احکام عزاداری، سینه زنی و تعزیه خوانی
آیت الله نوری همدانی مدظله
سؤال 593 - آمدن زنان با وضع نامناسب در دنبال هیئتهای عزاداری که موجب بروز گناهان و آلودگیهائی میشود چه صورت دارد و برای عزداری بانوان چه روشی را توصیه میفرمائید؟
پاسخ:در صورتی که همراه با حرامی نباشد جایز است. بانوان محترمه باید سعی کنند ضمن شرکت در عزاداریها حجاب و عفاف خود را کاملاً رعایت نمایند.
سؤال 594 - فلسفه سینه زنی چیست؟ کسی که لباسش را در میآورد البته به طوری که نامحرم نبیند و سینه بزند تا اینکه از سینهاش خون بیاید حکمش چیست؟
پاسخ: سینه زنی یک نوع عزاداری و اظهار ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت است که از طریق سینه زنی و روضه خوانی و... خاطره فداکاری و جانبازی امام حسینعلیهالسلام و سایر ائمه معصومینعلیهمالسلام برای همیشه در خاطرهها زنده میماند.و سینه زدن بطور متعارف عملی ارزشمند و پسندیده است.
سؤال 595 - دلیل سینه زدن برای ائمهعلیهمالسلام چه میباشد؟
پاسخ: سینه زدن برای ائمهعلیهمالسلام بعنوان تعظیم شعائر دینی و زنده نگاهداشتن خاطره و مظلومیت آنان در طول تاریخ مورد توجّه متشرعه بوده و سبب تقویت و احیاء حق و نشر معارف اهلبیتعلیهمالسلام است.
سؤال 596 - الف: برهنه شدن مردان در حال سینه زدن و زنجیر زدن در منظر زنان چگونه میباشد؟
ب: آیا تعزیه و شبیه خوانی در مراسم عزاداری جایز میباشد؟
ه': آیا تعزیه خوانی که مشتمل بر تشبّه مرد به زن و کوچک نمودن حضرت زینب (س) و معرفی حضرت سجاد علیهالسلام به یک فرد بیمار و پاشیدن نقل و نبات و زدن ساز و امثال آنها جایز میباشد؟ و شرکت در آن چه حکمی دارد؟
آیا تشبّه به اهل بیت علیهالسلام در نمایش و تعزیه و غیره جایز میباشد؟
د: آیا پوشیدن لباس زنان توسط مردان در شبیه خوانی و استفاده از دهل و شیپور جایز میباشد؟
پاسخ: در تعزیه خوانی در صورتیکه مطالب را صحیح بخوانند و از غنا اجتناب شود و مرد لباس زن نپوشد و از اجتماع مرد و زن مفاسدی بوجود نیاید اشکالی ندارد و نواختن طبل و سنج نیز بطور متعارف مانعی ندارد و تشبّه به اهلبیتعلیهمالسلام اشکال دارد و همچنین اگر عملی موجب کوچک شمردن اهلبیتعلیهمالسلام باشد اشکال دارد.
سؤال 597 - آیا قمه زدن جایز است چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد وظیفه چیست؟
پاسخ: اشکال دارد.
سؤال 598 - حکم علمهائی که در مراسم عزاداری امام حسین علیهالسلام از آنها استفاده میشود و بعضی دارای نقش و نگارهائی هستند چیست؟
پاسخ: طبق متعارف اشکال ندارد.
سؤال 599 - در ایام عزاداری امام حسین علیهالسلام نماز اول وقت مقدم است یا عزاداری؟
پاسخ: همانطور که امام حسین علیهالسلام و اصحاب و یارانش در وقت نماز، نماز را بر همه چیز مقدّم داشتند - نماز اوّل وقت را مقدم دارند بهتر است.
سؤال 600 - آیا برپا کردن مراسم عزاداری یا جشن ائمه علیهمالسلام و یا میهمانی، بدون اذن شوهر جایز میباشد؟
پاسخ: در صورتیکه از اموال شوهر باشد جائز نیست.
سؤال 601 - لطمه زدنی که در مجالس سینه زنی و زنجیر زنی انسان بخود وارد میکند در مصیبت سید الشهداء علیهالسلام چه حکمی دارد؟
پاسخ: عزاداری برای امام حسین علیهالسلام طبق سنّت متعارف و معمول بین شیعیان اشکال ندارد.
سؤال 602 - پوشیدن لباس سیاه بعنوان عزاداری برای معصومین و ائمه هدیعلیهمالسلام خصوصاً حضرت سید الشهدا علیهالسلام چه حکمی دارد؟ خصوصاً اگر کسی بخواهد در طول سال به این عنوان و یا دو ماه محرم و صفر را لباس سیاه بپوشد.
پاسخ: مانعی ندارد بلکه بعنوان اعلان حزن و اندوه در مصیبت امام حسین علیهالسلام و سایر ائمه معصومینعلیهمالسلام رجحان هم دارد.
سؤال 603 - آیا نذر در این موارد (پوشیدن لباس سیاه برای عزاداری...) منعقد میشود یا خیر؟
پاسخ: در مواردی که رجحان داشته باشد نذر منعقد میشود.
سؤال 604 - نظر مبارک در مورد اشکال و یا عدم اشکال شرعی استفاده از وسائلی مانند طبل و دهل و چنگ و علامتهایی که مزّین به انواع زینتها میشود و در پیشاپیش دستههای عزاداری حرکت میدهند چیست؟
پاسخ: استفاده از ابزار فوق در عزاداری در حدّی که معمول است اشکال ندارد.
سؤال 605 - نی زدن همراه با نوحه در مساجد که موجب حزن و نوعاً با گریه و زاری مستضعفین همراه است و موجب هتک حرمت مسجد نیز نمیگردد چه حکمی دارد؟
پاسخ: به احتیاط واجب نوحه خوانی در مساجد، همراه نی زدن نباشد.