انهار
انهار
مطالب خواندنی

چگونه شوق عبادت را در کودکان زنده نمائیم؟

بزرگ نمایی کوچک نمایی

 

v چگونه شوق عبادت را در کودکان زنده نمائیم؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

«مروا صبیانکم بالصلاة اذا بلغوا سبعا, واضربوا علیها اذا بلغوا تسعا و فرقوا بینهم فی المضاجع اذا بلغوا عشرا.»

فرزندان خود را به نماز وادار کنید, هنگامیکه به نماز رسیدند و اگر توجه به نماز نکردند آنها را تنبیه کنید. و زمانیکه به ده سالگی رسیدند خوابگاهشان را از هم جدا سازید.

(سفینة البحار: ج 2 ,  ص 45 – مستدرک: ج 3 , ص 19- سنن بیهقی: ج 3 , ص 84, با کمی تفاوت)

امام صادق علیه السلام فرمود:

ما فرزندانمان را وقتی به پنج سال رسیدند وادار به نماز می کنیم. ولی شما فرزندانتان را وقتی به هفت سال رسیدند وادار به نماز نمایید

«وسائل الشیعة: ج 3 , ص 12»

امام باقر (امام صادق) علیه السلام فرمودند:

هنگامی که کودک وضوء و نماز را (به کمک والدین) یاد گرفت, خداوند سبحان گناهان پدر و مادرش را می بخشد.

«بحارالانوار: ج 85, ص 131»

اگر چه کودکان در سنین 6-9 سالگی به حد تکلیف نرسیده اند و چیزی بر آنها واجب یا حرام نیست, ولی اسلام برای آشنایی و انس با عبادت و احکام و مراسم مذهبی و آگاهی از شیوه های بندگی به پدران و مادران دستور داده که فرزندان خود را به عبادت وادارند. هدف ائمه علیهم السلام این نیست که با خشونت باشد بلکه از راه تشویق و راه های دیگر این کار صورت بگیرد چون کودک فطرتا خدا را دوست دارد.

دنیای او دنیای عشق و محبت به خداوند سبحان است, دنیای احترام به خدا و ستایش و نیایش است.

کودک دوست دارد نماز بخواند, روزه بگیرده حتی دوست دارد خدا را ببیند زیرا او خداوند بزرگ را مانند پدر و مادر خود تصور می کند. کودکان در جستجوی خداوند عزیز می باشند, و این فطرت پاک و بیدار کودک فرصت خوبی برای عبور و ورود به دنیای عبادت مخصوصا نماز و روزه است.

و مقصود ائمه اطهار علیهم السلام این است که در قلب و ذهن کودکان با آن فطرت پاک, معارف بلند توحیدی و اسلامی رشد و پرورش داده شود تا دیگران و منحرفین از ما سبقت نگیرند, زیرا اگر والدین و مسوولین امور فرهنگی در سطوح مختلف کشور سستی کنند افراد بیگانه کودکان را از مسیر حق منحرف می سازند.

لذا حضرت علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام فرمود:

«انما قلب الحدث کالارض الخالیة, ما القی فیها من شییء قبلته, فبادرتک یالادب قبل ان یقسو قلبک و یشتغل لبک.»

قلب جوان همچون زمین خالی است هر بذری در آن پاشیده شود می پذیرد بنابران من در تعلیم و ادب تو پیش از انکه قلبت سخت شود و عقل و فکرت به امور دیگر مشغول گردد مبادرت ورزیدم.

«نهج البلاغه: نامه 31 فراز 11,12»

امام صادق علیه اسلام فرمود:

«بادروا اولادکم بالحدیث قبل ان یسبقکم الیهم المرجئة.»

در تعلیم سخنان (و حدیث ما) نسبت به فرزندانتان بشتابید, قبل از آنکه مرجئه (= گروه منحرفی بوده اند که حضرت علی علیه السلام  را خلیفه چهارم می دانستند و عقائد باطل و گمراه کننده داشتند.) بر شما سبقت بگیرد.«کافی: ج 2, ص 47»

از بیان ائمه معصومین علیهم السلام معلوم می شود که قلب و ذهن کودک و نوجوان مانند زمین بکر, آمادگی هر نوع تعلیم و عقاید را دارد, بنابراین همه ما اعم از والدین و مسئولین امور فرهنگی وظیفه شرعی و عقلی داریم با تعالیم آسمانی و الهی اسلام عزیز این قلوب پاک را در مسیر خدای یگانه قرار دهیم و اینک چند نکته یادآوری می شود.

@      نکته ها:

لازمه تربیت اسلامی آن است که والدین و مسئولین امور فرهنگی کشور در تمام سطوح با مطالعه کتبی که در این زمینه نوشته شده , با فرهنگ اسالام و حالات و روحیه کودکان و نوجوانان در سنین مختلف آشنا شوند, تا بتوانند برخورد مناسب داشته باشند, همانگونه که برخورد پزشک با بیماران فرق می کند. برای هر بیمار نسخه مناسب او را می نویسد و نمی تواند یک نسخه برای کل مریض ها بنویسد. والدین و مربیان عزیز هم بایستی برخوردشان از نظر اخلاقی و تربیتی مناسب سن, روحیه و خواسته کودک و نوجوان باشد. در غیر این صورت نه تنها فایده ندارد بلکه اثر منفی خواهد داشت.

والدین و کسانیکه  امر تربیت و هدایت را به عهده دارند باید خود عامل به دستوران نورانی اسلام باشند تا حرفشان اثر داشته باشد و اسلام روی این موضوع بسیار تاکید نموده است.

خواص و آثار نماز و نعمت های خداوند سبحان با همان زبان کودکانه و ساده و مناسب با سن کودک و نوجوان بیان شود. زیرا خود آگاهی به دین باعث علاقه و عمل به دستورات آن می شود.

کودک در این سنین شدیدا تشویق و تهدید پذیر است و تبشیرها و انذارها در او اثر دارند و هر دو می توانند عامل واداشتن به یک کار و عمل, و یا بازداشتن او از کار و برنامه ای باشند ولی اثر تشویق در سازندگی کودک بیشتر است و بهتر می توان او را به راه راست و صحیح سوق داد.


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -