عده عقد موقت

بزرگ نمایی کوچک نمایی

١ – عدّه زنی که در عدّه ازدواج موقت متعه شده

سؤال: اگر زن و مردی با هم متعه کنند و بعد از نزدیکی مرد بذل مدت نماید یا مدت صیغه تمام گردد و بعد از چند روز و در طول عدّه زن، مرد به متعه خود رجوع نماید و دوباره زن را متعه نماید و در طول مدت صیغه ی جدید، نزدیکی صورت نگیرد و زن سه بار یا بیشتر عادت ماهانه ببیند، اگر مرد مجدداً بذل مدت نماید با توجه به اینکه نزدیکی صورت نگرفته آیا باز هم زن بعد از بذل مدت باید عدّه نگه دارد؟

جواب: بعد از اتمام عقد دوم باید عدّه عقد اول را ادامه دهد.

٢ – زنی که در مدت کمتر از 45 روزه دو حیض دیده است

سؤال: اگر زن در کمتر از 45 روز، 2 بار خون حیض ببیند آیا عده اش تمام شده و یا اینکه حتماً باید 45 روز را صبر کند؟

جواب: عده اش تمام شده است.

٣ – چگونگی محاسبه عدّه عقد موقت

سؤال: زمان عدّه در عقد موقت دو ماه کامل است یا به اندازه اینکه دو ماه عادت ماهیانه شدن؟

جواب: زمان عدّه آن، دو دوره عادت ماهیانه است.

٤ – عدّه زنی که به طور قطع ناامید از حمل است

سؤال: چنانچه استحضار دارید زن یائسه عدّه طلاق ندارد. آیا زنی که از نظر سنی یائسه نیست اما بنابر دلایل جسمی و از نظر پزشکی به طور قطع و یقین مأیوس از حمل است (مانند کسی که رحمش را با عمل جراحی برداشته اند) می توان گفت عدّه طلاق ندارد یا حکم وی مانند دیگر زنان قبل از سن یائسگی می باشد؟

جواب: بنابر احتیاط عدّه را رعایت کند.

٥ – عدّه زن یائسه

سؤال: ازدواج با زن یائسه چه حکمی دارد؟ آیا عدّه باید نگه داشته شود؟

جواب: اشکالی ندارد، نیازی به عدّه نیست.

٦ – جلو انداختن حیض با استفاده از قرص در ایام عده

سؤال: اگر زنی در دوران عده نگه داشتن قرصی مصرف کند که زود حیض شود با این شرایط که حداقل 10روز بین هر حیض فاصله شود وهر حیض حداقل 3روز باشد و دیگر علایم حایض آیا با این شرایط زن پس از دیدن سومین حیض از عده خارج میشود؟

جواب: آری، مقدار عدّه در مورد زنانى که عادت مى شوند احتیاط آن است که بقدرى صبر کند که دوبار حیض ببیند و پاک شود هنگامى که حیض سوم را دید عدّه او تمام است و در مورد مصرف قرص درصورتیکه ضرر مهمی نداشته باشد اشکالی ندارد.

٧ – لزوم عده در وطی از دبر

سؤال: آیا عده مطروحه در موارد مختلف ازدواج(دائم یا موقت) مشروط به حصول نزدیکی متعارف می باشد یا در صورت وطی غیرمتعارف(دبراً) نیز لازم می باشد؟

جواب: وطی دبر نیز موجب عدّه است بنابر احتیاط واجب.

٨ – ازدواج موقت زن در عدّه طلاق رجعی

سؤال: اگر در طلاق رجعی به جای رجوع در عدّه با زن صیغه موقت کند، پس از پایان عدّه در ضمن آن زمان مدت صیغه هم بگذرد آیا مطلقه رجعیه می تواند با مرد دیگری ازدواج کند یا نیاز به عدّه دیگر دارد؟ اگر در زمان صیغه موقت مدخوله نشده باشد چطور؟

جواب: باید عدّه عقد موقت را نیز نگه دارد سپس می تواند با مرد دیگری ازدواج کند ولی اگر در زمان عقد موقت دخولی صورت نگرفته عدّه عقد موقت لازم نیست.

٩ – احکام عدّه عقد موقت

سؤال:  اول :زمان نگهداشتن عده در ازدواج موقت چقدر است؟

سوال دوم: آیا بدون نزدیکی کردن باز هم باید زن عده نگهدارد؟

سوال سوم: در صورت منفی بودن پاسخ سوال دوم اگر مردی پس از اتمام زمان صیغه

موقت مجددا با همان زن صیغه بخوانند ولی اینبار نزدیکی نکنند آیا زن باید عده نگهدارد؟

جواب: 1- عده ازدواج موقت بعد از تمام شدن مدت در صورتی که عادت ماهانه می بیند، به مقدار دو حیض کامل است و اگر عادت نمی بیند چهل و پنج روز تمام است.

2- در این صورت عده ندارد.

3- عده دارد.

١٠ – زنا در عده عقد موقت

سؤال: زنا در عدّه عقد موقّت چه حکمى دارد؟ آیا موجب حرمت ابدى مى شود؟ فتواى امام(قدس سره) در این مورد چیست؟

جواب: زنا در عدّه متعه مسلّماً حرام است، ولى موجب حرمت ابدى آن زن نمى شود بنابراین اجراى صیغه عقد پس از گذشت عدّه اشکال ندارد و فتواى امام(رحمه الله) در تحریرالوسیله و توضیح المسائل نیز همین است.

١٢ – عده زنی که یقین دارد باردار نیست

سؤال: اگر زنى به عقد موقّت مردى درآید و مطمئن باشد که از آمیزش با او حامله نشده است (مثلا مرد خواجه باشد یا زن رحم خود را خارج کرده باشد) آیا باید پس از پایان مدّت عقد موقّت،عدّه نگهدارد؟

جواب: اگر دخول حاصل شده است عدّه لازم است.

١٣ – عده زنی که در ازدواج موقت حامله شده

سؤال: زنى متعه شده، و مدّت عقد و عدّه وى سپرى شده است، ولى از همان مرد حامله شده، و فرزندى در شکم دارد. آیا همان شخص تا قبل از وضع حمل، مى تواند دوباره او را صیغه نماید؟

جواب: شوهر اوّل مى تواند مجدّداً او را متعه کند، ولى شخص دیگرى حقّ ندارد با او ازدواج کند تا وضع حمل کند.

١٤ – عده نگهداشتن زنانی که باردار نمی شوند

سؤال: یکى از موانع و مشکلات، و شاید مهمترین آنها در راه ترویج و کاربردى نمودن ازدواج موقّت، وجوب عدّه پس از انقضا یا بذل مدّت مى باشد. که عملا استفاده از آن را، در حدّى که بتواند پاسخگوى نیازهاى موجود باشد، غیر ممکن نموده است. بر علماى دین و زعماى امّت اسلامى است که با تحقیق و تدبّر در منابع غنى اسلامى، و به ویژه با تمسّک به فقه پویاى تشیّع، راهکارهاى مناسب و عملى ـ که کاملا منطبق براراده شارع مقدّس باشد ـ در این راستا ارائه نمایند، و با ایفاى نقش بسیار مهمّ خود از ارتکاب بسیارى از گناهان و مفاسد فردى و اجتماعى جلوگیرى نمایند. پیشرفتهاى علمى، خارج کردن رحم را در برخى بیماریها، یا به دلیل انگیزه هاى شخصى ممکن ساخته، و شخص مى تواند پس از این عمل بدون هیچ گونه مشکلى به زندگى آسوده ادامه دهد. اگر رحم زنى را خارج کرده باشند، وى بى شکّ توان باردارى نداشته، و دچار حالت قاعدگى نخواهد شد. سخن در این است که آیا چنین زنى در صورت طلاق، فسخ نکاح، انقضا، یا بذل مدّت در نکاح منقطع، باید عدّه نگهدارد؟

جواب: از مجموع ادلّه شرعیّه استفاده مى شود که نگه داشتن عدّه تنها به خاطر احتمال باردارى نیست، و این در واقع یکى از علل آن مى باشد; نه تنها علّت. و یکى از علل آن حفظ حریم زوجیّت است; به همین دلیل اگر شوهر یک سال در مسافرت باشد و زنش را طلاق دهد، همه مى گویند باید عدّه نگه دارد، در حالى که بعد از غیبت یکساله، احتمال انعقاد ولد وجود ندارد. همچنین اگر شوهر در زندان باشد، یا بر اثر بیمارى گرفتار عنن گردد، و یقین پیدا کنیم که شوهر براى همیشه عقیم شده، در تمام این فروض، عدّه بر زن لازم است; در حالى که احتمال انعقاد نطفه وجود ندارد.

١٥ – عده زن مسیحی

سؤال: آیاعده بر زن مسیحی لازم است؟

جواب: آنها باید مطابق مذهب خودشان عمل کنند. و اگر آن زن به عقد موقت مسلمانی درآمده باید عدّه نگه دارد.

١٦ – ازدواج در عدّه بدون دخول

سؤال: اگر زنی قبل از آنکه عدّه اش تمام شود با مرد دیگری ازدواج موقت نماید در حالی که دخول محقق نشود و لذت های دیگر را از یکدیگر ببرند، آیا در این صورت نیز زنا کرده اند و بر یکدیگر حرام ابدی می شوند؟

جواب: این کار حرام و گناه بوده ولی با توجه به اینکه دخول صورت نگرفته به یکدیگر حرام ابد نمی شوند.

١٧ – لزوم عده در وطی از دبر

سؤال: آیا عده مطروحه در موارد مختلف ازدواج(دائم یا موقت) مشروط به حصول نزدیکی متعارف می باشد یا در صورت وطی غیرمتعارف(دبراً) نیز لازم می باشد؟

جواب: وطی دبر نیز موجب عدّه است بنابر احتیاط واجب.

١٨ – عدم آگاهی از حرمت ازدواج در عدّه

سؤال: آیا می توانم در مورد مسئله شخصی که به احکام عدّه آشنا نبوده و در این دوران ازدواج کرده به شما مرجع عالیقدر رجوع کنم؟

جواب: مانعی ندارد ولی اگر صیغه عقد را خودشان خوانده باشند و آمیزش حاصل شده باشد راهی برای ازدواج آنان با هم وجود ندارد.

١٩ – عده زنی که عادت نمی بیند

سؤال: هرگاه زنى به خاطر شیردادن بچه، عادت ماهانه نبیند، تکلیف او براى طلاق چیست؟

جواب: سه ماه بعد از آخرین نزدیکى صبر مى کند و بعد اجراى صیغه طلاق مى شود، سپس عدّه سه ماه نگه مى دارد.

٢٠ – عده زنی که بعد از یک عادت یائسه شده

سؤال: زن مطلّقه اى پس از طلاق، یک یا دو بار عادت ماهانه دیده و سپس یائسه شده است، آیا باقیمانده عدّه ساقط است؟

جواب: اگر یک بار عادت شده است باید دو ماه دیگر عدّه نگهدارد و اگر دو بار عادت شده است باید یک ماه عدّه نگهدارد.

٢١ – عده زنی که در ایام عادتش مدت عقد تمام شده و یا بخشیده شده

سؤال: زنی در ایام حیض مدت عقد موقتش تمام شده و یا اینکه مرد در ایام عادتش باقیمانده مدتش را بخشیده آیا این عده را می تواند جزو ایام عده حساب کند ؟

جواب: پایان یافتن مدت عقد موقت و یا بخشیدن باقیمانده مدت در ایام عادت زن مانعی ندارد ولی این حیض او جزو عده محسوب نمی شود .


  

پاسخ به احکام شرعی