انهار
انهار
مطالب خواندنی

چرا به زیارت می رویم

بزرگ نمایی کوچک نمایی
جایگاه زیارت
زیارت‏ در معارف دینی بویژه در فرهنگ شیعه، جایگاهی والا دارد.
اولیاء دین (علیهم السلام) یکی از سفارش های مهمشان به پیروانشان زیارت بزرگان  دینشان است و پاداش های فراوانی نیز برای زیارت کنندگان ذکر فرموده اند تا جایی که پاداش زیارت همانند عبادات بلکه برتر و و بالاتر از عبادات حتی جهاد در راه خدا و شهادت به حساب آمده است.
تعریف زیارت ارزشمند و شایسته:
زیارت در حقیقت به معنای بیعت کردن و عهد و پیمان وفاداری زائر با عقاید و افکار و راه و مذهب مزور (زیارت شونده) است.
لزوم زیارت آگاهانه و با معرفت
زائر باید زیارتش همراه با معرفت و آگاهیش نسبت به مقام و منزلت مزور باشد تا مستحق اجر و پاداش زیارت باشد زیرا تا زائر مزور (زیارت شونده) را نشناسد و نسبت به او معرفت و آگاهی نداشته باشد نمی‌تواند زیارت درستی انجام دهد و نمی تواند از سفر زیارتی خود بهره های معنوی ببرد و اجر و پاداشی تحصیل کند.
نتیجه زیارت آگاهانه و با معرفت 
زیارت آگاهانه و با معرفت سبب تقویت معنویت، و تثبیت ایمان و عقیده و تحکیم رابطه زائر با مزور (زیارت شونده) که جانشینان الهی و نمایندگان خدا در زمین هستند می شود.
زیارت آگاهانه و داشتن معرفت به مزور (زیارت شونده) و خواندن زیارتنامه های وارده با حضور قلب و با معرفت؛ نقش مؤثری در تربیت و اصلاح افراد دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:
۱. زیارت با معرفت یعنی بیعت و بستن عهد و پیمان وفاداری به عقاید و افکار و راه و مذهب مزور (زیارت شونده) همچنانکه گذشت.
۲.  زیارت با معرفت موجب امام شناسی  می شود و در حقیقت زیارتنامه ها صحیفة امام شناسی هستند. زیرا زائر با رفتن به زیارت اولیای الهی و خواندن زیارتنامه به خود تلقین می کند که الگو و اسوه اش برای دینداری و رسیدن به هدف آفرینش و زندگی سعادت آمیز، راه رسم زندگی مزور (زیارت شونده) است.
۳. زائر با خواندن زیارت نامه ها که دارای دو فرع از فروع دین یعنی: «تولّی» و «تبرّی» است می فهمد که برای رسیدن به خیر و سعادت و قرب الهی باید بطور مستمرّ با دشمنان خدا در ستیز و با دوستان خدا در مودّت و دوستی باشد و چنین زائری هرگز دوستان دین را رها نمی کند و با دشمنان دین سر سازش پیدا نمی کند زیرا زائر  در فرازی از زیارتش می گوید: «موال لکم و لأولیائکم و مبغض لأعدائکم.. . » «… دوست شما و دوستان شما و کینه ‏ور نسبت به دشمنان شما هستم...»
در زیارت آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در شب مبعث آمده است که: «... كُنْتَ لِلْمُؤْمِنِينَ أَباً رَحِيماً ...{و} كُنْتَ عَلَى الْكَافِرِينَ عَذَاباً صَبّاً وَ غِلْظَةً وَ غَيْظاً وَ لِلْمُؤْمِنِينَ غَيْثاً وَ خِصْباً...»... براى اهل ایمان پدرى مهربان بودى، ... بر کافران عذابى ریزان بودى و شدید، و خشمگین، و براى مؤمنان باران رحمت و نعمت فراوان…
و زائر با اقرار به اخلاق و رفتار ها و سیره و سنّت مزور (زیارت شونده) (علیه السلام) آگاهی پیدا می کند که با دوستان و دشمنان دین چگونه رفتار کند.
۴. زائر با خواندن زیارت نامه ترغیب می شود که با سنّت و سیره و سلوک معصومین (علیهم السلام) شیوه زندگی و مُردن را هم بیاموزد زائر در زیارت عاشورا می گوید: 
« اَلّلهُم اجعَل مَحیایَ مَحیا مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ وَ مَماتی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آل مُحَمَّدٍ... خدایا زندگانی مرا همانند زندگانی محمد و آل او و مردنم را همانند مردن محمد و آلش قرار بده...» و در زیارت آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام)  نیز می گوید: «اللهمّ انّی احیی على ما حیّ علیه مولای امیر المؤمنین علی بن ابی طالب و اموت على ما مات علیه» پروردگارا من زندگی می کنم بر اساس آنچه مولایم أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) زندگی کرد و همانگونه  از دنیا میروم و میمیرم که آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) از دنیا رفتند. 
بنابراین زیارت زائر همراه با معرفت مزور موجب می شود که راه و رسم و اخلاق و مرام و جنگ و ستیز و صلح و دوستی حضرات معصومین (علیهم السلام) ملاک زندگی اش تا آخرین لحظه عمرش باشد و زائر تلاش می کند با تمسک عملی به راه و روش مزور (زیارت شونده) با پرونده ای سفید و نورانی به محضر خدای متعال وارد شود و در پیشگاه الهی حجّتی برای سبک و سیره زندگی خود ارائه دهد.
۵. زائر با زیارت مزور که شخصیتی محترم و نورانی و خود ساخته است به طهارت روح و روان نائل شود.
همانگونه که طهارت و نظافت از پلیدی های ظاهری از لوازم ضروری و حتمی حیات طبیعی انسان است، طهارت از پلیدی ها و زشتی های باطنی نیز هماهنگ با فطرت و دین است تا انسان همواره خود را از شرور نفس و خبائث سیرت از یک سو و گناه از سوی دیگر تطهیر کند.
مثلاً در زيارت مشهور آقا امام رضا (علیه السلام) هنگام غسل قبل از زیارت آمده است که:... اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي وَ طَهِّرْ لِي قَلْبِي... بارالها مرا پاك كن و دلم را طاهر گردان… و در فرازی از زیارت آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می خواند: «صلى الله على روحک و بدنک طهر طاهر مطهر من طهرٍ طاهرٍ و مطهرٍ»
بنابراین زیارت آن ذوات مقدسه موجب می شود که انسان به طهارت روح و روان و جسم و جان نائل شود و اگر دارای خصلت های دیوی در سیرت دارد دارای خصلت های نوری و معنوی و انسانی همانند خصائل ولیّ دین و معصوم (علیه السلام)  که در حال زیارتش می باشد شود.
آداب زیارت:
هر عمل ارزشمندی برای آنکه بهترین نتیجه را نصیب عامل بگرداند باید با آدابی انجام بشود که آن عمل ارزشمند را به حد کمال برساند لذا برای زیارت قبر مطهر و مضجع شریف ذوات مقدسه و اولیاء دین (علیهم السلام) آدابی هست که اجمالاً به برخی از آنها اشاره می شود:
۱- غسل کردن و تحصیل طهارت ظاهری. (انجام غسل زیارت به اندازه مهم هست که اگر باطل شد شیخ مفید و مراجع عظام در رساله‌های خود می‌نویسند که دو مرتبه غسل شود)
۲- ایستادن بر آستانه حرم و دعا کردن و اجازه ورود خواستن در کمال خشوع و حضور قلب و رقّت دل.
۳- ایستادن ملتمسانه در کنار ضریح همچنانکه نیازمندان در کنار اغنیا متواضعانه می‌ایستند.
۴- در حال زیارت ، رو به قبر و پشت به قبله بِایستد.
۵-  انجام زیارت مطابق با آنچه اولیاء دین (علیهم السلام) توصیه کرده اند و پرهیز از اِعمال سلیقه های شخصی.
۶- خواندن دو رکعت نماز زیارت. (اگر زائر قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) باشد این دو رکعت نماز در روضه نبوی و اگر زائر یکی دیگر از حضرات معصومین و أئمه هدی (علیهم السلام) باشد بالای سر خوانده شود)
۷- دعا کردن پس از نماز زیارت.
۸-  تلاوت قرآن و اهداء آن به مزور ( زیارت شونده).
۹- داشتن حضور قلب در حدّ توان و توبه از گناه و درخواست آمرزش و دوری از گناه.
۱۰- احسان و محبت به خادمان و محافظان حرم و تکریم و تعظیم آنان.
۱۱- تکرار زیارت تا زمانی که در شهر محل زیارت قرار دارد و به یک زیارت اکتفا نکند.
۱۲- خواندن دعا همانگونه که اهل بیت علیهم السلام سفارش فرموده اند.
۱۳-  خواندن دعای وداع در آخرین زیارت و درخواست از خداوند برای توفیق زیارتی دیگر در آینده.
۱۴- حال زائر بهتر از حال قبل از زیارتش باشد یعنی اگر قبل از زیارت شخصی بداخلاق و اهل گناه و غیبت بود تبدیل به شخص خوش اخلاق و پرهیز کننده از گناه و غیبت و… باشد.
۱۵- به پشت حرکت کردن هنگام فاصله گرفتن از ضریح مطهر و حرم.
۱۶- دادن صدقه به نیازمندان حاضر در حرم زیرا صدقه در چنین جاهایی چندین برابر اجر و پاداش دارد بخصوص اگر آن صدقه و خیرات به ضریح آقا رسول اکرم صلوات الله علیه باشد.
علت مخالفت وهابیت با زیارت
همان گونه که در بحث علت زیارت بطور اجمال اشاره شد زیارت سبب تقویت معنویت، و تثبیت ایمان و عقیده و تحکیم رابطه زائر با مزور (زیارت شونده) که جانشینان الهی و نمایندگان خدا در زمین هستند می شود و زیارت آگاهانه و با معرفت و  حضور قلب؛ نقش مؤثری در تربیت و اصلاح افراد دارد دشمنان دین و اسلام مایل به تحصیل چنین آثار و تربیت معنوی در زائران نیستند و چون دشمنان می دانند که اگر زیارتها توام با معرفت و از سر آگاهی انجام شود زائر همچون مزور (زیارت شونده) شخصیتی ظلم ستیز و مؤمنی با صلاوت و شوکت و دینداری با عظمت و غرور می شود که چنین شخصیت زیر بار ظلم و زور نمی رود و برای ظالمان و ستمگران و مشرکان پشیزی ارزش قائل نمی‌شود و همچنان که اولیاء دین (علیهم السلام) با ظلم همیشه در ستیز بوده اند زیارت کنندگان آنان نیز به تأسی از اولیاء دین (علیهم السلام) همیشه با ظلم و گناه و خلاف و بد اخلاقی در ستیز و مبارزه خواهند بود به همین دلیل دشمنان تلاش می‌کنند مؤمنین را از سرچشمه های هدایت دور کنند که یکی از سرچشمه‌های هدایت زیارت مزور توسط زائر هست.
دلایل مشروعیت زیارت قبور اولیاء دین (علیهم السلام)
۱/ قرآن: وَاللَّذَانِ يَأْتِيَانِهَا مِنكُمْ فَآذُوهُمَا ۖ فَإِن تَابَا وَأَصْلَحَا فَأَعْرِضُوا عَنْهُمَا ۗ إِنَّ اللَّـهَ كَانَ تَوَّابًا رَّحِيمًا.
هر گاه آنان زمانى بر خويش ستم كرده‌اند،]اى رسول خدا [نزد تو بيايند و استغفار كنند و پيامبر براى آنان طلب آمرزش كند. خداوند را توبه‌پذير و رحيم خواهند يافت.
آیه کریمه فوق به صراحت بیان می‌کند هر زمان که مؤمنین مرتکب گناهی شدند، باید نزد رسول گرامی اسلام بروند تا او برای آنها طلب آمرزش کند.
۲/ روايات
احاديث بسيارى به طرق مختلف و با مضمون­هاى گوناگونى درباره جواز و استحباب زیارت رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و اولیاء دین (علیهم السلام) وارد شده است که به دو روایت از آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) اشاره می شود:
۱- هر كس قبر مرا زيارت كند، شفاعتش بر من لازم مى‌گردد.
۲- هر كس حجّ گزارد و قبر مرا بعد از وفاتم زيارت كند، مانند كسى است كه در حياتم مرا زيارت کرده است.
۳/ عمل اصحاب
يكي ديگر از دلايل در جواز زيارت قبر پیامبر گرامي اسلام و قبور اولياي الهي (علیهم السلام) عمل اصحاب آن حضرت است كه از نظر اهل‌سنت، عمل آنان حجيّت دارد. كه به برخي از آنان اشاره مي­كنيم:
 
الف) فاطمه زهرا (سلام الله علیها) دختر آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) هميشه قبر حضرت حمزه را هر جمعه زيارت مى‌كرد آنجا نماز می­خواند و گریه می­کرد.
ب) عايشه همسر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به زيارت قبر برادرش به مكه مي­رفت و كسي کار او را خلاف شرع نمی‌دانست.
ج) بلال مؤذن آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در عهد عمر بن‌خطاب در شهر شام اقامت داشت. شبى در خواب پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را ديد كه به وى فرمود: اى بلال، این چه ظلمى است که در حق من روا داشته‌اى؟ آيا وقت آن نرسيده است كه مرا زيارت كنى؟ از خواب بيدار شد. ناراحتى و ترس سراسر وجودش را فرا گرفته بود. با سرعت وسایل سفر را بست و بر مركبش سوار شد و به طرف مدينه حركت نمود. وقتى به شهر مدينه رسيد، كنار قبر آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد در حالي‌كه گريه مي‌كرد صورت خود را بر قبر حضرت ماليد. در اين هنگام امام حسن و امام حسين را ديد كه به طرف قبر جدشان مى‌آيند. آن دو عزيز را در آغوشش گرفت و غرق بوسه ساخت.
۴/ عقل سلیم مى‌گويد تعظيم كسى‌كه خداوند تبارك و تعالى او را بزرگ داشته است، نيكو است و زيارت نیز نوعى تعظيم است.

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -