سجده و احکام آن

س 489: سجده و تيمم بر سيمان و موزائيک چه حکمى دارد؟
ج: سجده و تيمم بر آن دو اشکال ندارد. اگرچه احوط ترک تيمم بر سيمان و موزائيک است.

س 490: آيا گذاشتن دستها هنگام نماز بر موزائيکى که داراى سوراخهاى ريزى است، اشکال دارد؟
ج: اشکال ندارد.

س 491: آيا سجده بر مهر که سياه و چرک شده، به‌طورى که لايه‏اى از چرک روى آن را پوشانده و مانع چسبيدن پيشانى روى مهر است، اشکال دارد؟
ج: اگر چرک روى مهر به مقدارى باشد که حائل بين پيشانى و مهر شود، سجده و نماز باطل است.

س 492: آيا بر زنى که هنگام سجده بر مهر، پيشانى وى به‌خصوص جاى سجده با حجاب پوشيده شده است، اعاده نمازهايش واجب است؟
ج: اگر هنگام سجده متوجه وجود حائل نبوده، اعاده بر او واجب نيست.

س 493: زنى هنگام سجده، سر خود را روى مهر گذاشته، متوجه مى‏شود که پيشانى وى به‌طور کامل با مهر تماس ندارد، زيرا چادر يا روسرى وى مانع از تماس کامل پيشانى با مهر است، لذا سرش را از روى آن بلند کرده و بعد از رفع مانع دوباره روى مهر گذاشته است، نماز او چه حکمى دارد؟ اگر عمل وى سجده مستقلى محسوب شود، نمازهايى که خوانده است، چه حکمى دارد؟
ج: واجب است بدون اين که سر خود را از زمين بلند کند، پيشانى‌اش را حرکت دهد تا روى مهر قرار بگيرد. اگر بلند کردن پيشانى از زمين براى سجده روى مهر بر اثر جهل يا فراموشى بوده و اين عمل را فقط در يکى از دو سجده يک رکعت انجام مى‏داده، نمازش صحيح است و اعاده واجب نيست. ولى اگر اين کار با علم و عمد بوده و يا در هر دو سجده يک رکعت آن را انجام داده، نمازش باطل و اعاده آن واجب است.

س 494: در سجده بايد هفت عضو از بدن روى زمين باشد، ولى ما به خاطر وضيعت خاص جسمى که داريم، قادر به انجام اين کار نيستيم، زيرا از معلولين جنگى که از صندلى چرخدار استفاده مى‏کنند، هستيم و براى نماز يا مهر را به طرف پيشانى بلند مى‏کنيم و يا آن را روى دسته صندلى چرخدار گذاشته و بر آن سجده مى‏کنيم، آيا اين کار صحيح است يا خير؟
ج: اگر قادر به گذاشتن مهر روى دسته صندلى چرخدار يا چيز ديگر مانند بالشت يا چهار پايه و سجده بر آن هستيد، بايد سجده را بدين نحو انجام دهيد و نماز شما صحيح است. در غير اين صورت به هر نحو که مى‏توانيد هرچند با ايماء و اشاره، سجده ‏و رکوع ‏را انجام دهيد و نماز شما صحيح است. انشاء الله موفق باشيد.

س 495: سجده بر سنگفرش مرمر مشاهد مشرفه چه حکمى دارد؟
ج: سجده بر سنگ مرمر اشکال ندارد.

س 496: آيا جايز است هنگام سجده علاوه بر انگشت بزرگ پا، بعضى از انگشتان ديگر آن را هم بر زمين بگذاريم؟
ج: اشکال ندارد.

س 497: امروزه مهرى براى نماز ساخته شده که با شمارش رکعت‏ها و سجده‏هاى نمازگزار باعث مى‏شود تا حدى شک او برطرف گردد. با توجه به اين که هنگام گذاشتن پيشانى روى آن، مهر به خاطر دستگاه فلزى که زير آن نصب شده است، به سمت پائين حرکت مى‏کند، آيا با اين توصيف سجده بر آن صحيح است؟ اميدواريم نظر شريف خود را بيان فرماييد.
ج: اگر محل گذاشتن پيشانى از چيزهايى باشد که سجده بر آن صحيح است و پس از گذاشتن پيشانى ثابت و بى‌حرکت بماند، سجده بر روى آن اشکال ندارد.

س 498: هنگام نشستن بعد از سجده کدام پا روى ديگرى گذاشته مى‏شود؟
ج: مستحب است که بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر کف پاى چپ بگذارد.

س 499: در سجده و رکوع بعد از قرائت ذکر واجب، گفتن چه ذکرى افضل است؟
ج: تکرار همان ذکر واجب و بهتر است که به عدد فرد ختم شود، و در سجده علاوه بر آنچه گفته شد، صلوات و دعا براى حاجت‏هاى دنيا و آخرت مستحب‏ است.

س 500: شنيدن آياتى که سجده در اثر شنيدن آنها واجب مى‏شود از نوارهاى قرآن که از ضبط صوت يا صدا و سيما پخش مى‏شود چه حکمى دارد؟
ج: در فرض مرقوم، سجده واجب است.