كار،كارگر و كارمند

سؤال128:بعضي از كاركنان بنا به عللي در ماه يك روز يا دو روز را به سركار نمي آيند آيا شرعاً مسؤول كار مي تواند مزد روزي را كه آن كارگر يا كارمند نيامده بدهد؟

جواب:تابع مقررات استخدامي است.

سؤال129:بعضي از روزها در بعضي از كارگاها و ادارات كاري نيست كه كاركنان انام دهند ،آيا كاركنان مربوطه مي توانند به علت نبودن كار در سركار حاضر نشوند؟يا پس از يكي از دوساعت حضور به منزل برگردند؟و اصولاً آيا كسي قبل از تمام شدن كار اجازه دارد-به هرعنوان-از محل كار خارج شود يا خير؟

جواب:حكم مسالهٔ قبل را دارد.

سؤال130:روزهائي كه انسان در مرخصي است در ازاء همان روزها حقوق و فوق العاده گرفتن چه حكمي دارد؟

جواب:تابع قرارداد استخدام و مقررات دائرهٔ مربوطه است.

سؤال131:به كاركنان ادارات دولتي نسبت به اضافه كاري در غير ساعات اداري وجهي مي پردازند اگر اضافه كاري در خلال ساعات اداري انجام شودآيا مي توان وجه را دريافت كرد؟

جواب:تابع مقررات دولت اسلامي است و انجام كارهاي محوله در ساعات اداري حقوق جداگانه ندارد.

سؤال132:در مشهد افراردي هستند كه با پهن  كردن در كنار خيابان امرار معاش مي كنند ،اخيراً از طرف شهرداري و بعضي از ارگانهاي دولت مبادرت به جمع آوري اين بساط ها شده است،در بين اين عده بساطي افرادي هستند كه توانائي زراعت و كارگري نداشته و بودجه اي نيز ندارند كه مغازه بخرند از نظر شرع عمل اينگونه افراد چونه است؟

جواب:بستگي به مقررات دولت اسلامي دارد،اگر مقررات خاصي نباشد مانع ندارد.

سؤال133:شخصي كارمند دولت است،و براي تامين معاش خود در موقع بيكاري مبادرت به كار ديگري مي نمايد،آيا از نظر شرع مقدس اسلام اشكالي دارد؟

جواب:اگر خلاف مقررات نباشد اشكال ندارد.

سؤال134:آيا داشتن دو شغل براي تامين معاش شخصي كه آمادگي انجام آن را دارد از نظر شرع مقدس اسالم اشكال دارد؟

جواب:انتخاب شغل و اختيار مشاغل متعدد با خود شخص است و مراعات مقررات دولت اسلامي نيز لازم است.

سؤال135:آيا اشتغال به كسب براي كارمند دولت جمهوري اسلامي (به منظور تامين معيشت در خارج از ساعات اداري) مجاز و مشروع است؟

جواب:چنانچه خالف مقررات نباشد مانع ندارد.

سؤال136:اينجانب كارمند ادارهٔ ارشاد اسلامي هستم،اغلب اوقات(به علت عدم امكان فعاليت و نبودن كار)بيكار هستم فقط بعضي از وقتها در حد امكان اداره فعاليتهاي تبليغي انجام مي دهم از طرفي تنها ممر زندگي و امرار معاش خود و افراد تحت تكلفم حقوقي است كه از اداره دريافت مي كنم خواهشمند است مرقوم فرمائيد كه حقوق مزبور با توجه به موارد فوق برايم حلال است يا خير؟

جواب:اگر كارهاي پيشنهادي اداره را طبق مقررات انجام مي دهيد حقوق دريافتي حلال است.

سؤال137:در هنگام نگهباني (در صورتي كه پست نگهباني خطري نداشته باشد مثلاًدر ساختما باشد)آيا شرعاً مي توان حديث يا آياتي ازقرآن كريم حفظ كرد.

جواب:اشال ندارد.

سؤال138:آيا قرآن و دعا خواندن در محل كار و وقت اداري در صورتي در كار روزمره وقفه اي ايجاد نشود جايز است؟اگر جايز نيست و اينجانب هم قبلاً انجام داده باشم تكليفم چيست؟

جواب:در فرض سؤال اشكال ندارد.

سؤال19:اينجانبكارمند دامپزشكي هستم و گاهي به ما مامريت داده مي شود كه جهت واكسيناسيون و معالجهٔ دامه به دهات و قصاب مرجعه كنيم،و در ازاي هر روز ماموريت صد تومان به ما مي دهند با توجه به اينكه مسافتت مطرح نيست ،كيفيت و كميت هم مطرح نيست،و استخدام كارمندان فقط به خاطر معلجه و يا واكسيناسيون دامها است و مدت ساعات كار از ساعت 5/7 صبح تا دو بعد از ظهر مي باشد ،مستدعي است بيان فرمائيد:

1-دريافت فوق العاده به طور مساوي طبق توضيح بالا چگونه است؟

2-دريافت فوق العاده(علاوه بر حقوق و مزايا) در فاصلهٔ ساعات كار چه كم و چه زياد چه صورت دارد؟

3-آيا كارمند مي تواند در ساعات خراج از كار اداري هم فوق العاده و هم مزد از كسي كه برايش كار مي كند مطالبه نمايد؟در صورتي كه فوق العاده نگيرد چطور؟

4-بعضي از دامداران به رضايت خودشان به كارمند پول مي دهند كه اگر اين شغل را نمي داشت دامدار چيزي به او نمي دهد،آيا كارمند مي تواند بگيرد؟

5-يك نوع حكم ماموريت با توقف شبانه صادر مي شود و فوق العاه هم جهت توقف شبانه در روستا دو برابر حكم معمولي است ،اگر كرمند به هر علتي نخواهند توقف نمايد آيا مي تواند فوق العاده با توقف را دريافت دارد؟

6-ما احتمالاً و يا حتماً با كار كم و يا فاصلهٔ كم فوق العاده هائي گرفته ايم آيا اجازهٔ تصرف مي دهيد يا به صندوق دولت عوت دهيم؟

جواب:گرفتن هرگونه فوق العاده طبق مقررات اسلامي اشكال ندارد و اگر تخلف صورت گرفته موجب ضمان است و بايد به محلش رد شود و چنانچه با رضايت پولي داده شود اشال ندارد.

سؤال140:در شركت نفت  ساير ادارت كارگران و كارمنداني هستند كه پس از تمام شدن كارشان(و البته قبل از اينكه هشت ساعت وقت آنان تمام شود)تعطيل كرده به منزل مي روند و مي گويند ما كارمان را زودتر تمام مي كنيم و زودتر مي رويم اين زود رفتن باعث عدم دقت در كارهاي محوله مي شود.آيا به نظر حضرت عالي اشكالي در حقوق آنان پيدا نمي شود؟و ساعاتي را كه زودتر به منزل مي روند حقوقشان حلال است يا حرام؟

جواب:اگر خلاف مقرات استخدامي عمل مي كنند نسبت به مقدار تخلف از حقوق حق ندارند.

سؤال141:مدير يكي از ادارت دولتي به كاركنان خود وجوهي بابت اضافه كارساعتي پرداخته است،ولي چون در حقيت بعد از ظهركار اضافي انجام نگرفته يكي از كارمندان ادارهٔ مزبور دريافت آن را مشروع ندانسته است،در اين زمينه با يكي از روحانيون حل مشورت به عمل آمد مقرر شد كه پول دريافت شده مجدداً به خزانهٔ دولت عودت داده شود بعداً معلوم شد دولت براي واريز كردن وجوهي كه عنواني نداشته و سند آزادي براي آن صادر نشود حسابي ندارد .با توجه به مطالب مزبور در ماه هاي اخير از دريافت وجوه مزبور از جهات شرعي چه صورت دارد؟

جواب:اگر در مقابل كاري داده مي شود كه انجا م نمي گيرد جايز نيست بگيرند و اگر گرفته ايد بايد به دولت برگردانند.

سؤال142:بچه مصلي پس از پايان تحصيل از روي فقر به تهران آمده و بيش از ي ماه در يك كارخانهٔ سنگبري نزد كارفرما كار مي كند ،ارفرما كارگر را اغفال و به مواد مخدر معتاد مي كند سپس خوداو به يك مامور گزارش مي دهد كه كارگر را دستگير نمايد و مامور نيز بدون حكم از مقام مسؤول كارگر را دستگير و به قتل مي رساند،آيا كارفرما در اين قتل مقصر است؟

جواب:نسبت به قتل اگر دخالت نداشته چيزي ب راو نيست ولي نسبت به اغفال مقصر است و رسيدگي به آن مكول به محاكم ققضائي است.

سؤال143:آيا غرامت (مبلغي كه از طرف شركت به خانوادهٔ كارگر متوفي داده مي شود) جزء ما ترك محسوب مي شود تا طبق قوانين ارث بين ورثه تقسيم گردد؟و يا اين كه چون اين مبلغ در زمان حيات كار وجود نداشته و پس از فوت به خانوادهٔ وي تعلق مي گيرد،ارثيه محسوب نمي شود و يبايد به طرز مساوي بين ورثه تقسيم شود؟و يا روش ديگري دارد؟

جواب:بستگي به مقررات شركت دهندهٔ پول دارد. به هركس بحسب مقررات بايد بدهند مربوط به همان كس است.

سؤال144:اينجانب كارگري هستم كه در يك آهن فروشي به مدت هشت سال كار مي كردم بعد از هشت سال به علت اختلافي كه با صاحب آهن فروشي يدا كردم از آنجا بيرون آمدم و به اداراهٔ كار شكايت كردم.آيا مبلغي كه ادارهٔ كا ربه عنوان عيدي و مرخصي و سابقهٔ كار معلوم مي كند گرفتن آن براي من حلا است يا حرام؟

جواب:اگر صاحب مال راضي است و يا استخدام شما از اول مبني بر اين بوده كه عيدي و مرخصي  و غير آن به شما داده شود حلال است.

سؤال145:كارمند دولت جمهوري اسلامي گاهي از محل خدمت بدون اجازه ي آن سازمان در تشييع جنازه يا مجلس ختم شركت مي كند حقوقش چه صورت دارد؟

جواب:اگر از وظيفه كوتاهي نموده به مقداري كه كوتاهي كرده مديون است.

سؤال146:آيا كارمند در ساعات اداري مجاز است كه كارهاي شوراي مساجد و يا تعاونيها را در مسجد انجام دهد و به صورت مامور خدمت در محلاي مذكور خدمت نمايد؟

جواب:بستگي به مقررات اداره دارد.

سؤال147:كارگري با عذر شرعي روزي غيبت نموده مدير عامل علاوه بر حذف حقوق جريمه هم مي كند آيا صحيح است؟

جواب:تابع مقررات دولت اسلامي است.

سؤال148:اگر از بليطهائي كه دولت به كارمنداني مي دهد ديگران استفاده كنند اشكال دارد؟مثلاًبرادر من كارمند دولت است و بلسط دولتي به او مي دهند ار از همان سهميه اي كه به خودش مي دهند به من بدهند و استفاده كنم از لحاظ شرعي اشكال دارد يا نه؟

جواب:تابع مقررات دولت اسلامي است اگر مخصوص استفاده شخص كارمند است براي ديگري جايز نيست.

سؤال149:كارمنداني كه در ادارت و در نهاهاي دولتي و انقلابي كار مي كنند و در بين ساعات اداري كار و مراجعاتي ندارند اگر در آن زما كار شخصي خود را انجام دهد آيا اشكالي دارد؟

جواب:تابع مقررات اداره ونهاد مذكور است.

سؤال150:گاهي كارمندان دولت ديرتر از وقت رسمي برسركار خود حاضر مي شوند،ولي جبران دير كرد خود يا از آن طرف ديرتر از ساعت اداري كار خود را ترك مي كند و يا در روز بعد كار خود را جبران مي كند(اگر چه در مدت تاخير و ورود  نيز از باب رجوع نداشته باشند)حكم شرعي آن چگونه است؟

جواب:بايد مطابق مقررات عمل كنند.

سؤال151:اينجانب هم در خبرگزاري جمهوري اسلامي و هم در جهاد سازندگي مشغول به خدمت هستم و نياز مبرمي به رفتن حقوق از دو واحد دولتي دارم با توجه به اينكه دولت جمهوري اسلامي ايرا ن گرفتن حقوق از دو واحد وابسته به دولت را ممنوع كرده آيا مي توانم از دو سازمان دولتي حقوق دريافت كنم؟فتواي امام در اين زمينه چيست؟

جواب:«نياز» ميزان نيست،تابع مقررات استخدام است،اگر خلاف مقررات باشد جايز نيست .

سؤال152:اينجانب كارگر وزارت نفت اهواز هستم چون وقت كار وزارت نفت يكسره از ساعت هفت تا ساعت سه بعد از ظهر مي باشد،آيا بنه مي توانم نماز ظهر و عصر را سركار بخوانم؟

جواب:اگر منافات با كار استخدامي ندارد به نحو متعارف مانع ندارد.

سؤال153:راننده اي كه در شركتي ملي شده ،مشغول به كار است(و مسؤول حمل و نقل كالا از شهري به شهر ديگر مي باشد)آيا مي توان زن و بچهٔ خودش را به وسيلهٔ همان ماشين وقع انجام ماموريت در محل تعيين شده به همراه ببرد به شرطي كه در كارش تعلل يا تاخير ايجاد نشود؟

جواب:استفاده از اموال عمومي تابع مقررات دولت اسلامي است در فرض مرقوم اگر منعي از طرف دولت نباشد مانع ندارد.