فتاوای آیت الله العظمی وحید خراسانی (مدظله)

سؤال 451. آیا خرید و فروش، تنظیم و استفاده صحیح از ماهواره (کانال های استانی که از ایران پخش می‌شود) جایز است؟

جواب) استفادۀ مشروع با رعایت جهات شرعیّه، در صورتی که موجب ارتکاب خلاف شرع برای دیگران نشود، جایز است. (استفتاء/12240)

سؤال 452. آیا استفاده از آنتن ماهواره براي مقاصد مباح و شرعي چه حکمي دارد؟

جواب) در فرض سؤال در صورتی که خوف انحراف عقیده یا سستی در مسائل شرعی نباشد و یا ارتکاب حرام برای دیگران نیز پیش نیاید، با رعایت جهات شرعی، اشکالی ندارد. (استفتاء/13188) (منهاج 3/م 8)

سؤال 453. سؤالی در زمینه فروشگاههای مجازی داشتم دوست من طی سالیان سال فیلمها و کارتون های مختلفی را تهیه و از همۀ آنها استفاده کرده، حال تصمیم گرفتیم که این فیلمها وکارتون های زیبا و دیدنی را در اختیار دوستان دیگر قرار بدهیم، تا اگر کسی خواست بتواند استفاده کند. برای همین قرار شد فروشگاه مجازی در اینترنت بزنیم و یک در آمد جانبی هم از این راه به دست بیاوریم، امّا سؤالی که پیش آمد این است که فیلمها و کارتون ها خارجی و اصل بوده و سانسور نشده میباشند. اگر ما بخواهیم این فیلمها را در اختیار دیگران قرار دهیم چه حکمی دارد؟

جواب) در صورتی که موجب سستی در عقاید و احکام شرعی شده و بد آموزی داشته و یا خلاف شئونات اسلامی بوده، مانند مشتمل بودن بر مسائل غیر اخلاقی و یا مخالف مقرّرات باشد، جایز نمی باشد. (استفتاء/14855) (منهاج 3/م 8)

سؤال 454. سلام من 5 سال پیش موسیقی را آموزش می دیدم و سه تار می‌نواختم، الان در خانه سه تار دارم، اما از حرام بودن موسیقی تقریبا مطمئن هستم و می‌دانم وجود ساز در خانه مسأله دارد، می‌خواهم بدانم می توانم آن را بفروشم و پولی که از فروش آن بدست می آید حرام است؟ راهنمایی کنید که چه کار کنم؟

جواب) خريد و فروش آلات لهو مثل تار و ساز حرام و باطل است، و پولى كه از آن به دست آيد مالك نمى شويد لذا تصرف در آن پول بدون رضايت صاحب پول حرام است. بنابر احتياط واجب بايد سه تار را از بين ببريد مثل اينكه آن را بشكنيد يا بسوزانيد. (استفتاء/13152) (منهاج 3/م 8و9) (رساله/2095)

سؤال 459. حکم خرید و فروش ساز های موسیقی سنتی و همچنین نواختن آن را برای استفاده شخصی بیان فرمایید ، البته در صورتی که مورد استفاده در مجالس لهو و لعب نباشد.

جواب) خريد و فروش آن حرام و باطل است، و همچنين نواختن آن ولو براى استفاده شخصى حرام است و از گناهان كبيره مى باشد ولو مورد استفاده در مجلس لهو و لعب نباشد، آلات موسيقى حتى سنتى، آلات مختصه به لهو است و اشتغال به آن، اشتغال به ملاهى است، و بنابر احتیاط واجب خرید و فروش سازهای کوچک که برای بازی بچه ها است، جایز نمی باشد. (استفتاء/853) (رساله/م 2095)

سؤال 460. لطفا حکم مجسمه سازی، آموزش آن، نگهداری مجسمه، خرید و فروش و نصب و ارائه آن در اماکن عمومی را توضیح دهید؟

جواب) ساختن مجسمه جاندار حرام است و همينطور گرفتن اجرت بر ساخت آن حرام است و خريد و فروش و نگهدارى آن جايز است گرچه احتياط مکروه می باشد. (استفتاء/2164) (منهاج 3/م 16 با حاشیه 787)

سؤال 464. آیا می توانیم منزلمان را به کسی اجاره داده یا بفروشیم که می دانیم در آن منزل عمل حرام انجام می دهد؟

