تصرّف در خمس

وظیفه زن و فرزند کسانى که خمس پرداخت نمى کنند

سؤال366. وظیفه زن و فرزند کسانى که خمس بدهکارند و پرداخت نمى کنند در مصرف اموال و غذاها چیست؟

پاسخ:تا علم به بودن خمس در مال مورد ابتلا ندارند، تصرف در آن ها مانعى ندارد.

صرف وجوهات شرعیّه براى جنگ زدگان، ساخت یا تجهیز مدارس

سؤال367. آیا اجازه مى فرمایید از وجوهات شرعیّه به جنگ زدگان، ساخت مدارس یا تعمیر، تجهیز و خرید وسایل مورد نیاز مدارس، دانشگاه هاى دولتى و آزاد و پیام نور و مواردى از این قبیل پرداخت شود؟

پاسخ:باید هر موردى با خصوصیّات ملاحظه شود تا این که مورد اجازه بشود.

پرداخت وجوهات شرعیّه در قالب هدیه به مستحقّ دریافت

سؤال368. اگر شخصى وجوهات شرعیّه از قبیل سهم امام ـ علیه السّلام ـ یا سهم سادات بر ذمّه دارد و مى خواهد به دیدن یک طلبه یا یک سیّد مستحق برود، آیا مى تواند چیزى خریده و به عنوان هدیه منزل نو یا عروسى به خانه آن ها ببرد و از وجوهات خود حساب نماید؟

پاسخ:اگر قبول وجوهات مى کنند و آن چه را که مى خرد به عقیده ى آن ها به مبلغ بیشتر از قیمت خریدارى نشده است، ظاهرا مى تواند به آن ها برساند، در صورتى که دهنده و گیرنده در تصرّف آن خمس مجاز باشند.

ساخت مسجد با سهم مبارک امام ـ علیه السّلام ـ

سؤال369. جهت ساختمان مسجدى که اطراف آن مردمى مستضعف زندگى مى کنند، آیا مى توان از سهم مبارک امام ـ علیه السّلام ـ مصرف کرد؟

پاسخ:اگر محلّ دیگرى نداشته باشد، از فقیه عادل اجازه بگیرند و این عمل را انجام دهند.

ساخت نمازخانه در مدارس با وجه سهم امام ـ علیه السّلام ـ

سؤال370. آیا اجازه مى فرمایید از وجه سهم مبارک امام ـ علیه السّلام ـ در مدارس و امثال آن نمازخانه ساخته شود؟

پاسخ:با وجود سایر شرایط مذکور در سؤال قبل، اشکالى ندارد.

صرف ثلث سهم مبارک امام ـ علیه السّلام ـ در ساختمان امام زاده

سؤال371. بعضى از مؤمنین پیشنهاد کمک به وسیله ى وجوهات به ساختمان امامزاده اى را نموده اند، با توجه به این که ساختمان مسجد هم در این مجموعه ى ساختمانى هست، آیا مى توانیم وجوهات شرعیّه را به مصرف ساختمان امامزاده و مسجد ملحق به آن برسانیم؟

پاسخ:در ضروریّات این ساختمان، نه در تزیینات، در صورتى که محلّ دیگرى براى صرف در آن نباشد، ـ مانند وجوه بریّه و تبرّعات ـ و متصدّى ها امین باشند، مانعى ندارد مقدارى از سهم امام، هر چند به ثلث برسد، در این مطالب صرف شود.

استفاده از خمس براى مدرسه

سؤال372. آیا براى هزینه تجهیز مدرسه مثل ساختن آشپزخانه و تعمیرات دیگر مى توان از سهم امام ـ علیه السّلام ـ انجام داد، یا این که در هر مورد خاصّ اجازه جداگانه لازم دارد؟

پاسخ:اجازه ى جداگانه لازم است.

استفاده از خمس در توسعه ى مسجد

سؤال373. آیا از پول خمس و سهم امام مى توان در توسعه ى مسجد استفاده نمود یا خیر؟

پاسخ:از سهم سادات براى مسجد نمى شود استفاده کرد، سهم امام هم نیاز به اجازه دارد.

خرج براى امور خیر از کسى که سال نداشته

سؤال374. کسى که سال خمسى نداشته و مبالغى در امور خیریّه از قبیل مسجد و حسینیه و بیمارستان خرج کرده است، چه باید بکند؟

پاسخ:اگر معلوم نیست که از ربح بین سال خرج کرده، بنابر احتیاط با حاکم شرع مصالحه اى بنماید.

صرف پول در امور خیر

سؤال375. کسى که بخش اعظم درآمدش را صرف کارى کرده است که رجحان شرعى دارد، ـ مثل ساختن مسجد و... ـ آیا جزو مؤونه و مخارج زندگى به حساب مى آید، یعنى در آن هم ملاحظه ى شأن مى شود که در مازاد بر آن خمس داشته باشد؟

پاسخ:بله، ملاحظه ى شأن مى شود.

مصرف خمس در امور فرهنگى

سؤال376. آیا از پول خمس مى توان در راه مصارف فرهنگى استفاده نمود؟

پاسخ:در هر موردى باید اجازه بگیرد