قطع یا معلولیت اعضای وضو-وضو

استفتائات وضو (آیت الله العظمی بهجت قدس سره)

قطع یا معلولیت اعضای وضو

مسح کسى که پایش قطع شده

سؤال 661. اگر شخصى پایش قطع شده باشد و فقط پاشنه ى پاى او مانده باشد ـ یعنى قسمتى را که باید مسح بکشد از بین رفته باشد ـ ، وظیفه او در مسح چیست؟

پاسخ: احتیاط آن است که در نزدیک ترین محل پا به محل مسح، پا را مسح نماید و پس از آن تیمم نیز بکند.

سؤال 662. شخصى که هر دو پاى او از زانو قطع شده است، وظیفه ى وى درباره ى مسح چیست؟ آیا ضمیمه کردن تیمّم لازم است؟

پاسخ: احتیاط آن است که در نزدیک ترین محل پا به محل مسح، پا را مسح نماید و پس از آن تیمم نیز بکند.

وضوى فرد فاقد اعضاى وضو

سؤال 663. وضوى شخصى که اصلاً دست و پا ندارد، یا یک دست و یک پا ندارد، چگونه است؟

پاسخ: اکتفا به شستن و مسح سایر اعضا مى کند.

وضوى فردى که قادر به حرکت اعضاى وضو نیست

سؤال 664. اگر کسى حرکت دادن اعضاى وضویش مشکل باشد یا اصلاً قادر به حرکت دادن آن ها نیست، وظیفه او جهت طهارت هاى سه گانه و چگونگى آن ها را در دو مورد زیر بیان فرمایید:

1) حرکت نداشتن دست چپ.

پاسخ: با یک دست انجام مى دهد.

2) حرکت نداشتن دو دست.

پاسخ: باید از دیگران کمک بگیرد.

کسى که یک دست خود را از دست داده

سؤال 665. کسى که یک دست خود را تا مچ یا تا آرنج از دست داده است، تکلیف او از نظر وضو چگونه است؟

پاسخ: در شستن دست به آن چه که از دست باقى مانده اکتفا مى نماید با حفظ ترتیب از مرفق به طرف مچ بنابر احتیاط، و با کف دست سالم همه ى مسح ها را انجام مى دهد.

سؤال 666. کسى که هر دو دست خود را تا مچ از دست داده است، تکلیف او از نظر وضو چگونه است؟

پاسخ: هر چه مانده را مى شوید و بنابر احتیاط مسح ها را با نزدیک ترین عضو باقى مانده به کف دست انجام مى دهد.

تکلیف کسى که دو دستش قطع است

سؤال 667. کسى که دو دست خود را تا آرنج از دست داده است، تکلیف او از نظر وضو چگونه است؟

پاسخ: طرف بازو را که در حال اتصال از مرفق بوده مى شوید و با همان آب وضو مسح مى کند و در صورت عدم توانایى از این مقدار جهت وضو نایب مى گیرد.

اشتباه در وضوى نیابتى

سؤال 668. کسى وظیفه اش وضو به کمک نایب بوده، امّا چگونگى وضوى نیابتى را نمى دانسته و وضوى نیابتى را اشتباهى انجام داده است، آیا نمازهایى را که خوانده است صحیح است یا باید قضا نماید؟

پاسخ: در فرض بطلان وضو و عدم عمل به وظیفه باید قضا کند.

اگر نایب گرفتن مستلزم رو زدن باشد

سؤال 669. کسى که وظیفه اش وضو به کمک نایب است؛ امّا گرفتن نایب موجب رو انداختن و منّت مى شود، چه باید بکند؟

پاسخ: آن چه ذکر شده تا به حدّ حرج نرسیده عذر نیست، و اگر از لحاظ مالى متمکّن است، پول بدهد و نایب اجیر کند.

معیار شک در وضو توسط نایب

سؤال 670. افرادى که توسط نایب، وضو مى گیرند آیا یقین و شکّ خودشان ملاک است یا یقین و شک نایب ملاک عمل است؟ (مثلاً نایب پس از وضو یقین دارد مانع یا نجاستى در اعضاى وضو نبوده است؛ ولى خودش معتقد است هنگام وضو مانع یا نجاست در اعضا بوده است.)

پاسخ: یقین و شک خود آن شخص معیار است. اگر یقین دارد که در هنگام وضو مانع بوده، وضو باطل است و اگر شک دارد که هنگام وضو بوده، صحیح است.

اشتباه انجام دادن وضوى نیابتى

سؤال 671. شخصى وضوى نیابتى را اشتباه انجام داده تکلیف نمازهاى خوانده شده ى او چیست؟ آیا نایب ضامن است؟

پاسخ: خود مکلف ضامن نمازهاى خودش است.

وضو دادن دیگرى در موارد غیر ضرورت

سؤال 672. در غیر ضرورت اگر شخص دیگرى انسان را وضو یا غسل دهد، آیا صحیح است؟

پاسخ: خیر، باطل است. (مسأله ى 290 رساله و قبل آن)

نیابت وضو از روى کراهت

سؤال 673. اگر نایب از روى کراهت و یا خجالت انسان را وضو دهد آیا طهارت حاصل شده یا خیر؟

پاسخ: بله، ظاهرا طهارت حاصل شده است.

مسح پاى مصنوعى

سؤال 674. آیا مى توان روى پاى مصنوعى مسح کرد؟

پاسخ: مسح روى پاى مصنوعى فایده ندارد.

وضوى شخص فلج

سؤال 675. شخصى که فلج است و از کفش طبى و عصاى چوبى استفاده مى کند و درآوردن کفش براى او امکان ندارد، وظیفه ى مسحش چیست؟

پاسخ: باید بر روى آن مسح نماید.

مسح فردى که دستش قطع شده

سؤال 676. دست راست شخصى از مچ قطع شده، آیا مسح سر و پاى راست را با دست چپ بکشد؟

پاسخ: بله، باید با دست چپ بکشد.

وضوى فرد داراى دست و پاى زاید

سؤال 677. شخصى که دست و پاى اضافى دارد، چگونه باید وضو بگیرد؟

پاسخ: دست زاید را باید بشوید ولو مستقل هم باشد بنابر احتیاط؛ ولى پاى اضافى را ظاهرا لازم نیست مسح کند.

وضو و تیمم جانبازان قطع نخاعى

سؤال 678. جانبازان قطع نخاعى که قدرت بر وضو و تیمم ندارد چگونه باید وضو بگیرند.

پاسخ: به مسأله ى 290 و 291 رساله رجوع شود.

مسح افراد فاقد پا

سؤال 679. کسى که یک پا و یا هر دو پا را از دست داده است، براى مسح چه کند؟

پاسخ: ظاهرا براى مسح پا تکلیف ندارد.

فردى که انگشت یک دست را ندارد

سؤال 680. انگشتان دست راست من قطع شده است، آیا مى توانم با دست چپ به جاى دست راست وضو بگیرم؟

پاسخ: با دست چپ صورت و دست راست را مى شویید و مسح ها را انجام مى دهید و خود دست چپ را هم با گرفتن زیر شیر آب و یا با باقى مانده از کف دست راست، مى شویید.

شستن دستِ مصنوعى در وضو

سؤال 681. آیا دست مصنوعى باید هنگام وضو شسته شود؟ و آیا براى سجده، کف دست مصنوعى باید روى زمین قرار گیرد؟

پاسخ: ظاهرا لازم نیست.

مسح معلولین

سؤال 682. شخصى که دو انگشت شست و سبابه و قسمتى از پاى راست او قطع شده است، چگونه مسح را انجام دهد؟

پاسخ: بر مقدار باقیمانده مسح کند.

عدم توانایى مسح پا

سؤال 683. شخصى که قدرت مسح پا را ندارد ولى پایش سالم است، آیا باید نایب بگیرد یا تیمم کند؟

پاسخ: به مسأله ى 290 رساله رجوع شود.