انهار
انهار
مطالب خواندنی

(۵۵) نقش خون در زندگی

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بسم الله الرحمن الرحیم
نقش خون در زندگی
نقش خون در بدن چیست؟
    
خون
خون یک مایع چسبنده و غلیظ  است که نقش بسیار مهمی در بدن دارد. دمای  آن یک درجه بیشتر از دمای بدن یعنی ۳۸ درجه است . مقدارش به وزن و سایز بدن بستگی دارد. به طور مثال یک فرد به وزن ۷۰ کیلوگرم حدود ۵ تا ۶ لیترخون در بدن دارد.
وظایف خون:
انتقال دهنده:
خون مایعی است که اکسیژن را از ریه به سلول های بدن انتقال می دهد که وجود آن برای فرایند متابولیسم الزامی است. دی اکسیدکربن که در طول متابولیسم تولید می شود، بواسطه خون به ریه ها باز می گردد و سپس از طریق عمل بازدم از بدن خارج می شود و سلول ها را تغذیه می کند، باعث نقل و انتقال هورمون ها می شود و مواد زائد و سموم موجود در کبد، کلیه و روده را از بین می برد.
تنظیم کننده:
خون با حفظ دمای بدن به تعادل بدن کمک می کند که اینکار از طریق پلاسما که قابلیت جذب یا دفع گرما را دارد و همچنین از طریق سرعت جریان خون انجام می شود. با انبساط و گشادی عروق و رگ ها، خون بکندی حرکت کرده و این باعث از دست رفتن گرما و حرارت می شود. زمانی که دمای محیط پایین است، عروق منقبض شده و گرمای کمتری از دست می رود حتی PH خون نیز در سطح مطلوب قرار می گیرد. PH درجه اسیدی یا قلیایی خون را نشان میدهد. ثابت ماندن PH برای عملکرد بدن بسیار مهم است.
حفاظت از بدن:
زمانی که رگ ها دچار آسیب می شوند، مقداری از خون  به سرعت لخته شده که این مانع خونریزی می شود. این پدیده موجب حفاظت از بدن در برابر خونریزی می شود. گلبول های سفید و سایر پیام رسان ها نقش مهمی در سیستم ایمنی دارند.
اجزای تشکیل دهنده خون:
خون از ۵۵٪ پلاسما و ۴۵٪  از انواع گلبول ها تشکیل شده است.
پلاسمای خون مایعی به رنگ زرد روشن است. بیش از ۹۰٪ پلاسما را آب و کمتر از ۱۰٪ را پروتئین ها تشکیل داده اند. پلاسما حاوی الکترولیت، ویتامین و مواد مغذی گلوکز و آمینواسید است. بیش از ۹۰٪ ذرات جامد در خون را گلبول های قرمز یا اریتروسیت ها تشکیل داده اند و بقیه ذرات مربوط به گلبول های سفید (لوکوسیت) و پلاکت (ترومبوسیت) می باشد.
گلبول های قرمز:
همانند صفحه ای با تورفتگی از بالا و پایین هستند که براحتی درهم آمیخته شده و از شریان های باریک عبور می کنند. این گلبول ها در مقایسه با سایر گلبول ها فاقد هسته هستند. هر گلبول قرمز حاوی هموگلوبین است که باعث حمل و انتقال اکسیژن می شود. گلبول های قرمز در شریان های باریک و نازک ریه، اکسیژن را از هوا گرفته و آن را از جریان خون به سایر نقاط بدن انتقال می دهند که دراینجا عمل دم انجام می شود. سلول های بدن برای انجام فرایند متابولیسم به اکسیژن نیاز دارند و دی اکسیدکربن را به عنوان ماده زائد تولید می کنند. گلبول های قرمز، دی اکسیدکربن را جذب کرده و آن را به ریه انتقال می دهند که دراینجا عمل بازدم انجام می شود. این گلبول ها وظیفه جذب یا دفع هیدروژن و نیتروژن را برعهده دارند. با جذب یا دفع هیدروژن، گلبول ها سطح PH خون را ثابت نگه می دارند و با دفع نیتروژن، رگ ها گشاد شده و فشارخون افت می کند.
عمر گلبول های قرمز ۱۲۰ روزه است. زمانی که این گلبول ها فرسوده و یا دچار آسیب می شوند، در مغز استخوان، طحال یا کبد تجزیه می شوند.
گلبول های سفید:
یا لوکوسیت ها دارای هسته بوده اما فاقد هموگلوبین هستند. گلبول های سفید گونه های مختلفی دارند که براساس شکل هسته و محتویات، متفاوت هستند. گرانولوسیت ها دارای گرانول (دانه) های کوچک در سیتوپلاسم هستند. مونوسیت ها و لنفوسیت ها حاوی گرانول بوده اما این گرانول ها بسیار کوچک هستند بطوری که با میکروسکوپ قابل رویت نیستند.
تعداد گلبول های قرمز بسیار بیشتر از گلبول های سفید است. گلبول های سفید نقش مهمی در سیستم ایمنی دارند.
 وظایف گلبول ها:
 برخی از گلبول ها وظیفه مقابله با انواع باکتری، ویروس، انگل یا قارچ ها را دارند و آنها را به موجوداتی بی خطر تبدیل می کنند. برخی دیگر آنتی بادی تولید کرده و موجودات خارجی یا ویروس ها را هدف قرار می دهند. نقش لوکوسیت در واکنش های آلرژیک است که از نشانه های آن می توان به خارش و آبریزش بینی هنگام نظافت و پاک کردن گرد وغبار در خانه اشاره کرد. لنفوسیت ها قادر به نابود کردن سلول های سرطان زا در قسمت های مختلف بدن هستند.عمر بیشتر گلبول های سفید در حد چند ساعت یا چند روز است. برخی لنفوسیت ها چندین سال در بدن باقی می مانند.
شکل و وظیفه پلاکت یا ترومبوسیت همانند گلبول های قرمز است که فاقد هسته هستند اما اندازه پلاکت بسیار کوچکتر از گلبول های قرمز است. پلاکت نقش مهمی در انعقاد خون دارد و اگر فرضا رگ های خون در اثر برش دست با چاقو آسیب ببیند، فرایند ترمیم با پلاکت آغاز شده که ابتدا پلاکت ها روی دیواره آسیب دیده رگ ها بهم پیوند می شوند که این موجب تشکیل لخته و انعقاد خون و درنهایت بسته شدن زخم می شود. عمر ترومبوسیت ۵ تا ۹ روز است و تروموبوسیت های فرسوده عمدتا در طحال تجزیه می شوند.
تولید گلبول ها:
 تولید و تشکیل همه اجزا و ذرات جامد خون از سلول هایی بنام سلول های بنیادی صورت می گیرد. در بزرگسالان، گلبول های خون عمدتا در مغز استخوان تولید می شوند. رشد سلول های مختلف طی مراحل متعدد از سلول های بنیادی تا گلبول های خون یا پلاکت ها انجام می شود. گلبول های سفید اعم از لنفوسیت ها نه تنها در مغز استخوان بلکه در گره های لنفی بالغ می شوند. این گلبول ها بعد از تکامل وارد جریان خون می شوند. علاوه بر گلبول های بالغ، خون نیز حاوی تعداد اندکی سلول های اولیه است. پیام رسان ها وظیفه ی تنظیم تولید گلبول ها را برعهده دارند. هورمون اریتروپوئتین که در کلیه تولید می شود، فرایند تولید گلبول های قرمز را تشدید کرده و همزمان سایتوکین ها فرایند تولید گلبول های سفید را تحریک می کنند.

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -