انهار
انهار
مطالب خواندنی

استفتائات ازدواج وخانواده- آیت الله العظمی جوادی آملی مدظله

بزرگ نمایی کوچک نمایی
استفتائات ازدواج وخانواده- آیت الله العظمی جوادی آملی مدظله
سؤال١ـ در گذشته، پدرم برای محرم شدن با زن‌دایی‌ام، دختر او را برای چندساعت صیغه نمود. اکنون که زن‌دایی‌ام از دنیا رفته، آیا ازدواج بنده با دختردایی‌ام جایز است؟
پاسخ: الف) دختری که به عقد پدر درآمد؛ گر چه موقت بوده است، بر پسر حرام است.
ب) مردن مادرِ دختر، تأثیر ندارد. جوادی آملی.٤/١/٧٤
سؤال٢ـ دو پسرعموی من و خواهر بزرگم شیرخوردهی مادربزرگم هستند. آیا فقط این سه نفر باهم محرمند یا همی فرزندان عمویم با خواهران و برادرانم محرمند؟
پاسخ: الف) دو پسرعمو با خواهر بزرگ شما که همشیرند، محرم می باشند و آن دو با خواهر بزرگ شما عمو و عمه همه فرزندان محسوب میشوند.
ب) سایر پسرعموها با دخترعموها، محرم نیستند و ازدواج آنها با یکدیگر، جایز است. جوادی آملی ٢٤/٣/٧٤.
سؤال٣ ـ آیا سقط جنین پس از سه یا چهار ماه بارداری، جایز است؟
پاسخ: سقط جنین حرام است و دیه دارد. جوادی آملی ٢٢/٢/٨١.
سؤال٤ـ آیا میتوان درضمن عقد نکاح شرط کرد که تمکین خاص صورت نگیرد؟ آیا این شرط موجب بطلان عقد نمیشود؟
پاسخ: در صورتی که تمکین خاص، از مهمترین آثار و مقتضیهای عقد نکاح نباشد، شرط مزبور صحیح است. جوادی آملی ٢٢/٣/٨١
سؤال٥ـ آیا میتوان یکی از اعضای بدن را مهریه قرار داد؟
پاسخ: نمیشود. جوادی آملی ٢٢/٣/٨١.
سؤال‏٦ـ آیا می‌توان در ضمن عقد نکاح، شرط کرد که حضانت بچه‌ها، در صورت وقوع طلاق، به ‏مادر واگذار شود؟
پاسخ: شرط مزبور با توافق زوجین، صحیح است. جوادی آملی ٢٢/٣/٨١.‏
سؤال‏٧ـ آیا می‌توان در ضمن عقد نکاح، شرط کرد که زن حق طلاق داشته باشد؛ نه مرد؟ آیا این ‏شرط موجب بطلان عقد نمی‌شود؟
پاسخ: الف) شرط عدم حق طلاق برای زوج (مرد) یا شرط ثبوت حق طلاق ابتداءً برای زن، ‏صحیح نیست. ب) شرط وکالت زن، از طرف شوهر برای طلاق، نافذ است. جوادی آملی ‏‏٢٢/٣/٨١.‏
سؤال‏٨ـ آیا می‌توان کالا را مهریه قرار داد؟
پاسخ: کالا را می‌توان مهریه قرار داد. جوادی آملی ٢٢/٣/٨١.‏
سؤال‏٩ـ آیا می‌توان در ضمن عقد نکاح، شرط کرد که محل سکنا به زن واگذار شود؟
پاسخ: شرط مزبور صحیح است. جوادی آملی٢٢ /٣/٨١.‏
سؤال‏١٠ـ آیا می‌توان در ضمن عقد نکاح شرط کرد که مرد زن را طلاق ندهد؟
پاسخ: شرط عدم اِعمال حق طلاق، نافذ است. جوادی آملی ٢٢/٣/٨١.‏
سؤال‏١١ـ آیا می‌توان در ضمن عقد نکاح شرط کرد که زن بچه‌دار نشود؟
پاسخ: شرط مزبور به معنای عدم انعقاد نطفه ـ نه اسقاط بعداز انعقاد ـ صحیح است. جوادی ‏آملی٢٢/٣/٨١.‏
سؤال12.اگر در عقد موقت تعیین مدت زمان فراموش شود اما منظور عقد موقت باشد چاره چیست؟ و عمل نزدیکی هم صورت نگرفته باشد؟
پاسخ:1: در صورت فراموش شدن مدت ظاهراً عقد باطل خواهد بود.
پاسخ:2: احتیاط آن است که طلاق جاری شود زیرا اگر به ازدواج دائم تبدیل شده باشد چاره‌ای جز طلاق نیست.
سؤال13.آیا ازدواج مرد مسلمان با زن زرتشتی موحد جایز است؟آیا تفاوتی بین حکم ازدواج دائم و موقت در این مورد وجود دارد؟
پاسخ:1: ازدواج دائم مرد مسلمان با زن زرتشتی جایز نیست.
پاسخ:2: ازدواج موقت مرد مسلمان با زن زرتشتی بر خلاف احتیاط است.
سؤال14.زوجه طی سند عادی؛ مهریه، نفقه و کلیه حقوق خود را به همسرش حلال نموده است.زوجه مدّعی است این سند و نوشته با تهدید و اجبار از سوی همسر از وی اخذ گردیده و این در حالی است که هیچ شاهدی بر این مدّعا وجود ندارد.
اولاً: حلال نمودن، ناظر به ابراء است یا هبه؟
ثانیاً: با وجود اجبار و عدم حضور شاهد، چه وضعیتی بر سند مذکور حاکم است؟
ثالثاً: آیا نفقه آینده و حقوق محقق نشده را می‌توان ابراء یا هبه نمود یا خیر
پاسخ:1: حلال نمودن چیزی که در ذمّه شوهر است ابراء است و بر گرداندن عینی که از شوهر گرفته است هبه می‌باشد.
پاسخ:2: اگر بیّنه یا قرائن اطمینان‌آور دیگری بر اجبار باشد سند مزبور بی‌اعتبار بوده و مدّعای زن ثابت می‌شود وگرنه شوهر در محکمه سوگند یاد می‌کند و مدّعای زن بی‌اثر خواهد بود.
پاسخ:3: حقوق آینده را به لحاظ فرض ثبوت می‌توان ابراء کرد هر چند نمی‌توان مانع تحقق آن با حفظ مقتضی آن شد.جوادی آملی 1/9/1386
سؤال15.احتراماً به استحضار می‌رساند اینجانب قربان جعفری برادر حقیر شهید رمضان جعفری به علت شهادت برادرم مدت 7سال است که با زن برادرم، همسر شهید رمضان جعفری ازدواج نمودم و سرپرستی فرزند شهید را که برادرزاده‌ام می‌باشد تحت تکفّل و سرپرستی دارم.خواهشنمد است در رابطه با حقوق فرزند شهید، برای ما روشن بفرمایید که آیا من می‌توانم از حقوق فرزند شهید استفاده کنم، چون برایم مشکل می‌باشد، با توجه مشکلات زندگی که دارم در رابطه با مسئله شرعی اسلام، آیا می‌توانم حقوق این فرزند را استفاده کند؟
پاسخ:1: حقوق فرزند شهید، مخصوص همان فرزند است.
پاسخ:2: به مقدار هزینهٴ آن فرزند و مقدار سرپرستی وی را می‌توان از آن حقوق استفاده کرد.جوادی آملی 24/3/1383
سؤال16. خواهشمند است با توجه به اینکه امروزه در عقد ازدواج مهریه‌های بسیار سنگینی که غالباً هرگز قدرت بر تسلیم آنها نیست و طرفین عقد هم به این مسئله اذعان دارند اما در عین حال آن را قرار می‌دهند و حتی در مهرنامه به صورت عندالمطالبه ذکر می‌نمایند نظر مبارکتان را مرقوم نمایید که آیا اساساً قرار دادن چنین مهریه‌هایی صحیح است یا خیر؟ و بر فرض بطلان تکلیف چیست؟
1.مهر نصاب معیّن ندارد که بیش از آن جائز نباشد.
2. سنگینی مَهر که بیش از حدّ معقول باشد سَفَهی است.
3. در صورت سَفهی بودن مهر نکاح باطل نمی‌شود.
4. در صورت سَفهی بودن مهر مسمّا باید مهرِ مِثل پرداخت شود.
سؤال17.در سنه 1371 مردی با خانمی رسما و شرعا ازدواج نموده که در قبال نکاحیه صداقیه معینه عبارتند از : ( 1- یک جلد کلام الله مجید ربانی 2- تعداد 200 قطعه سکه بهار آزادی رایج ایران به ذمه زوج و مبلغ 50میلیون ریال وجه نقد رایج ایران به انضمام 2تخته فرش 2متری نخ فرنگ به ارزش 4میلیون ریال به ذمه پدر زوج که عند المطالبه به زوجه بپردازد) عقد بر این مبنا جاری شده و در صفحه 19 عقد نامه تحت عنوان توضیح این عبارت بین الهلالین درج گردیده (توضیح اینکه در مقابل 50میلیون ریال مورد مهریه دوشیزه که به ذمه پدر زوج می باشد مقدار 3دانگ مشاع از 6دانگ یک باب خانه پلاک معینه منظور گردد و مورد قبول واقع شد) حالیه زوجه مطالبه منزل از پدر زوج را طبق عبارت درج شده در قسمت توضیحات در عقد نامه را نموده و پدر زوج نیز مدعی مدیونیت نسبت به وجه رایج مندرج در قسمت صداقیه به علت رجوع از تعهد خویش در قسمت توضیحات گشته با توجه به مراتب فوق:
1- مسئولیت شرعی پدر زوج نسبت به زوجه مبلغ مندرج در عقد نامه است یا منزل؟
2- برای پدر زوج حق رجوع نسبت به انتقال منزل جایز است یا خیر؟
3- در صورت استحقاق زوجه به مطالبه وجه از پدر زوج وجه به نرخ تورم روز لحاظ باید گردد یا همان وجه اولیه؟
1. مهریه بعهده شوهر است نه شخص دیگر.
2. اگر پدر شوهر مهری که بر عهده شوهر است ضامن شود، باید بپردازد.
3. چون مبلغ پنجاه ملیون ریال به سه دانگ مشاع از شش دانگ یک باب خانه معین تبیدل شد، آنچه
در عهده ضامن یعنی پدر شوهر مستقر شد همان سه دانگ خانه معین است.
4. مسئولیت پدر شوهر همان خانه است نه مبلغ مزبور و پدر شوهر بدون رضایت همسر پسر حق عدول ندارد.
5. آنچه در نامه جداگانه ثبت شد که پدر شوهر چهار دانگ از یک خانه معین را به پسر داد در صورتی که به قصد تفریغ ذمّه خود باشد سه دانگ از آن خانه متعلق به همسر و یک دانگ مال پسر و حق دیگری مطرح نیست.جوادی آملی 29/1/88
سؤال18.ضمن عرض ارادت و مسئلت سعادت و سلامت برای آن جناب معروض می دارد حضرتعالی در یک سخنرانی فرمودید اگر کسی دو یا سه زوجه اختیار کند و در بین آنان عدالت را رعایت کند از نظر فقهی از عدالت خارج نشده وفقیه انرا عادل می داند ولی این شخص از دیدگاه فیلسوف و حکیم عادل نیست. اکنون این سوال مطرح است با توجه به مطلب ذکر شده عدالت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه دین علیهم السلام از نظر حکیم و فیلسوف چگونه ارزیابی می شود؟
پاسخ:بسم الله الرحمن الرحیم
1. انسان کامل معصوم عدل ممثّل است وهمه شئون علمی و عملی وی تعدیل شده و از گزند افراط و آسیب تفریط مصون است.
2. تعدّد همسر درباره معصوم (علیهم السلام) برای حکمت است نه ارضای غریزه. عدل کامل مقتضی رعایت مصالح فردی و جمعی است. «لا یقاس بآل محمد احدٌ.» جوادی آملی، 6/8/88
حجاب زنان و ضرورت شغلی و مکانی
سؤال : آیا عرف مکان یا محل کار در میزان حدود شرعی مقرر برایحجاب موثر می باشد؟ مثلا زنان عشایری که موهایشان در سن و سال خاصی بافته شده بیروناست یا زنان جنوب ایران که در عرف آنجا جوراب نمی پوشند یا زنانی که در هنگام کاردر زمین کشاورزی مقداری از شلوار خود را بالا می زنند یا زنان کارمند که در هنگامکار مقدرای از دستشان پیدا می گردد؟
پاسخ:: 1- حدّ لازم حجاب برای تمام زنان در هر زمان و زمین یکسان استمگر در مورد ضرورت مانند معالجه.
2- صرف سهولت به معنای ضرورت نیست.
3- درموارد ضرورت شغلی هر چند پوشیدن بر زن واجب نیست ولی نگاه نامحرم نیز جایز نیست. جوادی آملی 23/12/1386
تعزیر بی حجاب
سؤال:یا رعایت نکردن حجاب مقرر شرعی گناه محسوب می گردد؟ اگرگناه می باشد گناه کبیره است یا صغیره؟ در هر فرضی (کبیره یا صغیره بودن) آیا قابلتعزیر می باشد؟
پاسخ:1- بی حجابی عمدی به طوری که علنا در معرض نامحرمان قرار گیردگناه بزرگ است.
2- اگر با نهی از منکر، بی اعتنایی به حکم شرعی حجاب ادامه یافتحکومت اسلامی می تواند تعزیر نماید. جوادی آملی 23/12/1386
ادله فقهی بر کیفر زنان بی حجاب
سؤال:یا حاکم شرع می تواند زنانی را که در اجتماع یا انظارعمومی موی سرشان پیداست؛ یا زنانی که لباسی به تن دارند که برجستگی های بدن را نشانمی دهد؛ یا زنانی که پوشش نا مناسب دارند؛ یا زنانی که آرایش کرده باشند؛ کیفرنماید؟ اگر پاسخ مثبت است بنا به چه ادله فقهی زنان مورد سوال را حاکم شرع می تواندکیفر نماید.
پاسخ:1- حکومت اسلامی برای افرادی که عمداً احکام شرعی را ترک میکنند حدّ یا تعزیر قرار داده است.
2- تعلیم احکام، تنبّه دادن غافل، موعظت وارشاد سپس امر به معروف و نهی از منکر باید رعایت شود.
3- اجرای حدّ یا تعزیرنباید مزاحم با حکم شرعی مهمّ یا اهمّ باشد. جوادی آملی 23/12/1386

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -