مواردی که نماز قضای پدر [و مادر] بر پسر بزرگتر واجب نیست-نماز قضای پدر و مادر

مکارم: مواردي كه نماز قضاي پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب نيست

مسأله 1391- اگر پسر بزرگتر شك دارد كه پدر1 نماز و روزه قضا داشته يا نه2، چيزي بر او واجب نيست.

این مسأله در رساله آیات عظام: فاضل و بهجت نیست

1- اراكي، گلپايگاني، صافي، نوري، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: پدر و مادرش...

2- خوئي، تبريزي، سيستاني: نماز قضا داشته يا نه،...

*****

مكارم: مسأله 1206- هرگاه شخص ديگري آن نماز و روزه را قضا نمايد، از پسر بزرگتر ساقط مي شود.

مكارم: مسأله 1207- اگر پسر بزرگتر نمي داند كه از پدر يا مادرش نماز و روزه اي قضا شده يا نه، چيزي بر او واجب نيست و تفحص و جستجو نيز لازم نمي باشد.

زنجاني: مسأله 1400- اگر پسر بزرگ‌تر شک دارد که پدر یا مادرش نماز قضا داشته‌اند یا نه، چیزی بر او واجب نیست.

امام خامنه ای: مسأله ۶۵۶- بر پسر بزرگ واجب است آن مقدار از نمازهایی را که یقین دارد از پدر و مادرش فوت شده است قضا کند و اگر نمی داند که از آنها نمازی قضا شده یا نه، چیزی بر او واجب نیست و تفحص و جستجو در این مورد لازم نمی باشد.

مسأله اختصاصی

امام خامنه ای: مسأله ۶۵۷- بر پسر بزرگ واجب است که نمازهای پدر و مادرش را به هر صورتی که امکان دارد قضا کند و اگر از انجام آن عاجز باشد، تکلیفی بر عهده اش نیست.

مسأله 1392- اگر پسر بزرگتر بداند كه پدرش نماز قضا داشته1 و شك كند كه بجا آورده يا نه، بنابراحتياط واجب بايد2 قضا نمايد3.

اين مسأله در رساله آيات عظام: امام خامنه ای، فاضل، مكارم و بهجت نيست.

1- اراكي، گلپايگاني، صافي، نوري، مظاهری، سبحانی: پدر و مادرش نماز قضا داشته اند...

2- سيستاني، زنجاني: بنابراحتياط ..

3- مظاهری: چیزی بر او واجب نیست.

*****

زنجاني: مسأله 1401- اگر پسر بزرگ‌تر بداند که پدر یا مادرش نماز قضا داشته‌اند و شک کند که بجا آورده‌اند یا نه، باید آن را قضا کند.

جوادی آملی: مسأله 1459- اگر پسر بزرگ‌تر بداند كه پدر يا مادرش نماز قضا داشته و شک كند كه به‌جا آورده يا نه، واجب است قضا كند.

مسأله 1393- اگر معلوم نباشد كه پسر بزرگتر كدام است، قضاي نماز و روزه پدر1 بر هيچ كدام از پسرها واجب نيست، ولي احتياط مستحبّ آن است 2كه نماز و روزه او را3 بين خودشان قسمت كنند، يا براي انجام آن قرعه بزنند.

اين مسأله در رساله آيات عظام: امام خامنه ای و بهجت نيست.

1- گلپايگاني، اراكي، صافي، نوري، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: پدر و مادر...

2- مظاهری: مستحب است...

3- اراكي، گلپايگاني، صافي، مظاهری: نماز و روزه آنان را...

*****

خوئي، تبريزي: 1402، سيستاني: مسأله 1373- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضاي نمازپدر بر هيچ كدام از پسرها واجب نيست ولي احتياط مستحب آن است كه نماز او را بين خودشان قسمت كنند، يا براي انجام آن قرعه بزنند.

زنجاني: مسأله 1402- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگ‌تر کدام است -مانند کسی که چند پسر از همسران مختلف دارد- قضای نماز پدر یا مادر بر هیچ کدام از پسرها واجب نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که نماز او را بین خودشان تقسیم کنند، یا برای انجام آن قرعه بزنند.

وحید: مسأله 1401- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضای نماز پدر بر هیچکدام از پسرها واجب نیست ولی احتیاط مستحب آن است که به نحو وجوب کفایی بجا آورند یا نماز را بین خودشان قسمت کنند یا برای انجام آن قرعه بزنند.

فاضل: مسأله 1402- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضا بر هيچ كدام واجب نيست ليكن احتياط مستحب آن است كه نماز و روزه پدر يا مادر را بين خودشان تقسيم كنند، يا بوسيله قرعه يكي را براي انجام آن معين نمايند.

مكارم: مسأله 1209- اگر معلوم نباشد پسر بزرگتر کدام است، يعني تاريخ تولد پسرها درست و روشن نباشد، قضاي نماز و روزه پدر و مادر بر هيچ كدام واجب نيست، ولي احتياط مستحب آن است كه بين خودشان قسمت كنند.

مسأله 1394- اگر ميت وصيت كرده باشد كه براي نماز و روزه او1 اجير بگيرند بعد از آن كه اجير، نماز و روزه او2 را به طور صحيح بجا آورد بر پسر بزرگتر چيزي واجب نيست3.

اين مسأله دررساله آيات عظام: امام خامنه ای، بهجت و مکارم نيست

1و2- خوئي، زنجاني، تبريزي، وحید: نماز او...

3- فاضل: و همچنين اگر كسي مجاناً از طرف ميت، نماز و روزه او را قضا نمايد.

*****

سيستاني: مسأله 1374- اگر ميت وصيت كرده باشد كه براي نماز او اجير بگيرند اگر وصيت او نافذ باشد بر پسر بزرگتر قضا واجب نيست.

مسأله 1395- اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر1 را بخواند، بايد به تكليف خود عمل كند، مثلاً قضاي نماز صبح و مغرب و عشا را بايد بلند بخواند2.

اين مسأله در رساله آيات عظام: امام خامنه ای، بهجت و مظاهری نيست.

1- اراكي، گلپايگاني، صافي، نوري، وحید، سبحانی، جوادی آملی: نماز پدر و مادر...

2- گلپايگاني،وحید، صافي، سبحانی: مثلاً قضاي نماز صبح و مغرب و عشاي مادرش را بايد بلند بخواند.

نوري: مثلاً قضاي نمازها را بايد ايستاده بخواند، هر چند پدر يا مادر قدرت ايستادن را نداشته اند.

*****

خوئي، تبريزي: 1404، سيستاني، مسأله 1375- اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را (سیستانی: نماز مادر را) بخواند، بايد در جهر و اخفات [= آهسته و بلند خواندن] به تكليف خود عمل كند، مثلاً قضاي نماز صبح و مغرب و عشاي مادرش را بايد بلند بخواند.

زنجاني: مسأله 1404- اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز مادر را بخواند باید در آهسته و بلند خواندن به تکلیف خود عمل کند پس حمد و سوره قضای نماز صبح و مغرب و عشا مادرش را باید بلند بخواند.

فاضل: مسأله 1404- دربلند خواندن يا آهسته خواندن نماز، پسر بزرگتر، بايد به وظيفه خويش عمل نمايد، يعني قضاي نماز صبح و مغرب و عشا را بايد بلند بخواند اگر چه از طرف مادر قضا نمايد.

مكارم: مسأله 1210- پسر بزرگتر هنگام قضاي نماز و روزه پدر و مادر بايد به تكليف خود عمل كند، يعني دستورات نماز و روزه را مطابق حكم مرجع تقليد خود بجا آورد.

مسأله 1396- كسي كه خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر1 هم بر او واجب شود، هر كدام را اول بجا آورد صحيح است.

اين مسأله در رساله آيات عظام: فاضل و بهجت نيست

1- گلپايگاني، اراكي، مكارم، صافي، نوري، مظاهری: پدر و مادر...

جوادی آملی: اگر نماز و روزهٔ پدر و به احتياط واجب مادر...

*****

خوئي، تبريزي، زنجاني: 1405، وحید1404، سيستاني: مسأله 1376- كسي كه خودش نماز قضا دارد، اگر نماز پدر و مادر را هم بخواهد قضا كند، هر كدام را اول بجا آورد صحيح است.

امام خامنه ای: مسأله ۶۵۸- کسی که خودش نماز قضا دارد و نماز قضای پدر و مادر نیز بر عهده ی اوست، در تقدیم هر یک مخیّر است و هر کدام را بخواهد میتواند اول بخواند.

مسأله 1397- اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر1، نابالغ يا ديوانه باشد وقتي كه بالغ شد يا عاقل گرديد،بايد نماز و روزه پدر2 را قضا نمايد3 و چنانچه پيش از بالغ شدن يا عاقل شدن بميرد، بر پسر دوم چيزي واجب نيست4.

اين مسأله در رساله آيات عظام: امام خامنه ای و بهجت نيست.

1- گلپايگاني، صافي، نوري، مكارم، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: يا مادر...

2- گلپايگاني، صافي، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: پدر و مادر...

3- وحید: [پایان مسأله]

خوئي، تبريزي، مكارم، سبحانی: بايد نماز پدر (مكارم: و مادر) را قضا نمايد. [پايان مسأله]

سيستاني: بر او واجب نيست نماز پدر را قضا نمايد. [پايان مسأله]

4- گلپايگاني: بر پسر دوم واجب است بنابراحتياط.

صافي: بنابراحتياط مستحبّ بر پسر دوم است، و مراعات اين احتياط سزاوار است.

سبحانی: پسر دوم بنابراحتیاط واجب باید بجا آورد.

*****

فاضل: مسأله 1399- لازم نيست كه پسر بزرگتر در حال مردن پدر يا مادر بالغ باشد بلكه چنانچه طفل باشد بعد از بلوغ لازم است قضا كند و چنانچه قبل از بلوغ بميرد، بر فرزند بعدي واجب نيست.

زنجاني: مسأله 1406- اگر پسر بزرگ‌تر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز پدر یا مادر را قضا نماید، و اگر در حال ممیّز بودن هم نماز پدر یا مادر را بخواند صحیح است و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، چنانچه نمازهای پدر یا مادر خوانده نشده باشد، بنابر احتیاط پسر دوم قضای نماز را عهده‌دار شود و همچنین است اگر پسر دوم پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد.

مسأله 1398- اگر پسر بزرگتر پيش از آن كه نماز و روزه پدر 1 را قضا كند بميرد، برپسر دوم چيزي واجب نيست2.

اين مسأله در رساله آيت الله بهجت نيست

1- گلپايگاني، نوري، سبحانی، جوادی آملی: نماز و روزه پدر يا مادر...

خوئي، تبريزي، سيستاني: نماز پدر...

2- گلپايگاني، صافي: چنانچه بين مرگ پدر يا مادر و مرگ او به قدري طول كشيده كه مي توانسته قضاي نماز و روزه انها را بجا آورد، بر پسر دوم چيزي واجب نيست و اگر اين مقدار طول نكشيده ، قضاي آنها بر پسر دوم واجب است بنابراحتياط..

. صافي: قضاي آنها بنابر احتياط مستحب بر پسر دوم است، و مراعات اين احتياط سزاوار است.

*****

زنجاني: مسأله 1407- اگر پسر بزرگ‌تر عاقل بالغ پیش از قضای نماز پدر یا مادر بمیرد، چنانچه بین مرگ پدر یا مادر و مرگ او به قدری طول کشیده که می‌توانسته قضای نماز آن‌ها را بجا آورد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست، و اگر این مقدار طول نکشیده بنابر احتیاط پسر دوم قضای آن‌ها را بجا آورد.

امام خامنه ای: مسأله ۶۵۹- اگر پسر بزرگ پس از فوت پدر و مادر از دنیا برود، بر فرزندان دیگر قضای نماز پدر و مادر واجب نمیشود.

مكارم: مسأله 1208- اگر پسر بزرگتر بعد از مرگ پدر یا مادر از دنيا برود، بر ساير پسران تكليفي نيست.

فاضل: مسأله 1408- اگر پسر بزرگتر قبل از تمكن از قضاي نمازها و روزه هاي فوت شده پدر بميرد بايد پسر كوچكتر از او آنها را قضا كند.

مسأله اختصاصی

جوادی آملی: مسأله 1466- اگر برعهده كسی نماز يا روزه قضا بود و وصيت نكرد و مرد و ورثه او هم از آن ناآگاه بودند و شخصی مجانی و قربة الی الله آن‌ها را انجام داد، ذمه او تبرئه میشود.