سؤال327 - آیا برای خرید مایحتاج زندگی مثل خانه میتواند بدون پرداخت خمس پول جمع کرد ولو اینکه چند سال بر آن بگذرد؟
پاسخ: اگر راهی برای خرید خانه جز پس انداز نباشد، خمس به آن تعلق نمیگیرد.
سؤال328 - کسی که پول و سرمایه خود را در سپردهای دراز مدت میگذارد و هدفش این است که پولهایش روی هم جمع شود تا بتواند چیز لازمی مانند خانه تهیه نماید برسد، آیا با توجه به اینکه این شخص در حقیقت پول اضافی و مازادی ندارد بلکه مجبور شده برای خرید خانه پسانداز چندین سال را روی هم بگذارد تا بالاخره بتواند چیزی که میخواهد بخرد آیا بعد از سپری شدن دوره دراز مدّت سپردهاش باید خمس بدهد؟
پاسخ: اگر جهت تهیه منزل مورد نیاز راهی جز پس انداز چنین مبلغی نباشد خمس بر آن واجب نیست ولی اگر در آینده آن مبلغ صرف خرید منزل نشود خمس آن را باید بدهد.
سؤال329 - در یکی از مراکز تحقیقاتی و پژوهشی عدهای از اساتید معتقد و متدین دانشگاهها که تحصیلاتشان را در خارج از کشور گذارندهاند حضور دارند، بعضی از ایشان در طول چند سالی در داخل و خارج کشور اندک اندک مبلغی را با قصد خرید مسکن پس انداز نمودهاند با فرض نداشتن مسکن و عدم امکان خرید مسکن از غیر این طریق، بفرمائید:
1 - آیا به این پس انداز ویژه مسکن، خمس تعلق میگیرد یا نه؟
پاسخ: در فرض سوال خمس ندارد.
2 - اگر از این مبلغ پس انداز، گاه برای هزینههای مناسب شأن خود مقداری را مصرف کرده باشند آیا به این مقدار مصرف شده خمس تعلق می گیرد یا نه؟
پاسخ: اگر سال بر آن گذشته باشد خمس دارد.
سؤال330 - اینجانب دانشجوی دانشکده علوم قضایی (وابسته به قوه قضائیه) هستم و از بدو ورود به این دانشکده برای حدود 8 سال کار در دادگستری از ما تعهد گرفتهاند و به همین جهت، ضمن تحصیل مبلغی حدود 30 هزار تومان به عنوان حقوق ماهیانه دریافت میکنیم که بطور معمول مبلغی از آن در ماه پس انداز میشود، با توجه به اینکه اینجانب در آینده برای امر ازدواج و تهیه مسکن و... مخارج معلوم الوصفی خواهم داشت:
الف: آیا با فرا رسیدن سال شرعی، بر مبلغ پس انداز شده خمس تعلق میگیرد؟ اگر با پس اندازها وسایل و ملزومات زندگی، که برای سالهای بعد مورد نیاز است خریداری شود، چطور؟
پاسخ: در فرض سوال در صورتی که تهیه خانه جز از طریق پس انداز چند سال امکانپذیر نیست به مبلغ پس انداز شده به این قصد و نیت، خمس تعلّق نمیگیرد و همچنین به ملزومات زندگی در صورتی که بعداً تهیه آنها را توانائی نداشته باشد خمس تعلق نمیگیرد ولی اگر با این پولها بعداً خانه و یا لوازم تهیه نکرد باید خمس آن را بپردازد.
ب: معیار تهیّه وسایل و ملزومات چیست؟ معیار را نوعی یا شخصی» قرار دهیم؟
پاسخ: معیار موقعیت و شئون افراد میباشد.
پاسخ: با توصیفات فوق الذکر اگر مبلغی به عنوان قرض الحسنه به شخصی داده باشیم، خمس دارد یا خیر؟
پاسخ: در صورتی که آنچه طلب دارید، وقت فرا رسیدن سال خمسی، میتوانید آن را دریافت کنید، خمس دارد