آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله)

بزرگ نمایی کوچک نمایی

شيوه ذبح طيور

سؤال:در روش‌هاى جديد براى ذبح مرغ ابتدا بوسيله برق يک شوک به مرغ مى‌دهند تا مرغ بيحال شود و براى ذبح تقلا نکند بعضى از مرغ‌ها بوسيله اين شوک مى‌ميرند آيا با علم به اين موضوع خوردن مرغ شرعاً اشکال دارد يا خير؟

پاسخ:اگر بقيه شرايط ذبح شرعى رعايت مى‌شود، تا يقين پيدا نکرده‌ايد که حيوان در اثر شوک مرده است، استفاده از آن مانعى ندارد.

صيد ماهى با تخليه آب حوضچه‌هاى پرورش ماهى

سؤال:چنانچه دريچه تخليه آب حوضچه‌هاى پرورش ماهى را به نيّت صيد ماهى باز كرده تا آب كاملاً تخليه شده و ماهى‌‌ها جان دهند صيد محسوب مى‌شود و ماهى‌‌ها حلال است؟

پاسخ:اگر در همان حال ماهى‌‌ها جان داده‌اند، صيد محسوب نشده و تذکيه نمى‌شوند.

کيفيت صيد ماهى و حليّت آن

سؤال:در بعضى از مراكزى كه ماهى را به صورت زنده مى‏فروشند، بعد از گرفتن ماهى از آب، ضربه‏اى به سر ماهى زده و فوراً شكم آن را پاره كرده و امعاء و احشاء آن را خارج مى‏كنند در حالى كه هنوز ماهى زنده و كمى حركت دارد آيا خوردن چنين ماهى‏اى حلال است؟

پاسخ:اشکال ندارد.

سؤال: براى صيد ماهى از حوضچه‏هاى پرورش ماهى، از اتصال برق به آب استفاده مى‏كنند:

الف: خوردن اين ماهى‏ها چه حكمى دارد؟

ب: چنانچه بعضى از اين ماهى‏ها به وسيله برق داخل آب بميرند و مخلوط با ماهى‏هاى نيمه‏جان به واسطه شک برق از آب گرفته شوند وظيفه چيست؟

پاسخ:اگر با اتصال برق، ماهى در آب بميرد، حرام است ولى اگر آنها را زنده بگيرند و در خارج آب بميرند، حلال است؛ و اگر ماهىِ مرده و حرام با ماهى‌هاى حلال مخلوط شود و مجموعاً مقدار محدود و کمى باشند، از همه آنها بايد اجتناب شود.

رو به قبله نبودن ذبيحه

سؤال:در كشورى كه اخيراً بازديد انجام شد وسايل و ماشين به صورتى تعبيه شده كه امكان روبه قبله نمودن حيوان نمى‌باشد. با ذابح هم که صحبت كردم، گفت مى‌دانم روبه قبله نيست ولى من «بسم الله» را مى‌گويم.

با توجه به اينكه فراورده‌هاى اين كشور به كشورهاى اروپا نيز به نام گوشت حلال صادر مى‌شود خواهشمند است حكم ذبيحه‌اى را كه رو به قبله نيست بفرماييد با علم به اينكه ذابح هم مى‌داند روبه قبله نيست.

پاسخ:اگر يقين حاصل شود كه ذبيحه را با ترك استقبال قبله عالماً عامداً ذبح نموده آن ذبيحه حلال نيست ليكن از كجا چنين علمِ شخصى نسبت به موارد خاصه براى مكلف حاصل مى‌شود؟ و در هر صورت با فرض عدم اطلاع از چگونگى ترك استقبال قبله، ذبيحه محكوم به حليت است.

ذبيحه اهل سنّت

سؤال:آيا ذبيحه اهل سنت براى شيعه مذكى مى‌باشد يا نه؟ بعضى از فقهاى اهل سنت اتجاه به قبله را شرط نمى‌دانند، در اين صورت ذبح آنها چه حكمى دارد؟

پاسخ:ذبيحه مسلمان محكوم به حليت است و اخلال به استقبال ذبيحه از روى جهل مضرّ به حليت نيست.

ذبح مرغ توسط ماشين

سؤال: آيا مرغ مى‌تواند توسط ماشين ذبح شود و آيا گوشتش حلال مى‌شود؟ حيوانات ديگر چطور؟

پاسخ:در ذبح مرغ و هر حيوان ديگر علاوه بر وجوب رو به قبله بودن و ذکر «بسم الله» و آهن بودن آلت ذبح و مسلمان بودن ذابح بايد عمل ذبح به نحوى باشد که مستند به ذابح گردد مثل آنکه چند مرغ را بخواباند و تيغه ماشين را بکشد تا گردن آنها را ببرد.

حکم گوشت تذکيه نشده

سؤال:در بعضى محافل شنيدم كه گوشت حيوان حلال گوشت را كه ذبح شرعى نشده مى‌توان با يک «بسم الله» خورد، لطفاً توضيح دهيد؟

پاسخ:خوردن گوشت حيوانى كه ذبح شرعى نشده است، حرام است و ذکر بسم الله موجب حليت آن نمى‌شود.

شرايط تذکيه ماهى

سؤال:شرايط تذكيه ماهى حلال گوشت چيست؟

پاسخ:شرطش اين است كه زنده از آب بگيرند و در خارج آب جان دهد.

حکم ماهى صيد شده توسط غيرمسلمان

سؤال:آيا در كشور غير مسلمان خوردن ماهى كه توسط غير مسلمان صيد گرديده حلال است؟

پاسخ:اگر بدانيد فلس دارد و زنده از آب گرفته و پس از گرفتن در خارج آب جان داده است، حلال است.

ذبح توسط غيرمسلمان

سؤال:شنيده‌ام که خوردن گوشت ذبح شده توسط يهودى جايز است آيا درست است؟

پاسخ:ذبح غير مسلمان حلال نيست، هر چند ساير شرايط تذكيه شرعيه را مراعات كرده باشند.

صيد ماهى با خالى کردن آب استخر

سؤال:آيا با خالى کردن حوضچه‌هاى پرورش ماهى و پس از جان دادن ماهى‌ها مى‌توان گفت ماهى‌ها صيد شده‌اند و حلالند؟

پاسخ:اگر ماهى‌ها در همان حال جان داده باشند، صيد محسوب نشده و تذکيه نمى‌شود.

مسائل متفرقه صيد

سؤال:اين كه گفته مى‏شود ماهى جهت حلال شدن بايد بيرون از آب جان دهد آيا شامل موارد ذيل مى‏شود؟

الف: آن را صيد كرده و داخل پلاستيك انداخته سپس جان بدهد.

ب: آن را صيد نموده و زنده به سيخ كشيده و روى آتش قرار دهيم.

ج: آن را با ضربه‏اى بى حس كرده و شكم آن را پاره كرده و مشخص نشود كه از بى‏آبى جان داده يا پاره كردن شكم.

د: سر آن قبل از جان دادن بريده شود.

هـ : ماهى‏هاى كنار ساحل كه بعد از وقوع جزر دريا به صورت مرده و زنده افتاده‏اند.

پاسخ:در مورد اول اگر داخل پلاستيك آب نباشد، در فرض سؤال حلال است و ماهى‌هايى كه بيرون آب افتاده و قبل از آنكه كسى آنها را زنده بگيرد مرده‌اند، حرام هستند. اما بقيه اقسامى كه در سؤال آمده، اشكال ندارد.

ذکر بسم الله براى ذبح

سؤال:قبل از ذبح گوسفند يادم بود که بسم الله بگويم ولى موقع ذبح يادم رفته بگويم اگر قبل از جان دادن بسم الله يادم بيايد بگويم چه حکمى دارد؟

پاسخ:در فرض سؤال اشکال ندارد.

جدا کردن سر حيوان قبل از خارج شدن روح

سؤال:در هنگام سر بريدن حيوان اگر قبل از مفارقت روح از جسم سر حيوان بصورت كامل جدا شود، حكم گوشت ذبح شده و فعل صورت گرفته چيست؟

پاسخ:اين کار حرام است ولى گوشت آن حرام نمى‌شود و حلال است.

‏شرايط ذبح صحيح حيوان در حال مرگ

الف: در صورتى كه حيوان در حال مرگ باشد، آيا با بريدن جوزك مى‌توان حيوان را حلال كرد؟

ب: آيا اين بريدن نيز بايد رو به قبله باشد؟

ج: در صورتى كه در فرض «2» حيوان حلال مى‌شود سر حيوان چه حكمى دارد؟

الف) اگر زنده باشد و فرصت بريدن اوداج اربعه (رگهاى چهارگانه گردن حيوان) باشد، حلال مى‌شود.

ب) همه شرايط را بايد داشته باشد.

پاسخ:اگر موقع قطع اوداج اربعه سر متصل به بدن بوده است، سر نيز حلال است.

باز كردن دريچه حوضچه به نيّت صيد

سؤال:چنانچه دريچه تخليه آب حوضچه‌هاى پرورش ماهى را به نيّت صيد ماهى باز كرده تا آب كاملاً تخليه شده و ماهى‌ها جان دهند آيا اين صيد محسوب مى‌شود و ماهى‌ها حلال است؟

پاسخ:اگر در همان حال ماهى‌ها جان داده‌اند، صيد محسوب نشده و تذکيه نمى‌شوند.

جان دادن ماهى در پلاستيك

سؤال:آيا ماهى براى اينکه حلال باشد حتماً بايد روى خاک جان بدهد؟ مثلاً اگر ماهى را زنده بخريم و داخل پلاستيک بياندازيم تا جان دهد اشکالى دارد؟

پاسخ:اشكال ندارد.

ذبح حيوانات وحشى

سؤال:در چه صورتى پوست حيوانات درنده‌اى مثل گرگ و پلنگ پاك مى‌شود؟

پاسخ:حيوانات حرام گوشتى كه درنده و گوشتخوار هستند مانند گرگ و پلنگ، اگر آنها را به دستورى كه در رساله‌هاى عمليه ذكر شده سر ببرند يا با تير و مانند آن شكار كنند، پاك مى‌شوند.

 


  

پاسخ به احکام شرعی