قضاى نماز شخص بیهوش
سؤال872. شخص مریضى که سکته کرده و مدّتى بسترى بوده و هیچگونه قدرتى بر حرکت نداشته و به علاوه حواسّش هم به جا نبوده، آیا نماز از او ساقط است یا نه؟
پاسخ: اگر در تمام وقت نماز بیهوش بوده، آن نمازها قضا ندارد.
اشتباه در وضو
سؤال873. به جهت ندانستن مسأله، وضو را اشتباه مىگرفتم. آیا نمازهایى که با آن وضوها خواندهام باید قضا نمایم؟
پاسخ: باید قضا کنید.
اشتباه در وضوى نیابتى
سؤال874. کسى که وظیفهاش وضو به کمک نایب بوده امّا چگونگى وضوى نیابتى را نمىدانسته و وضوى نیابتى را اشتباه انجام داده، آیا نمازهایى را که خوانده است صحیح است یا باید قضا نماید؟
پاسخ: اگر وضو باطل بوده است، باید قضا کند.
نماز با تیمّم و با شرم از غسل
سؤال875. هنگامى که تازه مکلّف شده بودم گاهى جنب مىشدم. ولى چون از خانواده شرم داشتم براى غسل به حمّام نمىرفتم و با تیمّم نماز مىخواندم. اکنون نمازهایى که با آن حالت خوانده شده است، باید قضا شود یا خیر؟
پاسخ: اگر آنقدر غسل را به تأخیر انداخته تا این که وقت تنگ شده و دیگر براى غسل وقت نداشته و در این وقت تیمّم کرده است، نمازهایش قضا ندارد، اگرچه معصیت کرده است؛ و در غیر این صورت باید قضا شود.
نماز در لباسى که خمس آن داده نشده
سؤال876. حکم نماز و عبادات انجام شده در لباسهایى که از پول خمس نداده تهیه شدهاند چیست؟ آیا باید قضا شود؟
پاسخ: اگر خمس به خود لباس تعلّق گرفته، حکم نماز در لباس غصبى را دارد، که در رساله مذکور است، و هم چنین اگر آن را به نحو متعارف که معاملهى به ذمّه است نخریده باشد بلکه با خود پولى که خمسش را نداده خریده باشد نیز لباس غصبى محسوب مىشود.
عدم قضاى نمازهاى افرادى که شیعه شدهاند
سؤال877. شخصى از طایفه اهل حق، که اهل نماز و سایر دستورات شرعى نیستند، شیعه شده است، آیا باید نمازهایش را قضا کند؟
پاسخ: اگر از اوّل جزو این فرقه بوده، قضا ندارد.
شک در داشتن نماز قضا
سؤال878. اینجانب نمىدانم نماز قضا دارم یا نه، و اصلاً به یاد نمىآورم. تکلیف چیست؟
پاسخ: تکلیفى ندارید.
کسى که در نماز نیاز به کمک دارد
سؤال879. اگر شخصى در خواندن نماز احتیاج به کمک داشته باشد و شخص کمکدهنده به موقع نتواند کمک کند، آیا مىتواند نماز را بعدا به صورت قضا بخواند؟
پاسخ: باید به هر طورى که مىتواند به وظیفهى خود عمل نماید و نماز را بخواند، و با عمل به وظیفه بعدا قضا ندارد.
نماز به نیّت ادا با فرض قضا بودن آن
سؤال880. کسى که نمازى را به نیّت ادا خوانده و بعد متوجّه شده که نمازش خارج از وقت بوده است، یعنى باید به نیّت قضا مىخوانده، آیا باید دوباره بخواند؟
پاسخ: تکرار ندارد.
نماز و روزهى کسى که سنّش را با سال شمسى حساب کرده
سؤال881. شخصى که سنّش را با سال شمسى حساب کرده، روزه و نمازهایى را که انجام نداده، چه حکمى دارد؟ آیا گناهى هم مرتکب شده؟
پاسخ: باید آن نمازها و روزهها را قضا نماید و اگر در یادگیرى کوتاهى کرده، روزهها کفّاره هم دارد.
مریض مسافرى که یک ماه نماز نخوانده
سؤال882. شخصى در بیمارستانى که تا محلّ خودش بیش از ده فرسخ فاصله دارد، بیش از یک ماه بسترى بوده و نمازهاى یومیّهى خود را نخوانده است، اکنون نمازها را چگونه قضا کند؟
پاسخ: اگر قصد ده روز در آن جا نداشته، تا سى روز نمازهایش را شکسته و بعد از سى روز، تمام، قضا نماید.
حکم قضاى مسافرِ بیهوش
سؤال883. شخصى که بیهوش بوده، او را براى مداوا به بیمارستانى واقع در 200 کیلومترى محل بیهوشى بردند و او بعد از به هوش آمدن، نمازهاى یومیّه را نخواند، وظیفهى او در قضا چگونه است؟
پاسخ: اگر در حالت بیهوشى او را بردهاند ـ که قصد سفر نداشته ـ باید نمازهایش را در صورت وجوب قضا، به صورت تمام قضا کند.
نماز خواندن غلط
سؤال884. بعضى از قسمتهاى نماز را غلط تلفّظ کردهام و نیز اشتباهاتى هم در افعال نماز داشتهام. آیا باید نمازهایم را قضا کنم؟ و آیا بین کوتاهى کردن یا نکردن فرق هست؟
پاسخ: اگر رکن نماز کم یا زیاد شده، مطلقا قضا دارد و در غیر این صورت، بین تقصیر و قصور فرق هست؛ ولى چون نوعا تقصیر هست، کمکم قضا نمایید.
عدم رعایت ترتیب در قضا
سؤال885. اگر مطابق مسألهى 1119 عمل نکرده باشیم، یعنى در نمازهاى قضا مراعات ترتیب را نکرده باشیم، اکنون که مطّلع شدهایم باید به ترتیب مىخواندیم، وظیفه ما چیست؟
پاسخ: در نمازهایى که در هنگام ادا بر یکدیگر مترتّب هستند ـ مثل ظهر و عصر و مغرب و عشا ـ اگر بدون ترتیب خوانده، باید دوباره بخواند و در نمازهایى که فقط ترتُّب خارجى دارند نه شرطى، هر مقدار از آن که با نمازهاى بعدى ترتیبش حفظ مىشود، اعاده ندارد، و آن چه که محفوظ نمىشود، آنها را دوباره بخواند.
کسى که نماز قضاى زیادى دارد
سؤال886. کسى که نماز قضا زیاد دارد و مقدارى از آنها ظهر و عصر و مغرب و عشا و اکثر آنها نماز صبح بوده، آنها را چگونه قضا کند؟ با توجّه به این که مقدار آنها را هم نمىداند.
پاسخ: هر مقدار از نمازهایى که یقین دارد قضا شده، باید قضا کند و اگر تعداد نماز صبح بیشتر بوده، باید آنها را بیشتر و به همان مقدار قضا کند و با جهل به نحوهى قضا شدن آن نمازها، ترتیب واجب نیست. (تفصیل آن در مسألهى 1119 و 1121 رساله آمده است.)
فراموش کردن قضاى یکى از نمازها
سؤال887. کسى نمازهاى قضایش را به ترتیب خوانده و بعد متوجه شده که مثلاً یک نماز صبح را فراموش کرده. آیا باید فقط همان نماز را قضا کند یا پس از آن نماز، همهى نمازها را نیز قضا نماید؟
پاسخ: همان نماز را که قضا کند کافى است؛ گرچه احتیاط مستحب در این است که نمازهاى پس از آن صبح را تا صبح بعدى دوباره قضا کند تا ترتیب حفظ شده باشد.
قضاى نماز با وضو و غسل جبیرهاى
سؤال888. کسى که با وضو یا غسل جبیرهاى نماز مىخواند، آیا مىتواند قضاى نمازهاى حال سلامتى را به جا آورد؟
پاسخ: احتیاط واجب براى کسانى که عذر دارند تأخیر قضا است تا زمان رفع عذر؛ مگر با علم به باقى ماندن عذر تا آخر عمر یا ناامیدى از برطرف شدن عذر یا ترس از آمدن مرگ.
تقدّم نماز شب بر نماز قضا
سؤال889. اذا کان المکلّف متعلّقا بذمّته عدد من الصّلوات القضائیه و استیقظ فى وقت السّحر، فما هو المحبوب شرعا، ان یشتغل بالصلوات القضائیة أو ان یصلّى صلوة اللّیل؟
پاسخ: الأفضل الجمع و لو بأن یصلّى صلوة اللّیل فعلاً و یصلّى القضاء بعدا.
اختصاص وقت به نماز قضا
سؤال890. چه قدر از اوقات روزانهام را به نماز قضا اختصاص بدهم و به آن مقیّد باشم؟با توجّه به این که بیش از چند سال نماز قضا دارم؟
پاسخ: باید طورى آنها را قضا نمایید که در انجام آنها کوتاهى نشود.
نماز قضا به جاى نماز مستحبى
سؤال891. کسانى در شبهاى قدر، به جاى نمازهاى مستحبى، نماز قضا مىخوانند، آیا این نمازها به جاى نماز مستحبى قرار مىگیرد؟
پاسخ: به جاى آن نمازها قرار نمىگیرد، ولى ثواب نماز خواندن در آن لیالى متبرّکه را دارد.
قضاى نماز و روزههاى کافرى که مسلمان شده
سؤال892. آیا کسى که کافر بوده و اکنون مسلمان شده، آیا باید نماز و روزهى دوران کفرش را قضا کند؟
پاسخ: خیر، قضا ندارد.
اذان و اقامه در نماز قضا
سؤال893. آیا نماز قضا اذان و اقامه دارد؟
پاسخ: بله، استحباب دارد.
قضاى نماز نذرى
سؤال894. کسى که با نذر نماز شب را بر خود واجب کرده است و شب خواب مانده، آیا باید نمازش را قضا نماید؟
پاسخ: بله.
قضاى کسى که قرائتش غلط بوده
سؤال895. کسى اکنون فهمیده است که قرائت نمازش غلط بوده است. چه مقدار از نمازهایش را باید قضا نماید؟
پاسخ: با فرض تقصیر، به مقدار یقینىاش باید قضا کند.
قضاى نماز کسى که نمىتواند ایستاده بخواند
سؤال896. آیا من که هم اینک نمىتوانم ایستاده نماز بخوانم، مىتوانم نمازهایم را نشسته قضا نمایم؟
پاسخ: اگر ناامید از قدرت در آینده هستید، مىتوانید نشسته بخوانید.
کسى که تعداد نمازهاى شکسته و کامل را نمىداند
سؤال897.کسى که نمىداند چه مقدار از نمازهاى قضاى پدر و مادرش شکسته و چه مقدار کامل بوده، وظیفهاش چیست؟
پاسخ: به مقدار یقینى شکسته مىخواند و بقیه را کامل مىخواند.
تکرار نماز به دلیل عدم حضور قلب
سؤال898. آیا انسان مىتواند به دلیل عدم حضور قلب، نمازش را دوباره بخواند؟
پاسخ: بله، مىتواند رجاءً.
نماز و روزه جاهل به جنابت
سؤال899. کیفیت خواندن نماز قضا و روزه قضا براى جاهل به جنابت چگونه است؟
پاسخ: هر مقدارى که مىداند با حالت جنابت به جا آورده باید قضا کند ولى روزهها اگر جهل به حکم نبوده است، قضا ندارد.
جهالت به نماز و روزه
سؤال900. اگر کسى از روى جهالت چند سالى نماز نخواند و روزه نگرفته باشد، تکلیف چیست؟
پاسخ: باید آنها را قضا کند و کفارهى روزهها را هم، اگر جاهل مقصّر بوده، بدهد.
نماز قضاى زیاد داشتن
سؤال901. تعداد نمازهایى که نخواندهام زیاد است و نمىدانم چه قدر است، آیا غیر از قضا براى جبران آنها مىتوان کار دیگرى کرد؟
پاسخ: خیر.
فراوان بودن نماز و روزه قضا
سؤال902. اگر نماز و روزه قضا آن قدر باشد که نتوان جبران کرد، چه باید بکنیم؟
پاسخ: تا مقدار مقدور را باید قضا کند و بقیه را وصیت کند.
اجیر کردن براى نمازهاى قضا شده
سؤال903. مقدارى نماز و روزهى قضا دارم، آیا مىتوانم در این مورد کسى را اجیر نمایم؟
پاسخ: خیر.
وقت خواندن نمازهاى قضا شده
سؤال904. وقت خواندن نمازهاى قضا شده چه وقت مىباشد؟
پاسخ: وقت خاصى ندارد.
نماز و روزه کودکى
سؤال905.آیا نماز و روزههایى که قبل از بلوغ خوانده شده به جاى از دست رفتههاى بعد حساب مىشود؟
پاسخ: خیر، نمىشود.
نماز خواندن فرد سنى طبق مذهب شیعه
سؤال906. یکى از برادران اهل سنت، مدتى نمازش را طبق مذهب شیعه مىخوانده است، اکنون که شیعه شده باید آنها را قضا نماید؟
پاسخ: اگر با قصد قربت بوده قضا ندارد.
باطل بودن یکى از نمازهاى قضا
سؤال907. کسى نماز قضا را به جا آورد. بعد فهمید یکى از آنها باطل بوده است، آیا باید تمام نمازهاى بعد از آن را دوباره قضا نماید؟
پاسخ: ظاهرا همان یکى را قضا کند کافى است و احتیاط این است که به مقدار یک شبانه روز را دوباره بخواند.
رعایت نکردن ترتیب در نماز قضا
سؤال908. کسى که ترتیب را در نمازهاى قضا رعایت نکرده، وظیفهاش چیست؟
پاسخ: در مرتب، در اداى با علم به ترتیب باید دوباره قضا کند و هم چنین احوط است در مرتّب در فوات.
نیّت نماز قضا
سؤال909. نیّت نماز قضا چگونه باید باشد؟
پاسخ: نیّت همان نماز را با قصد قربت مىکند.
وصیت به انجام نماز قضا
سؤال910. آیا کسى که نماز قضا دارد، واجب است وصیت کند تا آن را به جا آورند؟
پاسخ: هر مقدار را که به جا نیاورد، باید وصیت کند
قضاى نماز به جماعت
سؤال911. آیا مىتوان نماز قضا را به جماعت خواند؟
پاسخ: بله، مىتوان.
جواز خواندن نماز مستحبى براى کسى که نماز قضا دارد
سؤال912. آیا کسى که نماز قضا دارد مىتواند نماز مستحبى بخواند؟
پاسخ: بله، مىتواند.
عدم وجوب خواندن نماز قضا قبل از نماز ادا
سؤال913. آیا واجب است قبل از نمازهاى ادا، نمازهاى قضایمان را بخوانیم؟
پاسخ: لازم نیست نماز قضا را جلو بیندازد، گر چه مطابق احتیاط است.
وظیفهى کسى که نمىداند چه نمازى از او قضا شده
سؤال914. من مىدانم نماز قضا دارم. اما نمىدانم نماز صبح است یا ظهر یا عصر. وظیفهى من چیست؟
پاسخ: یک نماز صبح بخوانید و یک نماز چهار رکعتى به قصد ما فى الذّمة.
قضاى نمازهاى مستحبى
سؤال915. آیا نمازهاى مستحبى قضا دارند؟
پاسخ: نمازهاى مستحبى که وقت خاص دارند در صورت ترک، قضاى آنها مستحب است؛ ولى اگر در اثر بیمارى قضا شده باشد، استحباب قضا تاکید نشده است و اگر قضاى نمازهاى مستحبى را نخواند، مستحب است براى هر نماز فوت شده یک مدّ طعام صدقه بدهد.
فوریّت در نماز قضا
سؤال916. آیا واجب است، فورا نماز قضایمان را بخوانیم؟
پاسخ: باید در خواندن آن کوتاهى نکند، ولى واجب نیست فورا آن را به جا آورد.
نماز قضاى کسى که اختلال حواس دارد
سؤال917. آیا کسى که اختلال حواس پیدا کرده، به طورى که خوب و بد را تشخیص نمىدهد، و نماز نخوانده، باید نمازهایش را قضا کند؟
پاسخ: تا زنده است دیگران وظیفهاى ندارند و اگر طورى باشد که قضاکردن بر خود او واجب است، پس از وفات هم باید برایش قضا کنند وگرنه واجب نیست، مثل جنون.
پشت سر هم نخواندن نماز قضا
سؤال918. آیا مىتوان بر فرض، یک سال فقط نماز قضاى صبح خواند، سال بعد قضاى نماز ظهر و... تا پنج سال؟
پاسخ: اگر ترتیب خاصى را نمىداند به ترتیب شبانه روزى باید بخواند؛ مگر طورى جاهل باشد که اصل ترتیب ساقط شود.
ترتیب نماز قضا
سؤال919. کسى که نماز را بدون ترتیب خوانده، (مثلاً یک روز صبح خوانده، یک روز نماز عصر خوانده و...) براى قضاى این نمازها چگونه باید عمل کند؟
پاسخ: اگر ترتیب نمازهاى قضا شده معلوم باشد، باید به ترتیب خوانده شود. (جهت اطلاع بیشتر به مسألهى 1119 رساله مراجعه شود.)
قضاى نمازى که با تیمم باید مىخواند
سؤال920. کسى که عذر داشته و باید با تیمم نماز مىخوانده، اما الآن عذرش برطرف شده، آیا باید قضاى نمازهایش را با تیمم به جا آورد یا با وضو؟
پاسخ: با وضو باید قضا کند.
قضاى نماز مسافر
سؤال921. کسى که نمازش در سفر قضا شده، چگونه باید نمازش را قضا کند؟
پاسخ: باید شکسته قضا کند.
قضاى کسى که نمازهاى شکسته را کامل خوانده
سؤال922. بنده نمازهایم را، که در سفر باید شکسته مىخواندم، به صورت تمام خواندم، آیا باید آنها را قضا نمایم؟ در صورت قضا، چگونه قضا نمایم؟
پاسخ: به مسألهى 1103 و مسایل بعد آن در رساله مراجعه شود
قضاى نماز کسى که اختیار دارد به شکسته یا کامل خواندن نماز
سؤال923. کسى که نمازش در جاهایى که هم مىتوان شکسته خواند و هم کامل، قضا شده، باید نمازش را کامل قضا نماید یا شکسته؟
پاسخ: احتیاطا باید شکسته قضا کند.
قضاى نماز و روزهى سنّى
سؤال924. شخصى سنى مذهب شیعه شده است، آیا قضاى نماز و روزه بر او واجب است؟
پاسخ: اگر نمازش را نخوانده و روزهاش را نگرفته، باید قضاى آنها را انجام دهد؛ ولى اگر نمازهایش را قبلاً مطابق مذهب خودش یا مطابق مذهب شیعه باقربت خوانده است، بنابر اظهر قضا بر او واجب نیست.
مقدّم کردن نماز خود یا پدر
سؤال925. کسى که خودش نماز و روزهى قضا دارد و نماز و روزهى پدرش هم به گردن اوست، اوّل نماز خودش را قضا نماید یا نماز پدر را؟
پاسخ: فرق نمىکند.
قضاى نماز کسى که استمنا کرده
سؤال926. فردى که نمىدانسته با استمنا، غسل جنابت بر او واجب مىشود، حکم او در مورد نماز و روزه چگونه است؟
پاسخ: نماز و روزههایى را که بدون غسل خوانده، باید قضا کند و اگر جاهل مقصّر بوده، کفارهى روز را نیز باید ادا نماید.
اقتدا به کسى که نمازش را احتیاطا قضا مىکند
سؤال927. آیا مأموم مىتواند به کسى که احتیاطا نمازش را قضا مىکند، اقتدا نماید؟
پاسخ: اشکال دارد.
کسى که خواب مانده
سؤال928. کسى که براى نماز صبح خواب مانده، آیا گناه انجام داده است؟
پاسخ: اگر تقصیرى نکرده، گناه نکرده است. |