انهار
انهار
مطالب خواندنی

۱ - آب

بزرگ نمایی کوچک نمایی
۱ - آب
مسأله ۱۴۸- ده چيز، نجاست را پاك مي كند و آنها  را مطهّرات گويند: اول: آب، دوم: زمين، سوم: آفتاب، چهارم: استحاله، پنجم: انتقال، ششم: اسلام، هفتم: تبعيّت، هشتم: برطرف شدن عين نجاست، نهم: استبراء حيوان نجاستخوار، دهم: غایب شدن مسلمان، و احكام اينها به طور تفصيل در مسائل آينده گفته مي شود.
*****
گلپايگاني، صافي م ۱۴۹، بهجت، فاضل: م ۱۵۴، سبحانی: م ۱۲۱- مطهرات یعنی پاک کننده ها یازده چیز است*: اول: آب، دوم: زمین، سوم: آفتاب، چهارم: استحاله*، پنجم: کم شدن دو سوم آب انگور، بنابرقول به نجاست آن؛ و گذشت که به جوش آمدن نجس نمی شود*. ششم : انتقال، هفتم: اسلام، هشتم: تبعیت، نهم: برطرف شدن عین نجاست، دهم: استبراء حیوان نجاستخوار، یازدهم: غایب شدن مسلمان و احکام اینها به طور تفصیل در مسائل آینده خواهد آمد.
*سبحانی: یازده چیز نجاست را پاک می کند و آنها را مطهرات گویند...
* بهجت: چهارم: استحاله و انقلاب..    *سبحانی: چهارم: انقلاب...
*بهجت، سبحانی: پنجم: کم شدن دو سوم آب انگور...    *فاضل،: پنجم: سرکه شدن انگور...
خوئي، تبریزی، وحید: م ۱۴۹، سیستانی: 142- دوازده چیز ، نجاست را پاک می کند و آنها را مطهرات گویند: اول: آب، دوم: زمین، سوم: آفتاب، چهارم: استحاله، پنجم: انقلاب، ششم: انتقال، هفتم : اسلام، هشتم: تبعیت، نهم: برطرف شدن عین نجاست، دهم: استبراء حیوان نجاستخوار، یازدهم: غایب شدن مسلمان، دوازدهم: خارج شدن خون - متعارف - از ذبیحه. و احکام اینها به طور تفصیل در مسائل آینده خواهد آمد.
زنجاني، م ۱۴۹- دوازده چیز، نجاست را پاک می کند و آنها را مطهرات گویند: اول: آب، دوم: زمین، سوم: آفتاب، چهارم: استحاله، پنجم: انقلاب، ششم: کم شدن دو سوم آب انگور، هفتم: انتقال، هشتم: اسلام، نهم: تبعیت، دهم: برطرف شدن عین نجاست، یازدهم: استبراء حیوان نجاستخوار، دوازدهم خارج شدن خون متعارف از ذبیحه. و احکام اینها به تفصیل در مسائل آینده خواهد آمد.
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۵: انواع مطهرات: ۱. آب. ۲. زمین. ۳. آفتاب. ۴. استحاله. ۵. انتقال. ۶. اسلام. ۷. تبعیت. ۸. برطرف شدن عین نجاست. ۹. غایب شدن مسلمان.
توجه: به چیزهایی که نجس را پاک می‌کند «مطهرات» می‌گویند.
جوادی آملی: م  ۱۵۲- دوازده چیز شی نجس شده را پاک می کنند و آن ها را مطهرات گویند : آب؛ زمین؛ آغتاب؛ استحاله؛ انقلاب؛ کم شدن دو سوم آب انگور؛ انتقال؛ اسلام؛ تبعیت؛ برطرف شدن عین نجاست؛ استبراء حیوان نجاست خوار؛ غایب شدن مسلمان. احکام این ها به تفصیل در مسایل آینده بیان می شود.
مکارم: م 168 -  مطهرات به چیزهائی گفته می شود که نجس را پاک می کند و آن دوازده چیز است: ۱- آب، ۲- زمین، ۳- آفتاب، ۴-  استحاله، ۵- انقلاب، ۶- ثلثان شدن. ۷- انتقال، ۸- اسلام، ۹- تبعیت، ۱۰- برطرف شدن عین نجاست، ۱۱- استبراء حیوان نجاستخوار، ۱۲- غائب شدن مسلمان؛ که احکام اینها به طور تفصیل در مسائل آینده خواهد آمد.
مظاهری: مطهرات: 1. آب، 2. زمین، 3. آفتاب، 4. استحاله، 5. انقلاب، 6. انتقال، 7. اسلام، 8. تبعیت، 9. برطرف شدن عین نجاست، 10. استبراء حیوان نجاستخوار.
۱- آب
مسأله ۱۴۹- آب۱ با چهار شرط، چيز نجس را پاك مي كند۲: اول: آن كه مطلق باشد، پس آب مضاف مانند گلاب و عرق بيد۳، چيز نجس را پاك نمي كند. دوم: آن كه پاك باشد. سوم: آن كه وقتي چيز نجس را مي شویند، آب مضاف نشود۴ و بو يا رنگ يا مزهٔ نجاست هم نگيرد۵. چهارم: آن كه بعد از آب كشيدن چيز نجس، عين نجاست۶ در آن نباشد۷. و پاك شدن چيز نجس با آب قليل، يعني آب كمتر از كر، شرطهاي ديگر هم دارد كه بعداً گفته مي شود.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست
۱- فاضل: آب كر...
۲- زنجاني: براي تطهير با آب، پنج شرط در همهٔ موارد لازم است:...
۳- زنجاني: مانند هندوانه و گلاب...
۴- بهجت: مگر اينكه قبل از مضاف شدن، چيز نجس پاك شده باشد...
۵- خوئي، تبريزي، وحید: سوم: آن که وقتی چیز نجس را با آن می شویند آب مضاف نشود و در شستني كه بعد از آن، شستنِ ديگر لازم نيست بايد بو يا رنگ يا مزهٔ نجاست هم نگيرد، و در غير آن شستن، تغيير ضرر ندارد، مثلاً چيزي(خوئی، تبریزی: مثلاً چیزی را با آب کر یا قلیل بشویند و) دو دفعه شستن در او لازم باشد در دفعه اول اگر چه تغيير كند و در دفعهٔ دوم به آبي تطهير كند كه تغيير نكند، پاك مي شود...
سیستانی: سوّم: آنکه وقتی چیز نجس را می‏شویند تا قبل از کامل شدن تطهیر، آب، مضاف نشود، و در شستنی که بعد از آن شستن دیگر لازم نیست باید بو یا رنگ یا مزه نجاست هم نگیرد، و در غیر آن شستن تغییر ضرر ندارد، مثلاً اگر چیزی را با آب کر یا قلیل بشویند و دو دفعه شستن در آن لازم باشد، در دفعه اوّل هرچند آب با رنگ یا بو یا مزه نجاست تغییر کند، اگر در دفعه دوّم با آبی تطهیر کند که تغییر نکند پاک می‌شود...
زنجاني: سوم: وقتي چيز نجس را مي شويند، از مطلق بودن خارج نشود و بنابرأحوط در شستني كه بعد از آن، شستن ديگر لازم نيست، بايد بو يا رنگ يا مزهٔ آن بواسطهٔ نجاست تغيير نكند و در غير آن شستن، تغيير ضرر ندارد، مثلاٌ اگر چيزي را با آب كر يا قليل بشويد و دو دفعه شستن در آن لازم باشد، در دفعه اول اگر چه تغيير كند چنانچه در دفعهٔ دوم با آبي تطهير كند كه تغيير نكند پاك مي شود...
جوادی آملی: آب با چهار شرط، چيز نجس را پاک میكند: يكم. مطلق باشد؛ يعنی بدون پسوند يا پيشوند به آن آب گفته شود، پس مايعی كه آب نيست ـ مانند گلاب و عرقِ بيد ـ چيز نجس‌شده را پاک نمیكند. دوم. پاک باشد. سوم. وقتی چيز نجس‌شده را میشويند، آب از مطلق بودن خارج نشود و بو، رنگ يا مزهٔ نجاست هم نگيرد...
فاضل: آب، بو يا رنگ يا مزه نجاست نگيرد...
۶- بهجت:  يا چيزي كه نجس شده و پاك نشده است...
سيستاني: اجزاء كوچك عين نجاست...
۷- زنجاني: [و] پنجم: برای تطهیر با آب قلیل آب را روی چیز نجس بریزیم و با داخل کردن چیز نجس در آب قلیل، نجس پاک نمی شود ولی برای تطهیر با آب غیر قلیل – مانند کر و جاری – می توانیم چیز نجس را داخل آب بکنیم و می توانیم آب را با وسیله ای مانند شیر یا شلنگ روی چیز نجس بریزیم در برخي موارد در تطهيربا آب شرائط ديگري نيز لازم است كه در مسائل بعد گفته مي شود.
*****
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۵: در تطهیر شیء نجس به وسیله­ آب، شرایطی لازم است: ۱و۲. آب مطلق و پاک باشد. ۳. وقتی چیز نجس را با آن می‌شویند، آب مضاف نشود. ۴. پس از آب کشیدن چیز نجس، عین نجاست در آن شیء نماند. ۵. درتطهیر با آب قلیل، جدا شدن غساله [آبی که چیز نجس با آن شسته شده و از آن جدا می‌شود]، شرط است.
مكارم: م 169 - آب پاك و مطلق هر چيز نجسي را پاك مي كند، به شرط اينكه هنگامي كه چيز نجس را با آن مي شويند آب مضاف نشود و بو يا رنگ يا طعم نجاست به خود نگيرد و با آب كشيدن، عين نجاست برطرف شود؛ مثلاً اگر آلوده به خون است آنقدر بشويند كه خون برطرف گردد.البته در آب قليل شرائط ديگري نيز است، كه بعداً اشاره مي شود.
(مسأله ۱۵۰) ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست، بلكه در كر و جاري هم احتياط سه مرتبه است، اگر چه ارجح در كر و جاري يك مرتبه است1، ولي ظرفي را كه سگ ليسيده، يا از آن ظرف آب يا چيز روان ديگر خورده، بايد اول با خاك پاك، خاك مال كرد و بعد بنابر احتياط واجب، دو مرتبه در كر يا جاري يا با آب قليل شست2 و همچنين ظرفي را كه آب دهان سگ در آن ريخته بنابر احتياط واجب3 بايد پيش از شستن خاكمال كرد.
1- نوري: در كر و جاري هم احتياط سه مرتبه است، گر چه أقوي كفايت يك مرتبه است...
اراكي، گلپايگاني، صافي: با آب قليل بايد سه مرتبه شست و در كر و جاري يك مرتبه كافي است (اراكي: گرچه احتياط مستحب آن است كه سه مرتبه شسته شود) ...
سبحانی: ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ولی در کر و جاری یکمرتبه کافی است،هرچند سه مرتبه بهتر است...
2- اراكي: بايد ابتدا با خاكي كه مقداري آب بر آن ريخته شده خاكمال كرده و بعد يك مرتبه در كر يا جاري يا دو مرتبه با آب قليل شست...
جوادی آملی: بايد نخست با خاک پاک، خاكمال كرد و سپس يک بار در كُر يا جاری یا دو بار با آب قليل شست...
گلپايگاني، سبحانی: بايد اول با خاك پاك خاكمال كرد و بعد يك مرتبه در كر يا جاري يا دو مرتبه با آب قليل شست...
صافي: بايد اول با خاك پاك خاكمال كرد و بعد با آب قليل دو مرتبه  و با كر و جاري نيز احتياطاً دو مرتبه شست...
3- اراكي: بنابر احتياط مستحبّ...
*****
خوئي، تبریزی: م ۱۵۱ ـ ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست، و در كر و جاري يك مرتبه كافي است، ولي ظرفي را كه سگ از آن آب يا چيز روان ديگر خورده بايد اول با خاك با ريختن مقداري آب پاك خاكمالي كرد. و بنابراحتياط خاك بايد پاك باشد، سپس آب بريزند كه خاك او زايل شود و بعد يك مرتبه در كر يا جاري يا دو مرتبه با آب قليل شست؛ و همچنين ظرفي را كه سگ ليسيده بنابر احتياط واجب بايد پيش از شستن خاكمالي كرد و اگر آب دهان سگ در ظرفي بريزد خاكمالي لازم نيست.
.تبريزي: بايد اول با ريختن خاك و مقداري آب پاك خاكمال كرد...
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۶: ۱. ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست، ولی در کر و جاری یک‌بار کافی است. ۲. ظرفی را که سگ در آن، آب یا چیز روان دیگر خورده یا آن را لیسیده است باید اول با خاک مال شستشو کرد و سپس با آب شست، و اگر با آب قلیل شسته می‌شود باید پس از خاک مال دو مرتبه شسته شود.
سیستانی: م ۱۴۴- داخل ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست، و همچنین با آب کر و جاری و باران بنا بر احتیاط واجب. و ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن آب یا شیء روان دیگر خورده، باید اوّل با خاک پاک خاک مالی کرد، سپس خاک آن را برطرف نموده و بعد دو مرتبه با آب قلیل یا کر یا جاری شست، و اگر آب دهان سگ در ظرفی بریزد یا عرق یا ادرار یا سایر فضولات سگ به داخل آن برخورد کند یا جای دیگری از بدن سگ مثل دست یا پای سگ با تری سرایت کننده به داخل ظرف برسد، بنا بر احتیاط لازم باید آن را خاک مالی کرد، و بعد سه مرتبه با آب شست، امّا غیر ظرف مانند دست انسان که سگ لیسیده حکم ظرف را ندارد و خاک مال کردن آن لازم نیست و کافی است یک بار شسته شود.
فاضل: م ۱۵6-  ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست ولي در آب كر و جاري يك مرتبه كافي است و ظرفي را كه سگ ليسيده يا از آن ظرف آب يا چيز رواني خورده بايد اول با خاك پاك خاكمال كرد و مي توان خاك را با آب مخلوط كرد به نحوي كه عرفاً از خاك بودن خارج نشود آنگاه ظرف را خاكمالي نمود، و بعد دو مرتبه با آب قليل شست، و احتياط واجب اين است كه اگر با آب كر و يا جاري شسته مي شود باز دو مرتبه باشد ولي با آب باران يك مرتبه كافي است وهمچنین چیزی را که آب دهان سگ در آن ریخته بنابر احتیاط واجب باید پیش از شستن خاکمال کرد.
مكارم: م 170 - ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست، ولي در آب كر يا جاري يك مرتبه كافي است، هرچند سه مرتبه بهتر است (آبهاي لوله كشي در حكم آب جاري است).
مكارم: م 171 - هرگاه سگ ظرفي را ليسيده، يا از آن، آب يا مايع ديگري خورده باشد، اول بايد آن را با خاك پاك كه مخلوط با كمي آب باشد خاكمال كرد و بعد دو مرتبه با آب قليل، یا يك مرتبه با آب كر يا جاري شست؛ و اگر آب دهان سگ در ظرفي بريزد، احتياط مستحبّ آن است كه همين كار انجام شود، امّا اگر جاي ديگري از بدن سگ با رطوبت به ظرف ملاقات كند خاك مال كردن واجب نيست بلكه بايد آن را در آب قليل سه مرتبه و با آب كر يا جاري يك مرتبه شست.
بهجت: م ۱۵2- ظرفي كه به غير بول نجس شده اگر يك مرتبه شسته شود پاك مي شود حتّي اگر با آب قليل باشد بنابر أقوي. ولي ظرفي را كه سگ ليسيده يا از آن آب يا چيز مايع ديگر خورده، أظهر اين است كه اول با خاك ممزوج با آب، خاكمالي شود و بعد از آن دو مرتبه با آب قليل، يا يك مرتبه با آب كر يا جاري شسته شود كافي است و أحوط آن است كه قبل از همهٔ اينها با خاك تنها، خاك مالي شود. و همچنين ظرفي را كه آب دهان سگ در آن ريخته شود بنابر احتياط بايد پيش از شستن خاك مال كرد.
زنجاني: م ۱۵۵- داخل كاسهٔ نجس  و مانند آن از ساير ظروف شرب را با آب قليل بايد سه مرتبه شست و در كر و جاري یک مرتبه کافی است و ظرفي را كه سگ ليسيده يا از آن ظرف، آب يا چيز روان ديگر خورده، بايد اول با خاك خاكمالي كرده و بنابر احتياط، خاك بايد پاك باشد، سپس دو مرتبه با آب قلیل بشويند و در آب كر و جاري نيز بعد از خاكمالي، بنابر احتیاط دو مرتبه شستن لازم است. و غير ظرف – مانند دست انسان- كه سگ ليسيده يا از آن چيز روان خورده، حكم ظرف دارد؛ همچنين چيزي را كه آب دهان سگ در آن ریخته، بنابر احتياط بايد پيش از شستن خاك مالي كرد.
وحید: م ۱۵۱ ـ اگر داخل ظرف نجس شود با آب قلیل باید سه مرتبه شست و در کر و جاری یک مرتبه کافی است ، ولی ظرفی را که سگ از آن مایعی را خورده است باید اول با خاک پاک خاکمالی کنند سپس آن خاک را زایل نموده و بعد با خاک مخلوط به آب بمالند - و جمع بین این دو بنابراحتیاط، واجب است - و بعد آب بریزند که خاک او زایل شود، و سپس در کر یا جاری یک مرتبه بشویند و یا با آب قلیل - بنابراحتیاط واجب - دو مرتبه بشویند و همچنین ظرفی را که سگ لیسیده بنابراحتیاط باید به طریق مذکور تطهیر کنند.
مظاهری: م 145- ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست و در کر و جاری یکمرتبه کافی است ، ولی ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده یا آب دهانش در آن ریخته ، باید اول با خاک پاک ، خاکمال کرد و بعد یکمرتبه با آب کر یا جاری و یا دو مرتبه با آب قلیل شست .
(مسأله ۱۵۱) اگر دهانهٔ ظرفي كه سگ دهن زده، تنگ باشد1 و نشود آن را2 خاكمال كرد3، چنانچه ممكن است بايد كهنه به چوبي بپيچند و به توسط آن خاك را به آن ظرف بمالند4 و در غير اين صورت پاك شدن ظرف اشكال دارد5.
1- فاضل: و نشود آن را به هيچ وجه خاكمال كرد در اين صورت ظرف قابل پاك شدن نیست.[پايان مسأله]
خوئي، تبريزي، سيستاني: بايد خاك را در آن بريزند و (خوئي، تبريزي: مقداري آب ريخته) با شدت حركت دهند تا خاك به همهٔ آن ظرف برسد و بعد به ترتيبي كه ذكر شده بشويند.[پايان مسأله]
زنجانی: باید خاک را در آن بریزند و مقداری آب ریخته و به وسیله ای مانند داخل کردن چوب یا تکان شدید خاک را به تمام ظرف برسانند و بعد به ترتیبی که ذکر شد بشویند. [پایان مسأله]
وحید:چنانچه ممکن است باید پارچه یا مانند آن به چوبی بپیچند و به توسط آن اول خاک را به آن ظرف بمالند و آن خاک را زایل کنند سپس خاک مخلوط به آب را به آن وسیله به ظرف بمالند - و جمع بین این دو بنابراحتیاط واجب است - و اگر ممکن نشد به وسیله شدت حرکت این دستور را انجام دهند و بعد به ترتیبی که درمسأله قبل گذشت بشویند.
2- اراكي: به طور معمول...
بهجت: به راحتي...
3- مظاهری: باید کهنه به چوبی بپیچند و با آن خاک را به آن ظرف بمالند.
جوادی آملی: چنانچه ممكن است، بايد با وسيله‌ای مانند چوبی كه با پارچه‌ای پيچيده شده يا با تكان شديد، ظرف را به آن خاک ماليد؛ وگرنه پاک شدن ظرف اشكال دارد.
4-  سبحانی: به توسط آن خاک را در آن ظرف بمالند.
بهجت: خاك را درون آن ظرف بمالند...
اراكي، گلپايگاني، صافي: خاک را به (اراكي: اطراف) آن ظرف بمالند، و اگر ممكن نيست بايد خاك را در آن بريزند و (گلپايگاني، صافي: به شدّت) حركت دهند تا به همهٔ آن ظرف برسد.
مكارم: خاك را با كمي آب به آن ظرف بمالند و اگر ممكن نشود مقداري خاك و كمي آب در آن بريزند و تكان دهند سپس طبق دستور [مسأله قبل] آب بكشند.
5- بهجت: ولي ممكن است خاكمالي را با حركت دادن شديد خاك ممزوج با آب در همه اطراف داخل ظرف انجام داد.
امام خامنه ای: رجوع کنید به ذیل مسأله ۱۵۱.
(مسأله 152) ظرفي را كه خوك از آن، چيز رواني بخورد1، با آب قليل بايد هفت مرتبه شست و در كر و جاري نيز هفت مرتبه بايد شست به احتياط واجب2، و لازم نيست آن را خاك مال كنند، اگر چه احتياط مستحبّ آن است كه خاك مال شود3، و نيز ليسيدن خوك ملحق است به آب خوردن آن به احتياط واجب.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- گلپايگاني، اراكي: يا بليسد...
صافي: ظرفي را که خوك بليسد يا از آن، چيز بخورد... 
2- گلپايگاني: در كر و جاري يك مرتبه كافي است...
صافي: در كر و جاري نيز احتياطاً هفت مرتبه بشويند...
اراكي، جوادی آملی: در كر و جاري يك مرتبه كافي است، گرچه احتياط مستحب آن است كه هفت مرتبه شسته شود...
3- اراكي، گلپايگاني، صافي، فاضل: [پایان مسأله].
*****
خوئي، تبريزی: م ۱۵۳،  سیستانی: م 146-  ظرفی را که خوک بلیسد یا از آن چیز روانی بخورد (سیستانی: ظرفی که خوک، داخل آن را بلیسد یا از آن آب یا مایعی بخورد،) یا اینکه در آن موش صحرایی مرده باشد با آب قلیل یا کر یا جاری باید هفت مرتبه شست و لازم نیست آن را خاکمالی کنند.
بهجت: م 154- ظرفي را كه خوك از آن چيز مايع بخورد، با آب قليل بنابر احتياط بايد هفت مرتبه شست و در كر و جاري نيز بنابر احتياط واجب هفت مرتبه بايد شست، و بنابرأظهر لازم نيست آن را خاكمال كنند و نيز بنابراحتياط واجب ليسيدن خوك مانند آب خوردن آن است.
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۶: ...ظرفی که در آن خوک، غذای روان یا آب بخورد باید هفت مرتبه شسته شود، ولی خاکمال آن لازم نیست.
وحید: م ۱۵۳ـ ظرفی را که خوک از آن چیز روانی بخورد یا اینکه در آن موش صحرایی مرده باشد باید هفت مرتبه شست، چه با آب قلیل و چه با آب کر و جاری؛ و همچنین است بنابراحتیاط واجب ظرفی را که خوک بلیسد.
مكارم: م 173- ظرفي که خوك از آن، چيز مايعي را خورده بايد هفت مرتبه با آب شست و لازم نيست آن را خاك مال كنند. و در ليسيدن خوك و مردن موش صحرايي در آن نيز بنابراحتياط واجب بايد هفت مرتبه شست.
زنجاني: م 157- اگر خوك كاسه و مانند آن از ظروف شرب را بليسد يا از آن چيز رواني بخورد، يا اين كه در آن موش صحرايي مرده باشد، بايد هفت مرتبه با آب قليل شست و در آب غير قليل نيز بنابر احتياط، هفت مرتبه شستن لازم است و در هر حال لازم نيست آن را خاك مالي كنند.
مظاهری: م 147- ظرفی راکه خوک بلیسد یا از آن چیز روانی بخورد با آب قلیل باید هفت مرتبه شست ولی در کر و جاری یکمرتبه کافی است و لازم نیست آن را خاک مال کنند.
(مسأله ۱۵۳) اگر بخواهند ظرفي را كه به شراب نجس شده با آب قليل آب بكشند بايد سه مرتبه بشويند1 و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.
1-بهجت: بنا براحتیاط ، باید سه مرتبه بشویند ولی بنابر اقوی شستن یکمرتبه کافی است.
*****
گلپايگاني، صافي: م ۱۵۴ ـ اگر ظرفي را كه به شراب نجس شده، با آب قليل مثل ساير ظرفها آب بكشند پاك مي شود، ولي مستحبّ است كه آن را هفت مرتبه بشويند.
خوئي، تبريزي، وحید: م ۱۵۴ ـ ظرفی را که به شراب نجس شده باید سه مرتبه بشویند و فرقی بین آب قلیل و کرو جاری نیست (وحید: و احتیاط مستحبّ آن است که هفت مرتبه بشویند) .
زنجاني: م ۱۵8 ـ ظرف شربي را كه به شراب نجس شده بايد سه مرتبه بشويند و احتياط مستحب آن است كه هفت مرتبه بشويند و فرقي بين آب قليل و غير قليل نيست.
جوادی آملی: م 147 - ظرفی كه با شراب نجس شده، اگر سه بار با آب قليل شسته شود، پاک است و بهتر است كه هفت دفعه شسته شود.
سيستاني: م 157- ظرفي كه به شراب نجس شده، بايد سه بار شسته شود، هرچند با آب كر يا جاري و يا مانند آن باشد، و احتياط مستحب آن است كه هفت بار بشويند.
مكارم: م 174- ظرفی را که با شراب نجس شده باید با آب قلیل سه مرتبه بشویند و دست درآن بمالند، و مستحبّ است هفت مرتبه شسته شود.
(مسأله ۱۵۴) كوزه اي كه از گِل نجس  ساخته شده و يا آب نجس در آن فرو رفته اگر در آب كر يا جاري بگذارند1 به هر جاي آن، كه آب برسد پاك مي شود. و اگر بخواهند باطن آن هم پاك شود2 بايد به قدري در آب كر يا جاري3 بماند كه آب به تمام آن فرو رود4 و فرو رفتن رطوبت كافي نيست.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- زنجاني: اگر در آب غيرقليل بگذارند...
مكارم: و آب در باطن آن نفوذ كند و خارج شود پاك مي شود، و اگر آب در آن نفوذ نكند ظاهرش پاك مي شود، با آب قليل نيز  مي توان ظاهر آن را شست.
2- بهجت: اگر بخواهند باطن آن هم پاک شود بايد بخشكانند و بعد به قدري در آب كر يا جاري بگذارند كه آب به تمام آن فرو رود و احتياط مستحبّ اين است كه دو مرتبه بلكه سه مرتبه در آب به همين صورت قرار دهند مخصوصاً اگر به شراب و يا مردن موش بزرگ صحرايي نجس شود.
3- زنجاني: در آب غير قليل...
4- گلپايگاني، زنجاني، صافي: [پایان مسأله].
خوئي، سيستاني، تبريزي، وحید: و اگر ظرف رطوبتي داشته باشد كه از رسيدن آب به باطن آن مانع باشد، بايد خشكش نمايند و بعداً در آب كر يا جاري بگذارند.
(مسأله ۱۵۵) ظرف نجس1 را با آب قليل، دو جور مي شود آب كشيد: يكي آن كه سه مرتبه پر كنند و خالي كنند، ديگر آن كه سه دفعه قدري آب در آن بريزند و در هر دفعه آب را طوري در آن بگردانند كه به جاهاي نجس آن برسد و بيرون بريزند.
1- زنجاني: كاسهٔ نجس...
*****
بهجت: مسأله ۱۵۷- ظرفي را كه به غير بول نجس شده با آب قليل، به دو صورت مي توان آب كشيد:  اول آنكه بنابر أقوي يك مرتبه از آب پر كنند و خالی كنند. دوم: يك بار قدري آب در آن بريزند و آب را طوري در آن بگردانند كه به جاهاي نجس آن برسد و بيرون بريزند و اگر به بول نجس شده باشد این کار را دوبار انجام دهند.
(مسأله 156) اگر ظرف بزرگي مثل پاتيل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه1 آن را از آب2 پر كنند و خالی کنند پاك مي شود3 و همچنين است اگر سه مرتبه4 از بالا، آب در آن بريزند، به طوري كه تمام اطراف آن را بگيرد5 و در هر دفعه آبي كه ته آن جمع مي شود بيرون آورند و احتياط واجب آن است6 كه در هر دفعه7 ظرفي را كه با آن آبها را بيرون مي آورند8 آب بكشند9.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- بهجت: يك مرتبه...
2- فاضل: آب قليل...
3- بهجت: بنابر أظهر...
4- بهجت: يك مرتبه...
5- بهجت: و بايد آبي كه ته آن جمع مي شود بيرون آوردند.[پايان مسأله]
فاضل: و آبي كه در ته آن جمع شده خارج كنند و در هر دفعه ظرفي را كه با آن آبها را بيرون مي آورند آب بكشند.
وحید: به طوری که تمام اطراف نجس آن را بگیرد ...
سبحانی: به طوری که به تدریج تمام اطراف آن، شسته شود ...
6- خوئي، اراكي، تبريزي: واجب است...
مكارم: لازم است...
7- خوئي، تبريزي، وحید: در مرتبه دوم و سوم...
8- اراكي: و دست خود را در صورتي كه نجس شده باشد آب بکشند.
9- سیستانی: احتياط مستحبّب آن است كه در مرتبه دوم و سوم ظرفي را كه با آن آبها را بيرون مي آورند آب بكشند.
*****
زنجانی: مسأله 161- اگر ظرف بزرگي مثل پاتيل و خمره نجس شود، چنانچه یک مرتبه آن را از آب قلیل پر كنند و خالی کنند پاك مي شود ولی احتیاط مستحب آن است سه مرتبه این کار را انجام دهند و همچنين است اگر یک مرتبه از بالا، آب در آن بريزند، به طوري كه تمام اطراف آن را بگيرد ولی احتیاط مستحب آن است سه مرتبه این کار را انجام دهند و در هر دفعه آبي كه ته آن جمع مي شود بيرون آورند و در این صورت شرط است در مرتبه دوم و سوم ابتدا ظرفي را كه با آن آبها را بيرون مي آورند آب بكشند.
جوادی آملی: مسأله 160- ظرف بزرگی ـ مثل پاتيل و خمره ـ كه نجس شده، چنانچه يک بار با شیلنگ جاری يا كُر آن را از آب پُر و سپس خالی كنند، پاک میشود؛ همچنين است اگر يک بار از بالا، در آن آب بريزند، به‌گونه‌ای‌كه تمام اطراف آن را آب جاری يا كُر فرا گيرد و در هر دفعه، آبی كه ته آن جمع میشود، بيرون آورند و به احتياط مستحب، ظرفی كه با آن آب‌ها را بيرون میآورند، آب بكشند.
(مسأله 157) اگر مس نجس و مانند آن را آب كنند و آب بكشند، ظاهرش پاك مي شود.
این مسأله در رساله آیات عظام فاضل و سبحانی نیست.
*****
زنجاني: مسأله 162- هر گاه جسم نجسي مانند اجسام فلزي يا پلاستيكي را ذوب كنند ،همه جاي آن نجس مي شود و اگر پس از انجماد آن را آب بكشند ظاهرش پاك مي شود.
جوادی آملی: مسأله 161- اجسام فلزی نجس‌شده (مانند مِس) را اگر پس از ذوب كردن و انجماد آب بكشند، ظاهرش پاک میشود.
سیستانی: مسأله 151- اگر جسم نجسی مانند اجسام فلزی یا پلاستیکی را ذوب کنند و در اثر ذوب کردن باطن آن هم نجس شود چنانچه پس از منجمد شدن، آن را آب بکشند، ظاهرش پاک می‌‌شود.
مكارم: مسأله 178 - هرگاه فلز نجس را آب بكشند ظاهرش پاك مي شود، هرچند اعماقش هنگامي كه ذوب شده نجس شده باشد.
مظاهری: مسأله 151– اگر ساختمانی را با مصالح نجس بسازند یا اتاقی را با رنگ نجس رنگ کنند و بعد آب بکشند ظاهرش پاک می شود؛ و همچنین اگر فلز نجسی را آب کنند و با آن چیزی بسازندبعد آن را آب بکشند ظاهرش پاک می شود.
(مسأله 158) تنوري كه به بول نجس شده است، اگر دو مرتبه1 از بالا آب در آن بريزند به طوري كه تمام اطراف آن را بگيرد پاك مي شود2. و در غير بول اگر بعد از برطرف شدن نجاست3 يك مرتبه به دستوري كه گفته شد آب در آن بريزند، كافي است4. و بهتر است كه5 گودالي ته آن بكنند تا آبها در آن جمع شود و بيرون بياورند، بعد آن گودال را با خاك پاك پر كنند5.
این مسأله در رساله آیات عظام فاضل، سبحانی و مظاهری نیست.
1-  سيستاني: يك مرتبه...
2- سيستاني: و احتياط مستحبّ آن است كه اين كار را دو مرتبه انجام دهد...
3- خوئي، تبريزي، وحید: اگر با برطرف شدن نجاست...
4- زنجاني: و بنابراحتياط در هر دفعه به طريقي آب را خارج كنند هر چند به اين نحو كه گودالي ته آن بكنند تا آبها در آن جمع شود و بيرون بياورند.
وحید: و احتیاط مستحبّ آن است که آب ریختن بعد از ازاله عین نجاست باشد...
5- جوادی آملی: بهتر است در صورتی كه از زير خروجی نداشته باشد...
*****
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۷: ظاهر تنوری که با گِل آغشته به آب نجس ساخته شده است، با شستن پاک می‌شود، و طهارت ظاهر تنور که خمیر به آن می‌چسبد برای پختن نان کافی است.
سیستانی: مسأله ۱۵۲- تنور، حوض آب و مانند آن، حکم ظرف را ندارند. بنابراین با یک مرتبه شستن پاک می‌‌شوند و اگر تنور یا حوض آب سوراخ و مجرایی ندارد که آب از آنجا خارج شود و آب در کف آن جمع می‌‌شود در صورتی که بخواهند آن را با آب قلیل تطهیر کنند برای پاک شدن آنجا باید آب جمع شده را با پارچه یا ابر یا ظرف و مانند آن بیرون آورند.
مکارم: مسأله ۱۷۹ - برای تطهیر تنور نجس کافی است یک مرتبه از بالا به پایین آب در آن بریزند بطوری که تمام اطراف آن شسته شود؛ اما اگر به وسیله بول نجس شده باشد دو بار لازم است، و بهتر است گودالی ته آن بکنند تا آبها در آن جمع شود و بیرون آورند و بعد از آن گودال را با خاک پاک پر کنند.
(مسأله 159) اگر چيز نجس را (بعد از برطرف كردن عين نجاست1)، يك مرتبه در آب كر يا جاري فرو برند كه آب به تمام جاهاي نجس آن برسد پاك مي شود. و احتياط واجب آن است كه فرش و لباس و مانند اينها را2 طوري فشار يا حركت دهند كه آب داخل آن خارج شود3.
1- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: خوئي، تبريزي، وحید و سيستاني نيست]
2- بهجت: اگر با آب قليل شسته شود...
3- اراكي، گلپايگاني، صافي، مظاهری: در فرش و لباس و مانند اينها فشار لازم نيست.
جوادی آملی: در فرش، لباس و مانند اين‌ها، به احتياط مستحب به گونه‌ای آن را فشار يا حركت دهند كه آب داخل آن خارج شود.
خوئي، تبريزي: در فرش و لباس و مانند اينها فشار يا مانند آن از ماليدن پا يا لگد كردن (تبريزي: ماليدن يا لگد كردن) لازم است؛ و در صورتي كه لباس و مانند آنها متنجّس به بول باشد در كر نيز دو مرتبه شستن لازم است.
وحید: در فرش و لباس و مانند اینها فشار یا مانند آن - از مالیدن پا یا لگد کردن - لازم است؛  و در صورتی که لباس و مانند آن متنجس به بول باشد در آب جاری و کر یک مرتبه شستن کفایت می کند.
سيستاني: در فرش و لباس و مانند اينها فشار يا مانند آن از ماليدن يا لگد كردن لازم نيست؛ و در صورتي كه بدن يا لباس متنجّس به ادرار باشد، بنابراحتیاط واجب در كر و مانند آن نیز دو مرتبه شستن لازم است، ولي در آب جاري با يك بار شستن پاك مي شود.
*****
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۶: طریقه تطهیر غیر ظروف:
۱. چیزی که نجس شده است، اگر در صورت بر طرف کردن عین نجاست، یک‌بار آن را در آب کر یا جاری فرو ببرند یا زیر شیری که به کر متصل است بگیرند به طوری که آب به همه‌ی جاهایی که نجس شده برسد پاک می‌شود، و در فرش و لباس و امثال آن بنابـر احتیاط (واجب) باید آن را پس از فرو بردن در آب، فشار و یا تکان بدهند. بلی فشار یا تکان لازم نیست خارج آب باشد بلکه داخل آب کافی است.
مکارم: مسأله 180 - اگر چیز نجسی را با آب کر یا جاری یا آب لوله کشی بشویند تا عین نجاست برطرف شود یا بعد از برطرف کردن عین نجس در آب کر یا جاری فرو برند پاک می شود، ولی فرش و لباس و مانند آن را باید فشار یا حرکت داد تا آب آن خارج شود.
زنجانی: مسأله 153- اگر بخواهیم چیزی را که به بول نجس شده با آب غیرقلیل - مانند کر و جاری – آب بکشیم چنانچه یک مرتبه آب را به تمام جاهای نجس برسانیم پاک می شود خواه چیز نجس را داخل آب کر یا جاری فرو بریم یا بوسیله ای مانند شیر و شلنگ آب را روی نجس بریزیم؛ بلی،برای تطهیر لباس وفرش و مانند اینها که به بول نجس شده با آب کر بنابراحتیاط دو مرتبه شستن لازم است. ولی برای تطهیر با آب جاری و باران یک مرتبه کافی است. و در هر حال بیرون آوردن غساله درشستن با آب جاری و کر و آب باران لازم نیست.
سبحانی: مسأله 128– اگر چیز نجس را بعد ازبرطرف کردن عین نجاست یک مرتبه درآب کر و جاری فرو برند یا آب لوله کشی را برآن مسلط سازند به نحوی که آب به تمام جاهای نجس آن برسد پاک می شود . باید فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود.
(مسأله 160) اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده با آب قلیل آب بکشند1، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود، در صورتی که بول در آن چیز نمانده باشد یک مرتبهٔ دیگر که آب روی آن بریزند پاک می شود، ولی در لباس و فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه، فشار دهند تا غُسالهٔ آن بیرون آید2 و غُساله آبی است که معمولاً در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود خود به خود یا به وسیلهٔ فشار می ریزد3.
1- سبحانی: اگر بخواهند چیزی را که با بول نجس شده با آب کر و جاری و لوله کشی آب بکشند یک مرتبه کفایت میکند ولی اگر بخواهند با آب قلیل آب بکشند...
2 - سیستانی: در صورتی که ادرار در آن چیز نمانده پاک می شود، مگر در لباس و بدن  که باید دو مرتبه روی آنها  آب بریزند تا پاک شود، و در هرحال در شستن لباس و فرش و مانند اینها با آب قلیل باید فشار دهند تا غُسالهٔ آن بیرون آید...
وحید: در لباس و فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه به فشار و مانند آن غساله آن بیرون آید...
3- سبحانی: غساله آبی است که معمولا در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود بیرون می آید.
مظاهری: رجوع کنید به ذیل مسأله 162.
*****
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۶:
۲. چیزی که بر اثر تماس با بول نجس شده است، هرگاه پس از برطرف شدن عین نجاست دو مرتبه آب قلیل روی آن ریخته شود، پاک می‌شود، و چیزی که با نجاسات دیگر تماس یافته و نجس شده است، پس از بر طرف شدن عین نجاست اگر یک‌مرتبه شسته شود پاک می‌شود.
۳. چیزی را که با آب قلیل آب می‌کشند، باید آبی که روی آن می‌ریزند از آن جدا شود و اگر قابل فشردن است، مانند لباس و فرش باید آن را فشار دهند تا آب از آن جدا شود.
زنجانی: مسأله 152– اگر چیزی به بول نجس شود و بخواهند آن را با آب قلیل آب بکشند باید دو مرتبه آن را بشویند، به این شکل که یکمرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود و در صورتی که بول درآن چیز نمانده باشد یکمرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می شود، ولی در لباس و فرش و مانند اینها بنابراحتیاط  باید بعد از هر دفعه فشار دهند تا غساله آن بیرون آید.
مکارم: مسأله 181 - برای تطهیر چیزی که نجس شده خواه با بول باشد یا غیر بول، یک مرتبه شستشو کافی است خواه با آب کر باشد یا با آب قلیل؛ ولی در بول با آب قلیل دو مرتبه بهتر است.
مکارم: مسأله 182 - برای شستن لباس و فرش و مانند آن با آب قلیل باید آن را مقداری فشار دهند تا آب از آن خارج شود.
(مسأله 161) اگر چیزی به بول پسر شیرخواری که غذا خور نشده1 و شیر خوک2 نخورده، نجس شود3، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند4 که به تمام جاهای نجس آن برسد5 پاک می شود6 ولی احتیاط مستحبّ آن است که یک مرتبهٔ دیگر هم آب روی آن بریزند. و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- فاضل: که دو سال آن تمام نشده و غذا خور نشده...
2- گلپایگانی، صافی، سبحانی: و زن کافره...
3- خوئی، تبریزی، بهجت، وحید: اگر چیزی به بول پسر شیرخواری که غذا خور نشده نجس شود...
سیستانی، زنجانی: اگر چیزی به ادرار پسر یا دختر شیرخواری که غذا خور نشده نجس شود...
جوادی آملی: اگر چيزی به ادرار بچه شيرخواری كه غذاخور نشده و شير خوک يا زن نامسلمان نخورده، نجس شود...
4- سیستانی: یک مرتبه آب، هرچند کم باشد، روی آن بریزند...
5- زنجانی: یا کمی آب روی آن ریخته  و با فشار به تمام جاهای نجس آن، آب برسانند...
6- بهجت: و شستن و فشار دادن آن لازم نیست. و بنابر أحوط باید شیر کافر و شیر نجس و شیر غیر پسر نیز نخورده  باشد. و أحوط این است که به وسیلهٔ آ ب ریختن، خود بول از بین برود یا اینکه قبلاً خشک شده باشد.
*****
مکارم: مسأله 183 - هرگاه چیزی با بول پسر یا دختر شیرخواری که غذاخور نشده نجس گردد، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزیند پاک می شود و در لباس و فرش و مانند آن فشار لازم نیست هرچند احتیاط مستحب آن است که دو مرتبه بریزند.
(مسأله 162) اگر چیزی به غیر بول نجس شود، چنانچه بعد از برطرف کردن نجاست1 یک مرتبه آب روی آن بریزند2 و از آن جدا شود، پاک می گردد3 و نیز اگر در دفعه اوّلی که آب روی آن می ریزند4 نجاست آن برطرف شود (و بعد از برطرف شدن نجاست هم آب روی آن بیاید5) پاک می شود6 ولی در هر صورت لباس و مانند آن را باید فشار دهند تا غسالهٔ آن بیرون آید.
1- خوئی، تبریزی: چنانچه با برطرف کردن نجاست...
2- سیستانی، جوادی آملی: چنانچه با برطرف کردن نجاست، یک مرتبه آب قلیل روی آن بریزند...
3- خوئی، تبریزی، سیستانی: ولی لباس ومانند آن راباید فشاردهند تا غسالهٔ آن بیرون آید.[پایان مسأله]
4- گلپایگانی، صافی: تا بعد از برطرف شدن نجاست، آب ریختن را ادامه دهند به طوری که پس از زوال نجاست هم آب روی آن بیاید پاک می شود ولی در هر صورت لباس و مانند آن را باید فشار دهند تا غُسالهٔ آن بیرون آید.
5- [قسمت داخل پرانتز در رسالهٔ آیات عظام: اراکی و فاضل نیست]
6- بهجت: واگر با آب قلیل چیزی را می خواهند پاک کنند بهتر این است که دو مرتبه آن را بشویند...
مظاهری: و اگر به بول نجس شده باشد دو مرتبه آب قلیل روی آن بریزند  پاک می شود...
امام خامنه ای، مکارم: رجوع کنید به ذیل مسأله ۱۶۰.
*****
زنجانی: مسأله 151- اگر چیزی  به غیر بول مانند خون و منی نجس شود با یک مرتبه شستن پاک می شود، و در این امر فرقی بین آب قلیل و کرو جاری نیست؛ ولی در شستن لباس و فرش و مانند اینها با آب قلیل بنابر احتیاط باید آنها را فشار دهند تا غُسالهٔ آنها بیرون آید و در غیر آب قلیل فشار دادن لازم نیست. (غساله آبی است که معمولاً در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود خود به خود یا به وسیله فشار می ریزد).
وحید: مسأله ۱۶۳ - در متنجّس به غیر بول کیفیت تطهیر آن به آب قلیل این است که با ازالۀ عین نجاست یکمرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود و احتیاط واجب آ ن است که آب ریختن بعد از ازاله عین نجاست باشد؛ ولی درمثل لباس، غساله آن به فشار و مانند آن بیرون آید.
(مسأله 163) اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده، در آب کر یا جاری فرو برند1، بعد از برطرف شدن عین نجاست، پاک می شود2.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- مکارم: یا زیر آب لوله کشی بگیرند...
2- گلپایگانی، صافی: و اگر بخواهند آن را با آب قلیل آب بکشند، فشار دادن آن لازم نیست و رسیدن آب مطلق به باطن نخهای آن کافی است.
سیستانی: ولی  اگر بخواهند آن را با آب قلیل آب بکشند باید به هر طوری که ممکن است -اگر چه با لگد کردن باشد- فشار دهند تا غُسالهٔ آن جدا شود.
بهجت: اگر آب به همه جای نجس رسیده باشد پاک می شود. و اگر با آب قلیل آب بکشند، در هر دفعه که شسته می شود بنابر أحوط باید غُساله را خارج کنند.
*****
خوئی، تبریزی: مسأله ۱۶۴ ـ اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده بخواهند آب بکشند باید به هر قسم که ممکن است  -اگر چه به لگد کردن باشد- فشار دهند تا غُسالهٔ آن جدا شود.
وحید: مسأله ۱۶۴ ـ اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده بخواهند تطهیر کنند، چه با آب کر یا جاری و چه باآب قلیل ، باید با فشار و مانند آن غساله جدا شود.
زنجانی: مسأله ۱۶۴ ـ در حصیر نجس که با نخ بافته شده- فشار لازم نیست و رسیدن آب به باطن آنها  کفایت می کند.
(مسأله 164) اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود،  به فرو بردن در کر و جاری1 پاک می گردد. و اگر باطن آنها نجس شود2 پاک  نمی گردد3.
1- مکارم: و یا گرفتن زیر شیر آب...
2- مکارم: اگر باطن آنها نجس شود باید آنقدر صبر کرد تا یقین حاصل شود آب داخل آن نفوذ کرده و خارج شده.
3- اراکی: اگر آب کر یا جاری در باطن آنها  به مقداری که نجس است، نفوذ کند، پاک می شود.
خوئی، تبریزی، وحید: اگر باطن آنها نجس شود، تطهیر آنها مثل تطهیر کوزهٔ نجس است که در مسأله [154] گذشت.
زنجانی: اگر باطن آنها نجس شود چنانچه آب به باطن آنها برسد و در هنگام  رسیدن به باطن آنها ندانیم آب از مطلق بودن خارج شده است، پاک می شود.
مظاهری: اگر باطن آنها نجس شود، با نفوذ آب به باطن آنها پاک می گردد.
جوادی آملی: چناچه باطن آنها نجس شود، بدون رسیدن آب به باطن پاک نمی گردد.
*****
گلپایگانی، صافی: مسأله 165- اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود (صافی: با فرو بردن آنها در آب کر یا جاری پاک می شود، و اگر باطن آنها نجس شود)، چنانچه آنها  را در ظرفی ریخته و در آب کر یا جاری بگذارند و به قدری بماند که رطوبت آب پاک به باطن آنها، تا آنجایی که رطوبت نجس سرایت کرده برسد، بعید نیست که گفته شود همین اندازه در  تطهیر آنها (صافی: در تطهیر باطن آنها) کافی است به شرط آن که رطوبت نجس باطن آنها  قبل از تطهیر خشک شده باشد.
سیستانی: مسأله 158- اگر ظاهر گندم و برنج و مانند اینها نجس شود، با فرو بردن در کر و جاری پاک می گردد. و با آب قلیل نیز می شود تطهیر کرد. و اگر باطن آنها نجس شود، چنانچه آب کر یا جاری به باطن آنها برسد پاک می شوند. اگر ظاهر صابون نجس شود، می شود آن را تطهیر کرد ولی اگر باطن آن نجس شود، قابل تطهیر نیست.
بهجت: مسأله 166- اگر ظاهر گندم، برنج، صابون و مانند اینها نجس شود بوسیلهٔ آب قلیل یا فرو بردن در آب کر و جاری پاک می شود و اگر باطن آنها نجس شود با آب قلیل ظاهر آنها پاک می شود، ولی باطن آنها پاک نمی شود، مگر اینکه در کر یا جاری به قدری بماند که آب به باطن آنها نفوذ کند، یعنی آب به هر جایی از باطن که یقین دارد نجاست به آنجا رسیده بود برسد، و بنابر أحوط باید آب مطلق به باطن آنها  برود نه آب مضاف و قبلاً  آنها را برای تطهیر باطن خشک کنند.
(مسأله 165) اگر انسان شک کند که آب نجس به باطن صابون1 رسیده یا نه، باطن آن پاک است.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- مکارم، مظاهری: به باطن چیزی...
جوادی آملی: به باطن صابون و چیزی مانند آن...
(مسأله 166) اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد1 چنانچه آن را در ظرفی2 بگذارند و سه مرتبه آب روی آن بریزند3 و خالی کنند پاک می شود و ظرف آن هم  پاک می گردد4. ولی اگر بخواهند لباس یا چیزی را که فشار لازم دارد در ظرفی بگذارند و آب بکشند باید در هر مرتبه5 که آب روی آن می ریزند، آن را فشار دهند6 و ظرف را کج کنند، تا غساله ای که در آن جمع شده بیرون بریزد.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- گلپایگانی، صافی: به غیر بول نجس شده باشد...
مکارم: اگر چیزی نجس شود...
2- خوئی، تبریزی: در کاسه و مانند آن...
3- اراکی:  چنانچه آب را در ظرفی بگذارند و آب روی آن بریزند...
بهجت: یک مرتبه آب روی آب بریزند...
فاضل: سه مرتبه آب قلیل روی آن بریزند...
4- گلپایگانی، صافی: چنانچه آن را در ظرف پاکی بگذارند و بعد از زوال عین نجس، یک مرتبه آب روی بریزند و خالی کنند پاک می شود و اگر به بول نجس شده بعد از زوال عین دو مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود و ظرف آن هم پاک می گردد...
سیستانی: چنانچه آن را در کاسهٔ پاک و مانند آن بگذارند و یک مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود و اگر در ظرف نجس بگذارند باید سه مرتبه این کار را انجام دهند و در این صورت ظرف هم پاک می شود...
مظاهری: اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها به غیر بول نجس شده باشند چنانچه آن را در ظرفی بگذارند و بعد از زوال عین نجس یک مرتبه آب قلیل روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود و ظرف آن هم پاک می گردد و اگر به بول نجس شده بعد از زوال عین نجاست، دو مرتبه آب قلیل روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود و ظرف آن هم پاک می گردد...
5- بهجت: باید بعد از آن...
6- فاضل: و غسالهٔ آن را کاملاً بیرون بریزند.
*****
زنجانی: مسأله ۱۶۷ ـ اگر ظاهر برنج و گوشت و مانند اینها نجس شده باشد در جایی که تعدد لازم نیست، چنانچه آن را در کاسه و مانند آن بگذارند و یک مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود.
وحید: مسأله ۱۶۷ ـ اگر ظاهر برنج یا گوشت و مانند اینها به غیر بول نجس شده باشد چنانچه آن را در طشت پاک بگذارند و یک مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شود و آن طشت هم پاک می گردد، و در متنجس به بول دو مرتبه لازم است، و در هر دو صورت درکاسه و مانند آن بنابراحتیاط واجب سه مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند، و چیزی که پاک کردن آن محتاج فشار است – مانند لباس- باید آن را فشار دهند و غساله را بیرون بریزند.
(مسأله167) لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده1، اگر در آب کر یا جاری فرو برند2 و آب (پیش از آن که بواسطهٔ رنگ پارچه مضاف شود3) به تمام آن برسد آن لباس پاک می شود4. اگر چه موقع فشار دادن آب مضاف یا  رنگین از آن بیرون آید5.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- مکارم: هر گاه لباس نجسی را رنگ کرده باشند...
2- خوئی، تبریزی، وحید: و یا با آب قلیل بشویند چنانچه موقع فشار دادن آب مضاف از آن بیرون نیاید پاک می شود.[پایان مسأله]
مکارم: یا زیر شیر آب بگیرند...
جوادی آملی: يا آب قليل روی آن بريزند و آب پيش از آنكه با رنگ پارچه مضاف شود، به تمام آن برسد، آن لباس پاک میشود، اگرچه هنگام فشار دادن، آب مضاف يا رنگين از آن بيرون آيد.
3- [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت الله فاضل نیست]
4- سیستانی: و اگر با آب قلیل بشویند چنانچه موقع فشار دادن آب مضاف از آن بیرون نیاید پاک می شود.
مکارم: هرچند موقع فشار دادن، آب مضاف از آن بیرون آید، امّا اگر آب، قبل از رسیدن به تمام لباس مضاف گردد باید آنقدر آن را بشویند تا آب مطلق به آن برسد.
5- بهجت: و همچنین است در شستن با آب قلیل با سایر شرائط.
*****
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۷: لباس های نجسی که در موقع تطهیر، آب را رنگین می‌کنند چنانچه رنگ دادن لباس باعث مضاف شدن آب نشود، لباسهای نجس با ریختن آب بر آنها پاک می‌شوند.
زنجانی: مسأله ۱۶8 ـ لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده اگر در آب غیر قلیل فرو برند و آب پیش از آنکه به واسطۀ رنگ پارچه از مطلق بودن خارج شود، به تمام آن برسد یک مرتبه آب کشیدن به حساب می آید؛ اگر چه موقع فشار دادن، آب مضاف یا رنگین از آن بیرون آید.
مظاهری: مسأله 169-  لباسی که رنگ پس می دهد چنانچه نجس شود اگر در آب کر یا جاری فرو برند پاک می شود، اگر چه موقع فشار دادن آب مضاف از آن بیرون آید.
(مسأله 168) اگر لباسی را در کر یا جاری1 آب بکشند و بعد مثلاً لجن آب2 در آن ببینند، چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده3 آن لباس پاک است.
این مسأله در رساله آیات عظام مکارم و مظاهری نیست.
1- زنجانی: در آب غیر قلیل...
2- جوادی آملی: لجن آب و مانند آن...
3- زنجانی: چنانچه مطمئن باشند که جلوگیری از رسیدن آب نکرده...
 (مسأله 169) اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خوردهٔ گِل یا اِشنان در آن دیده شود۱ در صورتی که بداند که خوردهٔ گِل یا اِشنان با آب شسته شده، پاک است۲، ولی اگر آب نجس به باطن گِل یا اِشنان رسیده باشد ظاهر گِل و اِشنان، پاک و باطن آنها نجس است۳.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
۱- اراکی: پاک است.[پایان مسأله]
۲- گلپایگانی، صافی: در صورتی که بداند که آب مطلق زیر آن گل یا اشنان رسیده، پاک است...
خوئی، تبریزی، بهجت و نوری: اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خوردهٔ گِل یا اِشنان در آن دیده شود، پاک است...
۳- بهجت: [و] اِشنان گیاهی است که در شستشو استفاده می شود.
*****
فاضل: مسأله 173- اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خردهٔ گل یا اشیایی دیگر در آن دیده شود چنانچه بداند مانع رسیدن آب نشده پاک است، ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشیاء رسیده باشد ظاهر گل و اشیاء، پاک و باطن آنها نجس است.
مکارم: مسأله 189 - هرگاه بعد از آب کشیدن فرش و لباس، ذراتی از صابون و اشیاء دیگر در آن دیده شود پاک است، و اگر اشیاء بزرگتری باشد ظاهر آنها نیز پاک است، و چنانچه آب نجس به باطن آنها  نفوذ کرده، برای پاک شدن باطن آنها  باید آب پاک نیز به آن برسد و خارج شود.
جوادی آملی: مسأله 173- اگر پس از آب كشيدن لباس، فرش و مانند آن، خُرده گِل يا ذرّات مواد شوينده در آن ديده شود، در صورتی كه بداند با آبْ شسته شده، پاک است؛ ولی اگر آبِ نجس به باطن آن‌ها نفوذ كرده باشد، ظاهر آن‌ها پاک و باطن پيش از رسيدن آب پاک به آن نجس است.
سیستانی: مسأله- اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خردهٔ گِل یا صابون در آن دیده شود، چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده، آن لباس پاک، ولی اگر آب نجس به باطن گل یا صابون رسیده باشد، ظاهر گِل و صابون پاک و باطن آنها  نجس است.
وحید: مسأله ۱۷۰ ـ  اگر بعد از آب کشیدن لباس یا مانند آن خرده گل یا صابون در آن دیده شود پاک است، ولی اگر آب نجس به باطن گل یا صابون رسیده باشد ظاهر گل و صابون پاک و باطن آنها نجس است.
زنجانی: مسأله ۱۷۰ ـ خردهٔ گِل یا صابونی که بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن، در آن دیده شود پاک است؛ ولی اگر آب نجس به باطن آنها  رسیده باشد، ظاهر آنها پاک و باطن آنها  نجس است.
مظاهری: مسأله 158– اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن ذرات گل یا صابون و مانند آنها در آن دیده شود پاک  است.
(مسأله170) هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند پاک نمی شود. ولی اگر بو یا رنگ 1نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد. پس اگر خون را از لباس برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند، پاک می باشد2، اما چنانچه بواسطهٔ بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذرّه های نجاست درآن چیز مانده، نجس است3.
1- زنجانی: بو، رنگ یا مزه...
2- مظاهری: [پایان مسأله]. 
3- زنجانی:  چنانچه بواسطه غلظت بو یا رنگ یا مزه یقین کنند یا احتمال دهند که ذره های نجاست در آن چیز مانده باید بیشتر بشویند تا مطمئن شوند عین نجاست برطرف شده است.
وحید: چنانچه بواسطه بو یا رنگ احتمال دهند که ذره های نجاست در آن چیز مانده، نجس است.
*****

امام خامنه ای رساله آموزشی ص ۶۰: باقی ماندن بو یا رنگ نجاست در چیز نجسی که تطهیر شده، اشکال ندارد، بنابر این اگر خون را از لباس برطرف کنند و لباس را آب بکشند ولی رنگ خون در آن باقی مانده باشد، لباس پاک است.

سیستانی: مسأله 164- هر چیز نجس، تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند پاک نمی‏شود، ولی اگر بو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد، به عنوان مثال اگر لباسی را که متنجّس به خون است، آب بکشند و عین خون از لباس برطرف شود ولی رنگ خون در آن بماند، لباس پاک می‌باشد و چنانچه بتوانند رنگ را با مواد شوینده بر طرف کنند، این کار لازم نیست.
مکارم: مسأله 190 - هر گاه چیز نجسی را بشویند و عین نجس برطرف شود امّا بو یا رنگ آن بماند ضرری ندارد. و اگر شکّ کند عین نجس مانده یا نه باید بیشتر بشوید تا یقین کند از بین رفته است.
مسائل اختصاصی
امام خامنه ای: رساله  آموزشی ص ۶۷: در تطهیر فرش نجس و مانند آن با آب لوله کشی، جدا شدن آب غساله شرط نیست، بلکه به صرف رسیدن آب به مکان نجس، بعد از زوال عین نجاست و حرکت غساله از جای خود به وسیله‌ی دست کشیدن بر فرش در هنگام اتصال آب، طهارت حاصل می‌شود.
{و} لباس های نجسی که برای آب کشیدن در ظرفی گذاشته می‌شود و آب لوله کشی روی آن ریخته شده و سراسر آن را فرا می‌گیرد، لباس و ظرف و آب و پرزهایی که از لباس جدا شده و بر روی آب دیده می‌شود و همراه آب به بیرون می‌ریزد همگی پاک هستند. (البته همانطور که قبلاً گفته شد در لباس و امثال آن بنابر احتیاط باید آن را پس از فرو بردن در آب، فشار و یا تکان بدهند).
بهجت: مسأله ۱۷۳- حنای نجس را اگر به سر یا ریش ببندند بعد از شستن ریش و سر رنگ آن پاک است و آنچه از اجزاء کوچک آن باقی بماند بعد از شستن، ظاهر آنها پاک می شود.
(مسأله 171) اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری1 برطرف کنند بدن پاک می شود2 و بیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- زنجانی: در آب غیر قلیل...
2- وحید: و تعدد شستن حتی در بول لازم نیست.
سیستانی: مگر آن که بدن به ادرار نجس شده باشد که در این صورت بنابراحتیاط واجب با آب کر به یک مرتبه پاک نمی شود، ولی بیرون آمدن و دو مرتبه در آب رفتن لازم نیست، بلکه اگر در زیر آب به آن محل دست بکشند که آب از بدن جدا شود و دو مرتبه آب به بدن برسد کفایت می کند.
*****
مکارم: مسأله 191 - برای تطهیر بدن در آب کر یا جاری یا زیر شیرآب، همین اندازه که عین نجاست برطرف شود بدن پاک است و بیرون آمدن و دوباره در آب فرو رفتن لازم نیست.
(مسأله 172) غذای نجسی که لای دندانها مانده، اگر آب در دهان بگردانند1 و به تمام غذای نجس برسد، پاک می شود2.
1- سیستانی: هرچند آب قلیل باشد و به تمام غذای نجس برسد پاک می شود.
2- اراکی: به تمام ظاهر و باطن غذای نجس برسد پاک می شود.
وحید: به تمام اطراف غذای نجس برسد ظاهر آن پاک می شود.
مکارم: به طوری که به تمام اجزای آن برسد پاک می شود.
سبحانی: اگر آب در دهان بگردانند وبه باطن غذای نجس برسد ظاهر و باطن آن پاک می شود، و گرنه تنها ظاهر آن پاک می شود.
زنجانی: و در جایی که تعدد لازم است، باید متعدد آب بگردانند به طوری که به تمام غذای نجس برسد.
بهجت: در صورتی که یقین کند آب مطلق به همه جای نجس رسیده، با تعدّد در آنچه تعدّد در آن لازم است.
*****
فاضل: مسأله 176- به طور کلّی برخورد با عین نجس در داخل دهان موجب نجس شدن غذا، دندان مصنوعی و مسواک و آب دهان نمی شود و با زوال عین نجاست، غذا و دندان پاک است و نیاز به تطهیر ندارد.
(مسأله 173) اگر موی سر و صورت زیاد باشد و با آب قلیل آب بکشند باید فشار دهند که غساله آن جدا شود.
*****
اراکی: مسأله172- در آب کشیدن موی سر و صورت، فشار دادن لازم نیست، هر چند با آب قلیل باشد.
گلپایگانی، خوئی، تبریزی، وحید، زنجانی، صافی: مسأله ۱۷۴، بهجت173، فاضل 177، سیستانی 167، مکارم: 193، مظاهری 161: مسأله - اگر موی سر و صورت را. با آب قلیل آب بکشند. بنابراحتیاط  واجب باید فشار دهند که غسالهٔ آن جدا شود *.
. مظاهری: که زیاد است...
. فاضل: باید فشار دهند که غساله آن جدا شود، مگر اینکه موی زیاد نباشد، به نحوی که اطمینان باشد که بدون فشار هم بیشتر غساله خارج می شود.
* بهجت: اگر چه محتاج به تعدد شستن نباشد در صورتی که آب در لابلای موها فرو رفته باشد.
* خوئی، تبریزی، مظاهری: لازم نیست فشار دهند که غسالهٔ آن جدا شود.
* وحید: جدا شدن غساله لازم است.
* زنجانی: بنابر احتیاط، باید آن را فشار دهند تا غسالهٔ آن جدا شود.
* سیستانی: چنانچه مو انبوه نباشد، برای جدا شدن غساله لازم نیست فشار دهند، زیرا به مقدار متعارف خود به خود جدا می شود.
* مکارم: چنانچه آب، خود به خود بیرون آید فشار لازم نیست و الّا فشار دهند.
(مسأله 174) اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل، آب بکشند، اطراف آنجا که متّصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن، آن جا نجس می شود (در صورتی که آبی که برای پاک شدن محل نجس می ریزند به آن اطراف جاری شود1) با پاک شدن جای نجس پاک می شود2. و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند3. پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس، روی همهٔ انگشتها آب  بریزند4 و آب نجس به همهٔ آنها  برسد، بعد از پاک شدن  انگشت نجس، تمام انگشتها پاک می شود.
این مسأله در رساله آیات عظام مکارم و مظاهری نیست.
1- [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: گلپایگانی، بهجت، نوری، و صافی نیست].
2- اراکی: آن اطراف هم پاک می شود...
خوئی، تبریزی، سیستانی، وحید: اطراف آنجا که متّصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن، آب به آنها  سرایت می کند، با پاک شدن جای نجس پاک می شود؛ به این معنی که آب کشیدن اطراف، مستقلّا لازم نیست بلکه اطراف و محلّ نجس به آب کشیدن با هم پاک می شوند...
بهجت: و در صورتی که بیش از یک مرتبه باید شسته شود آب دوم باید به تمام جاهایی که آب اوّل رسیده و با آن نجس شده بود برسد...
3- وحید: [پایان مسأله]
4- سیستانی:  و آب نجس و همچنین آب پاک به همه آنها برسد با پاک شدن انگشت نجس، تمام انگشتها پاک می شود.
*****
زنجانی: مسأله 175- اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل، آب بکشند، بنابر احتیاط، باید به اطراف آنجا که متصل به آن است و موقع آب کشیدن آنجا نجس می شود، آب پاک برسد، و همچنین اگر چیز پاکی را کنار چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند باید بنابراحتیاط به قسمتهایی از چیز پاک که در هنگام آب کشیدن نجس شده آب پاک برسد؛ پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس، روی همهٔ انگشتها آب بریزند و آب نجس به همهٔ آنها  برسد بنابر احتیاط، باید آب پاک به تمام انگشتان برسد.
(مسأله 175) گوشت و دنبه ای که نجس شده مثل چیزهای دیگر آب کشیده می شود. و همچنین است اگر بدن یا لباس1، چربی کمی داشته باشد که از رسیدن آب به آنها  جلوگیری نکند2.
این مسأله در رساله آیت الله بهجت نیست.
1- سیستانی، جوادی آملی: یا ظرف...
2-فاضل: [که] با آب کشیدن پاک می شود.
*****
مکارم: مسأله 194 - گوشت و دنبه اى که نجس شده با آب کشيدن پاک مى شود، همچنين اگر بدن يا لباس کمى چرب باشد که مانع رسيدن آب نگردد، ولى اگر طورى چرب باشد که مانع رسيدن آب شود بايد اوّل چربى را از بدن برطرف کنند.
(مسأله 176) اگر ظرف یا بدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که جلوگیری از رسیدن آب به آنها  کند، چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بکشند، باید چربی را برطرف کنند تا آب به آنها  برسد.
این مسأله در رساله آیات عظام  بهجت و سبحانی نیست.
مکارم: رجوع شود به ذیل مسأله 175.
 (مسأله 177) چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست، اگر زیر شیری که متصل به کر1 است یک دفعه بشویند پاک می شود و نیز اگر عین نجاست در آن باشد، چنانچه عین نجاست آن، زیر شیر یا به وسیلهٔ دیگر برطرف شود و آبی که از آن چیز می ریزد بو یا رنگ یا مزهٔ نجاست به خود نگرفته باشد2 با آن شیر پاک می گردد اما اگر آبی که از آن می ریزد3 بو یا رنگ یا مزهٔ نجاست گرفته باشد4 باید به قدری آب شیر روی آن بریزند تا در آبی که از آن جدا می شود5، بو یا رنگ یا مزهٔ نجاست نباشد.
این مسأله در رساله آیات عظام زنجانی و مظاهری نیست.
1- جوادی آملی: یا جاری...
2- وحید: بو یا رنگ یا مزۀ آن بواسطه نجاست تغییر نکرده باشد...
3- بهجت: در اوّل زمان اتّصال...
4- وحید: بو یا رنگ یا مزه آن بواسطه نجاست تغییر کرده باشد...
5- وحید: تغییر بواسطه نجس نباشد.
*****
خوئي، تبریزی: مسأله 178، سیستانی: مسأله 171- آب شیری که متّصل به کر است حکم کر را دارد.
مکارم: مسأله 195 - شیری که متّصل به کر می باشد آبی که از آن می ریزد حکم آب کر و جاری را دارد، بنابراین هر چیز نجسی را با آن بشویند همین که عین نجاست برطرف شد پاک می شود.
(مسأله 178) اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین نجاست را از آن برطرف کرده یا نه1، چنانچه موقع آب کشیدن متوجّه برطرف کردن عین نجاست بوده آن چیز پاک است2 و اگر متوجّه برطرف کردن عین نجاست نبوده بنابر احتیاط مستحبّ باید دوباره آن را آب بکشد3.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- اراکی: آن چیز پاک است.[پایان مسأله]
مکارم: آن چیز پاک است، مگر اینکه بداند که در حال شستن توجه نداشته است. {پایان مسأله}.
فاضل: اگر بداند آب به آن محل رسیده آن چیز پاک است.[پایان مسأله]
خوئی، تبریزی، وحید: باید دوباره آن را آب بکشد و یقین (وحید: یقین یا اطمینان) کند که عین نجاست برطرف شده است.[پایان مسأله]
2- زنجاني: چنانچه احتمال بدهد که موقع آب کشیدن متوجه برطرف کردن عین نجاست بوده آن چیز پاک است و اگر چنین احتمالی ندهد، باید دوباره آن را آب بکشد.
3- گلپایگانی، صافی، جوادی آملی: اگر متوجه برطرف کردن عین نجاست نبوده باید دوباره آن را آب بکشد.
بهجت، نوری: بنابر احتیاط واجب باید دوباره آن را آب بکشد (بهجت: مگر آن که احتمال بدهد که بعد از علم به نجاست متوجّه بوده که باید عین را برطرف نماید).
*****
سیستانی: مسأله 172– اگر فرد شیئی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین نجاست را از آن بر طرف کرده یا نه، باید دوباره آن را آب بکشد تا یقین یا اطمینان پیدا کند که عین نجاست بر طرف شده است؛ مگر آنکه آن شخص، مبتلا به وسواس باشد که در این صورت به شک خویش اعتنا نکند.
مظاهری: مسأله 164– اگر چیزی را آب بکشند و یقین کنند پاک شده و بعد شک کنند که آن را درست آب کشیده اند یا نه، پاک است.
(مسأله 179) زمینی که آب روی آن جاری نمی شود1 اگر نجس شود، با آب قلیل پاک نمی گردد2. ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد -چون آبی که روی آن می ریزند از آن جدا شده و در شن و ریگ فرو می رود- با آب قلیل پاک می شود3، اما زیر ریگها نجس می ماند.
1- گلپایگانی، صافی: زمینی که آب در آن فرو نمی رود و از محلّ نجس هم به محلّ دیگر جاری نمی شود...
2- گلپایگانی، صافی: مگر آن که غسالهٔ آن را با پارچه یا ظرف بگیرند...
بهجت: بلکه فقط ظاهر آن پاک می شود...
اراکی: با آب قلیل ظاهر آن پاک می شود...
سبحانی: زمین خاکی که آب روی آن جاری نمی شود یا فرو نمی رود اگر نجس شود با آب قلیل پاک نمی گردد ولی اگر با پارچه پاکی آب را جمع کند دوباره آب بریزد پاک می شود...
مظاهری: زمینی که آب روی آن جاری نمی شود اگر به غیر بول نجس شود بعد از برطرف کردن عین نجاست با آب قلیل پاک می شود اما اگر نجاست بول بوده آبی که مرتبه اول روی آن می ریزند نجس است که اگر به وسیله چیزی مانند پارچه گرفته شود و یکبار دیگر آب روی آن بریزند پاک می شود ...
3- گلپایگانی، صافی: [پایان مسأله].
*****
خوئی، تبریزی، وحید: مسأله ۱۸۰، سیستانی: مسأله 173ـ  زمینی که آب در او فرو می رود مثل زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد، اگر نجس شود با آب قلیل نیز پاک می شود.
مکارم: مسأله 197 - هرگاه زمینی را با آب قلیل آب بکشند اگر از شن یا ریگ باشد و غساله یعنی آب باقیمانده در آن فرو رود پاک است، امّا ریگهای زیر آن زمین نجس می شود، همچنین اگر سراشیبی داشته باشد آب از آن بگذرد پاک می گردد، امّا اگر غساله روی زمین بماند نجس است، مگر با وسیله ای آن را جمع کنند.
زنجانی: مسأله 179- برای پاک کردن زمین نجسی که آب روی آن جاری نمی شود، چنانچه بخواهند با آب قلیل آن را پاک کنند می باید آب را با دستمال و مانند آن جمع کنند و در غیر این صورت، زمین بنابر احتیاط با آب قلیل پاک نمی شود.
زنجانی: مسأله ۱۸۰- زمینی که آب در آن فرو می رود مثل زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد اگر نجس شود با آب قلیل نیز پاک می شود اما زیر شن یا ریگها بنابر احتیاط نجس می ماند.
فاضل: مسأله 183- اگر زمینی که نجس شده مثل شن و ماسه باشد که آب در آن فرو می رود با آب قلیل آب بکشند، ظاهر آن پاک می شود ولی زیر آن نجس می شود.
(مسأله 180) زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمی رود اگر نجس شود با آب قلیل، پاک می گردد ولی1 باید به قدری آب روی آن بریزند که جاری شود2 و چنانچه آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون رود همهٔ زمین پاک می شود3 و اگر بیرون نرود جایی که آبها جمع می شود نجس می ماند4. و برای پاک شدن آن جا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود، بعد آب را بیرون بیاورند و گودال را با خاک پاک پر کنند.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- بهجت: ولی برای اخراج غساله...
2- خوئی، تبریزی: [پایان مسأله].
سیستانی: و اگر آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون نرود و در جایی جمع شود برای پاک شدن آنجا باید آب جمع شده را با پارچه یا ظرفی بیرون آورند.[پایان مسأله]
زنجانی: و بنابر احتیاط آب را با دستمال و مانند آن جمع کنند وگرنه جایی که در آن آب جمع می شود نجس می ماند.[پایان مسأله]
3- فاضل: و اگر آب خود به خود تخلیه نشود چنانچه آن را با وسیله ای مثل پارچه، دستمال یا وسیلهٔ مکنده دیگری جمع کنند و بنابر احتیاط دوباره آب قلیل روی آن بریزند و به صورت سابق جمع کنند، پاک می شود.
4- گلپایگانی، صافی: اگر بیرون نرود جایی هم که آبها جمع می شود پاک است، مگر آنکه غسالهٔ بول باشد که نجس می شود. و برای پاک شدن محلّ غساله کافی است که غسالهٔ آن را در هر مرتبه به وسیلهٔ ظرف یا پارچه بگیرند.
وحید: و برای پاک شدن آن باید به وسیله چیز پاکی آب جمع شده را بردارند و بهتر آن است که گودالی بکنند که آب در آن جمع شوند بعد آب را بیرون بیاورند و گودال را با خاک پاک پر کنند.
سبحانی: مگر اینکه با پارچه و یا ظرف پاکی آب را بردارند سپس آب بریزند و با وسیله پاکی آب را بردارند.
مکارم: رجوع کنید به ذیل مسأله 179.
(مسأله 181) اگر ظاهر نمک سنگ و مانند آن نجس شود، با آب کمتر از کر هم پاک می شود1.
1- مکارم: با آب کشیدن پاک می شود، خواه با آب قلیل باشد یا کر و جاری یا زیر شیر آب.
سیستانی، زنجانی: با آب قلیل هم پاک می شود.
وحید: با آب قلیل در صورتی که مضاف نگردد پاک می شود.
*****
مظاهری : مسأله 166– اگر ظاهر سنگ نمک و قند و مانند آن نجس شود قابل تطهیر است ولی اگر نجاست در آنها نفوذ کرده باشد قابل تطهیر نیست.
مسأله ۱۸۲- اگر شکر آب شده نجس را قند بسازند و درآب  کر یا جاری بگذارند پاک نمی شود۱.
۱- زنجانی: ظاهر آن پاک می شود ولی باطن آن پاک نمی شود.
جوادی آملی: مگر آب فراوان با وصف اطلاق به تمام درون آن برسد.
*****
مکارم: مسأله 199 - هرگاه قند یا شکر نجس شود با آب کشیدن پاک نمی شود.
مظاهری: مسأله 167– اگر با شکر آب شده نجس قند بسازند و یا با خمیر نجس نان بپزند و هر چیزی که مانند اینهاست قابل تطهیر نیست.

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -