انهار
انهار
مطالب خواندنی

قتلى كه موجب ديه نمى شود

بزرگ نمایی کوچک نمایی

سؤال 50 - شخصى براى راننده‌اى دست بلند كرد و راننده ايستاد، آن شخص روى سپر عقب ماشين سوار شده و حركت كردند، ماشين نيسان بار بوده، شخص مسافر كه روى سپر عقب ماشين سوار بوده افتاده و ضربه مغزى ديده و بيهوش شده ونحوه افتادن معلوم نيست و صحنه افتادن را راننده به هم زده و او را عقب ماشين نيسان بار گذاشته تا به بيمارستان رسانده، در بيمارستان مدت چهار ساعت زنده بوده و از محل افتادن تا بيمارستان چهل كيلومتر راه بوده و بيست كيلومتر آن غير اسفالت بوده، در اينجا راننده مىتوانسته براى آسايش، مصدوم را به مينى بوس سوار كند و يا لا اقل جلو ماشين بگذارد تا صدمه كمتر به بيند و شهود عينى را كه حدود بيست نفر و مسافرين همان ماشين بوده‌اند متفرق كرده و به پاسگاه مربوطه اطلاع نداده و جواز دفن را، بدون اجازه اولياء دم، بستگان قاتل گرفتند و تا جان داشته به پدر و مادر و برادر مقتول اطلاع نداده و افسر كارشناس، راننده را مقصر تشخيص داده در ضمن مقتول، داراى شش صغير، مىباشد آيا راننده با اين وضع ضامن ديه مقتول مىباشد يا خير؟

جواب:  در فرض سئوال، وجهى براى ضمان راننده نسبت به ديه مقتول به نظر نمىرسد بخصوص اگر سوار شدن به چنين ماشينى در چنين محلى به اصرار خود مسافر عاقل بالغ رشيد باشد. بلى اگر شرعا ثابت شود كه راننده تقصير كرده عاقله او ضامن ديه هستند اگر قتل خطائى باشد و در شبه عمد خود راننده ضامن است و چنانچه در خصوصيات حادثه نزاعى باشد محتاج به مرافعه شرعيه است.

سؤال 51 - اگر كسى بر عكس سير ماشين، با سرعت حركت كند و با ماشين بر خورد كند و كشته شود، آيا تصادم است و راننده بايد نصف ديه‌اش را بپردازد (در فرض شبه عمد) و يا آن كه تمام ديه بايد پرداخت شود؟

جواب:  اگر در وقتى راننده متوجه شود كه نتواند خود را كنترل كند ديه دادن بر او واجب نيست ولى اگر در موقعى متوجه شود كه قادر بر كنترل هست و به خيال اين كه بر خورد نمىكند تصادم نمايد بعيد نيست در حكم شبه عمد باشد.

سؤال 52 - راننده ماشين سوارى در داخل خيابان شهر با سرعت مجاز در حركت است، دو كودك با يكديگر بازى مىكنند ناگهان يكى با عجله بسيار خود را به زير ماشين اين راننده مىاندازد به حدى كه راننده هرگز قادر نيست و نمىتواند خود را كنترل كند، كودك زير ماشين تلف مىشود در اين صورت آ يا ديه بر او است يا بر عاقله و يا بر هيچ كدام؟

جواب:  با فرض آن كه بچه خودش را جلو ماشين انداخته و راننده هم هيچ گونه قدرتى براى جلوگيرى نداشته مراعات احتياط در سرعت متعارف شهر را نموده باشد كسى ضامن نيست ولى اگر ورثه مقتول در اين امور مدعى راننده باشند محتاج به مرافعه شرعيه است.

سؤال 53 - كارگرى بدستور معمار كار مىكرد يك روز معمار حاضر نبوده و كارگر مذكور مشغول گود بردارى شده، ناگهان خاك ريزش كرده كارگر در زير آوار مانده مىميرد آيا معمار ضامن است؟

جواب:  در فرض سئوال اگر كارگر بدون امر معمار مشغول گود بردارى شده معمار ضامن نيست و اگر به امر او بوده و بر حسب متعارف لازم بوده كه معمار احتياط مناسب را جهت جلوگيرى از خرابى بنمايد و نكرده باشد ضامن ديه متوفى مىباشد و اگر بر حسب متعارف احتمال ريزش داده نمىشده و محتاج به چيزى براى جلوگيرى از ريزش نبوده احوط آن است كه در ديه بين عاقله معمار و ورثه مقتول تراضى و تصالح شود.


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -