انهار
انهار
مطالب خواندنی

ولادت «محمدتقی دانش‌ پژوه» (1290 ش)

بزرگ نمایی کوچک نمایی
محمدتقی دانش‌پژوه در آمل متولد شد. پدرش، میرزا احمد لاریجانی، از مجتهدان و فقهای بنام آمل و لاریجان بود. محمدتقی تحصیلات مقدماتی را نزد پدر فرا گرفت، «قرآن کریم»، «دیوان» حافظ و «نصاب‌الصبیان» خواند. همچنین شروع به آموختن زبان فرانسه کرد. مقدمات ادبی را نزد میرزا علی بارفروش در مدرسه «حاج علی اکبر کوچک» در زادگاهش فراگرفت و محضر علمای برجسته‌ای چون آقا میرزا عزیزالله طبرسی، شیخ ابوالحسن آملی واعظ و میرزا ابوالحسن پیشنماز آملی را درک کرد. با مرگ پدر، برای ادامه تحصیل به  قم رفت و نزد استادان بنامی همچون میرزا ابوالفضل گلپایگانی، آخوند ملا علی همدانی و آیت الله مرعشی نجفی تلمذ کرد. در ۱۳۱۶ هـ .ش به تهران آمد و مدت چهار سال در مدرسه «سپهسالار قدیم» نزد میرزا مهدی آشتیانی دروس «شفاء»، «اسفار» و «مکاسب» خواند. سرانجام به دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران رفت و در ۱۳۲۰ هـ .ش  درجه لیسانس گرفت.
دانش پژوه پس از فارغ التحصیلی، به عنوان کمک کتابدار در کتابخانه دانشکده حقوق دانشگاه تهران به کار پرداخت. از دیگر سمت‌های وی می‌توان از معاونت کتابخانه دانشکده حقوق، ریاست کتابخانه کتب خطی دانشگاه، ریاست کتابخانه مرکزی دانشگاه، مشاور فنی کتابخانه مرکزی و عضو کمیته کتابخانه مرکزی یاد کرد. دانش پژوه از ۱۳۳۴ هـ .ش در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران به تدریس پرداخت  و کار تحقیق و پژوهش را آغاز کرد. در همین راستا، به منظور کسب اطلاعات کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی به دستور دانشگاه تهران به شهرهای بغداد، نجف، کربلا، کاظمین، مدینه، مکه، مسکو، تفلیس، دوشنبه، تاشکند، بخارا، سمرقند، باکو، پاریس، مونیخ، برلین، اترخت، استانبول، کمبریج، بوستون، میشیگان، شیکاگو و نیویورک سفر کرد. یادداشت‌هایی در خلال این سفرها برداشت که بخش مربوط به کشورهای عربی در نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران منتشر شده است.
دانش پژوه در زمینه فهرست‌نگاری تنها به معرفی ظاهری نسخه‌ها نمی‌پرداخت بلکه با دقت و توجه همه جانبه و روشی علمی و مستند، فهرست نگاری نسخ خطی را تنظیم و عرضه می‌کرد. از این رو، با توجه به مبانی فهرست نویسی از میان چهل پنجاه هزار نسخه متفاوت‌الشکل، فهرستی دقیق را به دست داده  که برخی از آنها به نظر دیگر فهرست‌نگاران نیامده است. استاد دانش پژوه در ۲۷ آذر ماه ۱۳۷۵ هـ .ش در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا  به خاک سپرده شد.
آثار متعددی از این استاد برجسته باقی مانده است که از آن جمله می‌توان به فهرست‌های مختلف کتابخانه دانشگاه تهران و مجلس سنا و ترجمه کتاب‌های «النکت الاعتقادیه»، «مصادقة الاخوان»، «رسالة المعینیة» و تصحیح «ذخیره خوارزمشاهی»  اشاره کرد.

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -