انهار
انهار
مطالب خواندنی

خرید و فروش نقد و نسیه

بزرگ نمایی کوچک نمایی

١ – افزایش قیمت کالا با اضافه کردن بر تعداد اقساط

سؤال: مادر بنده مقداری طلای زینتی بصورت قسطی خریده است اما با گران شدن طلا، فروشنده بر مقدار اقساط اضافه کرده است. آیا این مبلغ اشکال دارد؟

جواب: این کار جایز نیست.

٢ – معامله نسیه طلا در مقابل طلا

سؤال: معامله طلا با طلا و یا سکه با سکه بصورت نسیه چه حکمی دارد؟

جواب: معامله طلا با طلا بصورت نسیه حرام است.

٣ – خرید قسطی و فروش نقدی سکه در یک مجلس

سؤال: اگر شخصی یک سکه را بصورت قسطی به مبلغ یک میلیون تومان از من بخرد و همان سکه را در مجلس بصورت نقدی به مبلغ پانصد هزار تومان به من بفروشد و پولش را بگیرد. و یک میلیون تومانی که به من بدهکار است بصورت ماهانه صد هزار تومان به من پرداخت کند. آیا این کار رباست؟

جواب: اشکال ندارد، البته باید معامله به قصد جدی باشد.

٤ – تعیین سود درصدی در معاملات با چک و نسیه

سؤال: سودهایی که به صورت درصدی در معاملات با چک و یا نسیه ای رد و بدل می شوند چه حکمی دارند؟ مثلا شخصی برای خرید وسیله هزار تومانی فقط هفتصد تومان پول آن را می پردازد و بقیه آن را سه یا چهار ماه بعد باز پس می دهد با این شرط که سود سه یا چهار درصدی یا حتی بیشتر آن را نیز اضافه بر اصل باقی مانده پول بپردازد. آیا دادن و گرفتن این پول ها شرعا جایز نیست؟

جواب: در صورتی که از آغاز، معامله به صورت نقد و نسیه انجام شود و قیمت معامله روشن باشد مانعی ندارد.

٥ – پیش فروش یا پیش خرید سکه

سؤال: در خرید و فروش سکه طلا (درمقابل پول) آیا باید معامله نقدی بوده و در مجلس تبادل طلا و پول انجام شود؟ درخصوص پیش فروش یا پیش خرید سکه طلا (درمقابل پول) چگونه است؟

جواب: پیش فروش و پیش خرید سکه طلا در صورتی که نقدا وجه آن پرداخته شود اشکالی ندارد و نقد بودن طرفین لازم نیست.

٦ – جلو انداختن یا تاخیر در پرداخت دین در مقابل عوض

سؤال: در عرف بازار دو عمل مرسوم است یکی اینکه بدهکار توافق می کند که دینی را که موجل است نقدا بپردازد مشروط بر اینکه طلبکار از بخشی از طلب خود صرف نظر کند. نظر آیت الله مکارم در مورد چنین پرداختی چیست؟ (تعجیل الدین الموجل بنقصان) و نوع دوم در عرف بازار این است که طلبکار موافقت می کند که طلب حال خود را در آینده دریافت کند مشروط بر اینکه بدهکار مبلغی بیش از اصل طلب او به وی بپردازد. در این مورد چه نظری است؟ (تاجیل الدین الحال بزیادة)

جواب: اولی جایز است و دومی جایز نیست.

٧ – خرید کالا به صورت اقساط و با قیمت بیشتر

سؤال: آیا خرید وسایلی مانند وسیلة نقلیه، به صورت اقساط ولی با قیمت بیشتر از قیمت نقدی اشکال دارد و حرام است؟

جواب: همچنین این سوال مطرح می شود که چگونه در حکومت اسلامی ما ارگانهای بزرگ دولتی اقدام به چنین معاملاتی میکنند؟

اشکالی ندارد زیرا قیمت جنس در معامله نسیه بیش از معامله نقد است.

٨ – فروش اقساطی کالا به مبلغ بیشتر

سؤال: اگر کسی(کاسبی) کالایی را به صورت (به عنوان) اقساط به شخصی بفروشد و در ازای آن در مجموع اقساط مبلغی بیشتر از اصل قیمت کالا به عنوان کارکرد پول خود دریافت کند چه حکمی دارد؟

جواب: اشکالی ندارد مشروط بر این که از ابتدا مدت معامله و قیمت آن مشخّص گردد.

٩ – گرانتر بودن قیمت در معامله نسیه

سؤال: معمولا امروزه در تجارت رسم شده است که وقتی کالا نقداً فروخته می شود با وقتی که برای مدتی بصورت نسیه فروخته می شود اختلاف زیادی دارد لطفا بفرمایید آیا این پول اضافه حکم ربا را دارد یا چیزی غیر از رباست و در صورت ربا نبودن تا چه میزان این اختلاف قیمت شرعی است؟

جواب: قیمت کالا در معامله نسیه گرانتر است و این افزایش قیمت ربا محسوب نمی شود.

١٠ – خرید قسطی

سؤال: اینجانب جنسی را میخواهم بخرم حدود یک میلیون تومان فروشنده می گوید باید طی 10 قسط به مبلغ هر ماه 135000 هزار تومان بپردازم آیا صحیح است یا خیر؟

جواب: اگر طرفین معامله بر این قیمت توافق کنند اشکالی ندارد و معامله صحیح است. و در واقع شما این جنس را به صورت قسطی به قیمت 000/350/1 تومان معامله می کنید.

١١ – خرید قسطی

سؤال: اینجانب جنسی را میخواهم بخرم حدود یک میلیون تومان فروشنده می گوید باید طی 10 قسط به مبلغ هر ماه 135000 هزار تومان بپردازم آیا صحیح است یا خیر؟

جواب: اگر طرفین معامله بر این قیمت توافق کنند اشکالی ندارد و معامله صحیح است. و در واقع شما این جنس را به صورت قسطی به قیمت 000/ 350/1 تومان معامله می کنید.

١٢ – فروش نسیه به بالاتر از قیمت نقد

سؤال: اگر جنسى که داراى قیمت مشخصى است به صورت نسیه به بیشتر از آن قیمت فروخته شود، چه حکمى دارد؟

جواب: معمولا قیمت جنس در صورت فروش نقدى و نسیه اى متفاوت است و این تفاوت شرعاً اشکالى ندارد و ضمیمه کردن دستمال و کبریت و امثال آن لازم نیست.

١٣ – نحوه پرداختن بدهی بعد از سال های متمادی

سؤال: شخصى جنسى را به پول رایج وقت به طور نسیه مى خرد; ولى قیمت آن را بر اثر سهل انگارى تا چند سال به تأخیر انداخته، و پرداخت نمى کند. اکنون که تقریباً بیست سال از آن معامله مى گذرد، و ارز کشور تغییر فاحشى پیدا کرده، مى خواهد قیمت آن جنس را بپردازد. آیا به قیمت روز معامله حساب کند، یا قیمت روز ادا که تقریباً ده برابر بالا رفته است؟

جواب: باید به قیمت روز بپردازد; یعنى ترقّى قیمت متوسّط اجناس مختلف را در نظر بگیرد، و بدهى خود را بر طبق آن بپردازد.

١٤ – تبدیل معامله نقدی به معامله نسیه

سؤال: در صنف ما هم به وسیله چک و هم نقدی جنس بفروش میرود. آیا اگر فردی جنسی را نقدی بخرد و بعد از مدتی بگوید برایم به صورت چک محاسبه کن و یا بلعکس، میتوانیم این کار را انجام دهیم و تفاوت را طبق عرف بازار و صنف حساب کنیم؟

جواب: می توان معامله قبل را فسخ کرد و با مبلغ بیشتر و به صورت نسیه معامله جدیدی را انجام داد.

١٥ – گرفتن پول بیشتر در معاملات نسیه

سؤال: در عرف بازار گرفتن ثمن بیشتر در معاملات نسیه رایج است، آیا از لحاظ فقهی نیز اشکال ندارد؟

جواب: با توجّه به اینکه معمولا قیمت در معامله نسیه یا اقساط گرانتر است این کار اشکالى ندارد و ربا محسوب نمى شود، ولى لازم است از ابتدا نوع معامله مشخص باشد.

١٦ – اضافه قیمت در خرید و فروش نقد و نسیه

سؤال: من کار خرید و فروش می کنم. کسی از من جنسی خواست که من نداشتم، با خود او رفتم و جنس مورد نظرش را خریدیم و من سودی را که بطور معمول روی جنسهای خودم می کشیدم، روی آن جنس هم کشیدم و قسطی به او دادم. آیا این معامله صحیح است؟

جواب: در صورتیکه جنس را برای خودتان خریده باشید و بعد به او به صورت اقساط با سود فروخته اید اشکالی ندارد.

١٧ – فروش نسیه جنس و خرید همان به صورت نقد

سؤال: یک سیر چای به طور نسیه به مبلغی فروختم، بعد از نیم ساعت به طور نقد از همان مشتری خریداری کردم. آیا جایز است؟

جواب: اشکال ندارد.

١٨ – محاسبه نرخ روز طلا در موعد پرداخت اقساط

سؤال: من در طلا فروشی کار میکنم. بعضی از مشتری ها به صورت قسطی طلا میخرند و به علت نوسانات شدید طلا امکان دارد که موقع برگشت دادن پول، طلا فروش دچار ضرر شود. به همین دلیل من مقدار وزن طلا را در حساب مشتری یادداشت میکنم و وقتی که برای پرداخت حسابش برگشت به نرخ روز از مشتری پول را دریافت میکنم. یعنی اگر قیمت طلا پایین آمد کمتر و اگر بالا رفته بود از مشتری بیشتر دریافت میکنم. لطفا راهنمایی کنید که این کار حلال است یا خیر؟

جواب: شما می توانید طلا را با مبلغ معینی معامله کنید و در ضمن معامله شرط کنید که اگر قیمت طلا تغییر پیدا کرد به همان نسبت پول بیشتر یا کمتری پرداخت شود.


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -