مسائل خمس

بزرگ نمایی کوچک نمایی
سؤال: با عرض سلام و خسته نباشید.من کارمندی هستم که ماهیانه 500 هزار تومان حقوق میگیرم.که مبلغ 200 هزار تومان از آن برایبیمه وباز نشستگی و اقساط وام کم میشود.در نهایت 290 هزار تومن برای بنده میماند .یه موقعیت برای گرفتن وام پیش آمدو بنده نیز 7 میلیون تومن وام از بانک گرفتم ولی فعلا به دلیل اینکه توان پرداخت اقساطش را ندارم داخل بانک گذاشتم تا سودش مقداری از قسطش را بدهد.قسط وام 183 هزار تومن وپولی که به عنوان سود از بانک میگیرم 93هزار تومن است. من سال دیگر به این پول نیاز پیدامیکنم برای اجاره نشینی.تنها پول نقدی من هم همین 7 میلیون تومن است و بس .نه خانه ای نه ماشینی دارم غیر از یه موتور . به شدت به تمام این پول نیاز دارم.مشکلات مالی هم زیاد دارم (اقساط دیگر).سوال بنده این است که ایا این پول خمس دارد یا نه ؟اگر دارد چه مقدار است؟سوداین پول که دارم از بانک میگیرم که قسطش را بدهم خمس دارد یا نه
پاسخ: به این صورت که شما فرموده اید خمس بر شما واجب نمی شود.
*****
سؤال: چند سال پیش من با وجود اینکه خودم بدهکاری داشتم یک موبایل برای خواهر زنم خریدم حالا ایشان پولش را به من داده ایاباید خمس این پول رابدهم - 2ایا همه خمسی که برگردن افراد است میشودبه زن سیده که خرج زندگی اش راخودش میدهد داد3-  گرانفروشی باسرمای ه دیگران غصب کردن مال است(مال چه کسی)
پاسخ: اگر پول موبایل را پس از سال خمسی گرفته اید خمس ندارد. 2- نصف وجوهات سهم سادات است و طبق نظر آیت الله سیستانی میتوانید به هر سید فقیر بدهید . 3- گران فروشی بی انصافی است و چنین کسی از رحمت خدآوند دور است و سرمایه دیگران باید به صاحبانشان باز گردد.
*****
سؤال: اگرسر سال خمسی،بعضی از خوراکیهایی مثل (مثلا زیتون وشور بامیه و شیره انگور) وجود داشته باشه که فقط بچه های خانواده بهشون علاقه دارند و میخورند آیا میشه این خوراکی ها را به عنوان هدیه پدربرای فرزندان به حساب آورد و جزء خمس در نظر نگرفت؟؟
پاسخ: این کار را انجام ندهید مگر خمس اینها چقدر می شود. این عمل فرار از خمس است و کار پسندیده و شایسته ای نیست.
*****
سؤال: آیا به پولی که بعنوان قرض یاوام به کسی داده ایم ودر تاریخ سال خمسی بازگردانده نشده خمس تعلق میگیرد؟ 2-آیا به حقوق ماهانه که همزمان با تاریخ سال خمسی دریافت شده خمس تعلق میگیرد؟ 3-اگر سال گذشته پولی بعنوان رهن منزل خمس نداشته وامسال آن پول آزاد شده اماهمچنان از خود منزلی نداریم خمس دارد؟
 پاسخ: خمس آن را بلافاصله پس از وصول بدهید. 2) اگر در سال خمسی وصول کنید متعلق خمس است. 3) بله متعلق خمس است.
