انهار
انهار
امکانات سایت
مطالب خواندنی

استفتائات کسب های حرام- موسیقی- آیت الله العظمی بهجت قدس سره

بزرگ نمایی کوچک نمایی
استفتائات کسب های حرام- آیت الله العظمی بهجت قدس سره
موسیقی
معیار حرمت موسیقى
سؤال1756. آیا معیار حرمت موسیقى فقط مطرب و لهوى بودن آن است یا این که میزان تحریک و تهییج آن هم تأثیر دارد؟ و اگر باعث حزن و گریه شنونده شود، چه حکمى دارد؟
پاسخ: مطرب بودن قیدى است که در غنا مطرح است نه در موسیقى و اصل اطراب شأنى، معیار حرمت است و نیز هر تحریک و تهییجى که سبب فرح یا حزن شود اما در موسیقى تلهّى (نواختن موسیقى لهوى) با آلات معدّه‏ى (دستگاه‏ها و ابزار ویژه‏ى موسیقى) مطلقا جایز نیست، بلکه استعمال آن‏ها در غیر لهو هم بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
سؤال1757. 1) کدام موسیقى حرام است و آیا گوش دادن به آن براى رفع خستگى ناشى از کار یا افسردگى و مانند آن اشکال دارد؟
پاسخ: آن‏چه مطرب است، از حیث غناى حرام است و از حیث لهو با آلات موسیقى، پس مطلقا حرام است و اگر استعمال آن‏ها در غیر لهو باشد، بنابر احتیاط جایز نیست.
2) رقص و آواز در مجالس عروسى که زن‏ها و مردها جدا باشند، آیا اشکال دارد؟
پاسخ: رقص خلاف احتیاط است، آواز هم به غنا و غیر غنا منقسم مى‏شود که در صورت غنایى بودن حرام مى‏باشد.
ملاک حلّیت موسیقى
سؤال1758. مبانى فقهى حرمت موسیقى و معیار تعیین مصداق موسیقى مطرب چیست؟
پاسخ: ملاک حرمت اطراب شأنى است که معمولاً در زدن با آلات و ابزارهاى آن مطرب شأنى مى‏شود و علامت آن غلبه‏ى مقرونیّت آن‏ها با محرّمات دیگر است.
مجالس لهو و لعب
سؤال1759. منظور از مجالس لهو و لعب چه مى‏باشد؟
پاسخ: مجالس لهو و لعب، مجالسى است که مناسبت با مجالس اهل فسق و گناه دارد.
تفاوت موسیقى و ترانه سنتى و غیر سنتى
سؤال1760. آیا فرقى بین موسیقى سنّتى و غیرسنّتى، ترانه به زبان محلى و یا زبان‏هاى دیگر و استفاده از نوار ضبط شده آن وجود دارد؟ خرید و فروش این گونه نوارها چگونه است؟
پاسخ: در حرمت موسیقى تفاوتى بین سنتى و غیرسنتى آن وجود ندارد و در صورت حرمت اصل موسیقى، خرید و فروش نوارهاى آن نیز حرام است.
آثار روحى موسیقى
سؤال1761. گوش کردن موسقى باعث چه تحولاتى در روح انسان مى‏شود؟ آیا حکم موسیقى تابع این امور است؟
پاسخ: گوش دادن موسیقى آثار منفى فراوانى در روح انسان دارد، ولى حکم شرعى آن دایر مدار آن آثار نیست.
رابطه علم موسیقى با حکم فقهى آن
سؤال1762. هنر موسیقى، مبتنى بر اصول و قواعد علمى و تاریخى است، چرا افراد دین‏دار آشنا با موسیقى، مرجع تشخیص حکم آن قرار نگیرند؟
پاسخ: مرجع تشخیص حکم در تمام احکام شرعى، مرجع تقلید جامع شرایط است که بر فهم و استنباط نظر شارع قدرت دارد و در تشخیص موضوعات، به متخصصین و خبره‏ى آن مراجعه مى‏شود.
موسیقى درمانى
سؤال1763. آیا موسیقى درمانى جایز است؟
پاسخ: استفاده موسیقى براى درمان نیز همانند موارد دیگر آن جایز نیست.
استفاده از موسیقى براى اغراض علمى و...
سؤال1764. آیا استفاده و آموزش موسیقى در مواردى مثل هنر و طبابت و افزایش شیر دام و رشد گیاه و... ، جایز است؟
پاسخ: موارد استفاده از موسیقى موجب تغییر حکم شرعى آن نمى‏شود.
استماع، ساخت، فروش، تعلیم و تعلّم موسیقى مطرب و آلاتش
سؤال1765. گوش دادن به آهنگ‏ها، ساخت، فروش، تعلیم و تعلّم موسیقى و آلاتش چه حکمى دارد؟
پاسخ: ظاهرا همه‏ى این‏ها جایز نیست.
شنیدن موسیقى در خانواده
سؤال1766. در خانواده‏اى که یک یا چند نفر از اعضاى آن موسیقى گوش مى‏کنند و بقیه با اجبار و قهرا صداى موسیقى به گوش آن‏ها مى‏خورد و امر به معروف و نهى‏ازمنکر آن‏ها فایده‏اى ندارد، چه حکمى دارد و گناه گوش کردن این نوارها بالاخص در ماه محرم و صفر و رمضان به عهده کیست؟
پاسخ: به گوش خوردن موسیقى، همانند شنیدن آن حرام نیست و گناه عمل حرام اعم از شنیدن موسیقى و... در ماه‏هاى حرام مضاعف است.
موسیقى و یاد خدا
سؤال1767. اگر شنیدن موسیقى و یا غنا انسان را به یاد خداوند متوجه کند، آیا شنیدن آن مانعى دارد؟
پاسخ: انسان با عملى که مورد رضاى خداوند نیست، نمى‏تواند به یاد خداوند باشد و چنین امورى نمى‏تواند موجب تغییر حکم شرعى موسیقى و غنا باشد.
ملاک جواز و عدم جواز نوارهاى ترانه و موسیقى
سؤال1768. آیا داشتن مجوز از وزارت ارشاد دلیل بر مجاز بودن صداى خواننده یا ترانه‏ى او مى‏باشد؟
پاسخ: مجوّز آن وزارت‏خانه، نمى‏تواند مجوّز شرعى براى نوارهاى موسیقى و ترانه باشد.
شنیدن موسیقى‏هاى صدا و سیما
سؤال1769. شنیدن موسیقى‏هایى که از صدا و سیما پخش مى‏شود چه صورت دارد؟
پاسخ: فرقى با موارد دیگر نمى‏کند و به طور کلّى شنیدن موسیقى مطرب حرام است و در فرض مذکور به هر نحو ممکن باید از شنیدن آن اجتناب نمود.
تجلیل از نوازندگان در رسانه عمومى
سؤال1770. تشویق و تجلیل از بعضى نوازندگان و حرفه آن‏ها در بعضى روزنامه‏ها و مجالس و رسانه‏هاى خبرى دیگر و شرکت در این برنامه‏ها و تشویق آن‏ها چه حکمى دارد؟
پاسخ: چون نواختن و شنیدن موسیقى مطرب حرام است، کلیّه امورى که به عنوان مقدمه یا ترویج آن محسوب مى‏شود نیز حرام است.
دیدن فیلم با آهنگ
سؤال1771. آیا کارتون‏هاى خارجى که آهنگ‏هاى شاد دارند، حرام است؟
پاسخ: اگر مطرب باشند، شنیدن موسیقى آن حرام است و در این صورت دیدن فیلم، بدون آهنگ از این جهت اشکالى ندارد.
شنیدن موسیقى بدون حالت طرب
سؤال1772. شنیدن نوارهاى ترانه خواننده زن و مرد و نواختن ارگ یا آهنگ‏هاى رادیو و تلویزیون، اگر به خود گوش دهنده آن حالت طرب دست ندهد، چه حکمى دارد؟
پاسخ: چون میزان در مطرب بودن اطراب شأنى است نه فعلى؛ بنابراین در فرض سؤال نیز شنیدن آن‏ها حرام است.
نى زدن
سؤال1773. نى زدن اگر موجب فساد نباشد، چه حکمى دارد؟
پاسخ: نى از آلات مخصوص موسیقى است و اشکال دارد.
موسیقى حلال
سؤال1774. آیا موسیقى حلال نیز وجود دارد، موسیقى آرام چه وجهى دارد؟
پاسخ: اگر با آلات و ابزار لهو باشد، صورت حلال ندارد.
شنیدن آهنگ‏هاى شاد براى شادابى روحى
سؤال1775. براى رفع خستگى روح و جانم آهنگ‏هاى شاد گوش مى‏کنم، زیرا خدا آزار رساندن به روح توسط خود انسان را محکوم مى‏کند، پس گمان نمى‏کنم رفع خستگى روح با آهنگ اشکالى داشته باشد؟
پاسخ: موسیقى بزرگ‏ترین و بیشترین آسیب را به روح انسان وارد مى‏سازد و او را از قرب پروردگار متعال دور مى‏سازد، بنابراین شما که نگران روح خود هستید، باید از شنیدن موسیقى حرام خوددارى نمایید.
عدم تأثیر نوارهاى مبتذل
سؤال1776. برخى مى‏گویند نوارهاى ترانه روى ما تأثیر منفى ندارند، آن‏ها را چگونه ارشاد کنیم؟
پاسخ: ملاک حرمت تأثیر فعلى نمى‏باشد، بنابراین در این صورت نیز آن‏ها نباید موسیقى گوش کنند.
شنیدن ترانه‏ى غمگین
سؤال1777. آیا شنیدن ترانه‏ى غمگین جایز است؟
پاسخ: تفاوتى با انواع دیگر موسیقى ندارد و غمگین بودن سبب حلیّت نمى‏شود.
شنیدن ترانه‏ى دیگرى
سؤال1778. گوش دادن به صداى کسى که ترانه‏اى را زمزمه مى‏کند، چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر ترانه را به آن سبک بخواند، به صورتى که به حالت غنا برسد، حرام است.
شنیدن اجبارى موسیقى مبتذل
سؤال1779. انسان اگر به اجبار به موسیقى مبتذل گوش کند، چه حکمى دارد؟
پاسخ: اختیارا خودش نباید گوش دهد و حکم به گوش خوردن موسیقى (سماع) با شنیدن آن (استماع) فرق مى‏کند.
شنیدن موسیقى در وسایل نقلیه عمومى
سؤال1780. در صورتى که در شرایط زمانى یا مکانى خاص، سوار اتومبیل عمومى باشیم که چاره‏اى جز شنیدن ترانه و موسیقى نباشد، تکلیف چیست؟
پاسخ: خود انسان اختیارا نباید گوش دهد، پس مى‏تواند به گونه‏اى خود را مشغول ذکر و یا امور دیگر نماید که شنونده‏ى موسیقى نباشد، هر چند صداى آن به گوش وى بخورد.
پخش آهنگ در مسجد و حسینیه
سؤال1781. حکم پخش کردن آهنگ‏هاى مذهبى در مساجد و حسینیه‏ها چه مى‏باشد؟
پاسخ: انجام امورى که موجب هتک حرمت مسجد مى‏شود، حرام است و گناه آن مضاعف است.
حکم دایره زدن
سؤال1782. آیا دایره زدن حلال است؟
پاسخ: دایره نیز از آلات و وسایل طرب مى‏باشد و استعمال آن حرام است.
شکستن وسایل موسیقى
سؤال1783. حکم وسایل طرب و استفاده و خرید و فروش و ساختن و تعلیم و تعلم آن‏ها از قبیل تار، سه تار، سنتور، تنبور، قانون، قیچک، کمانچه، نى، تنبک، دف، پیانو، ویولون، ویلا، کلارینت، فلوت، هورن، ترومپت، و سازهاى کوبه‏اى، چه صورتى دارد و خانه‏ها و مؤسسات و اشتغال و درآمد از این راه چه حکمى دارد؟ شکستن آن‏ها ضمان‏آور است یا خیر؟
پاسخ: چون وسایل ذکر شده، ابزار و آلات ویژه لهو مى‏باشند اشتغال و درآمد آن‏ها و کلّ امور مذکور حرام است و از بین بردن صورت و شکل ظاهرى آن‏ها واجب است و در این خصوص ضمانى ندارد.
کسب از طریق آموزش نوازندگى
سؤال1784. آیا از لحاظ شرعى نواختن موسیقى و آموزش و فراگیرى آن، شغل و درآمد آن حلال محسوب مى‏شود؟
پاسخ: اشتغال و کسب درآمد از چنین حرفه‏هایى حرام است.
آموزش خوانندگى و نوازندگى
سؤال1785. یادگیرى خوانندگى یا نوازندگى موسیقى توسط جوانان و نوجوانان چه حکمى دارد؟
پاسخ: حرام است.
اجرت تکثیر نوارهاى مبتذل
سؤال1786. آیا گرفتن اجرت براى تکثیر نوارهاى صوتى که محتوى امور حرامى هستند، جایز است؟
پاسخ: خیر، حرام است.
خرید و فروش آلات و وسایل موسیقى
سؤال1787. خرید و فروش اسباب مشترکه موسیقى، چه حکمى دارد؟
پاسخ: خرید و فروش آلات لهو، مثل تار و حتى سازهاى کوچک حرام است؛ مگر این که منفعت مشروع و حلالى از آن برده شود و معامله براى آن منفعت حلال واقع شود که بنابر اظهر در این صورت معامله صحیح است.
آلات موسیقى در مجالس اهل بیت ـ علیهم‏السّلام ـ
سؤال1788. استفاده از طبل، سنج و شیپور در مراسم عزادارى چه حکمى دارد؟
پاسخ: خلاف احتیاط است.
مصونیت از مفاسد عمل حرام
سؤال1789. آیا مى‏توان به استناد این که از مفسده حرام مثل رقص و قمار و شراب و غنا مصونیت دارم، مرتکب حرام؟
پاسخ: هر عمل حرامى داراى مفسده است، چه فرد آن را درک نماید و چه متوجه آن نشود؛ بنابراین در هر صورت از چنین اعمال حرامى باید پرهیز نمود.
  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.

کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -