احکام و مسائل ویژه امام جماعت
|
|
نیّت جماعت براى امام
سؤال1268. آیا نیّت جماعت براى امام لازم است یا خیر؟
پاسخ: در تحقق جماعت فقط کافى است که مأموم نیّت اقتدا داشته باشد وامامت براى امام معتبر نیست و بدون نیّت او، جماعت از طرفین منعقد مىشود و احکام آن از قبیل متابعت و شک جارى است، اما در استحقاق ثواب جماعت براى امام، بدون نیّت تامّل است و نیز در این صورت احوط براى امام این است که احکام جماعت را بر این نماز جارى نکند.
رعایت حال ضعیفترین مأمومین
سؤال1269. منظور از این که امام جماعت، رعایت حال اضعف مأمومین را بکند، چیست؟
پاسخ: یعنى او را به عسر نیندازد.
سؤال1270. اگر رعایت حال ضعیفترین افراد خواندن نماز به صورت آهسته و با تأنى باشد، بر امام جماعت لازم است نماز را آهسته بخواند؟
پاسخ: خیر، لازم نیست، گر چه خوب است.
بالاتر بودن جایگاه امام
سؤال1271. اگر جایگاه امام بالاتر از حدّ تعیین شده باشد، آیا نماز امام و مأمومین باطل مىشود یا فقط نماز مأمومین باطل مىگردد؟
پاسخ: جماعت باطل است؛ ولى نماز امام به صورت فرادا صحیح است و هم چنین مأمومین اگر مراعات وظیفهى منفرد را بنمایند، نمازشان به صورت فرادا صحیح مىباشد.
استفادهى امام از بلندگو
سؤال1272 اگر امام جماعت براى رساندن صداى خود به مأمومین از بلندگو استفاده کند، نماز اشکال پیدا مىکند؟
پاسخ: خیر.
تعداد دفعات تکرار نماز یومیّه و نماز عید توسط امام
سؤال1273. امام جماعت تا چند نوبت مىتواند نماز یومیّه و نماز عید را به جماعت بخواند؟
پاسخ: فرقى بین جماعت دوم و سوّم و هکذا نیست و اظهر استحباب است با انعقاد جماعت با مأمومین دیگرى غیر از نماز جماعت قبلى.
اقامه یک نماز توسط امام جماعت در دو محل
سؤال1274. آیا امام جماعت مىتواند یک نماز را در دو محل به جماعت به جاى آورد؟
پاسخ: بله، مىتواند.
اقتدا در یک نماز به یک امام در دو محل
سؤال1275. آیا شخصى که ملازم امام جماعتى است که در دو محل نماز مىخواند، مىتواند در هر دو محل به این امام، اقتدا کند؟
پاسخ: بله، مىتواند.
بلندى مکان امام نسبت به مأموم
سؤال1276. محل امام نسبت به مأموم تا چه ارتفاعى جایز است که بلند باشد؟
پاسخ: اگر مکان امام مقدار خیلى کم، مثلاً کمتر از یک وجب بلندتر باشد، اشکال ندارد و نیز اگر زمین سراشیب باشد و امام در طرفى که بلندتر است بایستد، در صورتى که سراشیبى آن زیاد نباشد و طورى باشد که به آن زمین مسطّح بگویند، مانعى ندارد.
امام جماعتى که بدل از غسل و وضو، تیمم کرده باشد
سؤال1277. اگر امام جماعت، به دلیل عذر شرعى، بدل از غسل یا وضو، تیمّم کرده باشد، اقتداى به او صحیح است؟
پاسخ: بله، صحیح است.
اشکال در تکبیرةالاحرام امام
سؤال1278. اگر امام جماعت بعد از گفتن تکبیرةالاحرام متوجه شود که تکبیر را درست نگفته، آیا باید به مأمومین اطلاع دهد که تکبیر نگویند؟ در این صورت آن کسانى که تکبیر گفتهاند چه کار کنند؟
پاسخ: بلى، اطلاع مىدهد و آنها که تکبیر گفتهاند فرادا مىشوند که مىتوانند براى ملحق شدن به جماعت به نافله عدول کند.
امام جماعتى که سهوا بعد از تکبیرةالاحرام به رکوع مىرود
سؤال1279. اگر امام جماعت سهوا بعد از تکبیرةالاحرام به رکوع رود، وظیفهى مأموم چیست؟ اگر امام در رکوع به مسأله پى ببرد، او چه تکلیفى دارد؟ آیا با انجام دادن تکلیفش، نماز جماعت به قوّت خود باقى است؟
پاسخ: مأموم اگر فهمید باید حمد را بخواند و جماعت صحیح است و امام بعد از نماز سجدهى سهو به جا مىآورد؛ احتیاطا.
فراموش کردن مقدارى از سوره توسط امام
سؤال1280. اگر امام جماعت مقدارى از سوره را فراموش کند و به رکوع برود، وظیفهى مأمومینى که متوجه مىشوند، چیست؟
پاسخ: مأمومین نسبت به او وظیفهاى ندارند و همان مقدار باقى مانده از سوره را خود تدارک مىکنند.
خواندن سورهى خاصى در نماز جماعت با نظر مأمومین
سؤال1281. آیا امام جماعت مىتواند به خاطر نظر مأمومین سورهى خاصى را بخواند؟
پاسخ: مانعى ندارد.
امام جماعتى که رکوع را فراموش کرده
سؤال1282. اگر در نماز جماعتى امام بدون رکوع از قیام به سجده برود، وظیفهى امام و مأمومین چیست؟
پاسخ: مأمومین باید رکوع را به جا آورند و نماز را فرادا بخوانند و امام اگر در سجدهى دوم فهمید، نمازش باطل است و اگر در سجدهى اوّل فهمید، باید احتیاطا نماز را با رکوع به جا آورد و باز نمازش را اعاده کند.
فراموشى یک سجده توسط امام و ادامه دادن نماز توسط مأمومین به همراه امام
سؤال1283. اگر در نماز جماعت، امام یک سجده را فراموش کند، در حالى که مأمومین با خبر بودهاند ولى به خاطر جهل به مسأله، همراه با امام، نماز خود را ادامه دادهاند، تکلیف نماز امام و نماز مأمومین چیست؟
پاسخ: نماز مأمومین باطل است؛ ولى امام بعد از نماز، قضاى سجده را با سجدهى سهو به جا مىآورد.
سه رکعتى خواندن نماز چهار رکعتى توسط امام به طور سهوى و تبعیّت مأمومین
سؤال1284. اگر امام جماعت، در نماز چهار رکعتى اشتباه کند و در رکعت سوم تشهد و سلام دهد و مأمومین نیز از او تبعیت کنند؛ وظیفهى امام و مأمومین چیست؟
پاسخ: اگر مأمومین فهمیده بودند که رکعت سوم است و تشهد و سلام دادهاند، نمازشان باطل است، در غیر این صورت امام و مأموم پس از نماز و پیش از آن که عملى که باطل کنندهى نماز است انجام دهند باید فورا مقدارى که فراموش کردهاند را به جا آورند.
انجام سه سجده توسط امام
سؤال1285. اگر امام جماعت پشت سر هم سه سجده انجام دهد، آیا نماز او اشکال پیدا مىکند؟ وظیفهى مأمومین در این حال چیست؟
پاسخ: مأمومین نباید آن سجدهى سوم را به جا آورند و امام بعد از نماز احتیاطا سجدهى سهو را به جا مىآورد.
باطل شدن نماز امام جماعت در حین نماز
سؤال1286. اگر در بین نماز، امام جماعت بفهمد که نمازش باطل است، چه وظیفهاى دارد؟ اگر به مردم اطلاع ندهدو نمازش را صورتا ادامه دهد، آیا نماز مردم صحیح است؟
پاسخ: امام کار حرام کرده و باید نماز را ادامه نمىداده؛ ولى مأمومین که نمىدانستند، نمازشان صحیح است.
وقوع حدث از امام جماعت در بین نماز
سؤال1287. اگر از امام جماعت در بین نماز، حدثى سر بزند، چه حکمى دارد؟
پاسخ: باید دست از نماز بردارد و ادامه ندهد.
اگر امام جماعت قادر به ادامه نماز نباشد
سؤال1288. اگر در حین نماز، براى امام جماعت حالتى پیش بیاید که قادر به ادامهى نماز نباشد، تکلیف مأمومین چیست؟
پاسخ: امام یا مأمومین مىتوانند دیگرى را امام قرار دهند، خواه آن فرد از اعضاى جماعت باشد و یا کسى باشد که ابتداءا مىخواهد نماز بخواند. (مسألهى 1203 رساله).
امام جماعتى که نمازش شکسته بوده، ولى سهوا کامل خوانده
سؤال1289. نماز امام جماعت شکسته بوده؛ ولى به علت فراموشى، نماز را کامل خوانده است، بعد از سلام نماز متوجه مسأله مىشود، حال تکلیف مأمومینى که نمازشان کامل بوده و نیز تکلیف خود امام چیست؟
پاسخ: نماز مأمومین صحیح بوده و امام اگر در وقت نماز یادش بیاید، باید شکسته به جا آورد ولى اگر بعد از وقت یادش بیاید، قضاى آن نماز بر او واجب نیست.
امام جماعتى که نمازش شکسته بوده و تعمّدا کامل مىخواند
سؤال1290. اگر امام جماعت براى خواندن رکعت سوم از حالت تشهّد بلند شد و در قیام متوجه شد که نمازش شکسته بوده، ولى به خواندن نماز ادامه داد تا این که چهار رکعت را کامل خواند، حکم نماز او و نماز مأمومین چیست؟ اگر عدهاى از مأمومین مىدانستند که نماز امام شکسته بود و عدهاى نمىدانستند، تکلیفشان فرق مىکند؟
پاسخ: امام و مأمومین که مىدانستند و قصد انفراد نکردند نمازشان باطل است، ولى آنهایى که نمىدانستند، نمازشان صحیح است.
تعدّد امامت یک نفر
سؤال1291. در برخى از مناطق به علت کمبود روحانى و تقاضاهاى مکرر جهت امامت، جماعت یک امام جماعت جهت خواندن یک وعده نماز به چند محل متفاوت دعوت مىشود، اصل خواندن چنین نماز و نیّت نمازهاى دوم و بعد چگونه باید باشد؟
پاسخ: خواندن این نمازها اشکال ندارد و امام جماعت، نیّت جماعت مجدّد مىکند
|