انهار
انهار
مطالب خواندنی

هدیه گرفتم یا رشوه؟ مرجع تقلید: آیةالله العظمی بهجت

بزرگ نمایی کوچک نمایی
سوال سلام. خسته نباشین. بنده بعنوان کارمند اگر از شرکت بیرونی خدماتی بگیرم و ایشان به بنده هدیه بدهد آیا مصداق رشوه و حرام است یا خیر؟
مرجع تقلید: حضرت آیت الله العظمی بهجت(قدّس سرّه)
 

جواب:

بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمة الله
وقت شما به خیر و برکت و سعادت
بزرگوار؛ البته درآمدهایی که از چنین زمینه‌هایی فراهم می‌شود چند بخش است که بخشی از آن حلال و بخشی حرام است:
۱- گاهی هدیه ای به کسی میدهند و صرفاً دادن این هدیه به قصد محبت و خدمت و تقویت ارتباط و دوستی میباشد و دهنده هدیه هیچ منظور و توقعی ندارد، در این صورت گرفتن این هدیه حلال و مباح است و تصرف در آن اشکال ندارد.
۲- گاهی هدیه ای به کسی میدهند و صرفاً دادن این هدیه به قصد دریافت هدیه ای بیشتر و بهتر هست و دهنده هدیه منظور و توقعش این است که گیرنده هدیه به او خدمت و محبتی کند. مانند هدیه ای که معمولاً فقرا به اغنیا و… می دهند، در این صورت گرفتن این هدیه حلال و مباح است و تصرف در آن نیز اشکال ندارد.
۳- گاهی ظاهراً هدیه ای به کسی میدهند و صرفاً دادن این هدیه! به قصد و توقع این است که گیرنده هدیه به او خدمت و محبتی ویژه کند و معمولاً اینگونه هدیه ها و بذل و بخشش ها در ادارات و اماکن عمومی و دولتی مانند بانک ها و سازمان ها و شرکت ها و ادارات انجام می شود و دهنده آن هدیه! توقعش این است که گیرنده؛ یا قانونی را ندیده بگیرد یا به نفع او خدمتی با استفاده از امکانات عمومی و بیت المال و امکانات ادارات انجام دهد و توقع دهنده هدیه! از گیرنده هدیه! این است که او بدون رعایت حال کسانی که آنها در خدمت و مراجعه اولویت دارند ولی گیرنده هدیه! بی نوبت به دهنده هدیه! خدمت و محبت ویژه کند در این صورت گرفتن چنین چیزی که ظاهراً به اسم هدیه هست اما در حقیقت رشوه نام دارد و این همان چیزی است که شرع مقدس اسلام گرفتن و تصرف در آن را حرام فرموده است.
روایت است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) شخصی را برای گرفتن زکات از قبیله ازد فرستاد، چون بازگشت برخی از آنچه را آورده بود نگاهداشت، و گفت: این از شما و این هم هدیه ای است که به من داده اند پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «اگر راست می گویی چرا در خانه پدر و مادرت ننشستی تا برای تو هدیه بیاورند! سپس فرمود: چرا هر گاه یکی از شما را به عملی می گمارم می گوید این از شما و این هدیه من است، چرا در خانه مادرش ننشست تا برایش هدیه فرستند! سوگند به آن که جانم در دست اوست، هیچ کس چیزی به ناحق نمی گیرد مگر اینکه در قیامت آن را بر دوش دارد، زینهار که کسی از شما در روز قیامت شتری که بانگ برمی دارد یا گاوی که فریاد می کند یا گوسفندی که بع بع سر می دهد با خود نیاورد. . . آنگاه دست خود را چندان بلند کرد که سفیدی زیر بغلش نمایان شد، و فرمود: آیا ابلاغ کردم؟ خدایا گواه باش {که ابلاغ کردم}…
حالا شما نیز محاسبه کند که آیا اگر در خانه خود می نشستید چنین مزد و هدیه و خدمت به شما انجام می شد یا خیر در این صورت می توانید تشخیص دهید که آنچه دریافت کرده اید هدیه است یا رشته. یاحقّ.



  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -