اساس آن زمین را وقف کنند مانعی ندارد و حتی می توانند از ابتدا چنین وقف نمایند که طبقه اول مسجد و طبقه دوم حسینه و طبقه سوم مرکز آموزش قرآن و ماننند آن باشد. ولی اگر از ابتدا چنین وقفی انجام نشده نمی توانند چنین کاری را انجام دهند و تمام طبقات حکم مسجد را دارد.

تغییر نام مسجدی که به نام بانی می باشد

سؤال: از نظر احكام شرع، تغيير نام مسجد چه حكمى دارد؟ مثلًا در جايى كه بانى مسجد نام خود را بر آن نهاده است، مى‏توان نام آن مسجد را تغيير داد؟

جواب: هرگاه مسجد به نام شخص بانى یا افرادى مانند او بوده باشد و بخواهند آن را به نام امامان معصوم (علیهم السلام)، یا شخصیّتهاى معروف اسلامى تغییر بدهند، اشکالى ندارد؛ ولى بهتر آن است که نام بانى را به عنوان بنا کننده، زیر نام مسجد بنویسند تا مردم براى او طلب مغفرت کنند؛ ولى اگر بر فرض در وقف‏ مسجد نام خاصّى شرط شده، احتیاط حفظ آن نام است.

اجازه واقف و متولی در اجرای وقف

سؤال: آيا سازندگان و بانيان مسجد مى‏توانند مانع فعاليتهاى فرهنگى، دينى در مسجد شوند؟

جواب: پس از تحقّق وقف‏ مسجد کلیّه کارهایى که موجب تقویت برنامه مسجد و مراسم نماز و اقامه جماعت و نشر حقایق تشیّع در آن است، احتیاج به اجازه دیگران حتّى واقف یا متولّى ندارد.

عزل و نصب هیئت امنا مسجد توسط امام جماعت

سؤال: آيا امام جماعت مى‏تواند در امر تعيين هيأت امنا يا بركنارى آنها دخالت نمايد؟

جواب: اگر هیات امنا از طرف واقف یا واقفین براى حفظ مسجد و اموال آن تعیین شده‏اند، کسى نمى‏تواند آنها را عزل کند.

علت ایقاع بودن وقف مسجد

سؤال: چگونه است که وقف در بعضى صور مثل وقف مسجد ايقاع محسوب مى‏شود؟

جواب: این مورد به خاطر جریان سیره مسلمین از ایقاعات استثناء مى‏شود چرا که بسیارى از مسلمین مسجدى را آماده مى‏کنند و به نیّت وقف در اختیار نمازگزاران قرار مى‏دهد و هیچ وقت صیغه‏اى براى آنان خوانده نمى‏شود.

تسری حکم مسجد به زیر زمین و طبقه فوقانی آن

سؤال: اگر در جايى صيغه مسجد خوانده شود، آيا زيرزمين يا طبقه فوقانى آن نيز حكم مسجد دارد؟

جواب: آرى حکم مسجد دارد؛ مگر این که هنگام وقف آن را استثنا کنند.

عدم لزوم کسب رضایت بانیان موقوفات در اداره آنها

سؤال: چندین سال پيش مسجدى توسط فردی ساخته شد که داراى 3 باب مغازه است كه آنها هم وقف مسجد مى‌باشد اما بلاتكليف رها شده وهم اكنون مى‌خواهند آنها را خراب كنند چون به صورت مخروبه درآمده و بارها شوراى مساجد زير نظر امام جمعه و ستاد تبليغات اسلامى ايشان را دعوت كرده‌اند كه بيايد و رفع مشكل كند؛ ولى ايشان اهميّت نمى‌دهد. مسجد به همّت مردم و هيئت امنا رونق يافته و علاوه بر نمازهاى يوميّه، كليّه مراسم مذهبى در آن برگزار مى‌شود و هزينه‌هاى مربوط به آب، برق، گاز و مخارج ديگر توسّط هيئت امنا ومؤمنين داده مى‌شود. اخيراً بانى اوّليّه مسجد اعلاميّه‌اى چاپ و در مسجد و معابر نصب نموده كه باعث تفرقه بين مؤمنين شده است. حكم شرعى مسأله چيست؟

جواب: بانیان محترم مساجد باید بدانند هنگامى که مسجد را ساختند و وقف شد همه مردم مى‌توانند از آن استفاده کنند و نیاز به رضایت بانیان محترم ندارند. امام مسجد را نیز مردم نمازگزار انتخاب مى‌کنند. البتّه اگر مسجد موقوفاتى داشته باشد و بانى به هنگام وقف خودش را متولّى قرار داده باشد مى‌تواند درباره آن موقوفات به نفع مسجد تصمیم بگیرد و اگر خود را متولّى قرار نداده، حاکم شرع براى آن موقوفات متولّى تعیین مى‌کند؛ ولى متولّى نباید نسبت به خود مسجد که چه کسانى در آن نماز بخوانند یا نخوانند تصمیم بگیرد.
  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.

کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -