انهار
انهار
مطالب خواندنی

حقوق پدر و مادر

بزرگ نمایی کوچک نمایی

سؤال: نيكى به پدر و مادر تا چه حد لازم است؟

جواب:  پدر و مادر در صورتى كه عاجز از اراده امور زندگى خود باشند واجب النفقه فرزند هستند و اما حدود احسان به آنها را مى توان از اين دو آيه كريمه به ضميمه رواياتى كه در شرح آنها وارد شده فهميد: (وقضى ربك الاّ تعبد و االايّاه و باوالدين احسانا امّا يبلغنّ عند الكبر احدهما اوكلاهما فلاتقل لهما افّ و لاتنهرهما و قل لهما قولاً كريماً و اخفض لهما جناح الذلّ من الرحمة و قل ربّ ارحمهما كما ربّيانى صغيراً ـ آيات 23 و 24 از سوره بنى اسرائيل) خلاصه معنى آيات و شرح آن بضميمه روايات اين است ـ اى انسان اگر پدر و مادر نزد تو زندگى كردند تا پير شدند يا يكى از آنها زندگى كرد و پير شد يعنى بجائى رسيدند در پيرى كه مانند بچه احتياج به كسى دارند كه از آنها تعهّد نمايد و به آنها برسد، به آنها (افّ) نگو يعنى كلامى كه انزجار از آن فهميده شود نگو در حديث وارد شده اگر در مقام چيزى آسان تر از (افّ) و كمتر از آن بود خداوند آن را مى فرمود حاصل اين كه والدين را به هيچ قليل و كثيرى آزار نكن و بعضى فرموده اند يعنى اگر خود را به بول و غائط آلوده كردند، استقذار نكن و آنها را پاكيزه كن همانطور كه آنها تو را در حالى كه طفل بودى از قذارات پاكيزه مى كردند و نيز آنها را با غلظت و فرياد زدن ناراحت نكن و اگر چيزى خواستند مضايقه منما و با آنها به گفتار نرم و لطيف و خوب كه متضمّن كرامت و عزت آنها باشد تكلم كن و در تواضع و كوچكى قولى و عملى و محبّت به آنها مبالغه كن همانطور كه در زمان كودكى تو، آنها با تو اينگونه رفتار مى كردند و صداى خود را بلند نكن و از آنها تقدّم نگير و در حقشان چه در حال حيات و چه بعد از مرگشان به طلب رحمت و مغفرت دعا كن در مقابل زحماتى كه براى تربيت تو در زمان كودكيت تحمل نموده اند و خداوند در اين آيات فرزندان را به احسان به والدين سفارش نموده ولى سفارش فرزندان را به والدين نكرده چون محبّت والدين به فرزند زياد است و محتاج به سفارش نيست ولى محبّت فرزند به والدين كمتر و محتاج به سفارش است و توصيه نسبت بخصوص حال پيرى والدين براى اين است كه در دوران پيرى به خاطر ضعفى كه دارند و تحميل به فرزند هستند احتياجاتشان بيشتر است والاّ در همه احوال(پيرى و قبل از پيرى) بايد مورد محبّت فرزندان قرار گيرند در امور مباحه خواست آنها را بر خواست خود مقدّم بدار و تمام آنچه بيان شد مصداق احسان و برّ به والدين است، و در ضمن حديثى قريب باين مضمون وارد شده كه شخصى به خدمت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله مشرف شد و عرض كرد يا آيا بعد از اين كه پدر و مادرم از دنيا رفتند آيا باز هم من وظيفه اى كه در رابطه با آنها بر عهده ام باشد دارم فرمود بلى براى آنها استغفار كن و دوست آنها را اكرام كن. واللّه العالم

سؤال: اطاعت از والدين تا كى واجب است؟

جواب:  هميشه واجب است يعنى اگر فرزند پير هم شده باشد بايد از پدر و مادر اطاعت كند.

