استفتائات مسائل پزشکی- آیت الله العظمی خامنه ای مدظله
سقط جنین (کورتاژ)
سؤال 1261. آیا سقط جنین بر اثر مشکلات اقتصادى جایز است؟
پاسخ: سقط جنین به مجرّد وجود مشکلات و سختىهاى اقتصادى جایز نمىشود.
سؤال 1262. پزشک بعد از معاینه در ماههاى اول حاملگى به زن گفته است که استمرار باردارى احتمال خطر جانى براى او دارد و در صورتى که حاملگى ادامه پیدا کند، فرزندش ناقصالخلقه متولد خواهد شد و به همین دلیل پزشک دستور سقط جنین داده است، آیا این کار جایز است؟ و آیا سقط جنین قبل از دمیده شدن روح به آن جایز است؟
پاسخ: ناقصالخلقه بودن جنین، مجوّز شرعى براى سقط جنین حتّى قبل از ولوج روح در آن محسوب نمىشود، ولى اگر تهدید حیات مادر بر اثر استمرار حاملگى مستند به نظر پزشک متخصص و مورد اطمینان باشد، سقط جنین قبل از ولوج روح در آن اشکال ندارد.
سؤال 1263. پزشکان متخصص مىتوانند از طریق استفاده از روشها و دستگاههاى جدید، نواقص جنین در دوران باردارى را تشخیص دهند و با توجه به مشکلاتى که افراد ناقصالخلقه بعد از تولد در دوران زندگى با آن مواجه مىشوند، آیا سقط جنینى که پزشک متخصص و مورد اطمینان آن را ناقصالخلقه تشخیص داده، جایز است؟
پاسخ: سقط جنین در هر سنّى به مجرّد ناقصالخلقه بودن آن و یا مشکلاتى که در زندگى با آن مواجه مىشود، جایز نمىشود.
سؤال 1264. آیا از بین بردن نطفه منعقدشدهاى که در رحم مستقر شده، قبل رسیدن به مرحله علقه که تقریباً چهل روز طول مىکشد، جایز است؟ و اصولاً در کدامیک از مراحل ذیل سقط جنین حرام است:
1. نطفه استقرار یافته در رحم،
2. علقه،
3. مضغه،
4. عظام (قبل از دمیدن روح).
پاسخ: از بین بردن نطفه بعد از استقرار آن در رحم و همچنین سقط جنین در هیچیک از مراحل بعدى جایز نیست.
سؤال 1265. بعضى از زوجها، مبتلا به بیمارىهاى خونى بوده و داراى ژن معیوب مىباشند و در نتیجه ناقل بیمارى به فرزندان خود هستند و احتمال اینکه این فرزندان مبتلا به بیمارىهاى شدید باشند، بسیار زیاد است و چنین کودکانى از بدو تولّد تا پایان عمر، دائماً در وضع مشقّتبارى بهسر خواهند برد. مثلاً بیماران هموفیلى همواره ممکن است با کوچکترین ضربهاى دچار خونریزى شدید منجر به فوت و فلج شوند. حال آیا با توجّه به اینکه تشخیص این بیمارى در هفتههاى اوّل باردارى ممکن است آیا سقط جنین در چنین مواردى جایز است؟
پاسخ: اگر تشخیص بیمارى در جنین قطعى است و داشتن و نگهداشتن چنین فرزندى موجب حرج مىباشد، در این صورت جایز است قبل از دمیده شدن روح، جنین را اسقاط کنند ولى بنا بر احتیاط، دیه آن باید پرداخت شود.
سؤال 1266. سقط جنین فىنفسه چه حکمى دارد؟ و در صورتى که ادامه باردارى براى زندگى مادر خطر داشته باشد، حکم آن چیست؟
پاسخ: سقط جنین شرعاً حرام است و در هیچ حالتى جایز نیست مگر آنکه استمرار حاملگى براى حیات مادر خطرناک باشد که در این صورت سقط جنین قبل از ولوج روح، اشکال ندارد، ولى بعد از دمیدن روح جایز نیست حتّى اگر ادامه حاملگى براى حیات مادر خطرناک باشد مگر آنکه استمرار باردارى، حیات مادر و جنین هر دو را تهدید کند و نجات زندگى طفل به هیچ وجه ممکن نباشد ولى نجات زندگى مادر به تنهایى با سقط جنین امکان داشته باشد.
سؤال 1267. زنى جنین هفت ماهه خود را که ناشى از زنا بوده بنا به درخواست پدرش سقط کرده است، آیا دیه بر او واجب است؟ و بر فرض ثبوت دیه، پرداخت آن بر عهده مادر است یا پدر او؟ و در حال حاضر به نظر شما مقدار آن چهقدر است؟
پاسخ: سقط جنین حرام است هرچند بر اثر زنا باشد و درخواست پدر باعث جواز آن نمىشود و در صورتى که مادر مباشر در سقط جنین باشد دیه بر عهده مادر است امّا در مقدار دیه جنین در فرض سؤال تردید وجود دارد و احوط این است که مصالحه شود و این دیه در حکم ارث کسى است که وارث ندارد.
سؤال 1268. مقدار دیه جنینى که دو ماه و نیم عمر دارد، در صورتى که عمداً سقط شود چهقدر است و دیه باید یه چه کسى پرداخت شود؟
پاسخ: اگر علقه باشد دیه آن چهل دینار است و اگر مضغه باشد شصت دینار است و اگر استخوان بدون گوشت باشد هشتاد دینار است و دیه به وارث جنین با رعایت طبقات ارث پرداخت مىشود ولى وارثى که مباشر سقط جنین بوده از آن، سهمى ندارد.
سؤال 1269. اگر زن باردارى مجبور به معالجه لثه یا دندانهایش شود و بر اساس تشخیص پزشک متخصص نیاز به عمل جراحى پیدا کند، آیا با توجه به اینکه بیهوشى و عکسبردارى با اشعه باعث نقص جنین در رحم مىشود، سقط جنین براى او جایز است؟
پاسخ: دلیل مذکور مجوّزى براى سقط جنین محسوب نمىشود.
سؤال 1270. اگر جنین در رحم، مشرف به موت حتمى باشد و باقى ماندن آن در رحم به همان حال براى زندگى مادر خطرناک باشد، آیا سقط آن جایز است و اگر شوهر آن زن مقلّد کسى باشد که سقط جنین در حالت مذکور را جایز نمىداند، ولى زن و اقوام او از کسى تقلید مىکنند که آن را جایز مىداند، تکلیف مرد در این حالت چیست؟
پاسخ: چون در فرض سؤال امر دائر است بین مرگ حتمى طفل به تنهایى و بین مرگ حتمى طفل و مادر او، بنا بر این چارهاى جز این نیست که لااقل زندگى مادر با سقط جنین نجات داده شود و در فرض سؤال، شوهر حق ندارد همسرش را از این کار منع کند، ولى واجب است تا حد امکان بهگونهاى عمل شود که قتل طفل مستند به کسى نشود.
سؤال 1271. آیا سقط جنینى که نطفهاش با وطى به شبهه توسط فرد غیرمسلمان و یا با زنا منعقد شده، جایز است؟
پاسخ: جایز نیست.
|