*****
سؤال: آیا خمس وزکات وفطریه به زندانی بی بضاعت بخاطر مواد اعتیاد دستگیر شده تعلق می گیرد؟
پاسخ: اگر در معصیت صرف نشود و مستحق باشداشکالی ندارد و به آن تعلق می گیرد
*****
سؤال: خانمی هستم شاغل که شوهر در آمد انچنانی ندارد و فرزندی دارم معلول خرج خانه را بیشتر خودم می دهم و از و مقداری از حقوقم را پس انداز می کنم تا بتوانم خانه ای بخرم چون اجازه نشین هستیم ایا به مبلغ پس اندازم خمس تعلق می گیرد مرجع تفلید: مکارم شیرازی
پاسخ: خمس به پس انداز ولو با قناعت کردنباشد تعلق می گیرد ولی شما در سال خمسی شرح حال خود را با مرجع تقلیدتان یا وکیل ایشان بفرمایید به احتمال بسیار قوی ملاحظه حال شما خواهد شد یا به طور کلی معاف خواهید شد.
*****
سؤال: من از بچگی که پدرم به من پول می داد تا حالا6000000معادل ریال جمع کردم از اول نیت کربلا ومکه کردام آیا خمس دارد ویا نه اگر دارد چقدر است
پاسخ: از نظر آیت الله مکارم خمس هدیه بنابراحتیاط است می توانید در این احتیاط به فتوای آیت الله خامنه ای یا آیت الله نوری رجوع نمایید و خمس آن را ندهید
*****
سؤال: بنده 2میلیون تومان خمس باید بدهم. از آنجایی که نمی توانم به اصل سرمایة خود دست بزنم،لذا از مادرم 2 میلیون قرض کردم تا بعدا هر موقع داشتم به او بازپرداخت نمایم. حال آن 2 میلیون را به مادرم دادم و او را وکیل خود کردم تا خمس را به مصرف حق برساند. در واقع در این مساله مادر من 2 شخصیت حقیقی جداگانه دارد: نفر اول کسی است که به من پول قرض داده و نفر دوم کسی است که وکیل من در مصرف صحیح خمس است. ضمنا مرجع منقبلا آیه الله فاضل بوده و هم اکنون آیه الله مکارم شیرازی است. لطفا با توجه به شرایط فوق به سوالات زیر پاسخ دهید. 1. آیا اینکه خمس خود را با پولی که قرض کردم بدهم نه با پولی که به آن خمس تعلق گرفته، ایرادی دارد یا خیر (با توجه به اینکه نمی توانم به اصل سرمایه ام که در تصرف بانک است دست بزنم چون دچار خسران می شوم) 2. آیا اصلا می توانم کسی را وکیل خود در مصرف خمس قرار دهم (آشنا یا غیر آشنا، زن یا مرد؟) 3. آیا رجوع من از آقای آیه الله فاضل به آیه الله مکارم، باید با اجازةکسی باشد یا با تحقیق و تشخیص خودم کفایت می کند. 5. آیا میتوان بدلیل ترس از آیندةمالی خمسی را که بدهکاریم بصورت قسطی در طی یکسال (تا قبل از سال خمسی بعد) پرداخت کنیم؟ 6. مصرف خمس 2 بخش است: 1. سهم امام و 2. سهم سادات. الف) آیا سهم امام را میتوان به طلبه ای که از اقوام است داد؟ ب) آیا صرف طلبه بودن کافی است یا قید خاصی دارد (مثلا آیا باید مستحق باشد یا اگر غنی هم باشد اشکال ندارد؟) ج) آیا می توان سهم امام را به مراکز خیریه مثل کودکان ناقص، هموفیلی، بیماران قلبی و ... داد؟ د) منظور از دستگردان چیست؟ و آیا صحیح است؟ ه) فقیر بودن یک سید چطور مشخص می شود؟مثلا کسی که اتومبیل ارزان (2 میلیونی) دارد و خانة اجاره ای و کمی قرض دارد، فقیراست؟ یا خانمی که سیده است و شوهر ندارد و کمی حقوق از حوزه می گیرد ولی خانه دارد؟ز) آیا می توان شخصا و بدون حضور نمایندة مرجع، سهم سادات را با یک سید معمولی (نه فقیر) دست گردان کرد بطوریکه خود او هم راضی باشد؟ 7. آیا یک مرد که به همسرش مهریه بدهکار است، می تواند هر سال مازاد عایدی خود را بعنوان بخشی از بدهی به همسرش بپردازد یا اینکه باید خمس مازاد عایدی را بدهد؟ 8. اگر طلبه ای را وکیل خود کنیم تا خمس خود را به او بدهیم تا به مصرف حق برساند، او می تواند سهم امام را برای خودبردارد (آیا قید و شرطی دارد؟ مثلا اگر وضع مالی او عادی باشد یعنی نه فقیر نه غنی) با عرض پوزش از زیاد بودن سوالات، لطفا دقیق و کامل پاسخ دهید تا رفع ابهام شود.
پاسخ: خمس را فقط باید به مرجع تقلیدیا کسی که از طرف او وکالت دارد باید داد و چنین وکالتی درست نیست و ایشان شرعا حق ندارند در مال شما تصرف کنند و یا ادا نمایند. 2- رجوع شما به آیت الله مکارم درست است 3- خمس را مرجع یا وکیل مرجع می توانند دستگردان کنند و شما به اقساط بپردازید. 4- بخشی از سهم امام را می توانید با اجازه مرجع یا وکیل ایشان به طلبه فقیر یا غیرطلبه یا هر کجا بپردازید. 5- دستگردان یعنی پول از شما دریافت می شود و همان لحظه به صورت قرض در اختیار شما قرار می گیرد. 6- فقیر یعنی کسی که خرجش از درآمدش بیشتراست و زندگی را به سختی می گذراند. 7- دستگردان باید فقط توسط مرجع یا وکیل اوانجام گیرد نه با کس دیگر. 8- قبل از سال خمسی می توان مهر همسر را ادا کرد. 9- کسی را نمی توانیم برای دریافت و خرج وجوهات شرعیه وکیل کنیم..موفق باشید
*****
سؤال: چگونگی محاسبه زکات پول را توضییح دهید؟
پاسخ: پول زکات ندارد بلکه خمس دارد. به این صورت که پس از مخارج بین سال, سر سال خمسی آنچه موجودی و نقدینگی شما موجود است یک پنجم آن خمس است
*****
سؤال: شخصی مقداری پول دست کسی قرض داده وحال سال خمسیش رسیده با توجه به اینکه باید چندجاقسط بدهد آیا آن پول شامل خمس می شود یا خیر
مرجع تقلید: امام خامنه ای(مدظله
پاسخ: به آن پول خمس تعلق می گیرد ولی اگرتوان پرداخت نیست با دست گردان با مرجع تقلیدتان یا وکیل ایشان کم کم و به تدریج پرداخت نمایید واگر واقعا در عسر و حرج باشید ممکن است مرجع تقلیدتان یا وکیل ایشان تمام یا بخشی از آن را به شما ببخشد. موفق باشید
*****
سؤال: سپرده ای که جهت دریافت وام بیشتر از یک سال به عنوان مسدودی در حساب شخص ذخیره میشود ،و پس از تسویه وام عودت داده میشود، آیا خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ: در سال خمسی به آن خمس تعلق میگیرد.
*****
سؤال:خانمی که شوهر وشوهر او از خودش منزل شخصی دارد ، اگر این خانم مبلغی پول در بانک مسکن برای خرید خانه سرمایه گذاری کندآیا به این پول خمس تعلق می گیرد ( و پول ازدرآمد خود زن باشد). با تشکر
پاسخ: بله این پول متعلق خمس است.
*****
سؤال: پاداش بازنشستگان فرهنگی خمس تعلق میگیرد ؟و از انجایی که خودم سرپرست خانواده هستم این پاداش را در بانک گذاشته ام وسود ان را برای گذران زندگی ماهیانه دریافت میکنم شرعا اینکار من صحیح است؟
پاسخ: طبق نظر مرجع تقلیدتان آیت الله سیستانی مدظله به پاداش چنانچه در سال خمسی زیاد آید خمس تعلق می گیرد.
