سؤال ١١٠۵ : معاملاتى كه در خريدوفروش يا اجاره باطل هستند، آيا انجام دهندۀ آنها گناهكار هم هست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در بيع خمر و بيع ربوى شخص هم گناهكار است و هم بايد پولى را كه گرفته به صاحبش رد كند؛ و در معاملات باطلۀ ديگر بايد عين مال را به صاحبش رد كند؛ و در صورت مطالبه و عدم رد، ضامن مال و غاصب است؛ و از جهت غصب، گناهكار، و الله العالم.
سؤال ١١١۴ : خريدوفروش اجزاى خوك تا چه اندازه نادرست است و كدام قسمت آن درست است؟
جواب: باسمه تعالى؛ سگ و خوك و جميع اجزا و توابع آن نجس است، و خريدوفروش آن جايز نيست، مگر اينكه استحاله شده باشند؛ و همچنين خريدوفروش ميته و مسكرات هم جايز نيست، و الله العالم.
سؤال ١١٣٧ : ماهيهاى حرام و خرگوش، منافعش منحصر در خوردن است و ديگر منافع محلّله ندارد، فروختنش به كسى كه آنها را در مذهبش حلال مى‌داند، جايز است؟ اگر جايز نباشد مصالحه به آن جايز است، لطفاً حكم را بيان نمائيد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه مال مشترى محترم نباشد، معامله به قصد استنقاذ اشكالى ندارد، هرچند به صورت بيع باشد؛ و نيز اخذ مال در مقابل رفع يد از اشياء مذكور محذورى ندارد، و الله العالم.
سؤال ١١۴٣ : آن دسته از آبزيان كه خودشان حرام است- گرچه زنده از آب صيد شود- آيا حكم ميته را دارند كه خريدوفروش حرام باشد؟ چون اينها گذشته از خوردن مصارف ديگر هم دارند، مثل خوراك دام و طيور و. . . گاهى نيز استفاده صنعتى دارند، در اينگونه امور مى‌توان اينها را فروخت؟
جواب: باسمه تعالى؛ خريدوفروش آن جايز نيست، لكن واگذارى آن به كفار- به بيع صورى- به غرض استنقاذ مالى از ايشان مانعى ندارد؛ و نيز اخذ مال در مقابل رفع يد از اشياء مذكور محذورى ندارد، و الله العالم.
سؤال ١١۵١ : اين روزها برخى تنديسها و مجسمه‌هاى فرهنگى خريدوفروش مى‌گردد، آيا جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر مجسمه كامل باشد، ساختن و خريدوفروش آن اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ١١۵۴ : فروش خوك به كفار چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ فروش آن باطل است، و الله العالم.
سؤال ١١۵۵ : استفاده از نام هنرپيشه‌هاى مبتذل يا غير مسلمان براى تبليغ كالا چه حكمى دارد؟ خريد اين نوع كالاها جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر ترويج ضمنى معصيت يا مكتبى باطل و مخالف اسلام محسوب شود، حرام است؛ و همينطور است خريد كالاهاى مزبور، و الله العالم.
سؤال ١١۵۶ : ترياك‌فروشى كه موجب مى‌شود جوانان فراوانى به كام اعتياد گرفتار شوند، آيا مال آنها تخميس مى‌شود؟
جواب: باسمه تعالى؛ ترياكى شدن و ترياكى كردن ديگران جايز نيست، و ترياك فروش بايد اين كسب را ترك كند، و چنانچه ترك كرد و اموال گذشته را تخميس كند، تصرف در مابقى را اجازه مى‌دهيم، و الله العالم.
سؤال ١١۶٢ : آيا انسان زنده حقّ فروش اعضاى بدن خود را دارد؟ اگر فقير و مسكين باشد چطور؟
جواب: باسمه تعالى؛ اعضاى بدن انسان قابل خريدوفروش نيست، و الله العالم.
سؤال ١١۶٧ : خريدوفروش مجسمه يا نقاشى به عنوان آثار هنرى، چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ خريدوفروش مجسمۀ جاندار، اگر مجسمۀ كامل باشد اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ١١٧۵ : آيا فروش قرآن به كفار و اهل كتاب جايز است، بخصوص اگر بدانيم آنان قصد توهين ندارند، بلكه جهت مطالعه آن را تهيه كرده‌اند؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط، فروش قرآن به غير مسلمان جايز نيست، و معاملۀ آن باطل است؛ البته قرار دادن قرآن در دسترس كافر به قصد هدايت و ارشاد وى با اطمينان به اين جهت كه كتاب مجيد مورد هتك نيست، مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ١١٧۶ : ژلاتين از بافت ( استخوان، پوست و غضروف و. . .) حيوانات بدست مى‌آيد، اين ماده امروزه به دو صورت حاصل مى‌گردد، با توجه به اينكه بدست آوردن آن از راه حلال ممكن است و در صنايع دارويى و غذايى هم مصارف زيادى دارد، آيا استفاده و كاربرد ژلاتينِ حاصل از خوك، به صرف احتمال استحاله جايز است؟ در صورتى كه ژلاتينِ خوكى محكوم به نجاست باشد، آيا مصرف موادى كه در آن ژلاتين خوكى هرچند كم كاربرد دارد، درست است؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه استفاده از اجزاى خوك در تهيۀ محصول مشكوك باشد، حكم به طهارت آن مى‌شود؛ و اگر محرز شود كه از اجزاء خوك در تهيۀ محصول استفاده شده و شك در آن باشد كه آن اجزاء استحاله شده يا نه، حكم به نجاست آن محصول مى‌شود، و الله العالم.
سؤال ١١٨٢ : حكم استفاده و خريدوفروش محصولاتى كه در تهيۀ آنها به نحوى مواد گرفته شده از اجزاى خوك، مثل ژلاتين به كار برده شده، چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر اجزاى خوك استحاله شده ( و استحاله اين است كه حقيقت شىء عوض شود و در نظر عرف چيز ديگرى حساب شود، مثل بدن انسان كه مبدّل به خاكستر شود) استفاده از آن مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ١١٨٣ : ملاك تشخيص كتب ضالّه چيست؟ و آيا خريدوفروش آن جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ خريدوفروش و نشر كتبى كه موجب گمراهى ديگران و ترويج باطل است، جايز نيست، و الله العالم.
سؤال ١١٩٠ : در برخى استانهاى مرزى كشور، كالاهاى خوراكى و مصرفى به صورت قاچاق به خارج رفته يا وارد مى‌شود، گاهى نيز نيروهاى مرزبانى آنها را توقيف و صاحبان آن را بازداشت مى‌كنند، اين كالاها گاهى از طريق تعاونى‌ها يا نهادهاى دولتى، به قيمت يا مجانى پخش مى‌شود؛ در اين زمينه سؤال مى‌شود:
- آيا خريدن و تصرّف اين اموال كه ممكن است برخى از آنها هم بدون حكم دادگاه ضبط شده باشد، براى ما جايز است؟
- آيا مى‌توان اين اموال را كه به قيمت ارزان مى‌فروشند، خريد و به همان قيمت يا مجانى به فقرا و نيازمندان داد؟
- آيا مى‌توان اين اموال را به قيمت مناسب خريد و از طرف صاحب آنها ردّ مظالم كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ كسى كه صاحبان كالا را نمى‌شناسد و نمى‌تواند بشناسد، مانعى ندارد آنها را بگيرد و سپس پول آنها را به قيمت عادلانه به مؤمن فقير از طرف صاحبانش صدقه بدهد، و الله العالم.
سؤال ١١٩٧ : امور انتظامى ماشين يا موتور يا وسائل ديگر را از مردم گرفته و مى‌فروشد، مى‌شود خريد يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه نتوانند صاحبان اموال را بشناسند، حكم مجهول المالك را دارند، و الله العالم.
سؤال ١١٩٨ : آيا آنتن ماهواره جزو آلات لهو است؟ خريدوفروش آن چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بر طبق مقررات نظام بايد عمل شود، و الله العالم.
سؤال ١١٩٩ : آيا روزنامه‌هاى عادى و مذهبى كه داراى اسماء مقدس مى‌باشند مى‌توان به عنوان دست دوم فروخت؟
جواب: باسمه تعالى؛ در اختيار قرار دادن آنها در نزد كسانى كه رعايت احترام را نمى‌كنند چه به فروش چه غير آن جايز نيست، و الله العالم.
سؤال ١٠۴۵ -خريدوفروش، تعمير و اصلاح وسايل مشترك مانند ماهواره، ويدئو، اينترنت جهت افرادى كه فروشنده يا تعميركار يقين دارد شخص از اين وسايل استفادۀ حرام مى‌كند و به اين منظور آنها را تهيه مى‌كند چه صورت دارد؟ و كسب از اين راه حلال است يا حرام؟
جواب: بسمه تعالى-احتياط اين است كه براى افرادى كه مى‌داند در خصوص حرام استفاده مى‌كند تعمير نكند و همينطور به افرادى كه مى‌داند در خصوص حرام استفاده مى‌كنند نفروشد، و اللّه العالم.
سؤال ١٠۴٨ -عكسهاى مينياتور از زنان و مردان به صورت نيمه عريان و گاهى محرّك شهوت است و وقتى اعتراض مى‌شود مى‌گويند با مجوز وزارت ارشاد است. آيا اين مجوز شرعى براى خريدوفروش اين محصولات مى‌باشد؟
جواب: بسمه تعالى-كارى كه موجب ترويج فساد در مجتمع باشد جايز نيست و اجازه دادن شخص يا اداره تأثيرى در اين حكم ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ١٠۵۴ -ساخت و خريدوفروش انگشترها و حلقه‌هاى طلاى مردانه توسط طلافروشان به مشتريانى كه معلوم است براى به دست كردن مى‌خرند چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى-اجرت گرفتن در مقابل ساخت انگشتر طلاى مردانه جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١٠۵۵ -آيا فروش گوشت خوك براى آنهايى كه مى‌خورند جايز است يا خير؟
جواب: بسمه تعالى-خريدوفروش گوشت خوك جايز نيست هرچند مشترى از كفار باشد و مؤمنين بايد از اين كار اجتناب كنند، و اللّه العالم.
سؤال ١٠۶٠ -خريد تانكر آب از شخصى بهايى به خاطر مرغوب بودن جنس آن چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى-معامله با آنها چنانچه ترويج مذهب آنها حساب نشود مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ١٠٨٢ -خريد هر چيزى كه هم مصرف حلال دارد هم حرام، به قصد استفادۀ حرام از آن جايز است؟ حكم معامله چيست؟ (مثلا ماشين ريش‌تراش را به قصد تراشيدن ريش بخرد) .
جواب: بسمه تعالى-معامله در فرض مزبور صحيح و استعمال آن در حرام، حرام است و خريدن به قصد استفادۀ حرام نوعى تجرّى است و تجرّى در مواردى موجب استحقاق عقوبت مى‌شود، و اللّه العالم.
سؤال ١٠٨٩ ١ -حكم تكليفى و وضعى معاملات قاچاقى چگونه است؟ لازم به ذكر است كه در مرز ايران با آذربايجان شوروى بعضيها از مرز عبور كرده و بر خلاف مقرّرات نظام اجناسى از قبيل سيگار و غيره از بازار آنجا خريدارى كرده و وارد كشور مى‌كنند و مى‌فروشند، آيا اين نوع معاملات علاوه بر حكم تكليفى حكم وضعى هم دارد يا نه؟
٢ -اگر كسى خودش جنس وارد نكند بلكه كسانى كه جنس را به اين طرف مرز مى‌آورند از آنها خريدارى كند و بعد بفروشد، آيا كار اين شخص هم اشكال دارد و حرمت و بطلان بر معامله‌اش مترتّب مى‌شود يا نه؟
٣ -حالا اگر كسى به صورت قاچاق كه در سؤال اول مطرح شد و يا به صورت معامله با قاچاقچيان كه در سؤال دوم مطرح شد مقدارى پول جمع بكند اين پولها را چه كند؟
۴ -اينكه كسى با يك سرمايه حلال (مثلا ٢٠٠ هزار تومان) از قاچاقچى‌ها مقدارى جنس خريدارى كرده و سود هم كرده آيا تمام سود حرام است و مالكش نمى‌شود و يا اينكه بعضى از آن را مالك مى‌شود؟
جواب: بسمه تعالى-كارى كه بر خلاف مقررات است نبايد انجام بگيرد و به كسانى كه تخلف مى‌كنند نبايد اعانت بشود، و اگر جنس فى نفسه از قسم حلال است، پولى را كه به دست آورده مالك شده است ولى بايد از معاملات مذكور اجتناب كند، و اللّه العالم.
سؤال ١٠٩١ -تعدادى از مسلمانان شيعه فروشندۀ مواد غذايى، به همراه مواد حلال، مشروبات الكلى و گوشت‌هاى غير حلال مى‌فروشند آيا به نظر حضرت عالى فروش اينها به همراه آن جايز است يا خير؟
حال اگر شخصى قرار دادى با شركتى دارد كه آن شركت وى را مجبور به خريد گوشتها و فروش آنها حسب قرار داد نمايد و تمام مشترى‌ها نيز كافر باشند، نظر حضرت عالى چه خواهد بود؟
جواب: بسمه تعالى-فروش مشروبات الكلى و گوشت خوك جايز نيست، امّا گوشت حيوانى كه به وجه شرعى تذكيه نشده است فروش آن به كفار به قصد استنقاذ مال مانعى ندارد، و در حكم مذكور بين اينكه فروشنده با شركتى قرارداد داشته باشد يا قرارداد نداشته باشد فرقى نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١١٠٧ -خريدوفروش كتب ضالّه و كتبى كه تا حدّى محتوى ضلالتهاى اعتقادى و غير آن مى‌باشد چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى-ترويج كتب ضلال و لو به خريدوفروش باشد جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١١۴٨ -حكم خريدوفروش ماهى كه صيد شده و مصرف خوراكى ندارد چيست؟
جواب: بسمه تعالى-مى‌تواند با دادن پول صيد را از طرف بگيرد و خريدوفروش صحيح نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١١۵٠ -خريدوفروش، تعمير و اصلاح وسايل مشترك مانند ماهواره، ويدئو، اينترنت جهت افرادى كه فروشنده يا تعميركار يقين دارد شخصى از اين وسايل استفادۀ حرام مى‌كند و به اين منظور آنها را تهيه مى‌كند چه صورت دارد؟ كسب از اين راه حلال است يا حرام؟
جواب: بسمه تعالى-خريدوفروش و تعمير و اصلاح وسائل مشتركه در صورتى كه به قصد استفادۀ طرف از حرام نباشد مانعى ندارد، و اللّه العالم.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
