تقصیر حج

بزرگ نمایی کوچک نمایی

١ – اکتفا به گرفتن ناخن برای تقصیر حج

سؤال: شخصى پس از قربانى قدرى از ناخن خود را گرفته، و از احرام خارج شده، و اعمال مکّه را انجام مى دهد. سپس متوجه مى شود که براى تقصیر، گرفتن ناخن به تنهایى کافى نبوده، و باید مقدارى از موى سر خود را نیز کوتاه مى کرده، وظیفه او چیست؟ آیا اعمال مکّه او صحیح است؟

جواب: چنانچه در مکّه متوجّه این مطلب شود، تقصیر را به طور کامل انجام مى دهد و احتیاطاً طواف و سعى را اعاده مى کند و اگر بعد از خروج از مکّه متوجّه این مطلب شد و امکان بازگشت ندارد، همان جا تقصیر مى کند و حجّش صحیح است، و اگر بتواند موى خود را به منى مى فرستد تا در آنجا دفن کنند.

٢ – وظیفه حاجی که در حج قبلی تقصیر را در خاج از منی انجام داده

سؤال: شخصى سال گذشته قربانى و تقصیر را در خارج از منى انجام داده، و به ایران بازگشته است. امسال نیز قصد حج دارد، وظیفه اش چیست؟

جواب: تقصیر را در منى اعاده مى کند، امّا اعاده اعمال مترتّبه لازم نمى باشد.

٣ – گرفتن ناخن هنگام تراشیدن سر در منی

سؤال: شخصى در سفر اوّل حج، هنگامى که سلمانى مشغول تراشیدن سر او به عنوان حلق بوده، ناخنهاى خود را مى گرفته است، آیا کفّاره اى بر او واجب است؟

جواب: چیزى بر او نیست.

٤ – حکم ترشیدن سر برای صرورة

سؤال: کسى که سال قبل اوّلین سفر حجّ او بوده، و حَجّة الاسلام را انجام داده، و امسال اوّلین سفر حج نیابتى اوست، آیا در سفر دوّم ـ که سفر اوّل حجّ نیابتى اوست ـ حکم صرورة را دارد که باید تمام سر را بتراشد، یا تقصیر کافى است؟

جواب: تراشیدن تمام سر براى هیچ کس واجب نیست، بلکه براى صرورة مستحب موکّد است.

٥ – انجام حلق و تقصیر قبل از قربانی

سؤال: اگر کسى عمداً قربانى را تأخیر بیندازد، آیا مى تواند حلق یا تقصیر کند، یا حتماً باید بعد از قربانى باشد؟

جواب: باید بعد از قربانى انجام دهد، ولى اگر مقدّم دارد گناه کرده، امّا ضررى به حجّ او نمى زند.

٦ – تقصیر قبل از روزه بدل از قربانی

سؤال: شخصى در حال رمى جمره عقبه پول خود را گم کرد، و چون براى خرید قربانى پول نداشت، آن را به روزه تبدیل کرد. آیا بر چنین شخصى لازم است تقصیر یا حلق را پس از سه روز روزه انجام دهد، یا مى تواند همانند سایر حجّاج، که قربانى کرده اند، روز عید حلق یا تقصیر کند؟

جواب: مى تواند روز عید حلق یا تقصیر کند.

٧ – کوتاه کردن موی سر برای کسی که قصد حلق دارد

سؤال: در موردى که حاجى مى خواهد احتیاط کند و سر بتراشد، اگر به جاى آن موهاى خود را کوتاه کند، وظیفه اش چیست؟

جواب: همان گونه که گذشت تراشیدن واجب نیست، و کوتاه کردن کفایت مى کند. ولى اگر مى خواهد احتیاط کند باید سر را بتراشد.

٨ – به زبان نیاوردن نیت حلق یا تقصیر

سؤال: عصر روز عید قربان بعد از ذبح قربانى، که سایر حجّاج مشغول تراشیدن سر بودند، من هم با این فکر «که باید سر را تراشید» سر خود را تراشیدم، ولى نگفتم: «سرم را مى تراشم براى حج تمتّع». اکنون وظیفه ام چیست؟

جواب: با توجّه به این که این عمل را به منظور حجّ تمتّع بجا آورده اید، کافى و صحیح است; هر چند نیّت را به زبان نیاورده اید.

٩ – ماشین کردن موی سر قبل از حلق

سؤال: آیا جایز است مقدارى از سر خود را با تیغ بتراشد، و بقیّه را ماشین کند؟ البتّه پس از ماشین کردن، دوباره آن قسمت را تیغ مى کشد. آیا به این ترتیب حلق صدق مى کند؟

جواب: این گونه افراد بهتر است اوّل تمام سر خود را ماشین کنند و بعد چنانچه مایل به احتیاط باشند تمام سر را حلق کنند.

١٠ – استمراری بودن تخییر بین حلق و تقصیر

سؤال: تخییر بین حلق و تقصیر ابتدایى است، یا استمرارى؟ به عبارت دیگر، اگر شخص حلق را انتخاب کرد و قسمتى از سرش را تراشید و سپس پشیمان شد، آیا مى تواند آن را رها کند، و با کوتاه کردن کمى از موى سر از احرام خارج شود؟

جواب: مانعى ندارد.

١١ – استمراری بودن تخییر بین حلق و تقصیر

سؤال: تخییر بین حلق و تقصیر ابتدایى است، یا استمرارى؟ به عبارت دیگر، اگر شخص حلق را انتخاب کرد و قسمتى از سرش را تراشید و سپس پشیمان شد، آیا مى تواند آن را رها کند، و با کوتاه کردن کمى از موى سر از احرام خارج شود؟

جواب: مانعى ندارد.

١٢ – انجام قربانی و حلق در شب

سؤال: قربانی و حلق و تقصیر در اعمال حج و عمره (تمتع و مستحب) در شب چه حکمی دارد؟

جواب: اشکال دارد.

١٣ – تقصیر برای کسانی که موی مصنوعی کاشته اند

سؤال: کسی که موی مصنوعی در سر خود کاشته است آیا در حج تمتعی که برای اولین بار مشرف می گردد حتما باید این موهای مصنوعی را بتراشد؟ اگر غیر از این، راه دیگری وجود دارد راهنمایی فرمایید.

جواب: می تواند گوشه مختصری از موهای خود را کوتاه کند و ناخن خود را نیز بگیرد.

١٤ – حلق و تقصیر کسی قربانی را تاخیر انداخته

سؤال: جنابعالى در مسأله 290 مناسک حج فرموده اید: «اگر به خاطر عذرى، و یا بدون عذر و از روى عمد، قربانى را به تأخیر انداخت تا در وطن قربانى کند، واجب است تا آخر ماه ذى الحجّه انجام دهد». در این صورت، آیا حاجى مى تواند حلق یا تقصیر را در همان روز عید انجام دهد، یا باید آن را بعد از ذبح قربانى بجا آورد؟

جواب: رعایت ترتیب در اینجا لازم نیست.

١٥ – تقصیر خارج از منی

سؤال: کسى که در خارج از منى تقصیر نموده، و اعمال پس از تقصیر را نیز بجا آورده، و پس از اتمام اعمال حج، عمره مفرده اى هم انجام داده، آیا از احرام خارج شده و عمره مفرده اش صحیح است؟

جواب: در صورتى که عمداً در خارج از منى تقصیر کرده، از احرام خارج نشده و عمره اش صحیح نیست، ولى در صورت جهل یا نسیان عمل او صحیح است، و اگر مى تواند، باید به منى برگردد و سر خود را کوتاه کند.

١٦ – تقصیر در محل ذبح قربانی

سؤال: قربانگاههاى جدید خارج از منى است. هرگاه عدّه اى پس از قربانى در همانجا تقصیر کرده باشند، وظیفه آنها چیست؟

جواب: باید به منى بازگردند و تقصیر کنند.

١٧ – جبران تقصیر باطل در سال بعد

سؤال: شخصى که براى اوّلین بار و به عنوان نیابت به حج مشرّف شده، به تصوّر این که مرز بین وادى محسّر و منى جزء منى است، در آنجا تقصیر کرده، و سال بعد براى انجام حَجّة الاسلام خودش مشرّف گردیده، و در منى تقصیر کرده است، آیا کفایت مى کند؟

جواب: کفایت مى کند، و حجّ نیابتى صحیح مى شود.

١٨ – تقصیر در خارج از منی برای شخص معذور

سؤال: شخصى که قادر بر درک غیر از وقوفین اضطرارى نیست، و براى بقیّه اعمال خود نایب مى گیرد، آیا مى تواند تقصیر را در خارج منى انجام دهد؟

جواب: تقصیر در غیر منى کافى نیست، و باید در منى انجام دهد; مگر آن که نتواند به منى برود.


  

پاسخ به احکام شرعی