جواب) در فرض مذکور در صورتی که در عقد اجاره طرفین بر انجام آن کار حرام توافق نکرده اند ، و فروشنده یا اجاره دهنده به قصد کار حرام ، آن معامله را انجام نداده باشد، بیع و اجاره جایز است، ولی احتیاط مستحب در ترک آن است. (منهاج 3/م 15)

سؤال 465. فروش بلندگو که استفاده های مختلف از آن می‌شود چه حکمی دارد؟

جواب) فی حد نفسه اشکالی ندارد (استفتاء/13007) (منهاج 3/م 15)

سؤال 466. خريد و فروش و نگهدارى انواع عروسك اعم از انسانى و يا حيوانى چه حكمى دارد؟

جواب) خريد و فروش و نگهدارى آن جايز است اگرچه احتياط مستحب ترك است. (استفتاء/ 11) (منهاج 3/م 16)

سؤال 467. آيا نقاشي كشيدن از انسان يا حيوان اشكال شرعي دارد؟

جواب) بنابر احتياط واجب بايد از نقاشى كردن انسان يا حيوان اجتناب شود. (استفتاء/ 199) (منهاج 3/م 16)

سؤال 481. حکم استفاده از هدايايي را كه مشاوران، پيمانكاران و ... بواسطه جايگاه شغلي و دولتي مي‎دهند بيان فرماييد و آيا ناچيز بودن هديه ( مانند سررسيد، كارت تبريك، شكلات و ....) موجب تفاوت در حکم است؟

جواب) هديه اگر براى تطميع و وادار كردن گيرنده هديه به تخلّف از قانون يا شرع باشد مثل اينكه بخواهد حق ديگران را تضييع نمايد گرفتن آن جايز نيست و در صورتى كه براى تسهيل در امر هديه دهنده باشد خلاف اخلاق ايمانى است و اگر براى تشويق زيردستان از طرف كارفرما است مانعى ندارد. (منهاج 3/م 32) (استفتاء/2073)

سؤال 482. پدر اینجانب یک پروژه‌ی مهندسی را به صورت پیمان کاری انجام دادند، کارشناس مسئولی که در اداره‌ی مربوطه باید کار ایشان را تأیید می‌کرد از ایشان برای امضا کردن، طلب مبلغ مشخصی کرد و پدرم تا حد توان از این کار امتناع کردند ولی در نهایت مجبور شدند برای گرفتن حقشان مبلغی کم‌تر را با عدم رضایت بپردازند، حال این کار درست بوده و درآمدی که از این پروژه به دست می‌آید حلال است یا خیر؟ و حال وظیفه‌ی ما چیست؟

جواب) اگر رسيدن به حق خويش متوقّف بر دادن مالى به ظالم باشد، دادن آن مانعى ندارد هرچند گرفتن آن بر ظالم حرام است. (استفتاء/13260) (منهاج 3/32)

سؤال 487. تراشيدن ريش تمام صورت چه حكمى دارد و آيا مى توانيم ريش پروفسورى بگذاريم يعنى ريش چانه را نزده و ريش قسمتهاى ديگر را بتراشيم؟

جواب) بنابر احتياط واجب تراشيدن ريش چانه يا قسمتى از آن جايز نيست و اگر به مقدارى ريش بگذارد كه عرفاً صدق كند ريش دارد كافى است و ريش پروفسورى در صورتى كه عرفاً صدق كند كه ريش دارد ، مانعى ندارد. (استفتاء/ 225 و 335 و 364) (منهاج 3/م 43)

سؤال 488. آيا گرفتن اجرت در قبال تراشيدن ريش تمام صورت جايز است؟

جواب) تراشيدن ريش چانه يا قسمتى از آن که مخلّ به صدق ریش داشتن باشد، بنابر احتياط واجب جايز نيست و اخذ اجرت بر آن بنابر احتياط واجب حرام است. (استفتاء/ 335 و 836) (منهاج 3/م 43)

سؤال 489. آيا تراشيدن ريش در موردى كه موجب مسخره شدن باشد جايز است؟

جواب) احتياط واجب اين است كه ريش را نتراشد مگر اينكه نتراشيدن موجب سخريه و مهانت شديد باشد كه عقلاء تحمّل اين سخريه و مهانت را نداشته باشند. (استفتاء/ 14) (منهاج 3/م 43)