سؤال 1207- زيدى مرده در صورتى كه وارثى در هيچ يك از طبقات ارث براى او شناخته نشده (مثل اينكه غريب بوده) بفرمائيد تركه او را به چه مصرف بايد رسانيد؟
جواب: در فرض مزبور تركهاش متعلق به امام عليه السلام و در حكم مالهاى ديگر امام است.
سؤال 1208- شخصى از دنيا رفته و در هيچ مرتبه و طبقه وارث مسلمانى ندارد تمام طبقات ورثه او كافرند اگر مسلمانى به ميت مذكور بدهكار باشد تكليف او چيست؟ در صورتى كه ورثه ابداً اطلاعى ندارند، مستدعى است جواب مرحمت فرمائيد.
جواب: در فرض سؤال اگر متوفى مسلمان بوده بايد به مرجع بدهيد و اگر كافر بوده چون فعلاً كافر ذمى محترم المال نداريم مىتواند شخص مذكور خمس آن را بدهد و بقيه را تملك نمايد.
سؤال 1209- زنى فوت كرده و لباسهايى و نيز زيورهايى از وى باقى مانده، آيا مال زوج است يا بين ورثه تقسيم مىشود؟
جواب: بين تمام ورثه تقسيم مىشود.
سؤال 1210- در اكثر نقاط متعارف است كه در اوقات عروسى هدايايى از طرف فاميل و دوستان زوجين به آنها مىدهند و چون مشخص نيست كه مقصود آورنده به داماد يا عروس بوده است در صورت فوت احد الزوجين اينگونه هدايا را جزو تركه كدام يك از زوجين منظور بايد داشت؟ سيما در صورتى كه بعضى از ورثه صغير باشند.
جواب: در صورت مفروضه آنكه از مختصات زن است مال او است و همچنين آنكه از مختصات مرد است مال او است و در صورتى كه از مختصات هيچ كدام آنها نيست اگر يكى از آنها ادعا دارد كه مال او مىباشد بايد اثبات نمايد شرعاً و اگر نمىداند بين آنها تقسيم مىشود و هم چنين است اگر اختلاف بين وارث يكى از آنها و ديگرى باشد.
سؤال 1211- سرقفلىهايى كه مستأجر شرعاً حق ندارد چنانچه مستأجر فوت نمود و ورثه آن، سرقفلى را مىگيرند، آيا زوجه هشت يك مىبرد يا خير؟
جواب: در صورتى كه مستأجر خود حق گرفتن آن را ندارد ورثه او هم حق گرفتن ندارند، و بدون استحقاق گرفتن، غصب و ظلم است.
سؤال 1212- شخصى در زمان مرجع تقليدى كه در قسمت ارث زوجه از زوج از زمينهاى زراعتى و باغ احتياط واجب داشتند كه مصالحه شود با زوجه، فوت نموده است و ما ترك او تا به حال تقسيم نشده. بفرمائيد حق زوجه را نسبت به زمينهاى زوج متوفى حين الفوت منظور نمايند كه مصالحه شود، يا زمان فعلى كه محروم باشد؟
جواب: هر گاه قبلاً مصالحه نشده چنانكه ظاهر سؤال است عمل طبق فتواى مرجع فعلى مىشود. واللََّه العالم.
سؤال 1213- اشخاصى كه تصادف مىكنند از بيمه يا غير بيمه با رضايت يا عدم رضايت پول مىگيرند، زوجه ارث مىبرد يا خير؟
جواب: اين مانند سابق است، يعنى اگر به حق گرفته شود به همه ورّاث كه از جمله زوجه است مىرسد، و اگر به غير استحقاق است غصب و ظلم است.
سؤال 1214- شخصى ماشين خود را بيمه نموده است و مبلغى هم پرداخته است بر اثر تصادف خودش از بين رفته، بيمه وجه قابلى به وارث داده است، آيا اين وجه جزو تركه است و متعلق به وارث است و عيال آن هم ارث مىبرد يا خير؟
جواب: در مفروض سؤال جزو تركه است و عيال هم ارث مىبرد.
سؤال 1215- آيا پولى را كه كسان مقتول يا مصدوم از راننده وسايط نقليه مىگيرند (از خود او يا از بيمه) از لحاظ حليت و حرمت چه صورت دارد چون كه معلوم نيست سائق(1) تقصيرى داشته يا نه؟
_______________________________
(1) سائق: راننده
جواب: اگر خودش اعتراف نمايد يا به ثبوت شرعى برسد مانعى ندارد.
سؤال 1216- چون كسى به ماشين تصادف كند و مصدوم شود يا مقتول، از رانندهء ماشين مبلغى گرفته مىشود براى اولياى مقتول، يا براى مصدوم مبلغى گرفته مىشود چون گاهى دانسته نمىشود كه تقصير راننده بوده يا خير؟ اين مبلغ حلال است يا خير؟
جواب: در صورتى كه معلوم نباشد براى گيرنده كه جنايت مستند به راننده بوده است و او هم راضى به تصرف در آن نباشد گرفتن آن جايز نيست.
سؤال 1217- شخصى تصادف نموده و بر اثر آن مبلغى به وارث آن به عنوان ديه و خون بها دادهاند، چنانچه وصيت نموده آيا ثلث آن را هم بايد وارث بدهد يا خير؟ و خمس آن را بدهد يا حكم ارث را دارد؟
جواب: بر متوفى خمس واجب نيست و نسبت به وارث هم حكم ساير تركه را دارد كه اگر وصيت به ثلث كرده از آن برداشته مىشود و متعلق خمس نيست مثل ساير آنچه كه به ارث مىرسد به ورثه.
سؤال 1218- شخصى فوت نمود و مبلغ 000,250 تومان دارايى بجا گذاشته و به اظهار عيالش شخصى با تقوا نبوده و مىگفته مىخواهم وجوهات بدهم و حج بكنم و بىوصيت فوت كرده يك مادر و عيال و دو دختر از او باقى مانده، آيا وظيفه ورثه هست كه وجوهات بدهند و از طرف او حج كنند يا خير؟ چون يقين ندارد به عين مال خمس تعلق گرفته باشد فقط مىدانند كه وجوهات نمىداده.
جواب: آنچه را كه يقين دارند ذمه متوفى مشغول است از اصل تركه بايد بدهند و اگر بدانند ذمه او به حج مشغول است بايد از اصل تركه از ميقات براى او نايب بگيرند.
سؤال 1219- از تركهء ميت آيا اول زكات خارج مىشود؟ در صورتى كه متعلق زكات باشد و يا اول خمس؟
جواب: در مفروض سؤال كه نفس تركه متعلق زكات است اول زكات را خارج نمايند.
سؤال 1220- زيدى فوت شده در صورتى كه وصيت نكرده باشد و در بين مردم طلبكارى و بدهكارى دارد اما مدركى كه در دست هست چك بانك يا سفته مىباشد «كما هو المتعارف بين الناس»، بنابر اين وظيفه طلبكار و كذا ورثه چيست؟
جواب: در صورتى كه ورثه اعتراف دارند كه چك مزبور مال پدرشان است بايد آن مبلغ را از اصل تركه خارج كرد و باقى را بين ورثه تقسيم نمود. واللَّه العالم.
سؤال 1221- اشخاصى كه در اثر تصادف با اتومبيل و غيره مقتول مىشوند آن وجه و پولى را كه صاحب ماشين و يا بيمه و يا هر دو به بازماندگان مقتول مىدهند آيا آن بازماندگان خمس آن پول را در حين گرفتن بايد بدهند و يا در آخرِ سالِ خودشان؟
جواب: موضوع سؤال در حكم ارث است و خمس به آن تعلق نمىگيرد. واللَّه العالم.
سؤال 1222- زيدى مقدارى طلا خريده و در حيات خود در اختيار زوجهاش قرار داده و يا آنكه زن از مال شوهر با اطلاع او زيور آلات تهيه كرده پس از فوت آن مرد، آيا اين طلا و امثال آن مال كيست؟ در صورتى كه معلوم نيست كه آيا هبه و يا صلح به زن نموده يا از باب عاريه بوده كما هو المتعارف بين عوام الناس الذين لا يهتمون بأمر الدين. مضافاً بر اينكه وارث كبير متوفى يك نفر و چند نفر صغير هم دارد، و هكذا لباس پوشيده و نپوشيده و اثاث البيت و چرخ خياطى و غيره.
جواب: در صورتى كه ثابت نشده است كه آن طلاها را تمليك كرده است براى آن زن، مال مرد است، اما لباس مال زن است، اثاث البيت مال مرد است، مگر اينكه ثابت شود كه مال زن است و همچنين چرخ خياطى. واللَّه العالم.
سؤال 1223- مرحوم والد اينجانبان در ساعات آخر عمرش به واسطه مصالحى املاك خود را به قانون رسمى اداره تمليك به ما كرد و در واقع ارث خود را به اين صورت به ما رساند، متمنى است. بفرمائيد كه اين املاك فوق حكم ارث دارد تا مثلاً در فروش آن بر مقدار زايد مؤونه تخميسش بر ما واجب نباشد يا نه حكم ارث ندارد و مثل بقيه ارباح است؟
جواب: اگر در حال حياتش بين شماها قسمت كرده و هبه نموده و قبض و اقباض حاصل شده حكم ارث ندارد. واللَّه العالم.
سؤال 1224- زيد تمام ما يملك و دارايى خود را مصالحه نموده به بكر به يك سير نبات به شرط آنكه زيد تا زنده باشد تصرف در اين مال براى او مباح باشد و چون بميرد فلان مبلغ را خرج صوم و صلات و ساير امور تعزيه دارى نمايد، الباقى مال خود بكر باشد، آيا چنين مصالحه صحيح است يا خير؟ و دست وارث از ارث كوتاه است يا خير؟
جواب: در فرض سؤال وارث ارث نمى‌برد.
سؤال 1225- آيا ولد اكبر از مادر هم حبوه مىبرد يا نه؟
جواب: از مادر حبوه برده نمىشود.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
