انهار
انهار
مطالب خواندنی

ابن سكيت نحوي

بزرگ نمایی کوچک نمایی
ابويوسف يعقوب بن اسحاق دورقي معروف به ابن سكيت نحوي از بزرگان ادب و لغت عرب بود. وي در جنوب غربي ايران و در حوالي اهواز، ديده به جهان گشود. او از عظماي شيعه و از خواص امام محمدتقي علیه‌السلام و امام علي‌النقي علیه‌السلام بشمار مي‌آمد و مورخان و سيره‌نويسان، از وي تجليل كرده و از وي به نيكي ياد نمودند.
ابن سكيت پرچم‌دار دانش و معارف عربي مانند ادبيات، شعر، لغت و نحو بود، بدين جهت به نحوي معروف گرديده است. وي داراي تأليفات گرانسنگي، چون "تهذيب الألفاظ" و "اصلاح المنطق" بود. وي را از اين جهت "ابن السكيت" مي‌گفتند كه سكوتش فراوان بود.
ابن سكيت، معلم معتز و مؤيد (پسران متوكل عباسي) بود و آنان را با صرف و نحو و ادبيات عرب آشنا كرد. روزي متوكل عباسي (دهمين خليفه عباسیان) كه در دشمني با اهل بيت علیهم‌السلام و خاندان رسالت و امامت، زبانزد خاص و عام بود از ابن سكيت پرسيد: پسرانم معتز و مؤيد در نزد تو بهترند يا حسن و حسين پسران علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام؟
ابن سكيت كه از پرسش بي‌جا و غيرقابل قياس متوكل به خشم آمده و سكوت در برابر اين ستمگر طاغي را روا نمي‌دانست، در پاسخش گفت: به خدا سوگند قنبر غلام علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام، از تو و پسرانت بهتر و در نزد من محبوبتر است.
متوكل عباسي كه انتظار چنين پاسخي را از معلم فرزندان خويش نداشت، چنان به خشم آمد كه در همان لحظه به قراولان ترك‌نژاد خود دستور داد كه زبانش را از قفا بيرون كشند. مأموران حكومتي نيز زبانش را از قفا بيرون آورده و وي را به همان حال به شهادت رسانيدند. تاريخ شهادت اين دانشمند فرزانه شيعه و مدافع مقام ولايت و امامت، پنجم رجب سال 244 قمري است.[۱]
بي‌ترديد اين مرد بزرگ از بهشتيان و مقربان درگاه الهي است. زيرا مشمول اين حديث نبوي است كه از امام علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام نقل گرديد: قال اميرالمومنين علیه‌السلام: اخذ رسول الله صلی الله علیه و آله بيد الحسن والحسين و قال: من أحبني و أحب هذين و أبا هما و امهما و كان متبعا لسنتي، كان معي في الجنه.[۲]
يعني: پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله روزي دست حسن و حسين را گرفت و فرمود: هر كسي مرا دوست بدارد و نسبت به اين دو (حسن و حسين) و پدر و مادرشان محبت و دوستي بورزد و از سنت من پيروي كند، در بهشت با من خواهد بود.

1-  الكافي (شيخ كلينی)، ج1، ص 24؛ وقايع الايام (شیخ عباس قمی)، ص 297.
2- بحارالانوار (علامه مجلسی)، ج 43، ص 73.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  
 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -