سؤال17 - شخصى دستش از مرفق قطع شده تيمم نمايد يا بايد وضوء بگيرد و اگر واجب باشد كه وضوء بگيرد به چه نحو بجا بياورد؟.
جواب: در فرض مذكور اگر خودش مىتواند، صورتش را بشويد، مثلا صورت را در آب فرو برد و به قصد شستن وضوئى از آب، خارج نمايد با رعايت ترتيب، و شخص ديگرى با رطوبت صورت، سر و پاهاى او را مسح نمايد و اگر نمىتواند مثل آن كه آب كر و يا جارى نباشد ديگرى صورت او را بشويد و سر و پايش را مسح كند.
سؤال18 - شخصى كه يك دست و يا دو دست و يا يك پا و يا دو پاى او را قطع كردهاند و جاى مسح ندارد تكليفش چيست و طريقه وضو و تيمم او چگونه است؟.
جواب: كسى كه يك دست يا دو دست او را از بالاى مرفق قطع كردهاند شستن از او ساقط است و اگر از مرفق به پائين، چيزى باقى است آن را بشويد و اگر يك دست دارد مسح سر و پا را با همان يك دست بكشد و اگر هيچ دست ندارد با دست غير، از آب صورت مسح بكشد و كسى كه پاى او را قطع كردهاند اگر از قدم چيزى باقى است به همان مسح بكشد و الا مسح ساقط است و طريقه تيمم كسى كه دست او قطع شده اين است كه اگر يك دست او قطع شده دست ديگر را به زمين بزند و پيشانى را با آن مسح نمايد و بعد پشت دست را به زمين بزند و احتياط آنست كه اگر ممكن باشد بين تيمم بنحو مذكور و توليت غير، جمع كند، به اين كه شخص ديگر دست خود را به زمين بزند و پشت دست او را مسح نمايد و چنانچه هر دو دست او قطع شده پيشانى خود را به زمين مسح كند و در اين صورت نيز احوط توليت غير است اگر ممكن باشد به اين كه ديگرى دستهاى خود را به زمين بزند و به پيشانى او مسح نمايد و در هر دو صورت اگر ذراع قطع نشده احتياط اين است كه به ذراع هم تيمم كند.
سؤال19 - شخصى پاى راستش تا زانو قطع شده، مسح كشيدنش به چه كيفيت مىباشد.
جواب: مسح پاى قطع شده لازم نيست.
سؤال20 - اگر شخصى يك دست او شكسته و تا آرنج گچ گرفته شده و قابل حركت نباشد يا اصلا يك دست ندارد، و نائب براى وضوء يا تيمم پيدا نمىكند، تكليفش چيست؟.
جواب: كسى كه يك دست ندارد بطورى كه از موضع شستن براى وضوء چيزى باقى نمانده، صورت را با يك دست مىشويد، و خود دست موجود را زير شير آب مىگيرد از آرنج تا سر انگشتان و با همان يك دست سر و پاها را مسح مىنمايد و اگر يكى از دستها قطع نشده ولى به كلى از كار افتاده و حركت ندارد بايد بنحو متعارف وضوء بگيرد، و با كمك دست سالم با دست معيوب مسح نمايد و اگر ممكن نيست، با دست سالم سر و پا را مسح كند.
سؤال21 - شخصى يك دست او قطع شده يا بسته است چگونه وضوء بگيرد؟ ارتماسى، يا نايب بگيرد؟.
جواب: در صورتى كه از مرفق قطع شده و جز با شستن دست به ارتماس راه ديگرى ندارد چنانچه آن دست سالم را ارتماسا بعد از شستن صورت زير آب ببرد و بيرون بياورد به قصد وضوء و با آن سر و پاهاى خود را مسح كند صحيح است و اشكال ندارد و در صورت قدرت بر وضوء با كيفيت مذكوره نيابت جائز نيست.
سؤال22 - شخصى يك دست دارد و مىخواهد تيمم كند آيا با همان يك دست مىتواند به دو طرف صورت دست بكشد يا خير؟
جواب: با يك دست از يك طرف جبين شروع و در طرف ديگر خاتمه دهد بطورى كه از رستنگاه موتا ابروها مسح شود.
اگر قبل از مسح، دست نجس شود
سؤال23 - هر گاه در بين وضوء يعنى پيش از مسح، دست، نجس شود و نتواند مسح بكشد بعد از تطهير دست، از صورت و يا از مواضع ديگر وضوء رطوبت بگيرد و مسح نمايد چه صورت دارد؟.
جواب: اگر بعد از تطهير، دست را خشك كند و از سائر مواضع وضو رطوبت بگيرد و مسح كند ظاهرا اشكال ندارد.
اگر عضو لاحق را قبل از سابق مسح كند
سؤال24 - اگر در حال وضوء، سهوا كسى قبل از مسح سر، مسح پا را كشيد آيا وضو باطل مىشود و از نو بايد وضوء بسازد يا نه؟
جواب: ما دامى كه موالات به هم نخورده تكرار وضوء لازم نيست پا را خشك نموده و با رطوبت كف دست، سر را مسح كند و پا را بعد مسح نمايد