*****
سؤال:  مقداری پول را برای اخذ وام مسکن جهت تبدیل به احسن نمودن منزل مسکونی خود در بانک مسکن به ودیعه گذاشته ام و طبق شرایط بانک باید این پول یک سال در حساب بماند . آیا این پول خمس دارد؟ ضمنا خود این پول از دو وام قرض الحسنه که باز پرداخت آنها 5 سال طول تشکیل شده است.
پاسخ: فقط خمس هر مقدار از قسط را که داده اید واجب است
*****
سؤال:  تصرف در مالی که متعلق خمس است جایز است؟
پاسخ : خیر جایز نیست. موفق باشید
*****
سؤال:  بنده جوانی مجرد هستم و در منزل پدری زندگی می کنم. دانشجو هستم و با کار کردن قصد دارم پس اندازی برای آینده و ازدواج خود فراهم کنم. کل دارای نقدی من حدود 10 میلیون تومان است که از راه های کار، هدیه نقدی، سود بانکی و ... بدست آمده است. این مال هر ساله مازاد بر مصارف من است چون در خانه پدری هستم و آنرا پس انداز می نمایم. لطفا با توجه به شرایط فوق به سوالات زیر پاسخ دهید. 1. آیا پرداخت خمس بر من یا هر جوانی با شرایط اقتصادی من که نگران آینده خود است واجب است؟ 2.آیا در کل پولی که بعنوان هدیه از سوی والدین (در حالت اول) یا خویشان (حالت دوم) به من داده میشود تا پس انداز کنم خمس دارد؟ سال بگذرد یا نگذرد فرقی دارد؟ 3. نمی دانم پول مخمس را به چه کسی بدهم چراکه اعتماد چندانی به برخی ندارم و شنیده ام آن را برای خود برمی دارند. چه کنم؟ 4. هدایایی مثل سکه که سال به سال تغییر قیمت دارند، آیا اولا خمس دارد؟ ثانیا چگونه؟ 5. لباس های هدیه که سال از آنها می گذرد و استفاده نمی شوند، آیا خمس دارد. اگر دارد چگونه حساب شود؟ 6. حال اگر لباسی را پوشیدیم و کنار گذاشتیم ولی یکسال گذشت آیا خمس دارد؟ 7. اینکه گفته می شود بر پسر بزرگ واجب است قضای نمازهای پدر، آیا قیدی دارد. یعنی مثلا اگر پدر در نخواندن نماز متعمد بوده یا سهل انگار و بی توجه بوده چطور؟ و آیا پسر بزرگ باید خودش بخواند (با فرض وجوب) یا می تواند واگذار کند؟
پاسخ: اگر با قناعت هم پس انداز شود یا دیگری (مثلا پدر) مخارج را می دهد در سال خمسی، خمس واجب است. مسأله 1804 و 1805 رساله آیت الله فاضل. 2- از نظر آیت الله فاضل خمس هدایا، احتیاطا واجب است . می توانید در این مسأله به نظر آیات عظام: خامنه ای یا نوری همدانی رجوع کنید و خمس ندارد. 3- چاره ای جز اعتماد به مومنینی که از علما وکالت دارند نیست و اینکه می فرمایید برای خودشان بر می دارند سخنی از روی تقوا نیست کسانی که به شما چنین گفته اند افراد بد فکری هستند زیرا این علما وکلای مراجعند و در شرایطی به یاری فقرا می شتابند. 4و5- جواب در شماره 3 گذشت. 6- اگر لباس مورد استفاده قرار گرفته و تا سال خمسی استفاده نشد خمس ندارد. 7- اگر پدری از روی نافرمانی نماز نخواند پسر بزرگتر احتیاطا باید نمازش را بخواند ولی می توانید در این مسأله به نظر آیت الله سیستانی یا مکارم رجوع کنید و عمل ننمایید.

  

پاسخ به احکام شرعی