انهار
انهار
امکانات سایت
مطالب خواندنی

(۳۵) مهم ترین آداب غذا خوردن در اسلام

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ
وَ جَامِعِ الْكَلِمِ.
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِاللهِ الصالِحینَ
وَ رَحْمَةُ ٱللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ
مهم ترین آداب غذا خوردن در اسلام
    
قطعا هر موجود زنده ایی در کره زمین برای ادامه بقا و زنده ماندن نیاز به غذا و تغذیه مناسب دارد.
در دین کامل اسلام نیز به اکثر وجوهات زندگی توجه شده است و روایات و احادیث گهربار بسیاری در این رابطه از معصومین (علیهم السلّم)، به منظور راهنمایی بشر و زندگی سالم تر گفته شده است.
احکام اسلام از سوی پروردگار بزرگ و دانا، بر اساس حکمت و صلاح بشر گفته شده اند تا انسان را در راه رسیدن به زندگی سالم و راحت راهنمایی کنند. بعضی از این دستورات به صورت آشکار ابلاغ شده اند و هر کسی میتواند با اندکی تامل متوجه آنها شود مانند شستن دست پیش از غذا، اما در برخی از احکام، یافتن فلسفه وجودی آن ها به سادگی قابل فهمیدن نیستند.
برخی از احکام، به آثار و روابط ناشناخته ای اشاره دارد که فهم حقیقت آن ها ابزار خاص خود را می طلبد، برخی از روابط و احکامی مانند آداب خوردن غذا در اسلام، وضو گرفتن قبل از غذا و … که در ادامه این مقاله از مجموعه عرفانی به بررسی برخی از مهم ترین آداب تغذیه سالم در اسلام اشاره خواهد شد.
{۱} میانه‌روی در خوردن غذا
{۲} متواضعانه غذا خوردن و پرهیز از شیوه متکبران
{۳} با دست راست غذا خوردن
{۴} خوردن نمک ابتدا و انتهای غذا
{۵} خوب جویدن غذا
{۶} خوردن غذا در محیط آرام و بانشاط
{۷} صحبت نکردن هنگام خوردن غذا
{۸} فوت نکردن غذا
{۹} عجله نکردن در خوردن غذا
{۱۰} کم خوردن و پرخوری نکردن
{۱۱} شست و شوی دست
{۱۲} خوردن سبزی
{۱۳} خوردن غذا به هنگام نیاز
    
{۱} میانه‌روی در خوردن غذا
میانه روی و رعایت اعتدال در خوردن غذا یکی از آداب غذا خوردن در اسلام است و از اصول اولیه شیوه زندگی سالم در اسلام است. همان که در قرآن اشاره شده است، پرخوری و اضافه خوری امری نامناسب شناخته شده است. آقآ أمیرالمؤمنین (علیه السلّم) در این باب بیان کرده اند:
کم خوردن نفس را گرامی‌تر و تندرستی را پایدارتر می‌کند.
هر گاه خداوند بخواهد بنده خود را اصلاح گرداند، سه ویژگی به او خواهد داد: کم گویی، کم خوری و کم خوابی.
    
{۲} متواضعانه غذا خوردن و پرهیز از شیوه متکبران
 رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) نیز درمورد آداب غذا خوردن در اسلام بیان کرده اند: «به هنگام غذا خوردن، کفش هایتان را درآورید; چه آن که سنتی نیکو و برای پاها راحت تر است .»
داشتن تواضع هنگام خوردن غذا، به نوعی نشان دهنده احترم به نعمت های الهی و برکات زندگی است.
علامه مجلسی در نوشته های خود به این موضوع اشاره کرده است که:
دو زانو بنشیند و خوابیده غذا نخورد … و چهار زانو نشستن مکروه است و از آداب غذا خوردن در اسلام با خدمت کاران و غلامان چیز خوردن و بر روی زمین چیز خوردن، سنت است .
    
{۳} با دست راست غذا خوردن
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) نیز درمورد آداب خوردن غذا در اسلام فرموده اند: «اذا اکل احدکم فلیاکل بیمینه …»;  «اگر کسی از شما غذا خورد، با دست راست بخورد. »
قال الصادق (علیه السلّم): لاتاکل بالیسری و انت تستطیع.
با دست چپ نخور، در حالی که می توانی (از دست راست استفاده کنی).
گفته شده است که خوردن غذا با دست چپ کراهت دارد و توصیه نمیشود.
    
{۴} خوردن نمک ابتدا و انتهای غذا
در برخی روایات، به جای نمک در پایان غذا، سرکه توصیه شده است. از جمله خواص سرکه، قدرت بخشیدن به ذهن و عقل است. برای نمک نیز در روایات، خواص فراوانی آمده که مصون ماندن از جذام، پیسی، درد حلق، دندان درد و درد شکم از جمله آن هاست. بنابراین هر دوی آن ها مفید است و هر یک را می توان اختیار کرد.
    
