کد9417
آدرس/نام فایل
عنوانمواردى كه لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد
محتوا
(مسأله 848) در سه صورت1 كه تفصيل آنها بعداً گفته مي شود، اگر بدن يا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است:
اوّل: آن كه بواسطه زخم يا جراحت يا دملي كه در بدن او است لباس يا بدنش به خون آلوده شده باشد.
 دوم: آن كه بدن يا لباس او به مقدار كمتر از درهم كه تقريباً به اندازه يك اشرفي مي شود2 به خون آلوده باشد3.
سوم: آن كه ناچار باشد با بدن يا لباس نجس نماز بخواند4 (ودر دو صورت اگر فقط لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است5):
اوّل: 6 آن كه لباسهاي كوچك او مانند جوراب و عرقچين 7 نجس باشد 8 .
دوم: آن كه لباس زني كه پرستار بچه است نجس شده باشد و احكام اين پنج صورت مفصلاً در مسائل بعد گفته مي شود9.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- بهجت: در چهار صورت...
سبحانی: در شش صورت...
2- خوئي، تبريزي، بهجت: به اندازه بند سر انگشت سبّابه –شهادت- مي شود...
فاضل: به اندازه سطح يك دو ريالي مي شود...
سبحانی: تقریبا به اندازه گودی کف دست می شود...
3- فاضل: بجز خونهايي كه در مسأله [849] می آید...
سيستاني: دوّم: آن كه بدن يا لباس او به مقدار كمتر از درهم به خون آلوده باشد و بنابراحتياط واجب درهم بايد به اندازه بند سرانگشت ابهام حساب شود...
وحید: دوم: آنکه بدن یا لباس او به مقدار کمتر از درهم به خون آلوده باشد و اندازه درهم –از جهت عفو خون کمتر از آن در نماز- تقریبا به اندازه بند سر انگشت سبابه (شهادت) می باشد...
زنجاني: دوّم: بدن يا لباس او به مقدار كمتر از درهم به خون آلوده باشد (چون قطر درهم متعارف در زمانهاي سابق حداقل 23 ميليمتر بوده، لازم است از اين مقدار كمتر باشد)...
4- خوئي، سيستاني، تبريزي، وحید: و نيز در يك صورت اگر لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است وآن صورت آن است كه (وحید: متنجس از) لباسهاي كوچك او مانند جوراب وعرقچين نجس باشد و احكام اين چهار صورت (تبريزي: سه صورت) مفصلاً در مسائل بعد گفته مي شود.[پايان مسأله]
سبحانی: چهارم: لباس های کوچک مانند جوراب و عرقچین او نجس باشد. پنجم: محمول  متنجس. ششم: لباس زنی که پرستار بچه است نجس شده باشد و احکام این شش صورت مفصلا در مسائل بعد گفته می شود.
5- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيت الله بهجت نيست]
6- بهجت: چهارم:...
7- فاضل: جوراب و دستكش...
8- بهجت: [و] احكام اين چهارصورت بطور تفصيل در مسائل بعد گفته مي شود.[پايان مسأله]
9- زنجاني: دوّم: لباس زني كه پرستار پسر بچه یا دختر بچه است نجس شده باشد و احكام اين دو صورت نیز مفصلاً در مسائل بعد گفته مي شود.
*****
مكارم: مسأله 874 - در شش صورت اگر بدن يا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است:
1- در جايي كه بواسطه زخم یا جراحت و دمل لباس يا بدن به خون آلوده شده باشد.
2- در جايي كه خون موجود در لباس يا بدن كمتر از درهم باشد (درهم تقريباً به اندازه يك بند انگشت اشاره است).
3- هرگاه لباسهاي كوچك مانند جوراب و عرقچين او نجس باشد.
4- محمول متنجّس.
5- لباس زني كه پرستار بچّه است.
6- در جايي كه ناچار است با بدن يا لباس نجس نماز بخواند. مثلاً در جايي گرفتار شده كه لباس او نجس است و قابل تبديل نيست يا وقت براي تطهير آن تنگ است در اينجا از باب ضرورت نماز در لباس نجس صحيح است.(شرح این ها در مسائل آینده خواهد آمد.).
جوادی آملی: مسأله 894- در سه صورت با لباس یا بدن متنجّس میتوان نماز را اقامه كرد: اول آنكه به واسطه زخم یا جراحت یا دُمَل كه در بدن اوست، بدن یا لباس، خون‌آلود شوند؛ دوم آنكه در بدن یا لباس او به مقدار كمتر از درهم؛ تقریباً به اندازه بند سرانگشت سبابه (شهادت) خون انسان یا حیوان حلال‌گوشت باشد؛ سوم آنكه ناچار باشد در بدن یا لباس متنجّس نماز را اقامه كند. در دو صورت فقط با لباس متنجّس میتوان نماز را به پا داشت: یكم آنكه لباس‌های كوچک، مانند جوراب، عرقچین او، متنجّس باشد؛ دوم: لباس زنی كه پرستار کودک است، متنجّس شده باشد. احكام این صورت‌ها بیان خواهد شد. حمل شیء متنجّس در نماز، ارتباطی به بدن یا لباس نمازگزار ندارد.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۶۴- در چهار صورت اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد نماز صحیح است. اول: خون زخم، جراحت و دمل، دوم: خون کمتر از یک بند انگشت اشاره، سوم :متنجس بودن لباس های کوچک، چهارم :اضطرار به پوشیدن لباس نجس.
(مسأله 849) اگر در بدن يا لباس نمازگزار، خون زخم يا جراحت يا دمل باشد (چنانچه طوري است كه آب كشيدن بدن يا لباس يا عوض كردن لباس براي بيشتر مردم يا براي خصوص او سخت است1)، تا وقتي كه زخم يا جراحت يا دمل خوب نشده است، مي تواند با آن خون نماز بخواند2 و همچنين است چركي كه با خون بيرون امده يا دوايي كه روي زخم گذاشته اند و نجس شده، در بدن يا لباس او باشد3.
1- اراكي، گلپايگاني، خوئي، بهجت، تبريزي، صافي: براي بيشتر مردم سخت است...
وحید: برای نوع مردم مشقت داشته باشد...
سبحانی: برای او سخت است...
امام خامنه ای ۶۵: برای بیشتر مردم یا برای شخص او سخت و مستلزم حرج و مشقت است...
مكارم:اوّل از مورد عفو، جايي است كه در بدن يا لباس نمازگزار خون زخم يا جراحت يا دمل باشد به گونه اي كه آب كشيدن بدن يا لباس كار مشكلي است...
[قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: سيستاني و زنجاني نيست]
2- بهجت: و اگر طوري است كه براي مردم آب كشيدن ان سخت نيست ولي براي شخص او سخت و مشكل است، صحّت نماز با اين لباس يا بدن، خالي از وجه نيست...
3- سبحانی: ولی زخمی که به زودی خوب می شود و شستن آن آسان است در بدن یا لباس نمازگزار باشد باید آنرا آب بکشد.
*****
جوادی آملی: مسأله 849- اگر در بدن یا لباس نمازگزار خونِ زخم یا جراحت یا دُمل و نیز اگر چرک‌آلوده به خون بیرون آید و شستن یا عوض نمودن لباس دشوار باشد، نماز با آن بدن یا لباس اشكال ندارد.
(مسأله 850) اگر خون بريدگي و زخمی كه به زودي خوب مي شود و شستن آن آسان است1، در بدن يا لباس نمازگزار باشد2، نماز او باطل است.
این مسأله در رساله آیات عظام: زنجاني و مظاهری نیست.
1- گلپايگاني، صافي: و از درهم زيادتر است...
فاضل: و به اندازه درهم يا بيشتر باشد...
وحید: برای نوع مردم آسان است...
امام خامنه ای ۶۶: این حکم را ندارد و نماز با آن باطل است.
2- مكارم: بايد آن را آب بكشد.
تبريزي، سيستاني: و خون به مقدار درهم يا بيشتر باشد نماز او باطل است.
وحید: و کمتر از درهم نباشد و با آن نماز بخواند...
سبحانی: رجوع کنید به ذیل مسأله 849.
*****
جوادی آملی: مسأله 896- اگر خون بریدگی عضو یا زخم كه به زودی برطرف میشود و شستن آن دشوار نیست و بیش از اندازه درهم بوده و در بدن یا لباس باشد، نماز با آن عمداً باطل است.
(مسأله 851) اگر جايي از بدن يا لباس كه با زخم فاصله دارد1 به رطوبت زخم2 نجس شود، جايز نيست با آن نماز بخواند3. ولي اگر مقداري از بدن يا لباس كه معمولاً به رطوبت زخم آلوده مي شود4 به رطوبت آن نجس شود5 نماز خواندن با آن مانعي ندارد.
1- مكارم: اگر با آن نجس شود بايد آن را آب بكشد مگر جاهايي كه معمولاً خون از زخم به انجا سرايت مي كند.
2- مظاهری:  به واسطه زخم...
3- بهجت: ولي مقداري از بدن يا لباس كه معمولا به رطوبت زخم آلوده مي شود، نماز خواندن با آن مانعي ندارد.
4- سيستاني: كه اطراف زخم است...
5- مظاهری: به آن زخم نجس شود...
*****
زنجانی: مسأله 859- اگر جایی از بدن یا لباس که با زخم فاصله دارد به مقدار درهم یا بیشتر از آن به سبب آن زخم نجس شود نمی تواند با آن نماز بخواند؛ ولی اگر مقداری از بدن یا لباس که معمولا به سبب آن زخم آلوده می شود به سبب آن نجس شود نماز خواندن با آن مانعی ندارد.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۶۷- اگر مقداری از بدن یا لباسی که معمولاً به رطوبت زخم آلوده می شود به رطوبت آن نجس شود نماز خواندن با آن اشکال ندارد ولی اگر جایی از بدن یا لباس که با زخم فاصله دارد با رطوبت زخم نجس شود و با آن نماز بخواند نمازش باطل است.
جوادی آملی: مسأله 897- عفو از خون زخم و جراحت مخصوص جای زخم و جراحت است، بنابراین اگر جایی از بدن یا لباس كه با زخم فاصله دارد، به رطوبتِ آلودهٔ زخم نجس شود، نماز عمدی با آن، باطل است؛ ولی اگر مقداری از بدن یا لباس كه نزدیک محلّ زخم‌اند، به رطوبت آن آلوده شوند، نماز با آن اشكال ندارد.
مسأله اختصاصي
مكارم: مسأله777- هرگاه به آساني مي تواند زخم را پانسمان كند و از سرايت خون به ساير بدن يا لباس جلوگيري كند بايد اين كار را انجام دهد.
(مسأْله 852) اگر زخمي كه توي دهان و بيني و مانند اينهاست خوني به بدن يا لباس برسد1، احتياط واجب آن است كه با آن نماز نخواند2، ولي با خون بواسير مي شود نماز خواند اگر چه دانه هايش در داخل باشد.
1- گلپايگاني، صافي: در صورتي كه زيادتر از متعارف تجاوز به اطراف نكرده باشد نماز با آ ن صحيح است، اگر چه احتياط آن است كه با آن نماز نخواند؛ و همچنين است خون بواسير در صورتي كه دانه هايش بيرون نباشد؛ و امّا با خون بواسيري كه دانه هاي ان بيرون است مي شود نماز خواند و لازم نيست مراعات اين احتياط.
سبحانی: حکم زخم ظاهری دارد؛ و نظیر آن خون بواسیر است، خواه دانه ای بواسیر در داخل بدن باشد یا خارج آن.
زنجاني: نباید با آن نماز بخواند و در خون بواسير نيز در صورتي كه دانه هايش بيرون نباشد نماز نخواند؛ ولي با خون بواسيري كه دانه هاي آن بيرون است مي تواند نماز بخواند.
2- مكارم:[و] خون بواسير نيز اگر از داخل بدن باشد همين حكم را دارد.
*****
اراكي: مسأله 846- اگراز زخمي كه توي دهان و بيني و مانند اينهاست خوني بيرون آيد و شستن آن حرج داشته باشد و همچنين با خون بواسير مي شود نماز خواند اگرچه دانه هايش در داخل باشد ولي خون دماغ خون زخم به حساب نمي آيد، پس اگر به بيرون آمده باشد براي نماز بايد محلّي را كه نجس شده آب بكشد.
خوئي، تبریزی 860، وحید 858: مسأله- اگر از بواسير كه دانه هاي آن بيرون نباشد يا زخمي كه توي دهان و بيني و مانند اينها است خوني به بدن يا لباس برسد، ظاهر اين است كه مي تواند با آن نماز بخواند. . و امّا خون بواسيري كه دانه هاي آن بيرون است بدون اشكال نماز خواندن با ان جايز است.
. تبريزي: خوني به بدن يا لباس برسد و به مقدار درهم يا بيشتر باشد، بنابراحتياط، لازم است در صورت  امكان ان را بشويد...
فاضل: مسأله 859- خون دهان و بيني حكم زخم بدن را ندارد و اگر لباس و بدن به واسطه آن نجس شود نمي توان با آن نماز خواند، مگر اينكه كمتر از درهم باشد؛ ولي خون بواسير حكم خون زخم بدن را دارد و نماز با آن اشكال ندارد.
جوادی آملی: مسأله 898- اگر از زخمی كه در درون دهن، بینی، گوش و مانند این‌هاست، خون زایدی كه متعارف نیست، بیرون آید و بیش از اندازه درهم باشد و به بدن یا لباس برسد، بنا بر احتیاط واجب نباید با آن نماز را اقامه كرد؛ ولی نماز خواندن با خون بواسیر، هرچند دانه‌های زخم در درون باشد، اشكال ندارد. لازم است توجه شود كه خون دماغ بر اثر حرارت و مانند آن، خون زخم محسوب نمیشود.
 بهجت: مسأله 716- اگر از بواسیر که دانه های آن بیرون نباشد یا زخمی که توی دهان و بینی  و مانند اینهاست خونی به بدن يا لباس برسد بنابرأظهر نمي تواند با آن نماز بخواند، مگر اين كه عرفاَ مضطرّ و مجبور باشد با همين بدن يا لباس نماز بخواند يا براي شخص او آب كشيدن يا تعويض آنها مشكل و سخت باشد و اما خون بواسیری که دانه ای آن بیرون است  و يا اينكه در داخل بوده ولي مثل بواسيري كه در بيرون است، بدن يا لباسش را نجس مي كند بدون اشکال نماز خواندن با ان جایز است.
سيستاني: مسأله 838- اگر از بواسير یا زخمي كه توي دهان و بيني و مانند اينهاست خوني به بدن يا لباس برسد، مي تواند با آن نماز بخواند، و فرقي نيست كه دانه بواسير بيرون باشد يا اندرون.
مظاهری: مسأله 691- اگر از توی دهان و بینی و مانند این ها خونی به بدن یا لباس برسد ، نباید با آن نماز بخواند. ولی با خون بواسیر می شود نماز خواند گرچه دانه هایش در داخل باشد.
(مسأله 853) كسي كه بدنش زخم است، اگر در بدن يا لباس خود خوني ببيند1 و نداند از زخم است يا خون  ديگر، با آن نماز خواندن مانعي ندارد2.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1 - خوئي، تبريزي، بهجت، صافي: خوني كه بيشتر از درهم است ببيند...
وحید، سیستانی: خونی ببیند که به مقدار درهم یا بیشتر از آن است...
2- گلپايگاني: جايز است با آن نماز بخواند، اگر چه احتياط مستحبّ آن است كه با آن نماز نخواند.
خوئي، تبريزي، وحید: جايز نيست كه با آن نماز بخواند.
مكارم، سبحانی: نماز خواندن با آن مشكل است.
صافي: احتياط آن است كه با آن نماز نخواند.
زنجاني: احتياط مستحب آن است كه با آن نماز نخواند.
سيستاني: احتياط واجب آن است كه با آن نماز نخواند.
بهجت: بنابرأظهر جايز است كه با آن نماز بخواند.
*****
جوادی آملی: مسأله 899- كسی كه بدنش زخم است اگر در بدن یا لباس خود، خونی بیش از درهم ببیند و احتمال قابل اعتنا دهد كه از همان زخم است، اقامه نماز با آن، اشكال ندارد.
(مسأْله 854) اگر چند زخم در بدن باشد و به طوري نزديك هم باشند كه يك زخم حساب شود، تا وقتي همه خوب نشده اند، نماز خواندن با خون  آنها اشكال ندارد1، ولي اگر به قدري از هم دور باشند كه هركدام يك زخم حساب شود، هركدام كه خوب شد، بايد براي نماز، بدن و لباس را از خون آن آب بكشد2.
۱- امام خامنه ای ۶۸: ولی اگر به قدری از هم دور باشند که هر کدام یک زخم مجزا حساب شوند هرکدام که خوب شد باید آن قسمت از بدن و لباس را برای نماز تطهیر کرد.
2- گلپايگاني، صافي: اگر مجموع زيادتر از درهم باشد.
وحید: باید برای نماز بدن و لباس را از خون آن در صورتی که از یک درهم کمتر نباشد آب بکشد.
*****
بهجت: مسأله 719- اگر چند زخم در بدن باشد، چنانچه مي شود آنها را موقع آب كشيدن، جداي از يكديگر تطهير كرد و براي  آن شخص مشكل نباشد، هركدام يك زخم حساب مي شود اگر چه زخمها نزديك به هم باشد و هر كدام كه خوب شد، بايد بدن  يا لباس را از خون آن آب كشيد.
جوادی آملی: مسأله 900- زخم‌های متعدد در بدن، گاهی به هم نزدیک‌اند كه به همهٔ آن‌ها یک زخم گفته میشود، در این صورت، تا همگی درمان نشدند، نمازگزاردن با خون آن‌ها در بدن یا لباس بی اشكال است و زمانی از هم دورند كه هركدام زخم جدا شمرده میشود؛ در این فرض خون هركدام بعد از درمان، اگر بیش از درهم باشد، مانع صحت نماز است.
مسأله اختصاصی
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۶۹- هرگاه یقین کند خونی که در بدن یا لباس او است خونی است که نماز با آن صحیح است مانند اینکه یقین کند خون زخم و جراح یا دمل است چنانچه بعد از نماز بفهمد خونی بوده که نماز با آن باطل است نماز صحیح است.
(مسأله 855) اگر سر سوزني خون حيض يا نفاس، در بدن يا لباس نمازگزار باشد نماز او باطل است و بنابراحتياط واجب بايد خون استحاضه، در بدن يا لباس نمازگزار نباشد، ولي خونهاي ديگر مثل خون بدن انسان يا خون حيوان حلال گوشت و خون سگ و خوک و کافر و مردار و حیوان حرام گوشت اگر چه در چند جاي بدن و لباس باشد در صورتي كه روي هم كمتر از درهم باشد(كه تقريباً به اندازه يك اشرفي مي شود)، نماز خواندن با آن اشكال ندارد. ولي احتياط مستحب ان است كه از خون سگ و كافر و مردار و حيوان حرام گوشت اجتناب كند
*****
اراکی: 849، گلپايگاني، صافی، زنجانی: 863، فاضل: 862، ، نوری: 857- اگر سر سوزني خون حيض يا نفاس يا استحاضه يا خون سگ يا خوك يا كافر يا مردار يا حيوان حرام گوشت در بدن يا لباس نمازگزار باشد، نماز او باطل است. ولي خونهاي ديگر مثل خون بدن انسان يا خون حيوان حلال گوشت  اگردر چند جاي بدن و لباس باشد، در صورتي كه روي هم كمتر از درهم باشد[1] (زنجانی: یا خون زخم یا دمل خود نماز گزار باشد) نماز خواندن با آن اشكال ندارد.
. فاضل: اگر سر سوزني خون حيض در بدن يا لباس نمازگزار باشد نماز او باطل است و بنابراحتياط واجب نبايد خون نفاس و استحاضه در بدن يا لباس نمازگزار باشد و بهتر است از خون حيوان حرام گوشت بپرهيزد...
. نوري: اگر سر سوزني خون حيض در بدن يا لباس نمازگزار باشد، نماز او باطل است و بنابراحتياط خون نفاس و استحاضه و خون سگ و خوك و كافر و مردار و حيوان حرام گوشت در بدن يا لباس نمازگزار نباشد...
. صافي: اگر سر سوزني خون سگ، يا خوك يا كافر، يا مردار يا حيوان حرام گوشت يا حيض و بنابراحتياط خون نفاس يا استحاضه در بدن، يا لباس نمازگزار باشد نمازاو باطل است...
سيستانی: مسأله 841- اگر خون حیض در بدن یا لباس نمازگزار باشد، نماز او باطل است. ـ و بنا بر احتیاط واجب ـ خون نجس‌العین مثل خوک و مردار، و حیوان حرام‌گوشت و خون نفاس و استحاضه نیز چنین است. ولی خون‌های دیگر مثل خون بدن انسان یا خون حیوان حلال‌گوشت اگرچه در چند جای بدن و لباس باشد در صورتی که روی هم کمتر از درهم باشد نماز خواندن با آن اشکال ندارد..
 خوئي، تبريزي863، بهجت: مسأله 718- اگر سر سوزني خون سگ يا خوك يا كافر يا مردار يا حيوان حرام گوشت(بهجت: بنابرأحوط) در بدن يا لباس نمازگزار باشد، نماز او باطل است و بنابراحتياط خون حيض و نفاس و استحاضه نيز چنين است، ولي خونهاي ديگر مثل خون بدن انسان يا خون حيوان حلال گوشت اگر چه در چند جاي بدن و لباس باشد، در صورتي كه روي هم كمتر از درهم باشد نماز خواندن با ان اشكال ندارد.
وحید: مسأله 861 - اگر سر سوزنی خون حیض یا سگ یا خوک  یا کافر غیر کتابی یا مردار یا حیوان حرام گوشت در بدن یا لباس نمازگزار باشد ، نماز او باطل است و بنابراحتیاط واجب خون نفاس و استحاضه نیز چنین است، ولی خون های دیگر مثل خون بدن انسانی که نجس العین نیست ، یا خون حیوان حلال گوشت اگر چه در چند جای بدن و لباس باشد در صورتی که روی هم کمتر از درهم باشد نماز خواندن با آن اشکال ندارد.
جوادی آملی: مسأله 901- اگر ذرّه‌ای خون حیض، نفاس، استحاضه، همچنین خون حیوان نجس و انسان ملحد یا مشرک و حیوانی كه به ذبح شرعی كشته نشده و به حكم مردار است، در لباس یا بدن كسی باشد، نماز با آن، باطل است.
سبحانی: مسأله 711- اگر سر سوزنی خون حیض در بدن یا لباس نمازگزار باشد نماز او باطل است و بنابراحتیاط واجب باید خون نفاس و استحاضه و خون سگ و خوک و کافر و مردار و حیوان حرام گوشت ، در بدن یا لباس نمازگزار نباشد. ولی خون های دیگر مثل خون بدن انسان یا خون حیوان حلال گوشت اگر چه در چند جای بدن و لباس باشد در صورتی که روی هم کمتر از مقدار یک«درهم»  باشد نماز خواندن با آن اشکال ندارد.
مكارم: مسأله 781 - دوّم از موارد عفو، خون كمتر از درهم (تقریبا به اندازه یک بند انگشت اشاره)است كه در لباس یا بدن نمازگزار باشد، نماز خواندن با آن جايز است به شرط اين كه خون حيض يا نفاس و استحاضه و خون سگ و خوك و مردار و حيوان حرام گوشت و خون كافر نباشد(بنابراحتياط واجب).
مظاهری: مسأله 694- هرگاه خون در چند جای بدن یا لباس باشد در صورتی که روی هم کمتر از درهم باشد نماز خواندن با آن اشکال ندارد.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۰- اگر بدن یا لباس نمازگزار به خونی غیر از آنچه در صورت قبل {یعنی غیر از خون زخم و جراحت و دمل که تطهیر آن مشقت دارد} ذکر شد آلوده باشد در صورتی که مقدار آن کمتر از یک بند انگشت اشاره باشد (با شرایطی که گفته میشود) نماز با آن اشکال ندارد ولی اگر به اندازه بند انگشت اشاره یا بیشتر از آن باشد نماز با آن اشکال دارد.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۱- صحت نماز با خون کمتر از بند انگشت اشاره چند شرط دارد: ۱- خون حیض نباشد اگر اندکی هم از آن خون بر بدن یا لباس نمازگزار باشد نماز باطل است و بنابر احتیاط واجب خون نفاس و استحاضه نیز همین حکم را دار ۲- خون حیوان نجس العین {چیزی که نجاست آن ذاتی باشد مانند} (سگ و خوک) و حیوان حرام گوشت و مردار و انسان کافر نباشد ۳- رطوبتی از خارج به آن خون نرسیده باشد مگر در صورتی که رطوبت با خون مخلوط شده و در آن از بین برود و مجموع آنها هم بیش از اندازه مجاز نشود که در این صورت نماز با آن صحیح است و در غیر این صورت نماز با آن بنابر احتیاط واجب صحیح نیست.
 (مسأله 856) خوني كه به لباس بي آستر بريزد و به پشت آن برسد1، يك خون حساب مي شود2 ولي اگر پشت آن، جدا خوني شود، بنابراحتياط واجب3 بايد هر كدام را جدا حساب نمود4، پس اگرخوني كه در پشت و روي لباس است روي هم كمتر از درهم باشد، نماز با آن صحيح و اگر بيشتر باشد5 نماز با آن باطل است6.
1- اراكي: اگر غلظت نداشته باشد...
2- سيستاني: و هر طرفي كه مساحت خون بيشتر باشد آن را بايد محاسبه نمود...
مظاهری: همین طور اگر خون روی لباسی که آستر دارد بریزد و به آستر آن برسد نیز یک خون حساب می شود.
3- [عبارت «بنابراحتیاط واجب» در رساله آیات عظام: سیستانی، فاضل و وحید نیست.]
4- اراكي: اگر غلظت داشته باشد و يا پشت آن، جدا خوني شود باید هرکدام را جدا حساب نمود...
خوئي، تبريزي، زنجاني:  اگر پشت آن جدا خونی شود در صورتي كه به هم نرسند باید هرکدام را جدا حساب نمود...
گلپايگاني، صافي: اگر پشت آن جدا خونی شود و به واسطه اتّصال، يك خون حساب نشود باید هرکدام را جدا حساب نمود...
5- زنجاني، سيستاني، وحید: اگر به مقدار درهم يا بيشتر باشد...
6- خوئي، زنجاني، تبريزي: و در صورتي كه به هم برسند بنابراحتياط(تبريزي، زنجاني: بنابراحتياط مستحب) همين حكم را دارند.
*****
بهجت: مسأله 720- بايد مجموع خوني كه در لباس است از مقدار يك درهم بيشتر نباشد. بنابراين خوني كه به پشت لباس رسيده يا به آستر لباس  هم سرايت كرده جداگانه حساب مي شود، و بايد مجموع جاهايي را كه خوني شده، در نظر گرفت كه اگر از يك درهم كمتر بود، مانعي ندارد و گرنه بايد آب كشيده يا تعويض شود.
مكارم: مسأله 782 - هر گاه خون در چند جاي لباس يا بدن پراكنده باشد اگر مجموع آنها كمتر از درهم (تقریبا به اندازه یک بند انگشت اشاره) است براي نماز ضرري ندارد.
سبحانی: مسأله 862 - خونی که به لباس بی آستر که زیاد ضخیم نباشد بریزد و به پشت آن برسد ، یک خون حساب می شود ولی اگر خون روی لباسی که آستر دارد بریزد و به آستر آن برسد  و یا به آستر بریزد و روی لباس خونی شود هر کدام خون جداگانه حساب می شود پس اگر کمتر از درهم باشد نماز با آن صحیح و اگر بیشتر باشد نماز با آن باطل است.
جوادی آملی: مسأله 902- خون‌هایی كه مورد عفوند، اگر پراكنده باشند و جمع آن‌ها كمتر از درهم باشد، مانع صحت نماز نیستند و اگر به اندازه درهم یا بیشتر بودند، مانع صحت نمازند. خونی كه به لباس نازک ریخت و به طرف دیگر آن ظاهر شد، یک خون به حساب میآید و اگر ظاهر شدن آن به طرف دیگر بر اثر غلیظ بودن خون است، نه نازک بودن پارچه، دو خون محسوب میشوند و جمع آن‌ها اگر كمتر از درهم نباشد، مانع صحت نماز است.
(مسأله 857) اگر خون، روي لباسي كه آستر دارد بريزد و به آستر آن برسد و يا به آستر بريزد و روي لباس خوني شود1، بايد هر كدام را جدا حساب نمود، پس اگر خون روي لباس و آستر، كمتر از درهم باشد 2نماز با آن صحيح است و اگر بيشتر باشد3 نمازبا آن باطل است4.
1- سيستاني: يا از لباس به لباس ديگر برسد...
امام خامنه ای ۷۴: اگر مجموعه خون روی لباس و آستر کمتر از یک بند انگشت باشد نماز با آن صحیح و اگر بیشتر باشد نماز باطل است.
2-  سيستاني، زنجاني: اگر روي هم کمتر از درهم باشد..
3- زنجاني، وحید: اگر به اندازه درهم يا بيشتر باشد...
4-  سيستاني: مگر در صورتي كه متّصل به هم باشند به طوري كه در نزد عرف يك خون حساب شود، پس اگر خون در طرفي كه مساحتش بيشتر است كمتر از درهم باشد، نماز با ان صحيح و اگر به مقدار درهم يا بيشتر باشد نماز با آن باطل است.
بهجت، سبحانی: رجوع كنيد به ذيل مسأله ۸۵۶.
*****
مكارم: مسأله 783 - هرگاه لباس داراي آستر است، اگر خون به آستر نيز سرايت كند، هر كدام خون جداگانه اي حساب مي شود، ولي در پارچه اگر زياد ضخيم نباشد و از يك طرف به طرف ديگر سرايت كند، پشت و روي آن، يكي محسوب مي شود.
جوادی آملی: مسأله 903- اگر خون روی ابره لباس بریزد و به آستر آن برسد یا به آستر آن ریخته شود و به ابره آن برسد، دو خون محسوب میشوند و باید روی هم حساب شوند كه اگر مجموع آن‌ها كمتر از درهم بود، نماز با آن صحیح است؛ وگرنه باطل است.
(مسأله 858) اگر خون بدن يا لباس كمتر از درهم باشد و رطوبتي به ان برسد در صورتي كه خون و رطوبتي كه به ان رسيده به اندازه درهم يا بيشتر شود(و اطراف را آلوده كند1)، نماز با ان باطل است2، بلكه اگر3 رطوبت و خون به اندازه درهم شود و اطراف را هم آلوده نكند، نماز خواندن با آن اشكال دارد4، ولي اگر رطوبت مخلوط به خون شود5 و از بين برود نماز صحيح است.6
1- زنجاني: يا اطراف را آلوده كند...
[قسمت داخل پرانتز در رساله آيت الله اراكي نيست]
2- مظاهری: [و] اگر بدن یا لباس به مقدار کمتر از درهم (تقریبا به اندازه ناخن بزرگ) به خون آلوده باشد نماز خواندن با آن جایز است گرچه ان خون نجس می باشد.
3- اراكي، زنجاني: ولي اگر...
4-  گلپايگاني، صافي: مگر آنكه آب در خون مستهلك شود.[پايان مسأله]
اراكي: نماز خواندن با آن اشكال ندارد ولي اگر اطراف را آلوده كند نماز با ان باطل است.
زنجاني: نماز خواندن با آن ظاهرا صحيح است و احتياط استحبابي در ترك آن است.[پايان مسأله]
5- فاضل: و مستهلك شده از بين برود، نماز صحيح است.
6- نوري: و الا باطل است، بنابراحتياط واجب.
امام خامنه ای: رجوع كنيد به ذيل مسأله ۸۵۵.
*****
خوئي، تبريزي 866، وحید864: سیستانی: مسأله 844- اگر خون بدن  یا لباس  کمتر از درهم باشد  و رطوبتی  به آن برسد که (سيستاني: از حدود خون تجاوز كند و) اطراف را آلوده كند، نماز با آن باطل است، اگر چه خون و رطوبتي كه به ان رسيده به اندازه درهم نباشد ولي اگر رطوبت فقط به خون برسد و اطراف را آلوده نكند، (خوئي، تبريزي: ظاهر اين است كه) نماز خواندن با آن اشكال ندارد.
بهجت: مسأله 721- اگر خون بدن یا لباس کمتر از درهم باشد و رطوبتی به آن برسد كه اطراف را آلوده كند، در صورتي كه خون و رطوبتي كه به ان رسيده به اندازه درهم نباشد، بنابرأظهر نماز صحيح است.
مكارم: مسأله 784 - خوني كه كمتر از مقدار درهم است، هرگاه بدون شستن از لباس زايل شود جاي آن نجس است ولي براي نماز اشكالي ندارد.
جوادی آملی: مسأله 904- اگر خون بدن یا لباس، كمتر از درهم بود و رطوبتی به آن رسید و در آن محو شد، نماز با آن، صحیح است و اگر رطوبت رسیده با خون به اندازه درهم یا بیشتر شوند، به طوری كه اطراف خون آلوده شده باشد، نماز با آن، باطل است..
(مسأله 859) اگر بدن يا لباس خوني نشود ولي به واسطه رسيدن1 به خون، نجس شود اگر چه مقداري كه نجس شده كمتر از درهم باشد، نمي شود با آن نماز خواند2.
این مسأله در رساله آیات عظام مكارم، جوادی آملی  و سبحانی نیست.
1- خوئي، سيستاني، وحید: رسيدن با رطوبت...
2- مظاهری: می شود با آن نماز بخواند.
*****
بهجت: مسأله 722- اگر بدن يا لباس خوني نشود ولي با رطوبت به خون برسد و نجس شود، اگر مقداري كه نجس شده كمتر از درهم باشد، بنابرأظهر مي شود با آن نماز خواند.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۲- اگر بدن یا لباس خونی نشود ولی به واسطه برخورد با خون متنجس شود مانند اینکه دست یا لباس نمازگزار که خیس است به خون خشک شده ای برخورد کند و متنجس شود ولی عین خون منتقل نشود اگر چه مقداری که نجس شده کمتر از یک بند انگشت باشد نمی‌توان با آن نماز خواند.
مسأله اختصاصی
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۳- اگر عین خون از بدن یا لباس برطرف شود ولی محل آن تطهیر نشود در صورتی که بیشتر از اندازه مجاز نباشد می توان با آن نماز خواند.
(مسأله 860) اگر خوني كه در بدن يا لباس 1است كمتر از درهم باشد و نجاست ديگري به ان برسد، مثلا يك قطره بول روي آن بريزد2 نماز خواندن با ان جايز نيست3.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
1- مكارم: در لباس ...
2- اراكي: و به جاهاي ديگر بدن يا لباس هم سرايت نكند به احتياط واجب بايد در نماز از آن اجتناب كرد.
خوئي، تبريزي، بهجت، وحید: در صورتي كه به بدن یا لباس برسد...
سيستاني:  در صورتی که به مواضع پاك بدن يا لباس برسد...
3- سيستاني: بلكه اگر به مواضع پاك بدن يا لباس هم نرسد، بنابراحتياط لازم نماز خواندن با آن صحيح نيست.
زنجانی: نماز خواندن با آن صحیح نیست.
*****
جوادی آملی: مسأله 905- اگر خونی كه در بدن یا لباس است، كمتر از درهم باشد و نجاست دیگری مانند قطره‌ای ادرار روی آن بریزد و به بدن یا لباس برسد، نماز در آن باطل است، هرچند به همان قسمت برسد و به جای دیگر بدن یا لباس نرسد.
(مسأله 861) اگر لباسهاي كوچك نمازگزار مثل عرقچين و جوراب1 كه نمي شود با آنها عورت را پوشانيد نجس باشد، چنانچه از مردار2 و حيوان حرام گوشت درست نشده باشد3 نماز با آنها صحيح است4 و نيز اگر با انگشتر 5 نجس نماز بخواند اشكال ندارد.
1- فاضل: و دستكش...
2-زنجانی: چنانچه از ابریشم خالص و مردار ...
 3- بهجت: چنانچه از مردار و حيوان نجس العين درست نشده باشد...
سيستاني: چنانچه از مردار نجس يا از حيوان  نجس العين مانند سگ درست نشده باشد...
وحید: چنانچه سایر موانع لباس نمازگزار در آن نباشد مثل اینکه از مردار یا نجس العین یا حیوان حرام گوشت باشد...
سبحانی: چنانچه از مردار و حیوان حرام گوشت یا نجس العین و ابریشم خالص و طلا (خصوصا برای مردان) درست نشده باشد...
4- بهجت: و بنابراحتياط بايد از ساير حيوانات حرام گوشت نيز درست نشده باشئ و يا با رطوبت با آنها ملاقات نكرده باشد...
سيستاني: و اگر از مردار نجس يا حيوان نجس درست شده باشد بنابراحتياط واجب نماز خواندن با آنها باطل است...
5- فاضل، زنجاني: يا عينك...
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۵- اگر لباس های کوچک نمازگزار مانند جوراب دستکش و عرقچین که با آنها نمی‌توان عورت را پوشاند و نیز انگشتر و دستبند و مانند آن با نجاستی تماس پیدا کند و نجس شود نماز با آن صحیح است.
مكارم: مسأله 786 - سوم از موارد عفو، لباسهاي كوچك نمازگزار است، مانند عرقچين و جورابي كه نمي توان با آن عورت را پوشاند، اگر نجس باشد نماز با آنها صحیح است و همچنین انگشتر و عینک که نجس شده است.
جوادی آملی: مسأله 906- اگر لباس‌های كوچک؛ مانند عرقچین و جوراب و دستكش كه نتوان با آن‌ها عورت را پوشانید، نجس شوند، در صورتی كه از مردار و حیوان حرام‌گوشت درست نشده باشند، نماز با آن‌ها باطل نیست؛ نیز اگر با انگشتر یا عینک یا سمعکِ نجس‌شده نماز اقامه كند، اشكال ندارد.
(مسأله 862) احتياط 1 آن است كه چيز نجسي كه با آن مي شود عورت را پوشاند همراه نمازگزار نباشد2، ولي كسي كه اين مسأله را نمي دانسته و مثلا مدتي با اين طور نماز خوانده، لازم نيست آن نمازها را قضا كند.
1- اراكي، فاضل: احتياط واجب...
2- فاضل: امّا همراه بودن چيز نجسي كه نمي شود عورت را با ان پوشاند مانند دستمال كوچك و كليد و چاقو و پول نجس مانعي ندارد.
*****
گلپايگاني، صافي 870، سبحانی: مسأله 716- احتياط مستحب آن است كه چيز نجس كه ساتر عورت نباشد مانند دستمال و كليد و چاقوي نجس همراه نمازگزار نباشد.
خوئي، تبريزي، زنجانی 870، بهجت725، سیستانی، 848 نوری 863، وحید868: مسأله- چيز نجس مانند دستمال و كليد و چاقوي نجس جايز است همراه نمازگزار باشد. و بعيد نيست كه مطلق لباس نجس كه همراه اوست ضرري به نماز نرساند*.
. وحید: [پایان مسأله].
. بهجت: و اگر لباسي كه ساتر عورت نيست، همراه او باشد ولي آن را نپوشيده و نجس است نماز با آن اشكال ندارد و اگر ساتر عورت باشد، أحوط اجتناب است.
. سيستاني: و همچنين لباس نجس كه همراه اوست ضرري به نماز نمي رساند.
*زنجاني: ولي احتياط مستحب آن است که از تمام این امور اجتناب کند خصوصا اگر از مردار باشد بلي اگر طوري باشد كه بگويند در لباس نجس نماز خوانده است مثلا لباس نجس را به كمر خود ببندد نماز باطل مي شود.
*نوري: بعيد نيست مطلق لباس نجس حتّي مثل پيراهن هم اگر همراه او باشد، مثلا در جيب او باشد و آن را نپوشيده باشد، ضرري به نماز نرساند.
مكارم: مسأله 787 - چهارم از موارد عفو، هرگاه دستمال يا لباس نجسي كه مي توان با آن عورت را پوشانيد در جيب نمازگزار باشد، نماز او صحيح است و همچنين ساير اشياء نجس، ولي احتياط مستحبّ اجتناب از آن است.
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۶- اگر اشیایی از قبیل دستمال کلید و چاقوی نجس در نماز همراه انسان باشد نماز با آن اشکال ندارد.
جوادی آملی: مسأله 907- حمل چیز متنجّس كه با آن عورت پوشانده میشود، اگر از مردار یا حیوان حرام‌گوشت نباشد و فقط همراه نمازگزار باشد ـ نه لباس او ـ نماز را باطل نمیكند، چنان‌كه حمل دستمال، كلید، چاقو و قلمِ نجس‌شده در نماز، مانعی ندارد.
مظاهری: مسأله 699- اگر چیز نجسی  نظیر لباس و دستمال گرچه بشود با آن عورت را پوشاند همراه نمازگزار باشد اشکال ندارد.
(مسأله 863) زني كه پرستار بچه است1 و بيشتر از يك لباس ندارد2، هرگاه شبانه روزي يك مرتبه لباس خود را آب بكشد، اگر چه تا روز ديگر لباسش به بول بچه 3 نجس شود، مي تواند با آن لباس نماز بخواند.(ولي احتياط واجب4 آن است كه لباس خود را در شبانه روز يك مرتبه براي اوّلين نمازي كه لباسش پيش از آن نجس شده آب بكشد5) و نيز اگر بيشتر از يك لباس دارد ولي ناچار است كه همه آنها را بپوشد، چنانچه شبانه روزي يك مرتبه (به دستوري كه گفته شده6) همه آنها را آب بكشد كافي است7.
اين مسأله در رساله آيات عظام خوئي، تبريزي، سيستاني ، بهجت و وحید نيست.
1- فاضل: كه بنابراحتياط واجب بچه پسر باشد نه دختر...
صافي:مادري كه پرستار بچه است...
2- گلپايگاني، فاضل، صافي: چنانچه نتواند لباس ديگري بخرد يا كرايه كند و يا عاريه نمايد...
سبحانی: و نمی تواند لباس طاهر تهیه کند ...
3- فاضل: به بول پسر ...
4- گلپايگاني: احتياط مستحب...
5-  گلپايگاني، صافي: لباس خود را طرف عصر براي نماز ظهر و عصر آب بكشد...
 [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: اراكي ، مظاهری و سبحانی نيست]
6- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: گلپايگاني، مظاهری و صافي نيست]
7- صافي: و در اينكه پرستار بچه اگر مادر او نباشد اين حكم را داشته باشد اشكال است.
فاضل: و در صورتي كه بتواند ا لباس ديگري بخرد يا كرايه كند احتياط واجب اين است كه با لباس پاك نماز بخواند.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی مسأله ۷۷- کسی که به خاطر سرما یا نداشتن آب و مانند آن ناچار شود که با بدن یا لباس نجس نماز بخواند نمازش صحیح است.
زنجاني: مسأله 871- زني كه پرستار پسربچه يا دختر بچه است و بيشتر از يك لباس ندارد چنانچه نتواند لباس ديگري بخرد يا كرايه كند و یا عاريه نمايد، هرگاه شبانه روزي يك مرتبه لباس خود را آب بكشد، اگر چه تا روز ديگر  لباسش به بول بچه نجس شود، مي تواند با ان لباس نماز بخواند و مي تواند در هر ساعتي كه بخواهد لباسش را آب بكشد، ولي احتياط مستحب آن است كه نزديك غروب برای نماز ظهر و عصرلباسش را آب بکشد که بتواند چهار نماز خود را با لباس پاك يا لباسي كه نجاست كمتري دارد بخواند، و نيز اگر بيشتر از يك لباس دارد ولي ناچار است همه آنها را بپوشد، چنانچه شبانه روزي يك مرتبه همه آنها را آب بكشد كافي است.{و} احتياط مستحب آن است كه اگر لباس پرستار دختر بچه به بول دخترنجس شود آن را آب بکشد و به آب کشیدن آن  یک بار در روز اکتفا نکند.
مكارم:مسأله 788- پنجم از موارد عفو: زني كه كه پرستار بچه است و نمي تواند براي نماز به آساني لباس طاهر تهيه كند هرگاه در شبانه روز يك مرتبه لباس خود را بشويد مي تواند با آن نماز بخواند هرچند لباسش با بول بچه نجس شود ولي احتياط آن است كه لباس خود را براي اوّلين نمازي كه بجا مي آورد آب بكشد.
جوادی آملی: مسأله 908- خانمی كه پرستار کودک است و بیش از یک لباس ندارد و اگر هم بیش از آن داشته باشد، ناچار است همه را بپوشد و لباس او به ادرار کودک نجس میشود، شبانه‌روز یک بار آن را بشوید، كافی است، هرچند نمازهای بعدی را با لباسِ نجس‌شده اقامه میكند. مناسب است كه لباس را نزدیک غروب بشوید تا با آن، نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء را انجام دهد.
مسائل اختصاصي
خوئي، تبريزي: مسأله871- سيستاني: مسأله850- بهجت: مسأله 726- وحید: مسأله 869- اگر مي داند كه خوني كه در بدن يا لباس او است، كمتر از درهم است ولي احتمال مي دهد كه از خونهايي باشد كه عفو در آنها نيست. جايز است كه با آن خون نماز بخواند* و شستن لازم نيست.
.بهجت: از خونهايي باشد كه نماز را باطل مي كند...
* سيستاني:[پایان مسأله]
خوئي، تبريزي: مسأله 872- بهجت: مسأله727- سيستاني: مسأله 851- وحید : مسأله870- اگر خوني كه در لباس يا بدن است كمتر از درهم باشد و نداند كه از خونهايي است كه عفو در آنها نيست و نماز بخواند و بعد معلوم شود كه از خونهايي بوده كه عفو در انها نيست. اعاده نماز لازم نيست و همچنين است اگر اعتقاد نمايد كه كمتر از درهم است و نماز بخواند و بعد معلوم شود كه به مقدار درهم يا بيشتر بوده در اين صورت نيز حاجتي به اعاده نيست*.
. بهجت: نداند از خونهايي است كه نماز با آن باطل است و نماز بخواند و بعد معلوم شود كه از خونهايي بوده كه نماز با آن باطل است...
*بهجت: در اين صورت نيز اعاده نماز لازم نيست.
گلپايگاني، صافي: مسأله872- مردي كه پرستار بچه است اگر لباسش به بول بچه نجس شود نمي تواند با ان لباس نماز بخواند.
مكارم: مسأله 789- هر گاه بتواند با وسايلي (مثلاً با پوشكهاي معمولي) جلو سرايت نجاست بچّه را بگيرد بايد چنين كند و نيز اگر لباسهاي متعدّد دارد بايد از لباس پاك استفاده كند.
سبحانی: مسأله 718- هر گاه بتواند با وسایلی مانند پوشک جلوی سرایت نجاست به لباس خودرا  بگیرد باید انجام دهد.

[1] اراكي، گلپايگاني، صافي، نوري: كه تقريبا به اندازه يك اشرفي مي شود.
فاضل: كه تقريبا به اندازه سطح يك دو ريالي مي شود.
صفحه والدلباس نمازگزار, 9407
نوع محتوامطالب توضیح المسائل مراجع
کلیدواژه ها
شرح مختصر
کاربر2
تاریخ ایجاد
تاریخ ویرایش2023/02/22