نحوۀ خواندن دعاي ماه رجب
سؤال: در انتهای دعای ماه رجب شاهد هستیم که مؤمنین با دست چپ ریش خود را گرفته و انگشت اشارۀ دست راست را رو به قبله تکان میدهند، سوال بنده این است که:
1- این تکان دادن انگشت چه دلیلی دارد و به چه معناست؟
2- آیا حتماً لازم است که در انتهای دعا این عمل را انجام داد؟
3- کسانی که ریش خود را زدهاند و یا اصلاً در کل ریش ندارند، آیا درست است که این عمل را (گرفتن ریش با دست چپ) انجام دهند؟
جواب: اولاً در قرائت آن دعای شریف انجام آن عمل که سؤال کرده اید، لازم و ضروری نیست و لذا خانم ها هم میتوانند آن دعا را قرائت نمایند.
ثانیاً آن عمل بنابر آنچه گفته شده است، نوعی اظهار تضّرع و خضوع و ذلّت در مقابل مولای مطلق یعنی حضرت حق سبحانه و تعالی است.
پاسخ به يک شبهه پيرامون عزاداري
سؤال: آیا قیام امام حسین «عليهالسلام» منجر به پیروزی شد یا شکست؟ اگر قيام ايشان پیروز شد، چرا باید در محرم و صفر عزاداری و شیون کنیم؟ در حالي که برای پیروزی جشن و شادی بر پا میکنند و شهداي کربلا هم در شب عاشورا شاد بودهاند. پس گريه و زاري ما براي چيست؟
جواب: هدف از قیام امام حسین«سلاماللهعليه» احیای دین در بين امّت اسلامي بود و با شهادت ایشان و اسارت خاندان نبی اکرم«صلّياللهعلیهوآلهوسلّم»، این هدف تحقّق یافت. بنابراین قیام آن حضرت منجر به پیروزی شد و موجي در عالم بر پا کرد، امّا اين موج نياز به ادمه داشت که اسارت خاندان وحي آن را ادامه داد.
پس از آن، موج سوّمي لازم بود تا موج قيام آن امام بزرگوار را در نسلهاي بعدي تا قيامت منتشر کند و موج سوّم، در عزاداریها و گریه و زاري برای امام حسین«سلاماللهعليه» متحقّق شد و وظيفۀ شيعيان، با پيروي از ائمه طاهرين«سلاماللهعليهم»، زنده نگه داشتن و گسترش عزاداريها و انتقال آن به نسلهاي بعدي است.
امّا اينکه شهداي کربلا در شب عاشورا شاد بودهاند، به خاطر رسيدن آنان به لقاي الهي بوده و ربطي به وظيفۀ ما ندارد و اين عقيده که بايد در عاشورا و ايام عزاداري، شاد باشيم، عقيدۀ انحرافي و خطرناکي است.
بهترين شيوۀ عزاداري
سؤال: سلام علیکم در روستای ما رسم بر این است که دهه اول محرم شب ها در خیابان به زنجیرزنی می پردازند و با همان حالت زنجیرزنی و با زدن چندین طبل و سنج در صحن مسجد جامع روستا تا پاسی از شب به زنجیر زنی ادامه می دهند. با توجه به توضیحات داده شده نظر جنابعالی در موارد زیر چیست؟
1- شیوه عزاداری توضیح داده شده در مسجد. 2- اگر به جای زنجیر زدن و استفاده از طبل و سنج به سینه زنی پرداخته شود. 3- پخش صدای مداح و سخنران از بلندگوی بیرون مسجد. 4- ذبح گوسفند یا گاو نذری جلوی دسته عزاداری و در خیابان 5- استفاده از طبل و سنج و دیگر آلات موسیقی برای هماهنگی عزاداران در مسجد و غیر مسجد(حسینیه و ...)
جواب: 1- بهترین شیوه عزاداری همان عزاداریها است که در منزل مراجع همیشه بوده است.
2 سینه زدن و نجیر به طور متعارف اشکال ندارد.
3- اگر مزاحمت نباشد اشکال ندارد.
4اشکال ندارد.
5- اگر آلات موسیقی نباشد، اشکال ندارد.
فلسفۀ عزاداري
سؤال: یک دانشجوی هلندی هستم و رشته ام ادبیات و فرهنگ ایران می باشد. امتحان دوره ای من در مورد رسم و رسوم و اشعار مذهبی مخصوصا نوحه که در غرب هیچ کس از آن اطلاعاتی ندارد و من می خواهم این رسم و رسوم و فرهنگ را به دنیای علمی غربی معرفی کنم. سوآلات من این است:
هدف عزاداری، روضه و مداحی و نوحه به نظر شما چیست؟ هدف اشک ریختن به نظر شما چیست؟ عزاداری از کی بر احساسات مردم ایران و شیعه تاثیر گذاشته است؟
جواب: حضرت امام حسين«عليه السلام» موجي را در كربلا ايجاد كرد و عيال امام حسين آن موج را سرتاسري كردند و تأكيد بر عزاداري براي بقای آن موج است. بنابراين براي بقاي تشيّع، عزاداري، نوحه سرائي و مداحي، بهترين چيزها است.
نحوه عزاداري
سؤال: با توجه به نزدیک شدن ایام محرم و لزوم برگزاری با شکوه مراسم امام حسین «علیه السلام» لطفاً دربارۀ نحوۀ برگزاری این مراسم توضیحاتی بفرمائید و بفرمائید بهترین اعمال در این ایام چیست ؟
جواب: جلسۀ عزاداری به طوری که رسم میان مراجع است باید باشد و شرکت در آن ها باید باشد و ثواب عظیمی هم دارد، بلکه بهترین اعمال است. و زیارت عاشورا و لو با یک لعن و یک سلام، در این ایام خیلی فضیلت دارد و موجب رفع گرفتاری ها است.
دعا به مسلمين يا همه انسانها
سؤال: در دعا از خدا خواسته شده است كه آنچه مريض زير آسمان است خدا شفا بدهد، و اين دعا شامل دشمنان خدا و كافران نيز ميشود، اين دعا بهتر است يا دعا به مريضهاي مسلمين؟
جواب: مراد از همه دعاها كه به طور كلّي آمده است شيعيان اميرالمؤمنين(ع) است و غير از شيعيان را اصلاً شامل نميشود.
دعانويسي
سؤال: در مورد دعا نويسي بفرماييد:
الف) آيا دعا نويسي و از اين قبيل جايز است؟
ب) اجرتي که بابت اين امور ميگيرند چه صورتي دارد؟
ج) آيا راهنمايي افراد به دعا نويسها براي دعا نويسي جايز است؟
جواب: الف) جايز است.
ب) حلال است.
ج) جايز است.
دعانويسي براي درمان درد
سؤال: افرادي دعا نويس هستند و بيماران و افرادي كه از همه جا دستشان كوتاه شده پيش اين گروه ميروند، اوّلاً آيا چنين چيزي د ر اسلام وجود دارد؟ و ثانياً وظيفه ما در مقابل آنها چيست؟
جواب: اگر براي درمان دردها دعا بدهد و كار او مبني داشته باشد و خوددرآوري نباشد جايز است و الاّ حرام است.
زيارت عاشورا
سؤال: در زيارت عاشورا آمده است «و ابدأ به اوّلاً ثمّ الثاني و الثالث و الرابع» اينها چه كساني هستند و چرا نامشان به صراحت برده نشده است؟
جواب: قاعده «الكناية ابلغ من التصريح» به ما ميفهماند كه منظور چه كساني هستند و چرا نام آنها برده نشده است.
منظور مصيبت در زيارت عاشورا
سؤال: در زيارت عاشورا ميخوانيم «عظمت مصيبتك في السماوات علي جميع اهل السماوات» و منظور از اهل سماوات چسست؟
جواب: به حسب ظاهر، مراد ملائكه آسماني است لكن اگر كساني از اين مطلب استفاده كنند كه مخلوقاتي در ديگر كرات آسماني موجود است، شايد اشتباه نكرده باشند.
منظور از شکر بر مصيبت امام حسين در زيارت عاشورا
سؤال: در زيارت عاشورا آمده است «اللهم لك الحمد حمد الشاكرين لك علي مصابهم» منظور از شكر بر مصيبت سيّد الشهداء چيست؟
جواب: مصيبت شهادت امام حسين(ع) كه از اعظم مصائب است، از الطاف خفيّه خداوند تعالي است. لذا در حالي براي آن عزاداري ميكنيم، همانند حضرت زينب(س)، شكرانه لطف خفيّه حق را هم بجاي ميآوريم.
ميبت بزرگ خدا در زيارت عاشورا
سؤال: در زيارت عاشورا ميخوانيم «الحمد لله علي عظيم رزيّتي» آيا براي مصيبت بزرگ بايد خدا را شكر كرد؟ شكر چه چيز؟
جواب: شكر لطف خفيّ حق تعالي، همچنانكه خود سيّد الشهداء ارواحنا فداه هم در قتلگاه شكر حق را بجاي ميآوردند و آل الله هم در اسارت شاكرانه، رنج مصائب را تحمژل ميكردند.
وجوب گفتن اذکار صدگانه در زيارت عاشورا
سؤال: آيا در انتهاي زيارات عاشورا بايستي جملات سلام و لعن را صد مرتبه تكرار كرد يا اين كه گفتن يك مرتبه هم كافي است و ثواب دارد؟ بعضي يك مرتبه ميخوانند و ميگويند «مأة مرّة» آيا صحيح است؟
جواب: قرائت زيارت عاشورا با يك لعن و يك سلام هم، صحيح و كافي است و اثرات خود را دارد و مصداق توسّل است. لكن معلوم است كه در مستحبّات چنانكه از روايات هم فهميده ميشود، به هر اندازه كه آورده شود، مستوجب ثواب است.
توضيحي در باب زيارت جامعه
سؤال: اگر در زيارت جامعه كبيره، قصد ما زيارت دوازده امام باشد، آيا چون امام علي(ع) هم در اين زيارت، زيارت ميشوند بايد هم «الي جدّكم» و هم «الي اخيك» را بگوييم؟
جواب: بلي بايد «و الي اخيك» و «الي جدّكم» گفته شود.
پاسخ به يک شبهه پيرامون عزاداري
سؤال: آیا قیام امام حسین «عليهالسلام» منجر به پیروزی شد یا شکست؟ اگر قيام ايشان پیروز شد، چرا باید در محرم و صفر عزاداری و شیون کنیم؟ در حالي که برای پیروزی جشن و شادی بر پا میکنند و شهداي کربلا هم در شب عاشورا شاد بودهاند. پس گريه و زاري ما براي چيست؟
جواب: بسمه تعالي هدف از قیام امام حسین«سلاماللهعليه» احیای دین در بين امّت اسلامي بود و با شهادت ایشان و اسارت خاندان نبی اکرم«صلّياللهعلیهوآلهوسلّم»، این هدف تحقّق یافت. بنابراین قیام آن حضرت منجر به پیروزی شد و موجي در عالم بر پا کرد، امّا اين موج نياز به ادمه داشت که اسارت خاندان وحي آن را ادامه داد.
پس از آن، موج سوّمي لازم بود تا موج قيام آن امام بزرگوار را در نسلهاي بعدي تا قيامت منتشر کند و موج سوّم، در عزاداریها و گریه و زاري برای امام حسین«سلاماللهعليه» متحقّق شد و وظيفۀ شيعيان، با پيروي از ائمه طاهرين«سلاماللهعليهم»، زنده نگه داشتن و گسترش عزاداريها و انتقال آن به نسلهاي بعدي است.
امّا اينکه شهداي کربلا در شب عاشورا شاد بودهاند، به خاطر رسيدن آنان به لقاي الهي بوده و ربطي به وظيفۀ ما ندارد و اين عقيده که بايد در عاشورا و ايام عزاداري، شاد باشيم، عقيدۀ انحرافي و خطرناکي است