{۵} خوب جویدن غذا
غذا را به خوبی بجوید. این کار باعث تحریک بیشتر مرکز احساس سیری در هیپوتالاموس مغز می‌شود و از پرخوری و به تبع آن چاقی و مشکلات آن پیشگیری می‌کند. همچنین موجب ترشح کامل غدد بزاقی و در نتیجه هضم بهتر غذا و ضدعفونی شدن فضای دهان می‌شود.
    
{۶} خوردن غذا در محیط آرام و بانشاط
یکی از مهم ترین آداب غذا خوردن در اسلام این است که غذا را بدون دغدغه و در محیطی آرام و با آرامش بخورید و در هنگام خوردن غذا نیز با آرامش و به آهستگی این کار را انجام دهید. اهمیت این موضوع به حدی است که طبق فرمایش امام رضا (علیه السّلام)، مدت زمانی که سر سفره غذا می‌مانید، جزو عمر محسوب نمی‌شود.
    
{۷} صحبت نکردن هنگام خوردن غذا
صحبت کردن و مشغول کردن ذهن به مسائل متفرقه مانند مطالعه کردن و … در هنگام غذا خوردن در اسلام مذموم است؛ به این دلیل که هنگامی که ذهن درگیر باشد متوجه خوردن و لذت آن نمیشود و همین نیز ممکن است باعث دچار پرخوری شود.
    
{۸} فوت نکردن غذا
در بسیاری از کتب اسلامی نیز در مورد آداب غذا خوردن اشاره شده است که هنگام خوردن آن را فوت نکنید. این کار در آداب اجتماعی و انسانی نیز کار درستی شناخته نشده و باعث انتقال بیماری و بوی بد دهان افراد نیز میشود. همچنین از لحاظ پزشکی نیز غذای داغ توصیه نمیشود و برای سلامتی نیز مضر میباشد. پیامبر اسلام حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) پیروان خود را از خوردن غذای خیلی داغ و یا خیلی سرد منع کرده‌اند و می‌فرمایند غذا را خنک کن، زیرا غذای داغ باعث افزایش برکت و رزق و روزی نیست و خوردن آب سرد نیز باعث تباه شده معده خواهد شد.
    
{۹} عجله نکردن در خوردن غذا
در روایت است که نشستن سر سفره را طولانی کنید که از عمرتان محسوب نمی شود، و این تاکید، نشان دهنده اهمیت جویدن غذا و آرام خوردن است و چه بسا معنای آن، تاثیر خوب جویدن و آرامش به هنگام خوردن در طول عمر باشد.
    
{۱۰} کم خوردن و پرخوری نکردن
آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلّم) نیز درمورد آداب غذا خوردن در اسلام می فرمایند:
در خوردن غذا زیاده روی نکنید و کم خوردن باعث گرم شدن نفس و سلامتی خواهد شد.
هر گاه خداوند بخواهد بنده خود را اصلاح گرداند، سه چیز نصیب او کند: کم گویی، کم خوری و کم خوابی .
    
{۱۱} شست و شوی دست
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) نیز روایتی بیان کرده اند که یکی دیگر از آداب غذا خوردن در اسلام میباشد: شستن دستها پیش و پس از غذا، شفایی برای تن و مایه برکت در روزی است.
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم): شستن دستها پیش از غذا، فقر را دور می‌کند و شستن دستها پس از غذا، اندوه را می‌راند و چشم را سلامت می‌دهد.
    
{۱۲} خوردن سبزی
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) در مورد آداب غذا خوردن فرموده اند: در بین غذای خود سبزی نیز قرار بدهید و بسیار استفاده کنید؛ زیرا آن، همراه با گفتن بسم الله، شیطان را می‌راند.
    
{۱۳} خوردن غذا به هنگام نیاز
یکی دیگر از آداب غذا خوردن در اسلام این است که به درستی و به هنگام نیاز غذا بخورید همانطور که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرموده اند: خوردن بدون گرسنگی و خوابیدن بدون بیداری کشیدن و احساس نیاز به خواب، نزد خداوند، گناهی سهمگین است.
آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلّم) نیز در مورد آداب تغذیه سالم فرموده اند:
هر کس می‌خواهد هیچ غذایی به او زیانی نرساند، زمانی شروع به تغذیه کند که نیاز داشته باشد و گرسنه باشد و غذای قبلی او هضم شده باشد.
    
تنظیم چهارشنبه ساعت ۰۴:۵۰ بامداد چهارم شعبان المعظم ۱۴۴۵.
پایگاه اینترنتی انهار
پس از ویرایش و زیبا سازی به نقل از:
فروشگاه محصولات عرفانی.
  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.

کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -