شرايط جنس و عوض آن

بزرگ نمایی کوچک نمایی

 1- معامله طلا با طلا

 سؤال:معامله طلا با طلا با افزایش قیمت چه حکمى دارد؟ راه حلّ شرعى این نوع معاملات چیست؟

پاسخ: بهترین راه براى معامله طلا در این گونه موارد این است که دو معامله جداگانه انجام شود مثلا یک کیلو طلا را با پول نقد یک میلیون و یک صد هزار تومان بفروشند و در مجلس ردّ و بدل شود سپس یک کیلو طلا را که در رأس یک سال تحویل داده شود به یک میلیون از او خریدارى کند، نتیجه آن مى شود که صاحب طلا با این دو معامله طلاى خود را در رأس سال خواهد گرفت به اضافه یک صد هزار تومان.

2- معامله طلا درصورت تغییر وزن

سؤال: آیا معامله طلا با طلا در صورت تفاوت وزن اشکال دارد؟

 پاسخ:معامله طلا با طلا با تفاوت وزن جایز نیست هرچند یکى از نوع مرغوب و دیگرى از نوع نامرغوب باشد، راه صحّت معامله آن است که نوع مرغوب را تبدیل به پول کنند و بخرند و سپس نوع دوّم را به همین طریق بفروشند.

3- فسخ معامله در صورت نقص بیع

سؤال: شخصى منزلى را دو میلیون تومان فروخته است و براى خودش خیار فسخ نگذاشته، جهت انتقال سند به شهردارى مراجعه کرده، کارشناس شهردارى به علّت اضافه بنا در طبقه بالا چهل هزار تومان جریمه نوشته و دستور تخریب بالکن را داده است، با تخریب بالکن یک متر از اطاق طبقه بالا که روى بالکن واقع است خراب مى شود. شهردارى به فروشنده گفته است بدون تخریب بالکن اجازه انتقال سند داده نمى شود، ولى اگر خودت بنشینى شهردارى کارى به اخذ جریمه و تخریب بالکن و قسمتى از اطاق بالا ندارد. حال آیا فروشنده باید جریمه را بپردازد و بالکن و یک متر از اطاق بالا که روى بالکن واقع است را خراب کند و منزل را با قیمت کمترى از قیمت مذکور در اختیار خریدار بگذارد؟ یا این جا قاعده لاضرر جارى است و این ضرر را از فروشنده نفى مى کند و فروشنده حق دارد معامله را به هم بزند و پول خریدار را پس بدهد؟ لطفاً جواب بفرمایید.

پاسخ: اگر بایع متعهّد شده که ملک را در محضر واگذار کند باید به تعهّدش عمل کرده و خسارتها را نیز متحمّل شود وبعداً تفاوت قیمت رابه مشترى برگرداند و مشترى مخیّر است تفاوت قیمت را بگیرد یا معامله را فسخ کند.

4- تعریف جنس "مثلی" و "قیمی"

سؤال: سلام-لطفا تعریف کاملی ازجنس مثلی وقیمی بیان فرمائید؟

 پاسخ:منظور این است که «مثلی» چیزی است که همانند آن بسیار پیدا می شود و «قیمی» آن است که همانند آن زیاد در دسترس نیست.

5- عقد بیع با ثمن شناور

سؤال: آیا از لحاظ فقهی انعقاد عقد بیع با قرار دادن ثمن به صورت شناور صحیح است؟در صورتی که مثلا عقدی منعقد شود و ثمن به صورت صریح قید نگردد بلکه شیوه تعیین (فرمول) آن بیان شود به صورتی که میزان آن در آینده موجب جهالت نباشد چه حکمی بر آن مترتب است ؟

پاسخ: باید ثمن معامله دقیقا تعیین شود.

6- انعقاد قرارداد با ثمن شناور

 سؤال:یکی از پدیده های نو ظهور در عصر حاضر بحث از ثمن شناور می باشد و آن عبارت از عوضی است که در زمان انعقاد قرارداد، مقدار یا نوع و یا سایر مشخصات آن معلوم و مشخص نیست اعم از اینکه این ابهام و تردید ناشی از مسکوت گذاردن ثمن معامله به طور کلی باشد یا شیوه ای برای تعیین ثمن وضع شده یا شاخصی منظور گردیده یا شخص ثالثی مأمور به تعیین آن در آتیه باشد. هر چند این مسأله به صراحت در فقه و قانون مدنی ایران بیان نشده است اما در عرف و عمل، چنین قراردادهایی (قراردادهایی با ثمن شناور) منعقد می شود. حال با توجه به آنچه بیان شد لطفاً مرقوم نما یید. ثمن شناور در فقه چه جایگاهی دارد و قراردادهای با ثمن شناور از چه ضمانت اجرائی برخوردار می باشند به عبارت دیگر آیا ثمن شناور با شرط معلوم و معین بودن موضوع معامله که از شرایط اساسی صحت معامله است منافات دارد و موجب غرری شدن معامله می گردد یا خیر؟

 پاسخ:معامله هنگامی شرعاً انجام می گیرد که ثمن و مثمن، هر دو مشخص باشند.

7- شرط علی الحساب بودن ثمن دریافتی

سؤال: اگر ضمن انجام معامله ملک شرط شود که ثمن دریافتی بصورت علی الحساب بوده وخریدار تعهد نماید درصورتی که درآینده املاک مجاور ومشابه را با قیمت بالاتری خریداری نمود تفاوت مبلغ را به فروشنده (اولیه)بعنوان تتمه ثمن پرداخت کند ،بیع وشرط چه حکمی دارند ؟

 پاسخ:ثمن معامله باید مشخص باشد و به صورت مبهم ومردد باطل است ولی می تواند معامله را با ثمن معینی قطعی کند ولی شرط ضمن العقد نماید که اگر چنین و چنان شد فلان مبلغ به فروشنده بدهد.


  

پاسخ به احکام شرعی