سؤال: حق پدر و مادر در مقابل فرزند چه چيزهايى است؟

جواب:  بر فرزند واجب است پدر و مادر را در غير آنچه معصيت است اطاعت كند و اگر فرزند هم متمكن است و آنها فقيرند مخارج آنها را بدهد و كارى كه موجب اذيّت آنها است هر چند آن كار، فى نفسه جايز باشد انجام ندهد و بعد از مرگ آنها هم فراموششان نكند. والله العالم

سؤال: حق يك فرزند به گردن پدر و مادر چه چيزهايى است؟

جواب:  پدر و مادر بايد بچه را به آداب دينى تربيت كنند و نام خوب برايش انتخاب كنند و اگر احتياجات لازم در زندگى براى خوراك و پوشاك و مسكن دارد در حدّ توانايى تأمين كنند. والله العالم

سؤال: پدر و مادرم از نماز شب خواندن من اظهار نارضايتى مى كند زيرا بمجرد كوچكترين صدايى از خواب بيدار ميشوند و من نمى توانم رضايت آنها را جلب كنم، تكليف من چيست؟

جواب:  نماز شب عمل بسيار مطلوبى است لكن اگر مستلزم مزاحمت براى پدر و مادر باشد مطلوب نيست، بلى اگر بتوانيد طورى عمل كنيد كه اسباب زحمت آنها نباشد مثلاً محل خواب و وضو گرفتن و انجام نماز را تغيير دهيد حتى المقدور نماز شب را ترك نكنيد. والله العالم.

سؤال: آيا اطاعت امر و حكم پدر شوهر و مادر شوهر مثل حكم شوهر براى عروس، لازم است؟ يا خير؟

جواب:  اطاعت پدر و مادر شوهر بر عروس لازم نيست. والله العالم

سؤال: دخترى كه كارمند است و زحمت خانه دارى را هم دارد نمى تواند زود به زود به منزل پدرش برود و پدر هم از اين وضع ناراضى است آيا شرعاً معصيتى مرتكب شده است؟

جواب:  چنانچه دختر كوتاهى و مسامحه در رفتن پيش پدر نكند معصيتى نكرده ولى بايد سعى كند كه بواسطه عذرهاى بى مورد و سرگرمى به امور مادّى خود را از خدمت به پدر و ترضيه خاطر او محروم نكند و در معرض عاق پدر شدن قرار ندهد.

سؤال: رفتن به كلاس قرآن براى قرائت صحيح لازم تر است يا اطاعت والدين؟

جواب:  در صورتى كه همزمان باشد اطاعت والدين مقدم است بلى اطاعت والدين در ترك واجب يا فعل حرام جائز نيست.

سؤال: براى محصلى كه نمى تواند در كنار پدر و مادر ادامه تحصيل بدهد و بايد نظير طلاب خارجى از پدر و مادر دور باشد تحصيل بدون رضايت پدر و مادر جايز است يا نه؟

جواب:  اگر تحصيل علوم دينى براى آنها واجب عينى نباشد و پدر و مادر از مسافرت براى تحصيل منع مى كنند و مخالفت آنها موجب اذيت و آزار پدر و مادر مى شود رضايت آنها را تحصيل نمايند. والله العالم.

سؤال: آيا رضايت والدين براى شركت در كلاسهاى ورزشى لازم است؟

جواب:  اگر والدين منع كنند و شركت واجب نباشد و مخالفت موجب عقوق و اذيت آنها شود شركت جايز نيست.

سؤال: اگر پدر يا مادر به فرزند بگويد كه من راضى نيستم كه نمازهايت را در خانه بخوانى و بايد نمازهايت را در مسجد بخوانى، آيا برفرزند واجب مى شود كه در مسجد نماز بخواند؟ اگر در منزل نماز خواند حكم نماز او چيست؟

جواب:  در فرض سئوال، اگر پدر ومادر از مخالفت در موردى كه امر مى كنند جدّاً اذيت بشوند، نبايد مخالفت كرد. والله العالم

سؤال: اگر پدر يا مادر بر فرزند امر كنند كه كار مستحبّى را انجام بدهد مثلاً صدقه بدهد يا روزه بگيرد و يا ... آيا اين فرزند بايد اين فرمان را اطاعت كند؟ اگر تمكّن انجام اين كار مستحبّ را نداشته باشد وظيفه او چيست؟

جواب:  اگر متمكن نباشد واجب نيست. والله العالم

سؤال: اگر پدر و مادر به قصد توهين و تحقير به فرزندشان ناسزا و فحش بگويند يا اينكه او را كتك بزنند در اينصورت وظيفه فرزند چيست؟ آيا اجازه جواب دادن دارد يا نه؟

جواب:  نبايد به پدر و مادر توهين كرد و البته سزاوار نيست پدر و مادر هم بدون دليل شرعى موجب نارضايتى فرزند را فراهم نمايند و اگر ضرب و شتم به حدى باشد كه سرخ يا سياه يا مجروح شود موجب ديه نيز مى گردد. والله العالم


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -